ROMAN
vdwa Paul gv Siti Jinam
Mintamchonam
Paul gv Roman vdwa siti lvknam si ninyi Rom lo gvrja nyi vdwa kaalwk la ridubv vla rungnampanam am lvkto. Ninyigv rungnampanam jvngv kudungkua nga Kristan vdwgv aralo richore mvngtoku, okv vbvrikunamv bunugv ridurripa kunam lokv, Spain lo vngdung toku. Hv ninyigv kristan am mvngchin la mvngjwngnam am okv oguaingbv kristan singkurrikur bv risvdosv vdw um lvktoku. Kitap gv doin gaam dookidoak pvvnam si takloyangv Paul gv doin minji kunamv doolwkdu.
Rom gv gvrja nyi vdwa kumrwksinam kokwng loku okv hv bunugv lvgabv ninyigv kumji nama bunu vdwa mindung la, Paul siti gv atukalv nga um siti lo lvkjito: “Gamlv ngv Pwknvyarnv gvlo oguaingbv nyi vdwv tarwkbak jvbv atuake lokv ataranya gobv mvngjwng la doosvdaksv vdw: um kaatam nama lvkjito” (1:17).
Paul vbvrikunamv soogv atukalv gamlv sum alv yabv minlwk dvvto. Nyi mvnwng ngv, Jius jvka okv Jentail jvka anyibabwng ngv, Pwknvyarnv gvlo tarwkbak bv doorungdakrung dubv rirungdo, vkvlvgavbolo mvnwng ngv rimur gv jwkrw arwng lo lvkinbv dooladakla ridu. Jisu kristo gvlo mvngjwngnam lokv nyi ngv tarwkbak bv Pwknvyarnv gvlo doodunv. Paul lvkdvto Pwknvyarnv gvlo soogv anwnvbv doodubv, Jisu kristo gvlo mvngjwng sidula anw bv singnam am paanamv. Sinamyaanam okv rimur gv jwkrw lokv Pwknvyarnv gv Dowv laalin jila kula riku nvngv Pwknvyarnv gvlo mvngjwngnv vdwv himpu lakula riduku. Chapter 5-8 gv arwng lo Pwknvyarnv gv Pvbv okv Pwknvyarnv gv Dow gv jwkrwv mvngjwngnv vdwgv turnam lo doodunv vla Paul vbvka japta laka ritoku. Vbvrikunamv Apostol vdwv tvvka rapduku nyi mvnwng lvgabv jius okv Jentail vdwv Pwknvyarnv gv mvngnam bv kaajwk yachok bv dooredw vla tvvkala ritoku. Hv mintarminya bv mingkunam si Jisu kristonyi Jius vdwgv tulatua namsi baagonv Pwknvyarnv gv mvngnamv mvnwng nyi mvnwng aralo Pwknvyarnv gv anyuaya ngv Jisu kristo ara lokv pwchila laalwk pvnv mvngma bv tulatua nam sum minji laku rito, okv hv vbvka mvngjwng toku jius vdwv tulatua kila Jisu nyi ribv kumareku. Lvknyong aku Paul kristan turnamv oguaingbv bv singsvrisv vdw ho lvkwnglo lvkto, asarjvbv minjenam si kvvbigv lvkobv paami sijiku lamtv agungaram rijisingji nam lvkwnglo lvkto. Hv vkvnv mintukmilv go laalinla Pwknvyarnv gvbv riji modubv, kristan gv sorkari lo kudungkua risv okv ajinanying ngaka okv mvngrum aralo mvngkwhingkw minsu dubv minto. Hv atubogv doin minam gv lvko bvku siti am lvngam duku okv gaamgo Pwknvyarnvnyi hartv toku.
Arwng lokv darlinnam
Mintamchonam okv atukalv (1:1-17)
Chinggodogo nyia gv ringlinbaalin dubv rirungnam (1:18-3:20)
Pwknvyarnv gv ringlinbaalin kogv lamtv (3:21-4:25)
Kristo lo anwnv turnam (5:1-8:39)
Israel v Pwknvyarnv gv rungnampanamv (9:1-11:36)
Kristan gwnggvrigvnam (12:1-15:13)
Lvknyunglvknya okv atunvgv kumrwklwtak sinam (15:14-16:27)
1
Paul lokv, apostol akobv gaknam Kristo Jisu gv pakbu akobv rinv okv alvnv yunying minggo kardubv Pwknvyarnv gv goklin kunamv.
