Éxodo
1
Moisésa akiinamuri
(Éx 1.6—2.10)
José jakamuri trescientos (300) musach nangkamaramtai, aints ainau Josén wainkaruka nuka mash jakarmiayi. Nunia Israel ainau untsuri yujararmiayi. Tura timiá yujaramtai, Egipto nungkanam chikich apu faraón tutai pujumia nusha Josén wainkachu asa ¿Israel ainau waruka iijai pujuinawa? tusa pengké nekaachmiayi. Antsu timiá untsuri yujararamtai faraón shamkamiayi. Tura asa ni aintsri ainaun chichaman akuptak:
—Israel ainau timiá untsuri tura timiá kakaram asaramtai, yujarai tusar surimkarmi. Tura iinu inatiri wajasar yakat juuntan jeamkarti, —tusa akatramiayi.
Tura kakaram takakmastaram tinamaitiat, Yus ni aintsri ainaun yayamu asa, timiá untsuri yujararmiayi. Tura asamtai faraón Israel ainaun takatjai nepetkatatkama tujintak chichaman akuptak:
—Israela uchiri yamai akiininausha mash maataram, antsu nawantringkia maawairap, —timiayi. Tamaitiat Israela nuwari ainau nu chichamnaka umirkacharmiayi. Tura asaramtai faraón chicharak:
—Uchi aishmang yamai akiinauka mash entsanam ujungtaram, —tusa chichaman akupkamiayi.
Nunia chikich Israel nuwa uchin jurermiayi. Nu uchikia shiiram asamtai, nukuri kampatam nantu ni jeen uukmiayi. Heb 11.23
Kampatam nantu uukmaitiat, uchi kakar juutu asamtai, nuniangka uuktatkama tujinkamiayi. Tura asa nuwa pitakan najata, uchirin engkeatas tenapkes kantsermiayi. Tura uchincha pitaknum engkea, nunia entsanam juki saaknum inanmasmiayi. Tura umaachiram wainkata tusa akuptukmau asa, arák wajas jiij wajatmiayi. Tura arák wajai, faraónka nawantri ni inatiri ainaujai entsanam maainiartas wearmiayi. Tura entsanam jear, pitak uukmaun wainkarmiayi. Tura faraónka nawantri pitakan urak uchi juutun wainak:
—Waawaa, juka Israel uchiapita, tura wainiatun wi wait anentau asan jukitjai, —timiayi. Tamati uchi umaji nuna anturak, faraónka nawantrin iniak:
—¿Kuwirchin yáki muntsat? Amesha nawan asam uchi muntsatatkamam yuumatame. Ame wakerakminkia, wisha uchin muntsatniun eatkatjame, —timiayi.
Faraónka nawantri ayu tamati, uchi umaji we nukurin itamiayi. Turamtai faraónka nawantri: Juka ju uchi nukurintai tusa nekachu asa, uchin nukurin susa chicharak:
—Ju uchi nap waitrukam tsakatmatrurta. Turakmin wisha akiktatjame, —timiayi. Tamati nukuri juki uchin tsakatmarmiayi. Tura uchin chicharak:
—Ami aintsrum ainau kajinmakiip, —tusa tuke nekaprimiayi. Tutai asa nuna kajinmatsuk tsakarmiayi. Tura tsakaarmatai tuke jukiti tusa susam, faraónka nawantri ni uchiria nunisang jeen jukimiayi. Tura naarin Moisés inaikiamiayi. Nuka “entsanmaya jukimu” taku tawai. Nunia Egiptonmaya nekau ainau Moisésan tenapkesar nuiniararmiayi. Hech 7.22
Moisés Egiptonmaya tupikiakmiauri
(Éx 2.11-23)
Moisés cuarenta (40) musach pujus, faraónka jeen tsakatmarmau asa nekas pengker pujuyayi. Nunia Israel ainau ni weari asaramtai jiistas werimiayi. Tura Egipto suntari Israel aintsun awatmatai Moisés kajerkamiayi. Tura aintsun awatramia nu ningki wajasamtai, waitkarai tusa mai jiim, mai jiim, wajaananta Egipto suntarin awati maamiayi. Nunia yaikminam iwiarsamiayi. Kashin tsawaar ataksha faraónka jeenia jiinki, Israel ainaun jiistas weai, mai Israeltak maaninaun wainkamiayi. Tura weri chicharak:
—¿Warukaya mai Israeltaksha maaniarme? —timiayi. Tamaitiat chikich aints Moisésan jiyak:
—¿Yaachia amincha chicharuta tusasha akuptamkama? ¿Ameka ii apurinkitam? ¿Yaau Egipto aints maamame nunismek winasha mantuatasam turutsumek? —timiayi.
Tamati Moisés nuna antuk: Nu aints ainauka wi aintsun maamurun yanchuk nekainawai. ¿Faraónnasha wi turamuncha ujakchartimpiash? ¿Tura nuna nekaa winasha mantuashtimpiash? tu nintimias shamkamiayi. Tura asa Moisés Egiptonmaya tupikiaki Madián nungkanam wemiayi. Hech 7.23-29; Heb 11.24-26
Tura Madián nungkanam jea, Moisés nungka taimunam ayamsamiayi. Tura angkuanmatai nuwawach ni uwijan yumin aarartas taarmiayi. Taaramtai Moisés nuwachin ni uwijarin yumin aarti tusa yaingmiayi. Turamtai nuwawach ainau jeanam jear, ni aparin Moisésa turamurin ujakarmiayi. Tura ujakaram nuwa apari Reuel naartin Moisésan untsuk:
—Wijai tuke pujusta, —timiayi.
Tamati Moisés ayu tusa Reuela nawantrin nuwatkamiayi. Tura ni juuntrijai pujus uchin yajutmarmiayi. Tura Moisés Madián nungkanam pujai, Egipto apuri faraón jakamiayi. Tura waininayat Israel ainau tuke Egipto nungkanam wait wajainak pujuarmiayi.
Yus Moisésan untsukmauri
(Éx 3.1—4.17)
Moisés aints atsamunam ni juuntri uwijarin wainak pujai, numi jangkirtin keaun wainkamiayi. Numi keayat kajinchau asamtai, Moisés nuna wainak: ¿Warukang kajintsua? tusa, wisha wakemkan jiisnaka wainkainjapi, tu nintimramiayi. Tu nintimias weri wakemak jiai chichaman antukmiayi. Nu chichamka nuwaitai:
—Moisésa, ani wajasta. Nungka wajame auka wina nungkaruitai. Tura asamtai sapatrum kuinkam ukuktia, —tu chichaun antukmiayi. Moisés nuna antuk kuraimiayi.
Yus nijai chichaamu asa, shamak yapiin nukukmiayi. Turamtai Yus chicharak:
—Abrahama Yusrinka wiitjai, tura Isaaca Yusrinka wiitjai, tura Jacobo Yusrinka wiitjai. Mat 22.32; Luc 20.37, 38 Wina aintsur wait wajainaun wainkau asan, tura ni juutinauncha anturkau asan, wina aintsur ainaun ayamruktasan winajai. Tura nekas pengker nungkanam jeekatasan wakerajai. Tura asamtai yamaikia Egipto nungkanam waketkita. Faraónnum akupkatasan wakerajme, —Yus timiayi. Hech 7.30-34
Tamati Moisés ayaak:
—¿Itiur faraónnumsha wetajak? ¿Itiur wisha Israel ainauncha Egiptonmayancha jiiktajak? —timiayi.
Tamati Yus chicharak:
—Tutsuk weta. Amijai wisha pujustinuitjai. Tura amin yaingtinuitjame. Tura asamtai wina aintsur ainau Egiptonmaya jiinkiar, ju muranam kaunkar umirtukartinuitai, —timiayi. Tamaitiat Moisés ayaak:
—Antsu wi wena tura nuni jean, wi wear ainaun chicharmaitiat wina inintinak: ¿Yus amin akuptamkama nuna naarisha yaaita? tu inintinamtaisha ¿warinak aimkataj? —timiayi.
Tu iniam Yus ayaak:
—Ame nu aints ainau ayaakum: Yuse naaringkia nuwaitai: “Tuke Pujuyaja” nuwaitjai. Ap 4.8 Tura asamtai atumi juuntri Abrahama Yusrincha wiitjai. Tura Isaaca Yusrincha wiitjai. Tura Jacobo Yusrincha wiitjai. “Tuke Pujuya” nuka wina akuptuki tita. Nunia juun ainaun mash iruram faraónnum weme tura chicharkum: Ii Yusri iin wantinturmakji. Tura asamtai aints atsamunam kampatam kinta wekaasaram, atumi Yusri susatasrum atumi tangkuri epeataram tusam akupkartukta tusam ujakta. Tura wainiat wina kakarmarnaka waintsukka atumniaka akuptamkashtatui. Turamtai Egiptonmaya jiinkiram weakrumningkia, Egiptonam pujuinauka atumin pengker awajtamsartas warinchun ákikian untsuri suramsarti tusan nintimtikrartinuitjai, —Yus timiayi.
