5
Usif Yesus nanoniꞌ too mfaun anbi ꞌtoeꞌf es
Oras Naiꞌ Yesus niit too mfaun ein neman ma natuin Ee te, In nsae neu ꞌtoeꞌ aan es, ma antoko nbi naan. In atoup noinꞌ ein reꞌ In npiir naan sin naan, neman npaumak-maak Ee, he nnenan ma natninan. Rarit In nmurai nanoniꞌ sin im nak,
Tuaf reꞌ napein upan ma paꞌe arekot batuur-batuur
(Naiꞌ Lukas 6:20-23)
“Atoin kasian sin napenin upan ma paꞌe arekot,
natuin Uisneno In kuun, sin Usif arekot.
Atoin akurut ma akaet napenin upan ma paꞌe arekot,
natuin Uisneno kuun es reꞌ anhaan mau sin.Naiꞌ Yesaya 61:2
Atoin ba-baun sin napenin upan ma paꞌe arekot,
natuin sin of antoupun areꞌ tetus-athoen reꞌ Uisneno nbaꞌan anrair sin.Siit Pures-Boꞌis sin 37:11
Atoniꞌ reꞌ namnau Uisneno In raan amneot ma amnonot reꞌ-reꞌuf napenin upan ma paꞌe arekot,
natuin In of naseen sin.Naiꞌ Yesaya 55:1-2
Atoniꞌ reꞌ nakriraꞌ ma naruruꞌ rais kasian sin napenin upan ma paꞌe arekot,
natuin Uisneno of ankasian ma nneek-amnau sin.
Atoniꞌ reꞌ neek akninuꞌ sin napenin upan ma paꞌe arekot,
natuin sin kuuk of niit Uisneno.Siit Pures-Boꞌis sin 24:3-4
Atoniꞌ reꞌ biasa narameꞌ tuaf, napenin upan ma paꞌe arekot,
natuin Uisneno of nak, ‘Sin reꞌ naan, Au aanh ein na.’
10 Atoniꞌ reꞌ napenin haꞌmuꞌit maꞌtaniꞌ natuin sin natuin Uisneno, sin napenin upan ma paꞌe arekot,
natuin Uisneno kuun, sin Usif arekot.1 Naiꞌ Petrus 3:14
11 Karu tuaf bian anhaꞌmuiꞌ ki natuin hi mituin Kau, hi mipein upan ma paꞌe arekot amsaꞌ. Karu sin naꞌmunuꞌ ki nok rais puta-kriut reꞌ naꞌreꞌuf ma nkanaꞌpaar hi kaanm ein, hi mipein upan ma paꞌe arekot amsaꞌ.1 Naiꞌ Petrus 4:14 12 Maski on naan amsaꞌ, hi ro he mmoeꞌ hi tuam ein ammariin, ma hi neekm ein anmarinan amsaꞌ, natuin Uisneno nabarab ma naroitan anrair he nbaras neu ki nathoe nbi hi sapaam et sonaf neno tunan. Mes mimnau! Ka hi mmees fa reꞌ mipein haꞌmuꞌit on naan. Un-unuꞌ te, tuaf-tuaf sin anmoꞌen maufinu neun Uisneno In mafefa kniunꞌ ein on naan amsaꞌ.”2 Mapeꞌo ꞌNaof Pah Israꞌel ma Pah Yahuda 36:16, Haef ein sin Retaꞌ 7:52
Tuaf reꞌ natuin Usif Yesus, on reꞌ masik ma meꞌu
(Naiꞌ Markus 9:50, Naiꞌ Lukas 14:34-35)
13 “Karu hit he tmoꞌe mnaaht ii he namiin ate, hit ro he ttao masik feꞌ. On naan amsaꞌ tuaf-tuaf reꞌ anmoni nbin pah-pinan ia, sin nperluu ki. Mes karu maisk ii miin ruman ate, he tpaek je neu saaꞌ? Suma tait itporin ma tteri.Naiꞌ Markus 9:50, Naiꞌ Lukas 14:34-35