Pwknvyarnv gv alvnv yunying ngv krimklu lokv ninyigv nyijwk lo milv pvvto, Darwknv kitap lo vbv lvklwk toku. So si ninyigv umvuu lvkwnglo, ngonugv Ahtu Jisu kristo: vbv adwnamar bv, Hv Dabid gv husi ara lokv bvnglin toku; Ninyigv darwknv gv Dow hvvrong jvjvbv, kairungnv jwkrw lokv kaatam la Pwknvyarnv gv Kuunyilo rinam lokv siku nvngv turkur toku. Ninyigv lokv Pwknvyarnv ngam Apostol ako bv ridubv kristo gv amin lo jito, vbv orto kunam lokv diringmooku gv nyi mvnwng nga rigv mola mvngjwng modu kubv okv tvvnvgobv rimu dukubv ritoku. Si Rom lo doonv, yvvnyi Pwknvyarnv gv Jisu kristo gvbv gokpvdw nonua ka mintak dunv. Okv vkvlvgabv Rom lo doonv Pwknvyarnv gv paknam nyi dvdv nga okv ninyigv atubogv gvbv gokunam am ngo lvkdunv:
Ngonugv Pwknvyarnv Abu okv Ahtu Jisu Kristo gv anyuaya okv sarsopoyo ngv nonu gvlo jilwk yilaka.
Umbonyikv vla kumnam
Atuakebv, Jisu kristo amin lo nonu mvnwng lvgabv ngokv Pwknvyarnvnyi ngo umbonyikv vdunv, ogulvgavbolo nonugv mvngjwng nam lvkwng bv nyiamooku mvnwng ngv tvvpa nyadung duku. Ngo ogugo mindudw sum jvjv dunv vla ngoogv Pwknvyarnv tvvyakaya do— ninyigv Kuunyilo lvkwnglo alvnv yunying nga ngoogv japgo karla haapok lokv ridum jikunamv Pwknvyarnv ngv. Pwknvyarnv ngv chindu ngo nonua mvngpa kidunv 10 Ngoogv kumri dwkibv kumpa dunv. Nonugv dooku lo ngam vjak vngmuchamu nam lvgabv Pwknvyarnvnyi ngo ninyigv mvnglwkkaalwk bvka vla tvvka doonv. 11 Nonua ngo achialv bv kaanwng dunv, vkvlvgavbolo darwknam boktalwkjinamv gwlwk alvbv nonu gvlo doolwk jimu dukubv. 12 Ngo mindunv si oguvvbolo bunyino la okv ngo lvvyin akinbv mvdur minsu lareku, ngoogv mvngjwng lokv nonu okv nonugv mvngjwng lokv ngo.
13  Nyim 19:21 Nonu mvnggap runglaka, ngokv ajin vdw, si ngo nonua kaarwk sidubv achialvgo gwngkwng toku, vbvrijvka rigv nyikibv vbv vnglinrilin paamabv ribvto. Jentail kvvbi vdwa ngoogv rinam aingbv, nonugv ara loka mvngdin mola aamu dukubv mvngdu kunv. 14 Ngo gvlo nyi mvnwng lvgabv, chinvpanv jvka okv chinvpanv majvka, puripupanv jvka okv puripupanv majvka minsvrisv go doodunv. 15 Vkvlvgabv ngo nonua okv Rom lo doonvdaknv vdwaka Alvnv Yunying nga japji nwngdunv.
Gamlv gv jwkrw ngv
16  1:16; Mk 8:38Gamlv am ngo alvjvjv rungbv mvngjwng rungdunv; si Pwknvyarnv gv jwkrwv mvngjwng la doobu dvdv nga ringnam lvgabv, atuake bv jius vdwa okv Jentail vdwaka ringlin reku. 17  Heb 2:4 Holvgabv Pwknvyarnv atubongv nyi vdwa ninyi gvlo tarwkbak dukubv mvkunama um gamlv ngv kaatamdo; si mvngjwngnam lokv atuake gvngv laala yikula ataranya gobv rire. Darwknv kitap ngv vbv mindu, “yvvnyiv Pwknvyarnv gvlo tarwkbak bv doodudw mvngjwng nam lokv turla dooreku.”* Pwknvyarnv gvlo tarwkak bv doonam lokv mvngjwng ngv turla dooreku; VmaloMvngjwng lokv Pwknvyarnv gvlo tarwkbak bv turla dooreku.
Nyia rigakpanam
18 Pwknvyarnv gv haachi namv rimur dvdvlo okv alvmanv nyi vdwgv jvjvrungnv am chimu madubv mvturla oogv alvmanv lamtv lo rigvnv vdwgv lvkwngbv nyidomooku tolo gvngv kaatam la ritoku. 19 Pwknvyarnv bunu vdwa mvritririt toku, ogulvgavbolo Pwknvyarnv gv lvkwnglo ogunv chinsv vdw bunu vdwv chinpu bv chinla toku, vkvlvgavbolo Pwknvyarnv atubongv um chinpu dubv mvjitoku. 