Ɔwolɛ Ɔbono Pɔɔlo Gi Ŋmarasɛ Bunge
Rom Awura Mɔ
1
Wurubuaarɛ Gi Tɔgɛ Pɔɔlo Yɛɛ Ɔꞌ Tɔgɛ Mɔ-Ɔkalan Mɔ Sa Asa
Me Pɔɔlo, ɔbono n tɛ sa Kirisito Yesu mɔ, ne n kya ŋmarasɛ fɛye gɛnen ɔwolɛ baarɛ. Wurubuaarɛ ne n tɔgɛ me yɛɛ nꞌ wɔra Yesu ɔsɔɔ, ne ɔ lɔrɔ me yela de nꞌ wɔra mɔ-ɔkalan konkonsɛ mɔ gɛsun. Wurubuaarɛ gi wolaa ka yela yɛɛ ɔ laa sa anyamesɛ gɛnen ɔkalan konkonsɛ baarɛ. Lii ko‑o dedaa mɔ ɔ yɛgɛ mɔ-ikalan atɔgɛbo mɛ wolaa ŋmarasɛ ɔkalan baarɛ ilaa mɔ gbaa-gbaa agyɛbi dɔ yela sa anyamesɛ. Gɛnen ɔkalan baarɛ gyɛ daa mɔ-bi Yesu ilaa. Anyamesɛ gɛsu dɔ mɔ, Yesu gyɛ Oloobu Wura Deefidi ɔpaa dɔ. Mɔ‑rɛ Wurubuaarɛ-lɛɛ gɛsu dɔ mɔ, Wurubuaarɛ gi lɛɛ aye-Wura Yesu Kirisito baarɛ gɛwi nyiile yɛɛ mɔ ne n gyɛ mɔ-bi. I kya nyiile yɛɛ Yesu gi wuꞌ mɔ, Wurubuaarɛ gi kyu ɔlon belɛ kyingi mɔ lii ibuni dɔ kyu naa de mɔ-Oduduu mɔ so. Kyu naa de Yesu so ne Wurubuaarɛ gi wɔra gidɛnsɛ sa aye ako ne a nyɛ wɔra mɔ-isɔɔ sa gɛsinkpan so asa kpɛi-kpɛi pɛwu faa. Ɔ kya laarɛ mɛꞌ ka gyan Yesu so de mɛꞌ nu mɔ-gɛdɛ de mɔ-ginyen giꞌ nyɛ dii. Asa abono Wurubuaarɛ gi tɔgɛ mɔmɔ yɛɛ mɛꞌ wɔra Yesu Kirisito adɛ mɔ, fɛye kee fɛ too gɛnen asa abono so. N kya ŋmarasɛ gɛnen ɔwolɛ baarɛ n kya sa fɛye abono pɛwu fɛ bo Rom ɔsowolɛ so ne Wurubuaarɛ kya laarɛ fɛye-ilaa, ne ɔ tɔgɛ fɛye yɛɛ fɛꞌ lɔrɔ fɛye-nyoro yela sa mɔ mɔ. Aye-sɛ Wurubuaarɛ de aye-Wura Yesu Kirisito mɛꞌ sa fɛye gisen yuuli de mɛꞌ sa fɛye so gɛwɔnsa dɛnsɛ.
Ibono i gyangbara mɔ, n kya faala me-Wurubuaarɛ n kya sa fɛye pɛwu kyu naa de Yesu Kirisito so. I lii fɛɛ asa mɛ kya tɔgɛ gɛnɔɔbono fɛ kya ka gyan Yesu so mɔ gɛsinkpan gɛten kamaasɛ. Nɛ kyu me-gisen pɛwu n kya son Wurubuaarɛ n kya tɔgɛ mɔ-bi mɔ ɔkalan konkonsɛ mɔ mi‑i sa asa. Gɛnɔɔbono n kya dalaa mi‑i sa fɛye owi kamaasɛ dɔ mɔ, Wurubuaarɛ ne n nyi me-gisen dɔ. 10 N kya kolɛ mɔ yɛɛ nengyene i laa wɔra mɔ-gɛlaarɛ mɔ, nkana idɛ berɛ, ɔꞌ yɛgɛ de nꞌ nyɛ nyoro de nꞌ baa laa fɛye.
