I Primiro Surat-na Si Pablo
Pada'iray Si Mga Taga
Corinto
Pagbulig Pagsabot Sito Surat
I magsurat sito, iya si apostol Pablo (1:1-2; 16:2). Kulawin na hamok ari si pahina 394 pagpasayod si bug'os pagka'a'a-na si Pablo. Ka'urugan i mag'isip nga agsurat-nay to ngan 55 AD (mga 25 anyos kahuman abanhaw si Jesus) ngan hinapus-tapos na i tallo ta'on pag'istar-na ari si syudad Efeso (16:5-9; Buhat 20:31) si katallo bisis pagbiyahi-na pagpasamwak. Agsurat-nay to para si manniniripon pag'ampo' ari si syudad Corinto (1:2).
Sinan mga panahon, yaynan syudad i pangngagihan-na si dimu'an nigusyo tikang Italia pati' España si banda katundan pada'iray si Asia, Fenicia pati' Ehipto si banda sirangan. I mga a'a ari si Corinto agparapangampo' si pala'in-la'in diyos. Addangan si nag'ampu'an-na mga iya si Aprodita, nga magparapanginano kuno' si ka'abunda-na si tinanum-na si mga a'a. Kundi' yaynan diyos agkinahanglan nga nagpalipay pina'agi si pag'ururubay-na si magparapangampo' si iya, sanglit iya nagkilala bilang diyos nga hangol si gugma'. Tungod sinan, ari si templu-na si Aprodita, aniya' gayod mga danda magsirbisyo pagpabayad si mga puhu'-na para si bisan say lallaha nga aruyag nga ag'abunda i mga tinanum-na.
Pariho si bisan ay syudada nga sintro si nigusyo, i Corinto ahimo liwat sintro si pala'in-la'in malaw'ay binuhatan labihan na kay ato sito syudad, i pagbayad si danda ahimo buruhaton nga kinahanglanon kuno' si pag'ampu'-na mga iya. Sanglit ahimo pasangilan i pag'ampo' pagbuhat si mga malaw'ay. Si da'inan kamutangan, ma'in urusahon nga aniya' paluwa' pala'in-la'in prublima si mga Kristiyano ari.
Agsurat sito si Pablo tungod si mga sakarawat-na sumat hi'unong si kamutangan-na si manniniripon pag'ampo' ari si Corinto. Aniya' tikang si panimalay-na si Cleo magpamisita si iya ngan magsumat nga aniya' kuno' mga paraki-paki mismo si mga iya maghururuwang (1:11). Aniya' liwat magpansumat hi'unong si addangan nga huwang si mga manniniripon pag'ampo' nga abawa si sala' pag'ubay si sasindakan-na (kapitulo 5) pati' nga aniya' si mga iya nga ga'i agsisarabutay (kapitulo 6).
Bali kaklarado nga ga'i agpakatuttot si tama' buhat i mga magpanutu'o ari si Corinto (5:9-10). Agsagda si Pablo si mga iya nga kinahanglan mga iya ga'i agkumpurmi si mga a'a nga agparapan'ubay si mga sasindakan-na (5:9). Tungod kay ga'i mga iya agpakasabot, agpasayod iya kon say i nagtukuy-na (5:10-11) ngan kon ay i angay dayon nagbuhat si da'inan klasi a'a (5:3-5,13). Pwira pa sinan, i magpamisita si Pablo agbawa liwat surat tikang si manniniripon pag'ampo' ari si Corinto pagpalako si waydung-na hi'unong si pala'in-la'in kamutangan: I pagdangallahan o i ga'i pag'alla (kapitulo 7), i mga pagkakan nga human na nagpahalad si mga diyus-diyos (kapitulo 8), i mga espirituhanon abilidad (kapitulo 12), i pagkulikta si amot para si mga kabugtu'an si pagtu'o (16:1-3).
Aniya' tallo katuyu'an-na si Pablo pagsurat sito. I primiro, iya i pagwaydong pati' pagpabaskog gihapon si manniniripon pag'ampo' tungod si pala'in-la'in pangundi'an-na: I pagsu'it hi'unong si ga'i paghirimyon (1:10–4:21), i mga malaw'ay buhat (kapitulo 5; 6:12-20), i kaso sallod si magbururugto' si pagtu'o (6:1-8) pati' i ga'i pagbuwan unra si kabatasanan pagkakan pag'intom si Ginu'o (11:17-34). I kaduwa katuyu'an-na pagsurat sito, iya i pagsu'it si ma'in tama' pagturo' hi'unong si pagkabanhaw (kapitulo 15) ngan i katallo, iya i pagsumat si mga iya hi'unong si pagkulikta amot para si mga kabugtu'an nga nagparapamasakitan ari si Jerusalem (16:1-4).