14 Hi ro he mmoin ma mpiin on reꞌ paku msaꞌ, he too mfaun ein nitan rek-reko. Hi ro he masnaa meꞌu, on reꞌ kota nbi ꞌtoeꞌf ee tunan, reꞌ too mfaun ein nitan ok-okeꞌ.Naiꞌ Yohanis 8:12, 9:5 15 Atoniꞌ nout pauk anaꞌ, ka nateek je fa ma ka napaan ee fa nbi ꞌnai-konat. Mes sin nateek paku naan naꞌraat, he bisa ntanaꞌ umi naan in naan ee ok-okeꞌ.Naiꞌ Markus 4:21, Naiꞌ Lukas 8:16, 11:33 16 Hi ro he mmoin on naan amsaꞌ. Hi ro he masnaa meꞌu he tuaf bian sin nitan nak, hi ꞌmonim naan arekot. Sin nitan on naan ate, sin of anpures ma nboꞌis Uisneno mnak, ‘Hi Amaꞌ et sonaf neno tunan naan, mapinaꞌ-makrahaꞌ!’ ”1 Naiꞌ Petrus 2:12
Usif Yesus ankoen On neem he nanokab Uisneno In atoran
17 “Hi kais mitenab am mak, Au ꞌtaam ꞌuum ꞌeu pah-pinan ia he ꞌnoes ꞌain Uisneno In atoran reꞌ In nfee sin neu kaꞌo Musa. Ma kais mitenab mak, oniꞌ Au ka ꞌrae utuin fa saaꞌ reꞌ mafefa kninuꞌ Uisneno sin natoon sin naꞌko afi unuꞌ. Natuin Au ꞌtaam ꞌuum reꞌ ia, he ꞌmoeꞌ sin ok-okeꞌ njarin natai-tain on reꞌ saaꞌ-saaꞌ reꞌ sin naꞌuab nain sin naan ok-okeꞌ. 18 Nok ranan naan, hi arki amneen mirek-rekoꞌ! Pah-pinan ma neno tunan of ka namreꞌun fa feꞌ, karu ka njair natuin fa Uisneno In atoorn ein. Maski titik an-aan es, ka tiit tain fa tuaf es he nnoes nain je.Naiꞌ Lukas 16:17 19 Naꞌko Uisneno Iin na ok-okeꞌ, karu anmuiꞌ tuaf reꞌ antanhai Uisneno In atoran, natuin in natenab am nak, ‘Hae, atoran ia an-aan aah, in ka maꞌosaꞌ ma maꞌupan fa saaꞌ-saaꞌ!’ Rarit in nanoniꞌ on reꞌ naan neu tuaf bian, Uisneno et sonaf neno tunan of anmoeꞌ je njair aꞌbaut. Mes tuaf reꞌ anmoeꞌ natuin Uisneno In atoorn ein ok-okeꞌ, rarit in nanoniꞌ sin on naan amsaꞌ neu tuaf bian, Uisneno of anmoeꞌ je njair tuaf reꞌ maꞌosaꞌ ma maꞌupan. 20 Ampirsai meu Kau! Karu hi ka mmoin mimnoon ma mimneo fa reko nneis naꞌko tunggur agaam ein ma atoin partei Farisi sin on naan ate, hi ka bisa fa he mtaam amjair Uisneno Iin na.”
Usif Yesus nanoniꞌ nak, kais ammaktoꞌon
(Naiꞌ Lukas 12:57-59)
21 “Hi mihini mrair kaꞌo Musa in atoran reꞌ in natoon anrair sin neu hit beꞌi-naꞌi sin nak, ‘Kaisaꞌ miꞌmaet atoniꞌ, natuin sekau naꞌmaet atoniꞌ, in of napein hukun.’Anpoin naꞌkon Pah Masir 20:13, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 5:17 22 Mes Au he utoon ki on nai: kais ammaktoꞌon, natuin sekau-sekau reꞌ anmaktoꞌon nok in aok-bian, in of napein hukun. Tuaf reꞌ natoꞌon in aok-bian nak, ‘Ho roen masak nareꞌ!’ tuaf reꞌ naan of anbaiseun neu afeek rais pirsait ein. Ma tuaf-tuaf reꞌ naskarak in aok-bian, nak ‘Amonot!’ in of napein hukun anbi ai pinaꞌ abar-barat.
23 Onaim karu ho meik fuaꞌ-turuꞌ meu Uisneno, mes ho mumnau mmak, ho aom-bian anmuiꞌ rais jes nok ko, 24 kais amnonaꞌ ma mfee fuaꞌ-turuꞌ naan feꞌ. Ho mfain he muraem om mok ho aom-bian naan feꞌ, rarit naꞌ ho mfain uum he mnonaꞌ ma mfee fuaꞌ-turuꞌ naan meu Uisneno.