Tamati Moisés ayaak:
—Antsu winaka nekasampita turutchartinuitai. Antsu Yuska aminka akuptamkachi turutiartinuitai, —timiayi. Tamaitiat Yus chicharak:
—¿Uwejmin warí takakam? —timiayi. Tamati Moisés ayaak:
—Wain takakjai —tu aimkamtai, Yus ataksha chicharak:
—Wairam nungka ajuarta, —timiayi.
Tamati wai nungkanam ajuaram napi najanarmiayi. Turamtai Moisés napin shamak tupikiakmiayi. Tupikiakiamtai Yus chicharak:
—Uwejmijai napi juke achikta, —timiayi.
Tamati Moisés ayu tusa napi juken achikiam ataksha wai najanarmiayi. Turamtai Yus ataksha chicharak:
—Uwejem wejmakrumin inukta, —tamati Moisés uwejen wejmakrin inuk, nunia kuinak, púju kuchapia tumau tsuwarchamin wajakmiayi.
Turamtai Yus ataksha chicharak:
—Ataksha uwejem wejmakrumin inukta, —tamati uwejen wejmakrin inuk nunia kuinak ataksha pengker wajasmiayi. Turamtai Yus ataksha chicharak:
—Ami aintsrumjai chichaakum wai napi najanamu inakmasta, antsu tuke pachitmascharamtaikia, entsaya yumi shikikiam, nunia jukim nungkanam ukarta. Tura nu yumikia numpa najanartatui. Nu turakmin ami wearam ainausha: Nekasampi Yus akupkamuitme turamiartatui, —Yus timiayi.
Antsu Moisés Yusen umirtan tuke nakitmiayi. Antsu ataksha chicharak:
—Wikia nekachuitjai. Tura aints ainaun chichastatkaman pengké yuumatajai. ¿Chikich aints akupkam pengkerchawashi? —timiayi.
Tu chichaamtai Yus Moisésan kajerak:
—¿Yaachia aintsu jangken najanamia? ¿Tura aints chichachuncha tura antichuncha tura wainmichuncha yaachia najanamia? Wi Yus asan aitkajai. Tura asamtai amesha weta. Ame warinak titaj takumningkia, amincha tu chichasta tusan nintimtikratatjame. Yachimsha pujawai. Nusha pengker chichaawai. Nuka amijai ingkiuniktas yanchuk Egiptonmaya jiinkin asa, amin waitmak warastatui. Wikia amijai chichastatjai. Tura nunia ameka yachim ujaktatme. Turakmin nuka wina chichamrun aints ainaun ujakti. Tura wai takakme nuka takusta. Anjai wainchati takat inakmastatme, —Yus timiayi.
Moisés Egiptonam wemauri
(Éx 4.18-31)
Yus tamati Moisés ni juuntrin waketki, ni wainkamurincha tura ni antukmaurincha mash ujakmiayi. Tura asamtai juuntrin: Egipto nungkanam wetaj tusa chichasmiayi. Turamtai:
—Ayu, weta —tusa Moisésan akupkamiayi.
Tura akupam Moisés wain takus nuwartuk tura uchirtuk jinta wekai, Yus Moisésa yachiin Aarón naartinun chicharak:
—Yachimjai ingkiuniktasam aints atsamunam weta, —tusa akupkamiayi. Turamtai Aarón muranam Sinaí tutainum Moisésjai ingkiuniktas wemiayi. Tura ingkiunik Moisés Yuse timiaurin yachiin mash ujakmiayi. Tura wainchati takatnasha inaktusmiayi.
Turamtai mai Egiptonam wear, tura nuni jear Israela juuntri ainaun mash untsukar wainchati takatan, Yus inakmastaram tímia nunaka inaktusarmiayi. Tura inaktusaram Israela juuntri ainau:
—Nekasam Yus akupkamuitme, —Moisésan tiarmiayi. Tura:
—Ii wait wajamurin wainkau asa, Yus iin uwemtikramratatji, —tamaun antukar warasarmiayi.
Moisés yachiijai faraónnum jeamuri
(Éx 5.1—6.13; 7.6-13)
Nunia Moisés yachí Aarónjai faraónka jeen wayaawar chicharinak:
—Apuru, tsangkutrurta. Ii Yusri turamji: Aints atsamunam mash werum fiesta najanataram. Yus iin turamu asamtai, Israel ainautin mash yamaikia akupkartukta, —tiarmiayi.
Tu tinamtai faraón wishikmiayi tura chicharak:
—¿Atumi Yusri tuwaita? Wikia waintsujai. Tura asan ¿itiur akupkatjarme? Israel aints ainauka naki irunui. Ni takatri atsau asaramtai, fiesta najanawartas wakerinawai. Tura asaramtai yamaikia takatan untsuri susartatjai. Wi turamtai nunia fiesta najantan nintimtutinka inaisartatui, —tusa Moisésan tura yachí Aarónnasha jiyakmiayi.
Tura nu kintati faraón takatan wainin ainaun untsuk:
—Yamaikia Israel ainau ladrillo nuwik najanawarmia nunisarang yamaisha najanawarti. Antsu trigo numiri susairap, —timiayi.
Tamati Israel ainau ni takatrin umikcharu asaramtai, ni juuntri ainaun nukap awatrarmiayi. Turinamtai Israela juuntri ainau faraón iin wait anentramrarat tusar searmiayi. Turinau wainiat faraón chicharak:
—Atumka naki ainiarme. Yamaikia takatnum wetaram. Nuwik najanamiarume nunisrumek yamaisha najanataram, —timiayi.
Tu tinu asamtai Israela juuntri ainau faraónnumia jiinkiar, Moisésjai tura ni yachi Aarónjai ingkiungkar kajerinak:
—¿Warukaya nangkamrumsha: Yus Egiptonmaya iincha jiirmaktatji timiarume? Tu tinu asakrumin yamaikia ii wait wajamuri pengké atsantrachminuitji, —tiarmiayi. Tura Moisésan tura Aarónnasha suwirpiaku jiisarmiayi.
Turinamtai Yus Moisésan chicharak:
—Wiitjai Yusetjai, wiki tujinkachuitjai. Wikia faraónkan turatatja nusha wainkatatrume. Nukap arus ni nungkarinia ningki jiirmaktatrume. Faraón wina umirtutan nakitau asamtai, wikia faraónka katsuram nintimrat tusan nintimtikratatjai. Wi turamtai ami chichaminka pachischatatui. Nunia wikia wainchati takatan Egipto nungkanam untsuri najanatatjai. Nunia wiki wina aintsur ainaun Egiptonmayan jiiktatjai. Tura wi Yus asan, Egipto aints ainau mash: Ameketme Yusem turutiarti tusan turatatjai,
—Yus timiayi.
Nunia ataksha Moisésan tura ni yachi Aarónnasha faraón jiistaram tusa Yus akupkamiayi. Akupkamu asar faraónkan jeariar chicharinak:
—Yus amin chichartamak: Wina aintsur ainau Yusen umirkarat tusam akupkarta turamui, —tiarmiayi.
Tinamtai faraón ayaak:
—Wikia Yus akupkamuitjai takumka, wainchati takat inakmasta, —tamati Aarón wain faraón wajamunam ujuarmiayi.
Moisés ochenta (80) musachrintin ai, tura yachi Aarónsha ochenta y tres (83) musachrintin ai nuna turuwarmiayi.
Aarón wairin ujuaramtai napi najanarmiayi. Turamaitiat faraónka shamkachmiayi, antsu wishin ainaun untsuk, ni wairin nungka ujuararti tamati, nunisang napi najanarmiayi.
Turinamtai Aarónka napiri wishnu napirin mash amukmiayi. Nunia Aarón napi juken tap achik, ataksha wain najanamiayi. Tura wainiat faraón pachischamiayi. Antsu katsuram nintimu asa Israel ainaun akupkachmiayi.
Yumi numpa najanamuri
(Éx 7.14-24)
Faraón Yuse chichamen pachiachu asamtai, Yus Moisésan chicharak:
—Kashin kashik faraón entsanam weamtai, amesha nuni weme chicharkum: Yus ataksha Israel ainau akupkata turamui, tawai tita. Antsu wina umirtutan nakitamtaikia, wairam achikiam entsa awatta. Turakmin numpa najanartatui, —timiayi.
Yus tinu asamtai kashin tsawaar Moisés yachí Aarónjai faraónkan jiisartas entsa yantamen wearmiayi. Tura Aarón wairijai entsan awatmiayi. Turamtai entsaka mash numpa najanarmiayi. Turamtai namaksha mash jakarmiayi. Tura yumi muitsnum tura chingnanam armia nusha mash numpa najanarmiayi. Tura asa akachiau mejeemiayi. Tura Egipto ainau nuna umurartatkamawar tujinkar nungkan tainiar nunia yumin umurarmiayi. Turinau wainiat faraón Moisésan tura Aarónnasha pachischamiayi. Ap 16.4
Parungkachjai wait wajakmauri
(Éx 7.25; 8.1-15)
Tura siete (7) kinta nangkamaramtai, Moisés ataksha weri faraónkan chicharak:
—Israel ainautin ii Yusrin umirkarti tusam akupkartukta. Antsu surimiakminkia ami aintsrum wait wajakarti tusa parungkachin untsuri akupkatatui, —timiayi. Tamaitiat faraónka ayaak:
—Atsa, pengké wechatatrume, —tusa surimkamiayi. Tamati Moisés yachiin chicharak:
—Yamaikia wairmijai entsa inakmasta, —timiayi.