Yayto surat, tama' gayod pagwaydong ngan pag'aghat si manniniripon pag'ampo' ina'anto. Kunta' a'aghat kita kam pagbasa sito surat kay i mga prublima nga paluwa' si magpanutu'o ari si Corinto siray, si kamatu'uran, iya gihapon i mga prublima nga paluwa' si kita kam ina'anto pariho si: Pagduda pa si pagtu'u-ta, gana' kasiguraduhan-ta, ga'i paghirimyon, kasindak, pag'arawa'-awa'ay, pagdurudimandahay, kakurihan si pagdangallahan, mga malaw'ay buhat pati' i ma'in tama' paggamit si mga espirituhanon abilidad. Pero tangnga' sito mga prublima, yayto surat agbagaw liwat parti si kina'iya-na si ungod paghigugma' (kapitulo 13) nga nagkaruyagan gayod pagbasa sallod si bug'os Kasuratan.
I Pagtunga'-tunga' Sito Surat
1. I Pagpakilala (1:1-9)
2. I Ga'i Paghirimyun-na si Magpanutu'o (1:10–4:21)
3. I Gana' Kadatahan-na Nagparabuhat-na si Magpanutu'o (5:1–6:20)
4. I Tugon si Pagdangallahan (7:1-40)
5. I Tugon si mga Buhat nga Nag'alang-alangan (8:1–11:1)
6. I Tugon Kon Agtiriripon Pag'ampo' (11:2–14:40)
7. I Tugon Parti si Pagkabanhaw (15:1-58)
8. I Pagkulikta Amot pati' i Ultimo mga Pangumusta (16:1-24)
1
1 Tikang to surat si Pablo. Nag'agda ako bilang apostul-na si Kristo Jesus tungod si katuyu'an-na si Diyos. Atiya' agtangka' si ako si Sostenes nga bugtu'-ta kam si pagtu'o.
2 Tigsurat-koy to para si manniniripon pag'ampo' anan si syudad Corinto, nga mga nagpangagda basi' nagtagama paghuwang si Diyos kay dati na kam ag'adda si Kristo Jesus. Nagpanagama kam hasta pa liwat i dimu'an mga a'a si bisan singnga lugara nga ag'ampo' si Paragdalom Jesu-Kristo. Iya i magdalom si mga iya pati' si kita kam.
3 Amalako ako si Diyos nga Tatay-ta kam pati' si Paragdalom Jesu-Kristo nga sa'angkun-bi i mapinalangga'on pagpanginanu-na pati' i kamurayaw-na mga iya.
I Pagpasalamat
4 Pirmi ako agpasalamat si Diyos para si ka'am tungod si mapinalangga'on pagpanginanu-na nga nagparapumwan-na si ka'am nga mga dati na ag'adda si Kristo. 5 Ungod to kay pina'agi si iya bali pagsangyahan anan si ka'am i bisan ay abilidara huwang na sito i mga pagpahalling-bi pati' i mga kata'u-bi, 6 ngan agpamatu'od to hamok si mga pinahallingan kami' hi'unong si Kristo. 7 Kon sugad ga'i kam kinulang si mga espirituhanon rigalo myintras agparapanimulat-bi i pagpakulaw-na si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo. 8 Iya si ka'am i mamuwan kusog nga ga'i kam agkabarantad tubtob si katapusan, basi' si panakka-na si allaw si pagbwilta-na si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo, gana' si ka'am barasulon. 9 Tarapuran i Diyos nga iya si ka'am i mag'agda pagpaki'adda si Dadi'-na Jesu-Kristo, i Paragdalum-ta kam.
I Pagburulag-bulag-na
si Manniniripon Pag'ampo'
10 Mga kabugtu'an si pagtu'o, pina'agi si gahum-na si Paragdalum-ta kam Jesu-Kristo, agpalaku-ko si ka'am nga aghirimyuna kam dimu'an basi' ga'i kam agburulag-bulag. Si da'inan sinan, agka'aradda kam pahalap si pa'agi-bi pagturutimbang pati' si tinakkahan-na si mga inisipan-bi. 11 Mga kabugtu'an si pagtu'o, aniya' magpanumat si ako tikang si panimalay-na si Cleo nga aniya' kuno' mga paraki-paki mismo si ka'am maghururuwang. 12 Yayto i karuyag sidngun-ko: Aniya' si ka'am magparapinugad, “Si Pablo i nagsunud-ko,” aniya' namay la'in maminugad, “Si Apolo dina i nagsunud-ko,” mangno aniya' liwat, “Si Pedro i tawa'-ko,” ngan aniya' may, “Si Kristo may i sinunud-ko.”
13 Si pag'abat-bi ba' pwidi a'utud-utod si Kristo? O gasi-bi ba' nga si Pablo i magpakamatay para si ka'am? Nagbunyagan ba' kam pag'ako' si arun-na si Pablo? Ga'i baga! 14 Agpasalamat ngani' ako dina si Diyos kay gana' si ka'am nagbunyagan-ko pwira na si Crispo pati' Gayo. 15 Sanglit gana' si ka'am makapinugad nga nagbunyagan kam pag'ako' si arun-ko. 16 Oho' gad, sabunyagan-ko liwat i bug'os pamilya-na si Estefanas, pero pwira sinan, gana' na sa'intuman-ko nga aniya' pa la'in nagbunyagan-ko. 17 Ma'in i pagbunyag i nagpapada'ituhan-na si ako si Kristo, pero i pagpasamwak dina si mahalap sumat. Ngan si pagparapasamwak-ko sito ma'in i kadunung-na si a'a pagpahalling i naggamit-ko, basi' ga'i arungay i gahum-na si kamatayun-na si Kristo anan si kudos.