25 Karu nmuiꞌ tuaf reꞌ nmakaꞌrasiꞌ nok ko te, reko nneis muraem om rabah mok ne feꞌ. Karu kaah fa te, tuaf reꞌ naan of neik ko neu afeek rasi. Rarit afeek rasi nnonaꞌ ko neu porisi, onaim sin nataam ko neu bui. 26 Au uꞌuab batuur! Ho of mutua mbi bui naan piut tar antea ho mbaen mufeek ho tuus ein ok-okeꞌ.”
Usif Yesus nanoniꞌ tuaf am nak, kais ammakaek
27 “Hi mihini mrair kaꞌo Musa in atoran reꞌ nak, ‘Kais ammakaek.’Anpoin naꞌkon Pah Masir 20:14, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 5:18 28 Mes Au he utoon ki ꞌak on nai: atoniꞌ reꞌ naꞌaitiꞌ matan ma nkius bifee jes, rarit in neekn ee nsinmaak he ntuup nabua nok bifee naan ate, atoniꞌ naan anmakake nrair nok bifee naan anbi in nekan. 29 Karu ho mmoꞌe msaan meik ho matam aꞌneꞌu te, mroꞌi mporin. Reko nneis ho mtaam meu sonaf neno tunan meiki haa mataf fuaꞌ meseꞌ, he kais sin nporin nataam ko neu ai abar-barat nok ho matam sin fuaꞌ nua.Naiꞌ Mateos 18:9, Naiꞌ Markus 9:47 30 Ma karu ho mmoꞌe msaan meik ho ꞌniman aꞌneꞌu te, mketu mporin. Reko nneis ho mtaam meu sonaf neno tunan meiki haa ꞌnimaꞌ meseꞌ, he kais sin nporin nataam ko neu ai abar-barat nok ho ꞌnimam sin nua sin.”Naiꞌ Mateos 18:8, Naiꞌ Markus 9:43
Usif Yesus nanoniꞌ he kais atmanporin fee-mone
(Naiꞌ Mateos 19:9, Naiꞌ Markus 10:11-12, Naiꞌ Lukas 16:18)
31 “Hi mihini mrair kaꞌo Musa in atoran nak, ‘Atoniꞌ reꞌ nporin in fee je te, in ro he nfee surat manporin neu in fee naan.’Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 24:1-4, Naiꞌ Mateos 19:7, Naiꞌ Markus 10:4 32 Mes Au utoon ki on nai: atoniꞌ reꞌ nporin in fee, mes in fee je ka nbeon on niit fa, rarit bifee naan ansao ntein, naan on reꞌ in moen je anmakakeb. Ma karu anmuiꞌ atoniꞌ reꞌ ansao bifee reꞌ in moen je nporin, naan sin nua sin anmakaken nrarin amsaꞌ.”Naiꞌ Mateos 19:9, Naiꞌ Markus 10:11-12, Naiꞌ Lukas 16:18, 1 Korintus 7:10-11
Usif Yesus nanoniꞌ anmatoom nok rais manbaꞌan
33 “Hi mihini mrair kaꞌo Musa in atoran reꞌ natoon ee neu hit beꞌi-naꞌi sin, nak, ‘Karu ho muhakeꞌ rais manbaꞌan ambi supat ampaek Uisneno In kanan on naan ate, ho mmafutu mrair mok rais manbaꞌan naan.’Aꞌnaak Rais Pirsait ein sin Atoran 19:12, Surat Sensus 30:2, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 23:21 34 Mes Au utoon ki on nai: karu ho muhakeꞌ rais manbaꞌan ate, kais ampaek supat. Kais amsuup ampaek sonaf neno tunan in kanan, natuin sonaf neno tunan naan, Uisneno In sonaf.Naiꞌ Yakobus 5:12, Naiꞌ Yesaya 66:1, Naiꞌ Mateos 23:22 35 Kais amsuup ampaek pah-pinan ia in kanan, natuin pah-pinan ia, Uisneno In bareꞌ ꞌteriꞌ. Ma kais amsuup ampaek kanaf Yerusalem, natuin Yerusalem naan, Uis Kouꞌ goe In kota.Naiꞌ Yesaya 66:1, Siit Pures-Boꞌis sin 48:3 36 Kais amsuup ampaek hi ꞌnakam. Fin hi ka mmuiꞌ fa kuasa he miprenat aꞌnaak funuꞌ noon es he njair metan aiꞌ mutiꞌ. 