11 Nɛ tansi n kya laarɛ yɛɛ me‑rɛ fɛye aꞌ wu abara de nꞌ yɛgɛ fɛꞌ nyɛ ilaa iko lii Wurubuaarɛ Oduduu mɔ asɛ de iꞌ nyɛ kpaa fɛye fɛye-gisɔɔgyi dɔ. 12 Ibono n kya tɔgɛ mɔ ne n gyɛ yɛɛ nengyene a nyɛ wu abara mɔ, me-lɛɛ gisɔɔgyi gi laa kpaa fɛye de fɛye-lɛɛ mɔ kee giꞌ kpaa me. 13 Me-nanboana Yesu asonbo, n kya laarɛ fɛꞌ bii yɛɛ n kya sa nwɔnsa gifonɛɛ-gifonɛɛ yɛɛ nan baa laa fɛye mɔ, baa lii de ndɛ mɔ, ilaa iko i kya tii me-ɔkpa. Rom ɔsowolɛ ɔbono so fɛ tɛ faa, asa sakyɔ mɛ mɛŋ gyɛ Gyuda awura. N kya laarɛ nꞌ nyɛ asa lii mɔmɔ dɔ sa Yesu ɔson mɔ, fɛɛ gɛnɔɔbono nɛ ti nyɛ asa abono mɛ mɛŋ gyɛ Gyuda awura mɔ lii nten kpɛi-kpɛi kee mɔ. 14-15 I dɛ me so yɛɛ nꞌ tɔgɛ Wurubuaarɛ ɔkalan konkonsɛ mɔ sa asa abono mɔmɔ-ansi a bugi mɔ de asa abono mɛ san mɛ tɛ gibiri dɔ mɔ, abono mɛ nyi ɔwolɛ de abono mɛŋ nyi ɔwolɛ mɔ pɛwu. Gɛnen so mɔ, i kya da me ɔbolɛ yɛɛ nꞌ nyɛ ba fɛye asɛ Rom ɔsowolɛ so kee de nꞌ baa lɛɛ gɛnen ɔkalan konkonsɛ mɔ tɔgɛ sa fɛye.
Ɔkalan Mɔ Kya Mɔlɛgɛ Asa De Mɔmɔ‑rɛ Wurubuaarɛ Nsana Iꞌ Lɔrɔ
16 Wurubuaarɛ ɔkalan konkonsɛ ɔbono n kya tɔgɛ mi‑i sa asa kyu lii Yesu so mɔ mɛŋ bo me ipeeli. I lii fɛɛ ɔkalan mɔ kya sa asa abono pɛwu mɛ kya ka gyanꞌ Yesu so mɔ Wurubuaarɛ ɔlon de mɛꞌ nyɛ ɔꞌ mɔlɛgɛ ɔmɔ de mɔmɔ‑rɛ mɔ nsana iꞌ nyɛ lɔrɔ. Gyuda awura ne n daa ginu gɛnen ɔkalan mɔ pɛi ne asa sɛnsɛ kee mɛ nyɛ nu.
17 Kyu naa de Wurubuaarɛ ɔkalan konkonsɛ baarɛ so ne Wurubuaarɛ gi lɛɛ nyiile anyamesɛ gɛnɔɔbono mɛ laa nyɛ de oꞌ kyu ɔmɔ yɛɛ mɔmɔ-asen dɔ i boran sa mɔ mɔ. Anyamesɛ gikagyan gibono mɛ laa ka gyan Wurubuaarɛ so mɔ ne nan yɛgɛ oꞌ kyu ɔmɔ yɛɛ mɔmɔ-asen dɔ i boran sa mɔ. Wurubuaarɛ so gikagyan ne n kpɛ gi gyɛ ilaa ibono i tiri. Imɔso ne mɛ ŋmarasɛ Wurubuaarɛ agyɛbi dɔ yɛɛ,
“Ɔbono ɔ kya ka gyan Wurubuaarɛ so mɔ
ne Wurubuaarɛ kya kyu yɛɛ mɔ-gisen dɔ i boran.