20 Krimklu lokv nyiamookua pwklinyarlin yilo gvngv laala yikula, ninyigv kaapa manam raying nga, ninyigv turbwngnv jwkrw lokv okv ninyigv Darwkrungnv doodung sunv so anyi lokv, rvbwngching bv kaabwk toku; bunu vdwa soogv ogumvnwng si Pwknvyarnv gv mvpvkunv mvngmu toku. Vkvlvgabv ho nyi vdwa yvvnyika ayeako namgo kaamare! 21  Epe 4:17,18 Bunu vdwv Pwknvyarnvnyi chindo, vbvrijvka bunu vdwv Ninyigvbv mvnglwk sula mvngdv jimadu, vmajeka ninyia umbonyikv vlaka mimadu. Vbvmayabvku, bunugv tuktumv mvngdung kaama nvbv riduku, okv bunugv tuktum arochoko lo kanvtwng yalwk duku. 22 Hv bunu mindu bunu vdwv chinvpanv ngv vdu, vbvrijvka bunu vdwv nyiposoyo nvgobv ridu. 23  Det 4:16-18 Sikamajinv Pwknvyarnvnyi kumji koloya, bunu vdwv siyajinv nyi jvbv kaadubv mvringmvma tvla vmalo pvta vmalo svnwngsvmin vmalo doojingburu am mvringmvma tvla kumnya la ridu.
24 Okv vkvlvgabv vkvnv nyi kasingkanyaknv rilwkdolwk dubv haapok mvngnv bunu vdwa Pwknvyarnv jilwk jito, okv bunugv ajinanying lokv hinyinghiru rinam lo ridukalam mola rimu duku. 25 Mvvnam lvgabv Pwknvyarnv lvkwnglo jvjvrungnv nga bunu vdwv mvlomvk jila ritoku, Pwknvyarnv ogugunyi yarpvdw bunu vdwv um kumlajola rijiyala ritoku, Pwknvyarnvnyi dvbvsingtambv hartvbamtv yabv la rise yanga! Amen.
26 Vkvlvgabv bunu vdwv so vbvrikulo, Pwknvyarnv bunua hinyinghiru sakduk namlo jilwk toku. Nyimv vdwka bunugv nyimvnyilo gv ridung jvjvlo rimisinam sum riku mabv nvgwngbv rimisingmi sinyala riduku. 27 Oogv apia bv nyilo vdwvka nyimvnyilo gv ridung jvjvlo riku mabv nvgwngbv rimi sinyala riduku okv ajinanying lo sakduk kalam minsula ridu. Nyilo vdwv vbv ajinanying lo vkvnv rimisila rinamv, okv kaka kunamv bunu awgv rimur nam lvgabv bunu atubogv aolo mvrit kosv nga hv bunu laalwk sila ridu.
28 Ogulvgavbolo oogv nyi vdwv Pwknvyarnv gv lvkwnglo jvjvrungnv chinampanama tuktumlo tvvgap pvvla risv nga tvvmarima kolo, bunu vdwa alvmanv mvngnampanam am hv jilwk pvvto, vkvlvgabv bunu rima svnga riniadaknia la riduku. 29 Bunu vdwv nvgwng mvnwng gv rimurrichvnam, alvmanv, gumpwngnam okv rimur mursik sinam dvdv ngv, doolwkdaklwk nyala riduku, bunu vdwv kavtavnam, mimisinam, pamisinam, kupmisinam, okv kvvbia hirukaya modu bv gwngnam. Bunu vdwv japsijapik laka ridu, 30 okv ajinanyingnga tvvmur dubv mindu, bunu vdwv Pwknvyarnvnyi mvngnwng madu, mvngdv dubv rimadu, Pwknvyarnvnyi mvngnwng madu, mvngdv dubv rimadu; Vmalo Pwknvyarnvnyi mvngnwng manamv, okv mvngdv manamv. kai mvngsunam, okv goosunam; bunu vdwv alvmanv lamtv lo kaiyago riso mvngdu; bunu vdwv bunugv anvabu gv mingku bv vngso mvngmadu; 31 bunu vdwv mvngdung kaamado; bunu vdwv bunugv milvpvvnam lo rimadomadu, okv bunu kvvbi lvgabvka ayakaapa nam okv aiamarnam kaatam madu. 32 Hv bunu soogv lamtv so ribudakbu vdwv sinam lo paadunv vla Pwknvyarnv gv Pvbv lo minam am chindu. Vjvtikmabv, hv bunu vdwnvgo riji nvnga ka ridungdu, vbvritola bunu kvvbi gv rinam aka bunua tulwk minggv laka ridu.

1:13 Nyim 19:21

1:16 1:16; Mk 8:38

1:17 Heb 2:4

*1:17 Pwknvyarnv gvlo tarwkak bv doonam lokv mvngjwng ngv turla dooreku; VmaloMvngjwng lokv Pwknvyarnv gvlo tarwkbak bv turla dooreku.

1:21 Epe 4:17,18

1:23 Det 4:16-18

1:30 Pwknvyarnvnyi mvngnwng madu, mvngdv dubv rimadu; Vmalo Pwknvyarnvnyi mvngnwng manamv, okv mvngdv manamv.