37 Onaim karu hi he mihakeꞌ rais manbaꞌan ate, karu mak, ‘tua’, mitoon mak, ‘Tua’ goah. Mes karu kaah fa te, mak, ‘Kaah fa, tua’. Karu hi miꞌuab aꞌtetaꞌ naꞌko naan ate, naan naꞌuu ma naꞌbaaꞌ naꞌko niut reꞌuf.”
Usif Yesus nanoniꞌ he kais atbaras maufinu nok maufinu, mes ro he ttuthae tarek-rekoꞌ
(Naiꞌ Lukas 6:29-30)
38 “Hi mihini mrair kaꞌo Musa in atoran nak, ‘Karu anmuiꞌ tuaf nareuꞌ ho matam ate, ambaras on naan amsaꞌ. Ma karu anmuiꞌ tuaf antuut namouf ho nisim ate, amtuut mumouf goe msaꞌ.’Anpoin naꞌkon Pah Masir 21:24, Aꞌnaak Rais Pirsait ein sin Atoran 24:20, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 19:21 39 Mes Au utoon ki on nai: kais ambaras maufinu nok maufinu. Karu anmuiꞌ tuaf anpaas ho ꞌkinom es ate, amkonan he npaas bian naan antein. 40 Karu anmuiꞌ tuaf reꞌ anmakaꞌrasiꞌ nok ko, he nait ho baru te, amfee mtein ne ho baur manikin. 41 Karu anmuiꞌ soraurs es naꞌsekeꞌ ko he mroi meik in baerꞌ ein mnao kiur goes ate, amroi meiki mtein sin mtean kiru nua. 42 Karu anmuiꞌ tuaf antoit ho baer saaꞌ-saaꞌ ate, amfee ne. Ma karu anmuiꞌ tuaf anpinjam ho baer saaꞌ-saaꞌ ate, amfee ne.”
Usif Yesus nanoniꞌ he tneek tuaf reꞌ natooꞌ ma nmusun kit
(Naiꞌ Lukas 6:27-28,32-36)
43 “Hi mneen amrair tuaf nak, ‘Amneek ho aom-bian, ma mutoꞌon tuaf reꞌ natoꞌon ko.’Aꞌnaak Rais Pirsait ein sin Atoran 19:18 44 Mes Au utoon ki on nai: ho ro he mneek tuaf reꞌ natoꞌon ko. Ma mtoit he Uisneno nfee tetus neu tuaf reꞌ anhaꞌmuiꞌ ko. 45 Karu ho mmoeꞌ on naan ate, ho mukriir am mak, ho reꞌ ia Ama abit sonaf neno tunan In anah. Natuin In nmoeꞌ manas he ntanaꞌ neu atoin reko, ma In nmoeꞌ manas he ntanaꞌ atoin maufinu msaꞌ. In nasanut uran amsaꞌ neu tuaf-tuaf reꞌ anmoeꞌ natuin In aprenat nabu-buan nok tuaf-tuaf reꞌ nraban In aprenat. 46 Onaim karu ho suma mneek maan ahaa tuaf-tuaf reꞌ nneek ko te, ho mak aiꞌ Uisneno of anbaras anfee ko tetus? Kaah fa, tua! Atoin maufinu msaꞌ anneek sin aok-biak ein reꞌ anneek sin. 47 Onaim karu ho suma musee ma mtaeb ho aom-bian ate, in areokn ii saaꞌ? Fin tuaf reꞌ ka npirsai fa Uisneno anmoeꞌ on naan amsaꞌ. 48 Onaim mimnau! Hi Amaꞌ abit sonaf neno tunan, anneek nain mansian pah-pinan. Onaim hi ro he mmoeꞌ on naan amsaꞌ!”Aꞌnaak Rais Pirsait ein sin Atoran 19:2, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 18:13