Tamati Aarón wairijai entsa inakmasamtai, entsanmayasha tura kuchanmayasha parungkach untsuri winiarmiayi.
Tura jeanam mash wayaawar ni peakrin pujusarmiayi. Tura kusintrincha wayaawar nunisha pujusarmiayi. Wishin ainau parungkach najantan nekarmiayi, turinayat jeanmaya jiikiartatkamawar tujinkarmiayi.
Tura asaramtai faraón Moisésan untsuk:
—Yus seatrita. Ju parungkach iin waitkarminaji juka jiikta. Nunia wisha aints atsamunam atumi Yusri pachisrum fiesta najanataram tusan atumin akupkatatjarme, —anangkak timiayi.
Tamati Moisés ayu tusa Yusen seamiayi. Tura Yusen seamtai, parungkach mash kajingkiarmiayi. Parungkach kajingkiaramtai Egipto ainau parungkachin chumpiwar mash jinum epewarmiayi.
Turinamtai nungka mash akachiau mejeemiayi. Tura wainiat faraón pasé asa, Israel ainaun pengké akupkachmiayi.
Temajai wait wajakmauri
(Éx 8.16-19)
Nunia Yus ataksha Moisésan chicharak:
—Yamaikia yachim chicharkum: Waijai nungka tsetseri awatit tusam ujakta, —timiayi.
Tamati Aarón ni wairijai nungka tsetseri awatiamtai, Egipto nungkanam nungka tsetseri mash tema najanarmiayi. Tura asamtai aints ainau mash, tura ni tangkurisha temajai mash wait wajakarmiayi. Antsu wishin ainau teman najanawartatkamawar tujinkarmiayi. Tura faraónkan chicharinak:
—Ju wait wajaktiniun Yus akupkayi, —tinamaitiat faraón tuke pachischamiayi.
Anchiijai wait wajakmauri
(Éx 8.20-32)
Faraón pachischamtai, Yus Moisésan chicharak:
—Kashin tsawaaram faraón Yus tawai tusam ujakta: Wina umirtutsuk pujakminkia, anchii ainaun akupkatatjai, —timiayi.
Yus tamati kashin tsawaar Moisés faraónkan tu ujakmiayi. Tu ujakamtai Yus anchiincha untsuri Egipto nungkanam akupkamiayi. Tura asamtai aints ainau mash wait wajaarmiayi. Turinamtai faraón Moisésan untsuk:
—Yamaikia Yus anchiin ajapati tusaram atumi Yusri seataram. Nunia fiesta najanataram. Antsu arakchichu wetaram, —tamaitiat Moisés ayaak:
—Atsa, nuka turachminuitji. ¿Ii waakarisha atumka: Yusetai tu wearme nu junisha ii Yusrin susatasrisha itiur maatjik? Antsu aints atsamunam arák weminuitji, —timiayi. Tamati faraón chicharak:
—Ayu, takurmeka aints atsamunam wetaram. Antsu arakchichu wetaram. Tura winasha pachitsaram Yus seatritaram, —timiayi.
Tamati Moisés ayu tusa Yusen seamtai, kashin tsawaar anchii mash kajingkiarmiayi. Tura wainiat faraón katsuram nintintin asa, Israel ainaun pengké akupkachmiayi.
Egipto tangkuri ainau wait wajakmauri
(Éx 9.1-7)
Faraón ataksha pachischamtai, Yus Egipto ainau tangkurin sungkuran akuptukmiayi. Turamtai ni waakarisha tura uwijarisha tura kawairisha, tura kamiyurisha, tura burrorisha mash kajingkiarmiayi. Antsu Israela tangkuri pengké chikichkisha jakacharmiayi. Tura wainiat faraón katsuram nintintin asa, Yusen nintimtsuk Israel ainaun tuke akupkachmiayi.
Kuchapjai wait wajakmauri
(Éx 9.8-12)
Nunia Yus ataksha Moisésan chicharak:
—Yamaikia faraón wajamunam yukuu yakí nangkimiata. Turakmin Egipto ainau kuchaprukar wait wajakartatui, —timiayi.
Yus tamati Moisés miatrusang umirkamiayi. Turamtai Egipto ainau kuchaprukar wait wajakarmiayi. Turinamtai faraón wishin ainaun mash untsukmaitiat, nusha kuchapjai wait wajainau asar winicharmiayi. Turinamaitiat Yus faraónka ninti tuke katsuram ati tusa nintimtikramu asa, faraón Yusen tuke umirkachmiayi. Ap 16.2
Micha akupkamujai wait wajakmauri
(Éx 9.13-35)
Faraón Yusen umirchau asamtai, Yus Moisésan ataksha nijai chichasti tusa akupkamiayi. Tura akupkam faraónnum jea, Moisés chicharak:
—Apuru, ii Yusri amin chichartamak: Israel ainau akupkata. Tura akupachkumningkia chikich wait wajaktiniun akuptuktatjarme. Wikia Yus asan, aints ainau wina kakarmarnasha wainkarti tusan, tura ami turamurmin nekaawar, wina naarun pachitsar mash nungkanmaya ainau: Yuska juuntapita turutiarti tusan amin apu inaikiamiajme. Rom 9.17
Yamaikia ami aintsrumin mash tura ni tangkuri ainauncha mash ni jeen wayaawarti tusam akupkarta. Kashin tsawaar, micha kaya tumau yakiiya ayaartatui. Turamtai aints micha tukuaram jakartatui, tura tangkurisha micha tukuaram kajingkiartatui, Yuska turamui, —timiayi.
Tu tinu asamtai kashin tsawaar Yus Moisésan akupak:
—Wairmijai yakí kutsmarta, —timiayi. Tu tinu asamtai Moisés miatrusang umirkamiayi. Turamtai ipiamat kakar patimiayi. Tura micha kaya tumau yakiiya ayaarak, Yuse chichamen pachischaru ainaunka mash maawarmiayi. Ajanam árak araamu amia nunasha mash amukmiayi. Tura numi kanawencha mash kupirmiayi. Nunia charim patiamtai nungkanam ji kapaarmiayi. Antsu Israel ainau pujuinamunmaka michaka ayaarchamiayi. Turamtai faraón Moisésan tura Aarónnasha untsuk nunia chicharak:
—Yuska pengkeraitai. Antsu iikia tunaawitji. Yamaikia Yus seatrita. Tura micha mengkakamtai ami aintsrum ainaun akupkartatjai, —timiayi. Antsu anangmak nunaka timiayi.
Tu tinu asamtai Moisés yaktanmaya jiinki, uwejen yakii takui wajamtai, micha nangkamarmiayi. Tura wainiat faraón Israel ainaun tuke akupkachmiayi. Ap 16.21
Manchijai wait wajakmauri
(Éx 10.1-20)
Faraón Israel ainaun akupkachamtai, Yus Moisésan ataksha faraón jiista tusa akupkamiayi. Tura akupkamu asar Moisés yachí Aarónjai faraónkan jeariar chicharinak:
—Yuska amin chichartamak: ¿Warutik amesha Yus juuntaitai titame? Yamaikia wina aintsur ainau akupkarta. Antsu akupkachakminkia kashin tsawaar manchi ainaun ami nungkarmin akupkatatjai. Turamtai ajarmin ampintraunasha mash amukartatui, Yuska turamui, —tusar faraónkan ujakarmiayi.
Nuna ujakar umisar faraónka jeenia jiinkiaramtai, manchi untsuri winitiarmiayi. Turinamtai faraón ni jeeniangka jiinkimiayi. Turamtai ni inatiri ainau faraónkan chicharinak:
—¿Nu aints ainausha warutik akupkatam? Wári akupkata. Iinu ajari araamu ainia nunaka micha yanchuk mash amuki, —tiarmiayi.
Tinamtai faraón nuna antuk, ataksha Moisésan tura yachí Aarónnasha untsuk:
—Yamaikia werum atumi Yusri umirkataram. Tura weatsrumning ¿yáki wet? tusaram wina ujatkataram, —timiayi.
Tamati Moisés ayaak:
—Mash wetatji, uchirtuk tura uwijartuk tura waakartuk wetatji, tura juuntach ainausha weartatui, —tamaitiat faraón ayaak:
—Atsa, nuka turachminuitrume. Antsu aishmangkuk aishmangkuk werum fiesta najanataram, —Moisésan timiayi. Nunia Moisésan tura Aarónnasha ataksha chicharak:
—Yamaikia engkastaram —tusa akupkamiayi.
Akupkamtai Yus nasen kakarman akuptukmiayi. Turamtai kashin tsawaar manchi untsuri nanaminamtai tsaasha kajintramiayi. Tura nungkasha wainkachmin manchi untsuri winiarmiayi. Tura manchi ainau Egipto nungkarin samek amia nunaka mash amutkarmiayi.
