12
Hiyay Tepet tungkol ha Mangaamot nin Pagpainawa
(Marcos 2:23-28; Lucas 6:1-5)
1 Ha maghay Mangaamot nin Pagpainawa, hiyay Apo Jesus boy hilay mānumbong na, nipadān hila ha katidigowan. Ket legan ampagdān hila ihtew, hilay mānumbong na, nandayon hilan nante nin tidigo. Ket an-itatangay lan antim-en, ta mabitil hilayna. 2 Ha nakit lan Papariseo yatew, hinabi la kanan Apo Jesus, “Bilewen moy andiyagen lan mānumbong mo! Ampante hilan tidigo. Bawal yain ha Mangaamot nin Pagpainawa!”*Ha bibilin lan Jujudio, no magdān ye tao ha padayan nin kanayon, malyadi yan mante nin nangaanon dawa (Deuteronomio 23:25). Ha bibilin lan Jujudio hatew, main tatlompo boy hiyam a bawal diyagen ha Mangaamot nin Pagpainawa, ket maghayna ye pamupol, ta anhabtan laynan obda (Exodo 34:21). Bilang yaynan pamupol ye pante kanla.
3 Nakibat yay Apo Jesus kanla, “Ahe yo po nayi nabaha ye dinyag nan David hatew? Ha nabitlan ya boy hilay kalalamoan na, 4 hinumlep ya ha Toldan Panggalangan kanan Apo Dioh. Ket nangwa yan tinapay a inhagpa kanan Apo Dioh. Kinan na boy pinakan na hila met ye kalalamoan na. Noba ahe ya nagkahalanan agya po man bawal yatew ha Bibilin, ta hilay papadi bengat ye malyadin mangan nin inhagpa kanan Apo Dioh. 5 Boy ahe yo met nayi nabaha ha impahulat kanan Moises a hilay papadi, ket ampag-obda hila ha Timplo agya Mangaamot nin Pagpainawa, noba ahe hila ampagkahalanan? 6 Habiyen ko kanyo a anti ya ihti haanin ye umiigit po dinan ha Timplo. 7-8 Ta hiko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao ket main kapalyadiyan a mangihabi no hinyay huhton diyagen ha Mangaamot nin Pagpainawa. Hinabi nan Apo Dioh ha naihulat a Habi nin Dioh, ‘Aliwan hiyay ihagpa yo kangko ye labay ko, no aliwan labay kon mapangingalo kawo.’ No natalohan yon bengat ye labay habiyen nin yatew, adi yo hila dayi an-uhgaan ye tataon homain kahalanan.”
Hiyay taon Kinumpit ye maghay Gamet na
(Marcos 3:1-6; Lucas 6:6-11)
9 Inumalih yay Apo Jesus ihtew. Ket nakew ya ha pāytiponan lan Jujudio. 10 Haanin, main maghay laki ihtew a kinumpit ye maghay gamet na. Main met nangaanon Papariseo ihtew a ampagbantay no paitaahen na yan Apo Jesus ta-omen laya maidalom. Nanepet hila kanan Apo Jesus, “An-ipaluboh nayi ha Bibilin ye mamaitaah nin ampaghakit ha Mangaamot nin Pagpainawa?”
11 Nakibat yay Apo Jesus kanla nin wanae, “No hiyay maghan tupa yo, ket maampag ya ha lubot ha Mangaamot nin Pagpainawa, ahe yoya nayi iawah?”
12 “No maalaga yay tupa yo, lalalo ana ingat a maalaga yay tao. Kaya-bay an-ipaluboh nin Bibilin ye panyag nin manged ha Mangaamot nin Pagpainawa.” 13 Ket haanin, hinabi nan Apo Jesus kanan lakin kinumpit ye gamet na, “Ipanat moy gamet mo.” Impanat nay gamet na, ket nitaah yayna. Ket padihoyna ha maghay gamet na. 14 Haanin hilay Papariseo, nilumwah hilayna ha pāytiponan. Ket pinaytongtongan la no way-omen laya maipapatey ye Apo Jesus.
Hiyay Napili a Māghilbi
15 Noba tanda nan Apo Jesus ye tikih lan Papariseo kana. Kaya-bay inumalih ya ihtew. Malabong hilay tataon hinumumbong kana. Ket hilay kaganaan a ampaghakit, pinaitaah na hila. 16 Noba impahehpet nan imbilin kanla, “Adi yo an-ibalita kanlan kanayon a tatao no aya ko.” 17 Yabayti ye katupadan nin hinabi nan Apo Dioh kanan podopita Isaias hatew,
18 “Yabayti ye pinili kon māghilbi ko.
An-adoen koya boy angkaaliketan ko yan tubat.