5:4 Naiꞌ Yesaya 61:2

5:5 Siit Pures-Boꞌis sin 37:11

5:6 Naiꞌ Yesaya 55:1-2

5:8 Siit Pures-Boꞌis sin 24:3-4

5:10 1 Naiꞌ Petrus 3:14

5:11 1 Naiꞌ Petrus 4:14

5:12 2 Mapeꞌo ꞌNaof Pah Israꞌel ma Pah Yahuda 36:16, Haef ein sin Retaꞌ 7:52

5:13 Naiꞌ Markus 9:50, Naiꞌ Lukas 14:34-35

5:14 Naiꞌ Yohanis 8:12, 9:5

5:15 Naiꞌ Markus 4:21, Naiꞌ Lukas 8:16, 11:33

5:16 1 Naiꞌ Petrus 2:12

5:18 Naiꞌ Lukas 16:17

5:21 Anpoin naꞌkon Pah Masir 20:13, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 5:17

5:27 Anpoin naꞌkon Pah Masir 20:14, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 5:18

5:29 Naiꞌ Mateos 18:9, Naiꞌ Markus 9:47

5:30 Naiꞌ Mateos 18:8, Naiꞌ Markus 9:43

5:31 Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 24:1-4, Naiꞌ Mateos 19:7, Naiꞌ Markus 10:4

5:32 Naiꞌ Mateos 19:9, Naiꞌ Markus 10:11-12, Naiꞌ Lukas 16:18, 1 Korintus 7:10-11

5:33 Aꞌnaak Rais Pirsait ein sin Atoran 19:12, Surat Sensus 30:2, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 23:21

5:34 Naiꞌ Yakobus 5:12, Naiꞌ Yesaya 66:1, Naiꞌ Mateos 23:22

5:35 Naiꞌ Yesaya 66:1, Siit Pures-Boꞌis sin 48:3

5:38 Anpoin naꞌkon Pah Masir 21:24, Aꞌnaak Rais Pirsait ein sin Atoran 24:20, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 19:21

5:43 Aꞌnaak Rais Pirsait ein sin Atoran 19:18

5:48 Aꞌnaak Rais Pirsait ein sin Atoran 19:2, Surat reꞌ Naretaꞌ Nafaniꞌ Raan Aꞌhonis 18:13