Si Kristo i Gahom
pati' i Kadunung-na si Diyos
18 I mga allingon mahi'unong si kamatayun-na si Kristo si kudos, gana' kapulsanan-na*Si Grikuhanon: ma'in madunong, sanglit gana' pulus-na sinan kay day kinakapayan nga amatay i Diyos anan si kudos. Hasta liwat si birsikulo 20, 21 pati' 25. si mga a'a nga mga mammatayon nga bulag si Diyos, pero para si kita kam nga mga taralwason, iyay nan i gahum-na si Diyos. 19 Pariho si maka'anna' si Kasuratan:
Burungkagun-ko i mga kadunung-na si mga mata'o kuno',
ngan purugungun-ko i mga kalistuhan-na si mga aniya' inadalan-na.†Isa 29:14
20 Singnga namay ray i mga madunong? Singnga na i mga malanga inadalan-na? Singnga na i mga bantugan parapandibati si ina'anto panahon? Si kamatu'uran, agpakulaw-na si Diyos nga i mga kadunung-na si mga mata'o, gana' mga kapulsanan-na. 21 Sigon si kadunung-na si Diyos, kinakulawan nga gana' makakilala si iya kon aggamit i a'a si mga kalugaringun-na kadunong. Lugod, alipay iya pagtalwas si mga magpanutu'o pina'agi si mga gana' kuno' pulus-na nga nagparapasamwak-ta kam. 22 Sigi hamok panginsistir i mga Hebro nga agpakakulaw si mga pangngilalahan si langitnon kasiguruhan ngan i mga Griko may sigi panganda' si mga kadunong, 23 pero i nagparapasamwak kami' dina i nagpapako' Kristo, nga iya i maka'ulang‡I nagpapako' Kristo aka'ulang si mga Hebro pagtapit si Diyos, tungod kay ga'i mga iya aka'isip nga i addangan nagpapako', iya i makusog nga nagpabawa-na si Diyos pagsalbar si mga iya. si mga Hebro pagtapit si Diyos ngan i gana' kapulsanan-na may para si mga ma'in Hebro. 24 Pero para si mga Hebro pati' Griko nga magpanangdo' si pag'agda-na si Diyos, si Kristo, iya i gahum-na pati' i kadunung-na si Diyos. 25 Bisan i isip-na si Diyos nga gana' kuno' kapulsanan-na, mas labaw payto kuntra si kadunung-na si a'a ngan labaw pa liwat i kaluyahan-na si Diyos, kuntra si kusug-na si a'a.
26 Mga kabugtu'an si pagtu'o, intumu-bi kon ay i mga kamutangan-bi siray ngan pagpangagda-na si ka'am si Diyos. Ma'in malabbat si ka'am i mga madunong sigon si pangulawan-na si a'a. Ma'in malabbat si ka'am i mga gamhanan ngan ma'in malabbat si ka'am i tikang si mga dungganan pamilya. 27 Pero agpili'-na si Diyos i mga ma'in madunong si pangulawan-na si a'a pagbuwan kamamalu'an si mga madunong. Agpili'-na si Diyos i mga maluya pagbuwan kamamalu'an si mga makusog. 28 Agpili'-na i mga nagminos pati' i mga nagparapanda'ug-da'og hasta pa i mga gana' mga kwinta-na basi' ahimo nga mga gana' na pulus-na si mga gamhanan ato si kalibutan. 29 Sanglit tungod sinan, gana' makapahambog atubang si Diyos 30 kay tungod si iya agka'aradda kita kam si Kristo Jesus. Ngan pina'agi si iya aniya' sakarawat-ta si mga nagla'uman-ta kadunong kuno'. I karuyag sidngun-ko nga inambitan-ta si iya i pagkamatadung-ta, i pagkadiyusnun-ta pati' i kamutangan-ta bilang mga lukat na. 31 Kon sugad, ag'alagad to si maka'anna' si Kasuratan: “Kon aniya' maruyag magpahambog, kinahanglan nga pahambug-na i mga nagbuhat-na si Paragdalom.”§Jer 9:24
*1:18 Si Grikuhanon: ma'in madunong, sanglit gana' pulus-na sinan kay day kinakapayan nga amatay i Diyos anan si kudos. Hasta liwat si birsikulo 20, 21 pati' 25.
†1:19 Isa 29:14
‡1:23 I nagpapako' Kristo aka'ulang si mga Hebro pagtapit si Diyos, tungod kay ga'i mga iya aka'isip nga i addangan nagpapako', iya i makusog nga nagpabawa-na si Diyos pagsalbar si mga iya.
§1:31 Jer 9:24