Itubol ko kanay Ihpidito ko,
boy ipatanda na ha kaganaan a tatao ihti ha babe-luta ye katoynongan.
19 Adi ya ampakingatngat, adi ya ampamalingha
boy ahe mange ye bihnga na ha dān.
20 Hilay tataon mangakapey ye pamteg la, ket pakhawen na hila.
Boy hilay angkaalihan nin kahigudowan, ket angkalingayen na hila.
Ahe ya tumgen anggan ahe na maipanambot ye katoynongan.
21 Ket hiyabay ye kahigudowan lan kaganaan a tatao ihti ha babe-luta.ӠIsaias 42:1-4.
Hiyay Apo Jesus boy hiyay Satanas
(Marcos 3:20-30; Lucas 11:14-23)
22 Haanin, main ano kataon nangilakew kanan Apo Jesus nin maghay lakin pinakapkap boy pinaangang nin maloke a ihpidito. Haanin, pinaitaah na yan Apo Jesus ye laki. Kaya-bay ampakakit boy ampakahabi yayna. 23 Ket hilay tatao ihtew, nagtaka hila boy hinabi la, “Ah! Hiyabay ana laweh ye impangako nan Apo Dioh a Māngiligtah a lahi nan Poon David?”
24 Pamakange lan Papariseo yatew, hinabi la, “Ah! Ampakapaalih yan mangaloke a ihpidito, ta hiyay Satanas‡Satanas: ha habin Griego ket Beelzebul. a poon lan mangaloke a ihpidito ye namyay kana nin kapalyadiyan a manyag nin wanabay.”
25 Noba tanda nan Apo Jesus ye an-ihipen la. Kaya-bay hinabi na kanla, “No hilay tataon angkumonin ha maghay panakopan ket mapay-away-away, madama ye panakopan. Wanabay met ha maghay banwa o pamilya. No mapay-away-away hila, ket ahe hila magbuyot. 26 Kaya-bay no paalihen na hilan Satanas ye anhakopen na, ket ahe ya magbuyot ye panakop na, kali? 27 Haanin, no hiyay Satanas ye namyay kangko nin kapalyadiyan a mamaalih nin mangaloke a ihpidito, aya met awod ye namyay kanlan mānumbong yo nin kapalyadiyan, ta ampamaalih hila met nin mangaloke a ihpidito? Hilay mānumbong yoyna met ye makapipapteg a aliwan huhto ye an-ihipen yo. 28 Noba ulita ampamaalih akon maloke a ihpidito makauli ha Ihpiditon Dioh, hiyay labay habiyen, nilumateng yaynay panakop nan Apo Dioh kanyo.”
29 Inlalayi na yan Apo Jesus ye Satanas ha maghay lakin makhaw, “Homain taon makababa a lumoob manakaw ha babandi nin makhaw a laki, no aliwan hiyay mamakhaw po kana. Ket no mabalol na yaynay makhaw a laki, malyadi naynan kowen ye hinyaman a malabayan na ha loob nin baey.”
30 “Haanin, ayaman a ahe ampakitupig kangko, ket angkumuntada ya kangko. Ayaman a ahe ampanaglap kangkon mangihaley nin tatao kanan Apo Dioh, ket ampangitaang ya kana. 31 Pakaleng-en yon manged ye habiyen ko! Kaganaan a kakahalanan boy pangumih ha ayaman, ket mapatawad ya. Noba ayaman a mangumih kanan Ihpiditon Dioh, ket ahe ya mapatawad. 32 Ayaman a mangumih kangko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao, ket mapatawad ya. Noba ayaman a mangumih kanan Ihpiditon Dioh, ahe ya mapatawad haanin o makanoman.”
Matandaan yay Poon-kayo makauli ha Dawa na
(Lucas 6:43-45)
33 Hinabi na po Apo Jesus, “Matandaan ye poon-kayo ha dawa na. No manged ye poon-kayo, manged met ye dawa na. Noba no aliwan manged ye poon-kayo, aliwa met manged ye dawa na. 34 Hikawon lalahi nin bikat, mangaloke kawo! Way-omen kawon makapaghabin manganged? Ta no hinyay anti ha puho nin maghay tao, ket wanabay ya met ye anhabiyen na. 35 Hiyay taon manged, ket ampaghabi yan kangedan, ta pawa kangedan ye anti ha puho na. Noba hiyay taon maloke, ampaghabi yan mangaloke, ta pawa mangaloke ye anti ha puho na. 36 Pakaihipen yon manged yatin habiyen ko. Lano ha mangaamot nin panuhga nin Dioh, ket pakibatan nin balang tao ye kaganaan a hinabi na a homain kowinta. 37 Ta matandaan makauli ha hahabi mo no paduhaan na kan Apo Dioh o ahe.”