Gɛnen kaasɛ ɔbono ne nan nyɛ Wurubuaarɛ asɛ gɛkyena.”
Wurubuaarɛ Kya Kyu Ginyadon Wɔra Ilaa Nyɛnyɛn Awɔrabo
18 Wurubuaarɛ kya lɛɛ nyiile asa yɛɛ ɔ kya kyu ginyadon lii Wurubuaarɛ dɔ wɔra mɔmɔ abono pɛwu mɛŋ selɛ mɔ ne mɛ kya wɔra ilaa nyɛnyɛn mɔ. Mɔmɔ-asen dɔ iŋ boran sa Wurubuaarɛ so mɔ, i kya tii Wurubuaarɛ gɛsintin ilaa ɔkpa, ne gɛsintin mɔ gɛŋ kya nyɛ lii gɛwi mɔmɔ-gɛkyena dɔ. 19 Nkana ilaa ibono nyamesɛ laa taalɛ bii kyu lii Wurubuaarɛ so mɔ iŋ bo ŋara dɔ. Wurubuaarɛ gi wolaa lɛɛ imɔ-gɛwi nyiile. 20 Kpɛ kyu lii owi ɔbono Wurubuaarɛ gi lɛɛ soso de gɛsɛ mɔ, ɔ lɛɛ mɔ-gidebi nyiile anyamesɛ. Nkana mɛŋ kya wu mɔ de ansi. Kyu naa de mɔ-ilaa lɛɛsɛ so ne ɔ yɛgɛ mɛ kya bii mɔ-ɔlon ɔbono ɔŋ bo ɔkara mɔ ne mɛ kya bii yɛɛ mɔ ne n gyɛ Wurubuaarɛ. Imɔso mɛŋ bo ɔkyɛɛrɛgyanten mɔ asɛ.
21 Anyamesɛ mɛ nyi Wurubuaarɛ, mɛŋ kii ma‑a kyu buubuu sa mɔ yɛɛ mɔ ne n gyɛ Wurubuaarɛ abɛɛ mɛꞌ taa kyu afaala sa mɔ. I yɛgɛ mɔmɔ-nwɔnsa nbono mɛ dɛ mɔ giŋ baa gi kya kpaa mɔmɔ, ne mɛŋ baa mɛ nyi ilaa dɛnsɛ de inyɛnyɛn. 22 Mɛ kya kyu mɔmɔ-nyoro yɛɛ mɛ gyɛ ɔlaako anyibo; Wurubuaarɛ asɛ mɔ, mɛ kya bingiri asa abono mɛŋ nyi sɛi. 23 Mɛŋ kya kyu Wurubuaarɛ ɔbono ɔ bo no gɛkpaa-gɛkpaa mɔ nyisigyi mɔ terɛ sɛi. Mɛ san mɛ kya son daa ikperɛ ibono mɛ salɛ abɛɛ mɛ pɔrɔ mɔ. Mɛ wɔra imɔ fɛɛ nbuii abɛɛ nbuɛ abɛɛ ilaa ibono i kya kpii imɔ-itɔ so mɔ. Mɛ kya wɔra imɔ iko fɛɛ nyamesɛ ɔbono ndɛ ɔ bo nkpa, ɔkɛ, fo baa kerɛ mɔ, o wuꞌ mɔ.
Wurubuaarɛ Gi Lɛɛ Ansi Taa Mɔmɔ Yɛgɛ
24 Gɛnen so mɔ, Wurubuaarɛ gi lɛɛ ansi taa mɔmɔ yɛgɛ yɛɛ mɛꞌ tɛsɛ wɔra ilaa kankaran ibono i gyɛ mɔmɔ-ɔbolɛ gɛlaarɛ ilaa mɔ. Mɛ san mɛ kya wɔra ilaayan ibono i gyɛ gɛmumɔɔ mɔ de abara. 25 I lii fɛɛ mɛ sɔɔ abon gyi taa gɛsintin gɛbono gɛ dɛ kyu lii Wurubuaarɛ so mɔ yɛgɛ. Mɛ san mɛ kya kyu soso de gɛsɛ Ɔlɛɛbo mɔ ayenbi abono a gyɛ mɔ-lɛɛ mɔ ma‑a sa daa mɔ-ilaa lɛɛsɛ. Ne mɛ kya son imɔ taa mɔ Wurubuaarɛ gbaa-gbaa yɛgɛ. Ayenbi a gyɛ daa Wurubuaarɛ-lɛɛ gɛkpaa-gɛkpaa. Iꞌ ba gɛnen.