Turinamtai faraón Moisésan tura Aarónnasha wári untsuk:
—Wikia tunaawaitjai. Tura atumnasha pasé awajsamjarme. Tura asamtai wina tunaaruka tsangkutrurtaram, tura Yus seatritaram tusan atumin seajrume. Yus nu wait wajaktiniun wári mengkakti tusan tajarme. Nuniangka atumin akupkatatjarme, —anangmak timiayi.
Tamati Yus tsaa jeamunmanini nasen kakarman akupak manchi ainaun mash jukimiayi. Tura mash jiinkiaramtai, Yus faraónkan katsuram nintintin ati tusa najanau asamtai, Israel ainaun shamkayat pengké akupkachmiayi.
Teejai wait wajakmauri
(Éx 10.21-29)
Faraón Israel ainaun akupkachamtai, Yus Moisésan Egipto nungkanam mash tee ati tusa akupkamiayi. Turamtai Moisés ni uwejen kutsmaru asamtai, kampatam kinta tsawaisha wainmakchamin tee amiayi. Tura asamtai Egipto ainau wainminachu asar pachitske pujuarmiayi. Antsu Israela pujutiringkia paan amiayi. Nunia faraón Moisésan tura Aarónnasha untsuk:
—Antsu yamaikia nuwartuk tura uchirtuk werum atumi Yusri umirkataram. Antsu tangkuchujai wetaram, —timiayi.
Tamati Moisés ayaak:
—Atsa, ¿itiur ii tangkurisha ukuktajik? Ii tangkuringkia Yus susatasar epeatnuitji, —timiayi.
Tamati faraón kajek Moisésan chicharak:
—Yamaikia jiirsaip. Juni winakminka maatatjame, —timiayi.
Tamaitiat Moisés shamtsuk ayaak:
—Nekasam turutme. Yamaikia amincha jiischatatjame, —timiayi. Ap 16.10
Uchi jakatniuri pachis etserkamuri
(Éx 11.1, 4-5; 12.1-15)
Nunia Yus Moisésan tura Aarónnasha ataksha chicharak:
—Yamaikia chikich wait wajaktiniun wi Egiptonam pujuinaun akupkamtai, faraón ningki nintimsang atumi nungkarinia jiirmaktatrume. Kashi japeng wikia tarin Egipto nungkanam uchi eemkaurin maatatjai. Tura tangkuri eemak akiinauncha nunasha maatatjai. Antsu Israel ainautiram jakashtatrume, —Yus timiayi.
Nunia Yus Moisésan chicharak:
—Ami aintsrum ainau Yus tawai tusam ujakta. Diez (10) kinta nangkamaramtai, kichik kichik jeentin uwija uchiri eemak akiinau nekas pengker achiktaram. Antsu uwija uchiri atsamtaikia, chipu uchiri achiktaram. Nunia cuatro (4) kanurum, uwija uchirisha, tura chipu uchirisha atum achikmarume nu mash maataram. Turaram numpe jukiram, jea waiti yantari tura yakirisha uwija numpejai yakartaram. Turaram namangkesha pengkaram yuwataram. Antsu kunchi kupikairap. Juan 19.36 Tura peeti peaaram, nunia sapatrum weekaram, nunia wairam achikrum, mash umisrum uwija namangke ampitsuk wári yuwataram. Antsu painkamuka yuwairap. Tura eneusha yuwairap. Antsu pang pachimrachmaujai pataram yuwataram.
Nu Pascua kintatin kashi japeng wisha taratatjai. Tura Egipto ainau jeen wayaan, uchi eemkaurin, tura tangku eemkaurincha mash maatatjai. Antsu atumi jee numpa waiti yakarmau wainkanka wayaashtatjai, antsu nangkamaktatjai.
Nu kintaka atumsha pengké kajinmakchatnuitrume. Antsu musachjai metek nu kinta jeamtai fiesta najanataram. Tura atumi uchirin: ¿Pascua warimpita? tusaram nuiniartaram. Tura siete (7) kinta pang pachimrachmau yuwataram. Tura pang pachimramu atumi jee amatikia nuka japataram, —Yus timiayi. Mat 26.17; Marc 14.1, 12; Luc 22.1, 7; 1 Cor 5.7-8
Pascua kinta jeamuri
(Éx 12.21-28)
Yus tu tinu asamtai Moisés Israela juuntri ainaun Yuse chichamen mash etserkamiayi. Turamtai Yuse chichamencha mash umirkarmiayi. Tura kintari jeamtai, kichik kichik jeentin uwija uchirin maawar, jea waitirincha uwija numpejai yakararmiayi.
Egipto uchiri ainau jakamuri
(Éx 12.29-38)
Turinamtai kashi japeng Yus ni awemamurin Egipto ainau uchirin maati tusa, tura faraónka uchiri eemak akiinamia nunasha maati tusa akupkamiayi. Turamtai Yuse awemamuri Egipto nungkanam jea waitirin jiis, numpa atsau asamtai nuni waya, uchi eemak akiinawarmia nuna, tura tangkuncha eemak akiinawarmia nunasha mash maamiayi. Tura asamtai Egipto ainau mash juu juutka tsawararmiayi. Antsu Israel ainau jeen uwija numpe wainkau asa, Yuse awemamuri uchi ainaunka maachmiayi. Heb 11.28
Tura faraón ni inatiri ainaujai kashi japeng nantakiar, Moisésan tura Aarónnasha untsuk:
—Yamaikia wári jiinkiram wetaram, tura atum timiarme nunisrumek atumi Yusri umirkataram. Atum yamaikia nuwartuk, tura uchirtuk, tura tangkurtuk jiinkiram wetaram, nunia atumi Yusri seatritaram, —timiayi. Tura Egipto ainau mash jakai tusar shaminak Israel ainaun: —Wári wetaram —tusar akupkarmiayi. Akupkaramtai Moisés turataram tusa akupkamu asar Israel ainau:
—Kuri surustaram, tura kuikiasha surustaram, tura entsatiram surustaram, —tusar Egipto ainaun searmiayi. Tu seainam: Wári wearti tusar mash surittsuk ni wakeramurin susarmiayi.
Tura susaram Israel ainau ni yaktarinia jiinkiar, juuntak juuntak seis cientos mil (600,000) aints nuwartuk tura uchirtuk tura tangkurtuk mash Egiptonmaya jiinkiarmiayi. Nu kintati cuatro cientos treinta (430) musach Ejiptonam pujusarmiayi.
Israel ainau Egiptonmaya jiinkimuri
(Éx 13.17-22)
Yus ni aintsri ainaun Egiptonmaya jiiki: Tupnik Canaán nungkanmaka wetaram tusangka akupkachmiayi. Nu jintaka filisteo nungkari japen nangkamaktin asamtai Yus chichaak:
—Filisteo ainau mesetan najaninamtaikia, Israel ainau shaminak tupikiakiartinuitai, —timiayi. Tura asa ni aintsri ainaun:
—Aints atsamunam wetaram —tusa akupkamiayi. Tura ni aintsri ainaun jintan inaktustas nijai tsanias wekaasamiayi. Tura asa tsawaisha: Juwaitai jinta tusa, Yuse awemamuri mukuntiunam eemak wemiayi. Antsu kashikia ji kapaujai jinta wainkarti tusa inakmasmiayi.
Egipto ainau Israel ainaun papeekmauri
(Éx 13.17-19; 14.5-14, 19-20)
Faraón Israel ainau wina nungkarnia jiinkitaram tusa tsangkatkamu asa, Yus ni aintsri ainaun aints atsamunam wearti tusa akupkamiayi.
José jaatsaing Israel ainaun chicharak:
—Yus atumin yainmaktinuitrume. Tura Egipto nungkanmaya atumin nekas jiirmaktinuitrume. Yus turamin asamtai, wina kunchrusha jukitaram, —tu tinu asamtai, José kunchin jukiar takuarmiayi.
Israel ainau Egiptonmaya jiinkiar aints atsamunam wearamtai, Egipto ainau chichainak:
—¿Warukarik timiá nintinchau asariash, ii inatiri ainaun jiinkiram wetaram timiaij? —tiarmiayi.
Tu tinam faraón ni suntari ainaun Israel ainau ataksha waingkiram utitaram tama papeekarmiayi. Tura papeenak Israel ainau mash juun entsa kaanmatkarin pujuinaun wainkarmiayi. Tura nuni pujuinau asar pangkainiar jiimkamawar, Egipto suntari wininaun wainkarmiayi. Tura wainkar timiá shaminau asar Moisésan jiyainak:
—¿Waruka Egipto nungkanmayasha iincha jiikratkimiame? ¿Iisha Egipto nungkanam pujakur, tuke Egipto apuri umirkarmi tichamkaij? —tiarmiayi.
Tinamaitiat Moisés Israel ainaun chicharak:
—Shamkairap. Antsu titu wajastaram. Yus atumin ayamrutmaktas Egipto ainaujai maaniktatui. Tura asamtai shamtsuk asataram, —timiayi.
Tura Israel ainau Juun Entsanam jearamtai, Yuse awemamuri mukuntiunam eemak wekaimia nu Israel ainau ukurin wajatsamiayi. Tura Egipto ainau taaramtai, Yuse awemamuringkia Israel ainaun mukunit wainmakchamin awajmakmiayi. Antsu Israel ainauka paan wainminau asar wekaasarmiayi.