Hiyay Pangawok la nin Kapagtakaan kanan Apo Jesus
(Marcos 8:11-12; Lucas 11:29-32)
38 Haanin, main nangaanon mamaihtodo nin Bibilin boy Papariseo ye naghabi kanan Apo Jesus nin wanae, “Maihtodo, mangipakit ka man awod nin kapagtakaan bilang pagkakitan a hikan peteg ye intubol nan Apo Dioh.”
39 Nakibat yay Apo Jesus kanla, “Hikawon tatao kananyatin panaon, tubat ye kalok-an yo boy ahe na kawo mapatayaan Apo Dioh. Ampakikwa kawon kapagtakaan bilang pagkakitan a hiko ye intubol nan Apo Dioh. Noba homain akon ipakit kanyo, no aliwan hiyay kapagtakaan a omen ha nalyadi kanan podopitan Jonas hatew. 40 No way-omen yan nagbuyot nin tatloy mangaamot boy madeglem ye Jonas ha loob nin bitoka nin digdig a malanghit, hiko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao, tatloy mangaamot boy madeglem ko met lano a nakailbeng. 41 Ha Mangaamot nin Panuhga nan Apo Dioh, hilay taga Nineve a naghehe, ket mideng hilan manihtigon laban kanyon tatao kananyatin panaon. Ta hatew ha nange lay impatanda nan Jonas, ket pinaghehean lay kakahalanan la. Ket haanin, anti ko ihti a madadangal po kanan Jonas. Noba agya po man nange yoy impatanda ko, ahe kawon teed naghehe ha kakahalanan yo. 42 Ha Mangaamot nin Panuhga nan Apo Dioh, hiyay Reyna ha Abagatan, mabi-ay ya met uman. Ket mideng yan manihtigon laban kanyon tatao kananyatin panaon. Ta hatew, agya angkumonin ya ha mataang a lugal, ket nakew yan teed nanlenge nin kadunongan nan Poon Solomon. Ket haanin, anti ko ihti a madadangal po kanan Solomon, noba ahe yoko met anleng-en.”
Hiyay Pag-udong nin Maloke a ihpidito
(Lucas 11:24-26)
43 Hinabi na po Apo Jesus, “No alihan na yan maloke a ihpidito ye maghay tao, hiyay maloke a ihpidito, ket makew yan magpahyal ha maklang a lugal ta-omen ya manapul nin pagpainawaan na. Ket no homain yan makitan, 44 habiyen na ha hadili na, ‘Hi! Udongen ko yaynan bengat ye taon ibatan ko hatew.’ Ha pag-udong na kanan taon ibatan na, ket malatngan naya a ba-mon maghay baey a homain angkumonin kana, malinih boy malimpeh. 45 Kaya-bay umalih yayna man, ta managyat ya po nin pitoy ihpidito a maloloke po kana. Ket humlep hila kana. Kaya-bay maloloke po ye kahahaad na lano dinan ha una. Wanabay met ye malyadi kanyon mangaloke a tatao kananyatin panaon.”
Hiyay Indo boy Kakatongno nan Apo Jesus
(Marcos 3:31-35; Lucas 8:19-21)
46 Haanin, legan ampaghabi ya po ye Apo Jesus kanlan tatao, nilumateng yay indo na boy hilay kakatongno na a lalaki. Ket ampideng hila ha ilwah, ta labay la yan katongtongen ye Apo Jesus. 47 Haanin, main tao a naghabi kanan Apo Jesus, “Hiyay indo mo boy hilay kakatongno mon laki, anti hila ha ilwah. Ket labay la kan makatongtong.”
48 Nakibat yay Apo Jesus kana, “Aya hila lagi ye indo ko boy kakatongno ko?” 49 Haanin, intamudo na hilay mānumbong na. Ket hinabi na, “Hilati ye kakatongno ko boy indo ko, 50 ta ayaman a ampanumbong ha kalabayan nan Bapa kon anti ha langit, ket hilabay ye kakatongno ko boy indo ko.”
*12:2 Ha bibilin lan Jujudio, no magdān ye tao ha padayan nin kanayon, malyadi yan mante nin nangaanon dawa (Deuteronomio 23:25). Ha bibilin lan Jujudio hatew, main tatlompo boy hiyam a bawal diyagen ha Mangaamot nin Pagpainawa, ket maghayna ye pamupol, ta anhabtan laynan obda (Exodo 34:21). Bilang yaynan pamupol ye pante kanla.
†12:21 Isaias 42:1-4.
‡12:24 Satanas: ha habin Griego ket Beelzebul.