26 Asa mɔ mɛ kya son daa Wurubuaarɛ ilaa lɛɛsɛ taa mɔ gbaa-gbaa yɛgɛ so mɔ, Wurubuaarɛ gi lɛɛ ansi taa mɔmɔ yɛgɛ, mɛ san mɛ kya wɔra ipeeli ilaa ne i kya gyi mɔmɔ-amu. Mɔmɔ akyii mɛŋ baa ma‑a laarɛ mɛꞌ dɛ de anyen fɛɛ gɛnɔɔbono Wurubuaarɛ gi lɛɛ mɔ. Mɛ san ma‑a dɛ de abara daa taa ɔkpa ɔbono Wurubuaarɛ gi lɛɛ sa anyamesɛ yɛɛ mɛꞌ dɛ de abara mɔ yɛgɛ. 27 Gɛnen kee ne anyen mɛŋ baa ma‑a laarɛ mɛꞌ dɛ de akyii fɛɛ gɛnɔɔbono Wurubuaarɛ gi lɛɛ mɔ. Ibono i san i dɛ ɔmɔ-ɔbolɛ mɔ ne n gyɛ yɛɛ mɛꞌ dɛ de mɔmɔ-nanboana anyen taa akyii gidɛde yɛgɛ. Anyen wolɛ-wolɛ mɛ kya san laarɛ daa abara gidɛde taa akyii yɛgɛ, ne i kya kyu ipeeli bun mɔmɔ. Mɔmɔ-ilaa kankaran idɛ so mɔ, mɛ kya nyɛ gisobiidɛ gibono i kaaborɛ mɔmɔ mɔmɔ-nyoro dɔ.
28 Fɛɛ gɛnɔɔbono iŋ tiri asa adɛ yɛɛ mɛꞌ bii Wurubuaarɛ mɔmɔ-asen dɔ faa mɔ, Wurubuaarɛ kee gi lɛɛ ansi taa mɔmɔ yɛgɛ yɛɛ mɛꞌ sa nwɔnsa gyaga de mɛꞌ wɔra ilaa ibono iŋ gyɛ iwɔrasɛ mɔ. 29 Mɛ san mɛ kya wɔra ilaa nyɛnyɛn kamaasɛ fɛɛ nwɔnsa nyɛnyɛn gisa, onsipara, gɛkyo, gɛlaaloo, asa gimɔɔ, laatɔngɛ, npenɛ, ilaa nyɛnyɛn gikerɛansi wɔra, de gɛsakuli. 30 Mɛ kya kɛɛ abon gyan abara, mɛ kya kyo Wurubuaarɛ, mɛ kya saalɛ asa, mɛ kya nyiile mɔmɔ-nyoro, mɛ kya yen mɔmɔ-nyoro, mɛ kya laarɛ ikpa pobɔrɔ ibono so mɛ laa naa de mɛꞌ wɔra ilaa nyɛnyɛn mɔ, mɛŋ kya nu mɔmɔ-sɛana de mɔmɔ-nyiana gɛdɛ. 31 Mɛŋ bo nwɔnsa, mɛŋ kya gyi gɛsintin sa asa, mɛŋ nyi gɛsu gbaa, mɛŋ bo senkyɔɔ. 32 Mɛ nyi ibono Wurubuaarɛ gi wolaa tɔgɛ yela yɛɛ abono mɛ kya wɔra gɛnen ilaa ibonoana ɔnan mɔ, lɛwu ne n kaaborɛ mɔmɔ. Mɛ dabɔlɛ mɛ nyi gɛnen gbaa faa, mɛ kpɛ san mɛ kya wɔra imɔ, ne mɛ kya kii faaꞌ wɔra abono mɛ kya wɔra imɔ mɔ yɛɛ mɛꞌ pɛɛrɛ ansi.