Juun entsa katingmauri
(Éx 14.15, 21-31; 15.1)
Israel ainau juun entsa kaanmatkarin wajainamtai, Yus Moisésan chicharak:
—Yamaikia wairam kutsmaram juun entsanmanini inakmasta, —timiayi.
Tamati Moisés miatrusang umirkamiayi. Turamtai Yus kashi tsaa taakmaunumanini nasen kakarman nasenkati tusa akupkamiayi. Tura tsawaarmatai nase timiá kakar nasenkau asamtai, menanmaninisha tura untsurnumaninisha entsan akankamiayi. Turamtai japen nungka mujurmiayi. Nungka mujuramtai Israel ainau juun entsa japen kukarnum wekaasarmiayi.
Tura Israel ainau juun entsa japen kukarnum weenai, Egipto suntari ainau papeekartas weriarmiayi. Antsu Yus ni kakarmarijai wekaatairin mesturam, tenapkesar wekaasartatkamawar yuumatkarmiayi. Chikich Egipto ainau nuna wainkar shamkar untsuminak:
—Waketkimi. Israela Yusri iijai maaniawai, —tinamaitiat waketsuk Israel ainaun tuke papeekarmiayi. Kashin tsawaarar Israel ainau juun entsan katingkiar atumajin jearmiayi.
Turinamtai Yus Moisésan chicharak:
—Yamaikia juun entsanmanini uwejem kutsmarta. Nu turakmin ataksha entsaka japen nujangkruatatui, —timiayi.
Yus tamati Moisés ayu tusa, juun entsanmanini uwejen kutsmarmiayi. Turamtai juun entsaka ataksha japen nujangkruamiayi. Tura asamtai Egipto ainau ni wekaatairijai tura ni kawairijai Israel ainaun papeekartas juun entsa japen mash wekainau asar kajingkiarmiayi. Pengké chikichkisha uwemracharmiayi. Antsu Israel ainauka Yusen umirkaru asar, pengké chikichkisha jakacharmiayi antsu mash uwemrarmiayi.
Yus ni aintsri ainaun tu ayamrukmiayi. Tura asamtai Israel ainau Yus kantan kantaminak:
—Wisha Apurun kantamruatatjai. Ni timiá kakaram asamtai, kawainum entsamkaru ainau juun entsanam ujungkarmau asar mash mengkakari, —tu kantamawarmiayi. 1 Cor 10.1-2; Heb 11.29; Ap 15.3
Yus aints ainau amurarat tusa yumi akuptukmauri
(Éx 15.22-27; 16.1-3)
Juun entsanam yumi yapaku asamtai, tura chikich yumi amurtin atsau asamtai, Israel ainau kampatam kinta yumin amutsuk wekaasarmiayi. Nunia yumin waanam wainkariat, yapau asamtai amurtatkamawar tujinkarmiayi. Tura asar Moisésan kajerinak:
—¿Waring amurtaij? Ju yumikia pengké amurchamnawaitai, —tiarmiayi.
Tu tinamtai Moisés Yusen seamiayi. Tura seam Yus Moisésan chicharak:
—Au numi waja auka charukam yuminam engkeata, —timiayi.
Yus tamati Moisés miatrusang umirkamiayi. Tura numin charuk yuminam engkeamtai, yumi yapau amia nuka michu wajakmiayi. Tura asamtai Yus ni aintsri ainaun chichaman akuptak:
—Wina chichamur nekasrum mash umirkurminkia, wikia Egiptonam pujuinaun sungkuran akuptukmiaja nunisnaka atumniaka pengké akuptukchatnuitjarme. Antsu atumi Apuri asan, atumin tsuwartinuitjarme, —Yus timiayi.
Yus tamati nuni yumin amurar, nunia ataksha yumi atsamunam wekaasar, numi juun setenta (70) amia nuni jear, yumi nungkanmaya jiiniun wainkar nuni pujusarmiayi. Nunia aints atsamunam weka wekaaka, kichik nantu nunia japchirin wekajinau asar, yutairincha mash amukarmiayi.
Tura asaramtai Israel ainau Moisésan tura Aarónnasha jiyainak:
—¿Warukaya Egipto nungkarinia iincha jiikratkimiarume? Egipto nungkanam waaka namangke yuwar tutuarar pujuyaji. Tura pangsha nukap yuyaji. Antsu juningkia tsukajai wait wajaji, —tiarmiayi.
Turayat Egipto nungkanam wait wajarmia nunaka nintimtsuk nunaka tiarmiayi. Antsu Moisésan timiá jiyainak pujuinaun wainiat, Yus ni aintsri ainaun tuke wait anentramiayi.
Yus ni aintsrin yutan akuptukmauri
(Éx 16.11-31, 35)
Tura Yus Moisésan chicharak:
—Wikia ame aintsrum amin jiyatminau antukjai. Yamaikia tawai tusam ujakta: Angkuanmatai nanamtinu namangke yuwatatrume. Tura kashiksha nayaimpinmaya yuta akupkamu yuwaram tutuartatrume. Tura nu yuwau asaram, wina pachitsaram: Nekas ii Apuri iinu yutairin akupturmaji tusaram nekaatatrume, —Yus Moisésan timiayi.
Tura ni tímia nunaka miatrusang umik, angkuanmatai nanamtiniun untsurin Yus akupkamiayi. Tura kashik yurangkim mengkakamtai, yumi saratua nunisang Yus yutai fariña tumaun akupkamiayi.
Tsawaramtai Israel ainau aanum jiinkiar, yutai nungkanam tepaun wainkar:
—¿Jusha warimpita? —tu iniinam, Moisés ayaak:
—Ju yutanka Yus atumin yuwataram tusa akupturmarme. Kashincha kashincha tsawaarkuram atumi yuwatniuri jukitaram. Antsu nu kintaka ampitsuk mash yuwataram, —timiayi.
Yus tamati, ayu tusar kashik mash jiinkiar, ni yutairin jukiarmiayi. Antsu nukap jukiarmia nuka kashin tsawaarar ampirmaurin jiam, yanchuk nair akarak tepaun wainkarmiayi. Nukap jukiarmia nuka ampirmaurin chikich ainaun susaru asar ampichu armiayi. Tura ni ampirmaurin chikich ainaun susarmau asar, nusha yuumatsuk pujuarmiayi. 2 Cor 8.15
Antsu tsaa yakii wajamtai, nu yutaka aanum tepemia nuka mengkakamiayi.
Tura ayamtai kinta jeatak tsawaaramtai, Moisés Israel ainaun chicharak:
—Kashin ayamtai kinta atin asamtai nukap jukitaram. Yamaikia yuwaram, nunia kashincha kaurchatin asamtai, ampirmaurum yuwatatrume. Antsu kashin eatsuk asataram, —timiayi.
Tamati Israel ainau: Ayamtai kinta eatsuk asataram timiau asar, nu kintatikia nuna nangkamasarang nukap jukiarmiayi. Tura nuna painkar, pang wapasjai pachimramua tumaun nekaprarmiayi.
Antsu ayamtai kinta tsawaramtaikia, yuta ampirmausha nairchamiayi. Tura nu kinta tsawaramtai, aints ainau yutai eaktai tusar jiinkiar atsaun wainkarmiayi. Nu kinta ayamsataram tinu asa, Yus yutancha akupkachmiayi. Israel ainau nu yutancha, maná tutain, cuarenta (40) musach aints atsamunam wekajinauka yuwarmiayi. Juan 6.31-35, 48-51, 58; Heb 9.4
Yus aints ainaun yumi aarmauri
(Éx 17.1-6)
Yus nuni wetaram tinu asamtai, Israel ainau aints atsamunam wekaasarmiayi. Nuni wekajinai yumi umurtin ataksha atsumiayi. Tura asamtai aints ainau Moisésan jiyainak:
—Yumi aatrata —tiarmiayi. Tinamtai Moisés chicharak:
—¿Waruka winasha yumi aatrata turutrume? Tu chichaakrumka Yus kajkatnuitrume, —timiayi.
Tamati Israel ainau jiyainak:
—¿Warukamtai juni kitakjai jakarat tusamsha, iincha Egiptonmaya jiikratkimiame? —tiarmiayi. Tinamtai Moisés Yusen iniak:
—Apuru ¿Israel irunun itiurkatjak? Wina kajertinak kayajai tukuriartas wakerutinawai, —timiayi.
Tu iniam Yus ayaak:
—Israela juuntri irunu jukim, tura wairam takusam eemkim wekaasata. Tura pampanam jeam, wairmijai pampa awatta. Nu pampa awatkumin yumi umurtin nukap tsapuitatui, —Yus tamati Moisés miatrusang umirkamiayi.
Tura pampa awatiamtai, Israela juuntri ainau pampanmaya yumi tsapuimia nuna wainkarmiayi. Tura asaramtai Israel ainau mash yumin umurarmiayi. 1 Cor 10.4
Amalecjai maanikmauri
(Éx 17.8-13)
Aints atsamunam Israel ainau wekaasaramtai, apu Amalec naartin ni aintsrijai: Juni wekaasairap tusa, Israel ainaujai maaniktas tarimiayi. Turamtai Moisés suntara kapitangrin Josué naartiniun chicharak:
—Ami aintsrum ainau chichasam: Kashin kashik Amalecjai maaniktatji tita. Antsu wikia wina wairun, Yus taktusmia nuna takusan, mura wakan nuni wajastatjai, —Moisés timiayi.
Tura kashin tsawaar Yusen seatas muranam wakamiayi. Tura uwejen takui wajamtai, ni aintsri ainau Amaleca aintsrin nepetkarmiayi.
Antsu yaweki kunturi nenaamtai, Amaleca aintsri ainau Israel ainaun nepetiarmiayi. Turinamtai Moisés ataksha uwejen takui wajamtai, ni aintsri ainau Amaleca aintsrin ataksha nepetkarmiayi. Tura turaka Aarón tura chikich aints, Hur naartin nuna wainkar, Moisésan pampa juunnum ekentsarmiayi. Tura ekentsar Moisésa kunturin achirkar wajasarmiayi. Turinamtai Moisés tuke uwejen takui Yusen seamiayi. Tu seamtai Yus Moisésa seamurin antukmiayi. Tura asamtai Josué Israel ainaujai Amalec ainaun nepetkarmiayi.
Moisés chichaman iwiarniun inaikiamuri
(Éx 18.17-26)
Israel ainau timiá untsuri asaramtai, kajernaiyamu amati, Moisés chichaman iwiaratatkama pengké tujinnuyayi. Tura asa aints nintip armia nuna wainak:
—Amesha chicham iwiarin ata, —tusa inaikiamiayi. Antsu nu aints ainauka chichaman iwiarartatkamawar pengké tujinkaramtai, Moisés nu chichamnasha iwiaramiayi.
Yus ni umirkatin chichaman akuptukmauri
(Éx 19.1-19)
Israel ainau aints atsamunam kampatam nantu weka wekaaka juun mura Sinaí tutainum wearmiayi. Tura nu muranam jearamtai, Moisés muranam wakamiayi. Tura wakamtai Yus Moisésan muranmaya chicharak:
—Israel ainau chichaman wi ujaktincha ujatkata: Egipto nungkanam wi turamur wainkamarume. Yamaikia wina chichamur antukrum, tura wi akupamur umirkurmeka, nekasrum wina aintsur atinuitrume. Nu chichamka ame aintsrum ujakta, —Yus Moisésan timiayi.
Tamati Moisés Israela juuntri ainaun untsuk, Yuse chichamen mash ujakmiayi. Turamtai aints ainau mash chichainak:
—Yus taa nuka mash umiktatji, —tiarmiayi.
Tinamtai Moisés Yusen ni aintsri chichamen ujakmiayi. Turamtai Yus Moisésan chicharak:
—Mukuntiunam amijai chichastatjai. Nunia aintsrum ainau chichasta. Turakmin amincha umirtamkarti. Yamaikia aints ainau ju chicham ujakarta: Yamaisha tura kashincha wijai chichasartiniun umisarti. Tura tarachrincha tenapkesar nijararti. Nu kintati nayaimpinmaya wikia Sinaí muranam taratin asamtai, aints ainau ujakta: Muranmaka watsuk asataram. Aints muranam waakinauka jakaartinuitai. Antsu wina pupunur itatkamtai, tura mukunit mengkakamtai, muranam ataksha wakatnuitrume, —Yus timiayi.
Tamati Moisés muranmaya kuanki aints ainaun chicharak:
—Yamaikia kampatam kinta nuwaka takatsuk asataram. Tura maairam entsatirmesha nijartaram, —timiayi.
Tura kampatam kinta nangkamaramtai, kashik ipiamat patimiayi. Tura muranam mukunit nukap au asamtai tee wajakmiayi. Tura asamtai aints ainau Yuse pupuntrin antukar kurainiarmiayi. Turinamtai Moisés Yusjai chichastas ningki wakamiayi. Tura mura waka Yusjai chichasmiayi. Turamtai Yus ipiamtajai aimkamiayi.
Diez (10) umiktin chichaman Yus akupkamuri
(Éx 20.1-20)
Tura Yus Moisésan chicharak:
—Wiitjai atumi Yusri. Atum Egipto nungkanam wait wajarmin jiikmiajrume nuwaitjai.
Chikich Yus nintimsairap. Nayaimpinam ainia nu wina yusur arti tusaram nakumkairap. Tura nungkanam ainia nusha wina yusur arti tusaram nakumkairap. Tura entsanam ainia nusha wina yusur arti tusaram nakumkairap.
Juka wina yusur ati tusaram nakumkamunam pinakumraram tepesrumka seairap. Antsu Wiki Yus asamtai winak: Ameketme Yusem turuttiaram. 1 Cor 10.14
Nangkamrumka wina naarka inaitukairap. Aints wina naarun nangkamiar inaitukaramtaikia, wisha wait wajaktiniun susartatjai. Mat 5.34-37
Ayamtai kintaka kajinmakirap. Seis (6) kintak takakmastaram. Tura seis (6) kinta nangkamaramtai, kichik kinta ayamsataram. Nu kintaka takakmasairap. Atumi uchirisha takakmasarchati. Tura atumi nawantrisha takakmasarchati. Tura atumi inatirisha takakmasarchati. Tura irau atumi jeen pujuinausha takakmasarchati. Wikia nayaimpincha, tura nungkancha, tura entsancha, tura mash iwiaaku ainauncha seis (6) kinta najanau asan, nunia seis (6) kinta nangkamaramtai ayamramiajai. Tura asamtai nu kintaka takakmaschatnuitrume. Marc 2.27; Luc 6.5
Atumi aparisha tura atumi nukurisha umirin ataram. Turakrumka atumi nungkarin nukap musach pujustinuitrume. Ef 6.2-3
Aints maawairap. Mat 5.21-22
Kajmatcha kajmakairap. Mat 5.27-30
Kasamkairap. Ef 4.28
Waitruwairap. Ef 4.25
Chikicha jee wakerukairap. Tura chikicha nuwarisha wakerukairap. Tura chikicha inatirisha wakerukairap. Tura chikicha tangkurisha wakerukairap. Tura chikichnau ainia nu mash wakerukairap, —Yus Moisésan timiayi. Rom 7.7-10
Yus tamati aints ainau arák wajasar ipiamtan antukar, tura Yuse pupuntrincha antukar, tura mura jiya tumau kapaun wainkar, tura mukuntiuncha wainkar, nukap shaminak Moisésan chicharinak:
—Amek Yusjai chichasam nunia ataksha iijai chichasta. Iisha ame chichameka antuktatji. Antsu jakarai tusar, Yus iijai tupnik chichaschati tusam amek Yusjai chichasta, —tiarmiayi.
Israel ainau tu tinamtai, Moisés chicharak:
—Israel ainautiram yamaikia shamkairap. Atumsha nayaimpinmaya Yuse chichame antuku asaram, tunau turuwai tusaram Yus tuke umirkataram, —timiayi.
Israel ainau: Yus taa nuka mash umiktatji timiauri
(Éx 20.21; 21.12, 14-15, 17; 22.18, 20; 23.14-17; 24.3-8)
Israel ainau arák wajainamtai, Moisés mukuntiunam Yus pujamunam ataksha murá wakamiayi. Turamtai Yus Moisésan chikich umirkatin chichaman akatratas chicharak:
—Aints chikich aints jakati tusa awatiamtaikia, nunia nu aints jakamtaikia niincha maawarti. Tura aints chikich aintsun kajerak maamtaikia, nunasha nunisarang maawarti. Tura aparincha tura nukurincha awatinamtaikia, nu aintsnaka maawarti. Tura aparincha tura nukurincha kajerinak: Usukiajme tinaunka maawarti.
Wishin ainau iwiaakuka pujuscharti tusam tsangkamkata, —tusa Yus Moisésan akatramiayi. Ap 22.15
Nunia ataksha chikich chichaman akupak:
—Yuschau waininayat aints ni yusrin ningki nakumkar seaina nuka maataram.
Musachjai metek kampatam fiesta najanataram. Tura aishmang ainautiram waring achat wina surustasrum wakerarme nuka itataram, —Yus Moisésan timiayi.
Tura wina chichamur mash umirtuktaram tusa, Yus chichas umisamtai, Moisés muranmaya kuanki, Israel ainaun Yuse timiaurin mash nekamtikiamiayi. Turamtai Israel ainau Moisésan chicharinak:
—Yus turamji nuka mash umirkatatji, —tiarmiayi.
Tinamtai Moisés Yuse timiaurin mash aarmiayi. Nunia kashik nantaki aints ainaun mash kaunkataram tusa untsukmiayi. Tura kayan juki, muranam ayamas tangku epeatniurin najanamiayi. Tura natsa ainaun chicharak:
—Yus susatasrum waaka uchiri achikrum, nunia maaram epeataram, —tusa akupkamiayi. Nunia tangku numpen japchirin juki, nujai tangku epeatniurin peashmatramiayi. Heb 9.13-14 Tura nunia Yuse chichame aarmaun Israel ainau mash antukarti tusa ausamiayi. Tura aujas umisamtai, Israel ainau mash ataksha chicharinak:
—Yus turamji nuka mash umiktatji, —tiarmiayi. Tinamtai Yus turata tinu asamtai, Moisés tangku numpe japchirin ukusmawa nuna juki, nujai Israel ainaun mash peashmatramiayi. Tura aints ainaun chicharak:
—Israel ainautiram jiistaram. Ju numpajaingkia wi atumin Yuse chichame ujaajrume: Yus atumin turama nuka yamaikia mash umirkataram, —timiayi. Mat 26.28; Luc 22.20
Moisés cuarenta (40) kinta yutsuk muranam pujusmauri
(Éx 24.12-18)
Nunia Yus Moisésan ataksha chicharak:
—Wikia chikich chichaman amin ujaktasan wakerau asamtai muranam wi pujaja juni wakata. Tura Israel ainau nuiniarta tusan, kaya tauwa tumaun wi akupamurun aarmaja nuna susatatjame, —timiayi.
Tamati Moisés ni yaintri Josuéjai ni pujamurinia jiinkimiayi. Tura muranam watsuk Moisés Israela juuntrin chicharak:
—Juni nakarsataram. Yatsur Aarónsha tura Hursha atumjai juwakartatui. Itiurkachmin amatisha, aujai chichastaram, —timiayi.
Tura Moisés murá wakamtai, mukunit tee amiayi. Tura asamtai Moisés seis (6) kintan nakasmiayi. Tura kashin tsawaar Yus Moisésan mukuntiunmaya untsukmiayi. Turamtai Moisés mukuntiunam pachinkamiayi. Antsu Josuéka nuni juwakmiayi. Tura Moisés cuarenta (40) kinta tsawaisha tura kashisha yutsuk tura amutsuk muranam pujusmiayi. Turamtai Israel ainau arák wajasar, muranam yakí Yuse paaniurin jiya tumau kapaun wainkarmiayi.
Yus wina pachitsaram seatin jea jeamkataram timiauri
(Éx 25.1-40; 27.1-18)
Moisés muranam pujaun Yus chicharak:
—Israel ainau warinchurin wina surusarti tusam chicharkata. Tura warinchuri ainauka mash irumrata. Pengker nintimsar ningki wakerinak kurin, nunia kuikiancha, nunia jiruncha surusarti.
Nunia tarach kapanniun, nunia tarach kingkiancha, nunia tarach taijai engkermauncha surusarti. Nunia chipu urencha, nunia uwija nuwapencha kapantin najanamun, nunia kuntinu nuwapencha, nunia numi acasia tutaincha, nunia olivo macharincha kantii keemaktinun aa nuna, nunia kungkuti wina jearun wainin yakamartiniun, nunia chikich kungkuti, wina jearun keemaktiniun mash surusarti. Atum nu mash umikiakrumningkia, wisha nuni atumjai tsaniasan pujustatjai, —Yus timiayi.
Tura ataksha Yus Moisésan chicharak:
—Nu tarach jeaka tuke wekaakurmesha yanastaram. Tura wi: Juni pujustaram tamatikia, ataksha nujai jeamkataram. Tura jeamkuram tu jeamkataram: Esantiri trece (13) metros nunia japchiri atinuitai. Tura wangkantiri cuatro (4) metros nunia japchiri atinuitai. Tura yakirisha nunisang cuatro (4) metros nunia japchiri atinuitai. Tura wenukri kampatam yantameng taujai wenurtaram. Tura chikich yantame tarach aparmau nenaataram. Nuka tarach jea waiitiri atinuitai. Tura jea tuntupe tarachjai nukuktaram. Nunia chipu ure wantamujai, nunia uwija ure taijai engkermaujai nunia kuntinu nuwapejai nukuktaram. Tura wina pachitsar seatiartin jeaka kichik tesaamu tarach aparmaujai akankataram. Nu aparmauka numi kuri imairamunam nenaataram. Tura nu aparmau nitkarin “Timiá Pengker Pujutir” inaikiatnuitai. Heb 9.2-3
Tura nuni kaju numi najanamu puusata. Nuna yantamencha tura nitkarininisha kuri nujtukmau atinuitai. Tura nuni kaya tauwa tumau wina umirtuktin chicham aarmaun wi susatatjame nu engkeata. Heb 9.4
Tura nu kajuka wina ayamtair inaikiata. Tura nuni wina awemamur nanamtin ainia nuna nakumkamurin kuri najanamu jimiar kentsata. Tura kajunam wina awemamuru nakumkamurin musachjai metek sacerdote juuntri tangku numpen peashmartinuitai. Nuna turamtai atumi tunaarin tsangkuratnuitjarme. Tura nuni amijai chichastinuitjai. Tura nuni Israel ainaunka wina chichamrun nekamtikiatnuitjai. Tura wina pachitsar seatiartin jeaka nekatkauka “Pengker Tesaamu” inaikiatnuitme.
Tura nuni misa kuri nujtukmaun puusata. Nuni inaktustin pangkan doce (12) patastinuitai. Nuka Israela uchiri doce (12) amia nu nintimsam turata.
Tura atu yantamen kuri jinam tseeram numia tumau najanata. Tura kanawe siete (7) ainia nuka kashisha tura tsawaisha kaparti tusam, olivo machari yarakta. Tura tarach nenaamu ayamas misa kurijai imairamunam kungkuti kapartin kentsata. Nuka mash “Pengker Tesaamu” tutainum engkeatnuitai.
Tura waiitinam numi kuri imairamunam tarach aparmau nenaatnuitai. Tura waiiti aarin tangku epeatin jiru najanata. Nuni waaka uchiri ainau tura uwija uchiri ainausha wina surustasrum epeataram. Tura nu tangku epeatniunam waaka pupuntria tumau cuatro (4) atu atu yantamen jiru najanataram. Tura sacerdote ainau nekasar pakuichaujai wina jearnaka wayaawarti tusaram, ikijmiati jiru najanataram.
Tura jea wenukri esantiri cuarenta y cinco (45) metros atinuitai. Tura wangkantiri veintidos (22) metros nunia japchiri atinuitai. Tura yakiiri jimia metros atinuitai. Tura nu wenukka tarachjai najanatnuitai. Tura tsaa taakmanumanini waiitisha tarach najanamujai epentinuitai, —Yus Moisésan timiayi.
Sacerdote ainau inaikiamuri
(Éx 28.1-2; 29.38-46; 30.1, 7-8; 31.2-6)
Nunia Yus Moisésan chicharak:
—Ju muranam wainkame nunismek mash turata. Heb 8.5 Tura ami yachim Aarón tura nuna uchirisha Nadab, nunia Abiú, nunia Eleazar, nunia Itamar sacerdote arti tusan wakerajai. Tura yachim Aarón sacerdote apuri ati tusan wakerajai. Tura asamtai ni entsatiri nekas shiiram tura akik najatataram.
Kashincha kashincha inangnatsuk kashik uwija uchiri shiiram maataram. Nunia trigo nekengmau olivo macharijai pachimramu epeataram. Tura amuti vino tutai tangku epeatniunam ukartaram. Tura angkuanmatisha nunisrumek turataram. Tura wikia nu jeanam amin chichastasan taratatjai. Tura asamtai nuni wina pengker awajtustasrum kintajai metek nuka turataram. Wikia atumi Yusri asan, atumjai pujustinuitjai.
Tura kungkuti epeatasrum misa kurijai imairamu najanataram. Tura asakrumin kintajai metek Aarón kashiksha tura angkuanmatisha kungkutin epeatnuitai. Nunia numia tumau kuri jinam tseerar najanamu kanawe siete (7) ainia nu tuke olivo macharijai kapararti tusar wainkarti, —Yus timiayi.
Nunia ataksha Moisésan chicharak:
—Nunasha tajame: Judá weari Bezaleel naartin wina Wakanur piatkamu pujawai. Tura nintip asa wi taja nunisang wina jearun warinchu ainaun mash shiiram najanat tusan nekamtairun nintimtikramjai. Tura Dan nungkanmaya aintsun Aholiab naartinun ni yaintri ati tusan yamaikia inaikiajai. Tura nintip ainau wi tajame nunaka mash umikiarti tusan, wina nekamtairun nintimtikramjai, —Yus Moisésan timiayi.
Waaka uchiri kuri najanamu pachis etserkamuri
(Éx 32.1-35)
Moisés mura waka mengkakau asamtai, Israel ainau kintajai metek nakasarmiayi. Turamaitiat Moiséska tachamiayi. Tachamtai naka nakainaka yawetrar Israel ainau Aarónkan chicharinak:
—¿Ainusha Moiséska iin Egiptonmaya jiirmakmiaji nusha tutsuk werumi? Iikia nekatsji. Tura asamtai ii yusri najatruata. Nuka eemak wekaamtai, iisha nemarsatatji, —tiarmiayi.
Tinamtai Aarón chicharak:
—Kuwishnum nenati kuri najanamu kuinkaram juni nimtaram, —tamati, ayu tusar kuwishnum nenati kuri najanamu mash kuinkar susarmiayi. Susaram Aarón jinum kurin kuuk, waaka uchiri nakumak kurin najanamiayi. Najanamtai aints ainau chicharinak:
—Pai, juwaitai ii yusri, iin Egiptonmaya jiirmakmia nuka juwaitai, —nangkamiar tiarmiayi.
Tinamtai Aarón nuna jiis chicharak:
—Kashin Yus pachisrum fiesta najanataram, —timiayi.
Tu tinamu asar kashin tsawaarar nantakiar Israel ainau waaka uchirin maawar epewarmiayi. Nunia yutancha yuwar, tura umutnasha nukap umurar, nunia wajakiar nakurusarmiayi. Hech 7.40-41; 1 Cor 10.7
Turinamtai Yus Moisésjai chichaak pujau asa, Israel ainau turamurin wainak Yus kajerkamiayi. Tura Moisésan chicharak:
—Wári waketkita. Ami aintsrum ainau Egiptonmaya jiikmiame nuka tunau wajasari. Chichamrun akupkamja nunaka wárikia umirtsuk pujuinawai. Tura asar waaka uchirin kuri najanawar pinakumrar tepesar: “Juwaitai ii yusri. Egiptonmaya iin jiirmakmiaji nuka juwaitai”, tinawai. Nu aints ainau katsuram nintintin ainawai. Turinau asaramtai yamaikia mash amuktasan wakerajai. Antsu aminak nukap yujratatjame, —Yus Moisésan timiayi.
Tamaitiat Moisés Yusen chicharak:
—Yusru, ¿waruka ami aintsrum ainausha mash amutcha wakerame? Israel ainautin ami kakarmarmijai Egipto nungkanmaya jiikratkimiame. Antsu mash amukakminkia Egipto ainau amin pachitmasar pasé chichartaminak: ¿Israela Yusri ni aintsri ainaun amuktas Egiptonmaya jiikchamasha? turamiartatui. Tura asaramtai ami aintsrum ainau tsangkurata. Ame yaanchuik inatiram Abraham, tura Isaac, tura Jacob chicharkum: Wisha atumin yaa untsuriya nunisrumek pujustaram tusan yujratnuitjarme. ¿Tura atum pujustinun nungkan nukap susatnuitjarme tichamkiam? —timiayi.
Moisés tamati Yus:
—Ayu, takumningkia ami aintsrum ainaunka amukchatatjai —timiayi.
Tamati Moisés muranmaya taramiayi. Tura muranmaya tara, kaya tauwa tumaun takumiayi. Nuni Yuse akupamuri aarmauyayi. Tura muranmaya tara, aints arák untsuminaun antukmiayi. Nunia waaka uchiri kuri najanamun tura Israel ainaun tenteawar jiaaminaun wainkamiayi. Tura nuna wainak kajekmiayi. Tura kaya tauwa tumaun Yus ni umirkatin chichaman aarmawa nuna wakenam nangkimia kupikmiayi.
Tura Israel pujuinamunam jea, waaka kuri najanamun jijai epea, nunia tsairmiayi. Tura tsair tsetserin entsanam ujung, aints ainau nu entsa amurarti tusa akupkamiayi.
Nunia Moisés yachiin Aarónkan iniak:
—¿Waruka aitkamame? Aints ainau tunau takamtiksame, —tamati Aarón ayaak:
—Aints ainau: Ii yusri najatruata turutinamtai, wikia kuwishnum nenati kuri najanamu itaramtai jinum kurin kuukan waaka uchiri nakumkamurin jiinmaya ningki najanar jiinun wainkamjai, —Aarón timiayi.
Tamati Moisés Israel ainaun chicharak:
—¿Yaachia nekas Yusen umirtan wakera? Juni winiram wijai wajastaram, —timiayi.
Tamati Levita aints ainau nuke Moisésnum wajasarmiayi. (Levita ainau Leví weari armiayi.) Tura Moisésnum wajasaramtai, Moisés Levita ainaun akupak:
—Yamaikia Yusen umirtan nakitinauka mash amuktaram, —timiayi.
Tamati nu kintati Yusen umirtan nakitinaun tres mil (3,000) aintsun maawarmiayi. Tura kashin tsawaarar, Moisés Israel ainaun chicharak:
—Atumka nekasrum tunau wajasurme. Tura wainiatun Yusen seatasan muranam wakatatjai. ¿Yus atumin tsangkutramrashtimpiash? tusan nekaatjai, —timiayi. Tura mura waka Yusen seak:
—Yusru, wait aneasam nu aints ainau ni yusrin kuri najanamujai timiá tunau wajasarma nuna tunaari tsangkurata. Antsu nu nakitakmeka wina naarka ami papirumin aarmiame nuka sakturata, —timiayi. Ap 3.5; 20.12, 15
Tamaitiat Yus ayaak:
—Atsa, nunaka turashtatjai. Antsu wina umirtukcharu ainau naarin sakartatjai. Yamaikia weta, tura nu aints ainau chikich nungkanam wearti tusam ayata. Wina awemamurun jintan inakmasti tusan amin eemkan akupkatatjai. Antsu wina kintar jeamtai, wina umirtichu ainaunka wait wajaktiniun susatatjai, —Yus timiayi.
Nunia waaka uchiri kuri najanamunka ii yusrintai tinu asaramtai, Yus Israel ainaun sungkuran akuptukmiayi.
Yus Moisésan umirkatin chichaman ataksha susamuri
(Éx 34.1-4, 10-16, 27-35)
Nunia Yus Moisésan ataksha chicharak:
—Ame kaya tauwa tumau kupikmame nu ataksha jimiar najanata. Nunia ataksha muranam iwiakta. Turakmin wina umirtukartinun chichaman ataksha aartatjai, —timiayi.
Tamati Yus tímia nunisang Moisés kaya tauwa tumau jimiaran najana murá iwiakmiayi. Turamtai Yus chicharak:
—Anturtukta. Wikia chikich nungkanam atumin jeekatatjarme nuni wainchati takatan turatatjai. Wi yamaikia atumin chichaman akuptuktatjarme nu umirkakrumningkia, wikia nu nungkanmayan seis (6) tribu nuni pujuinaun jiiktinuitjai. Tura asamtai atumsha wainkatnuitrume. Nu aints ainaujai chichaakrum: Iijai tsaniasar pujusmi tiirap. Tura ni yusrin ningki najanamu waininayat: Juka ii yusrintai tusar tangkurin maawar, tura epewar atumin chichartaminak: Ii tangkuri ii yusri susamu yuwitaram tinamtaisha pachisairap. 1 Cor 8.4-13 Tura winaka nintimturtsuk ni yusrin seau asar tunau wajasaramtai, atumi uchiri nuna wainkar: Wisha nunisnak turatasan wakerajai tii tusaram wainkataram. Tura Yusen umirchau ainau nawantri atumi uchiri nuwatkarai tusaram wainkataram. Wi Yus asan, ju chichamnasha amincha akuptajme. Tura ami aintsrum ainauncha mash ju chichaman umirkarti tusan akuptinajai, —Yus timiayi.
Tura Moisés Yusjai chichaak pujak, cuarenta (40) kintan ataksha yutsuk tura amutsuk pujumiayi. Tura muranmaya tara, kaya tauwa tumaun Yus ni umirkatin chichaman aarmia nuna jimiaran takusmiayi. Tura Yusjai untsuri kinta chichasu asamtai, Israel ainau Moisésa yapiin winchaa jiitsumir wajaun wainkarmiayi. Tura nuna wainkar shaminak arák wajasarmiayi. Tura wainiat Moisés yachí Aarónkan tura Israela juuntri ainaun mash untsuk, Yuse chichamen mash etserkamiayi. Tura chichas umis yapiin panuijai nukumakmiayi. Antsu Yusjai chichastaska yapiinka nukumakchamiayi. Nunia Yusjai chichas umis, Israel ainau shamrukarai tusa ataksha yapiinka nukumakmiayi. 2 Cor 3.13-16
Yus seati jea jeamkamuri
(Éx 35.4-9, 21, 35—36.7; 39.42-43; 40.33-38)
Nunia Moisés Israel ainaun mash untsuk nunia chicharak:
—Juwaitai Yuse wakeramuri: Atum warí Yus susatasrum wakerarme nu pengker nintimsaram itataram, —timiayi.
Moisés tamati, pengke nintintin ainau ningki wakerinak Moisés tímia nunisarang mash itaarmiayi. Tura mash itaaramtai, Moisés Bezaleelan tura Aholiabnasha untsuk, tura chikich nintip ainauncha untsuk, Israel ainau warinchun itaarmia nuna Yus seati juun jean jeamin ainaun mash susarmiayi. Tura mash susaram, ni takatrin nangkamawarmiayi. Turinai Israel ainau tuke warinchu ainaun itaarmiayi. Turinamtai Yuse jeen takakmin ainau ni takatrin ukukiar, Moisésan tariar chicharinak:
—Yus itataram tímia nuna nangkamasarang nukap itari, —tiarmiayi.
Tinamtai Moisés nuna antuk, Israel ainaun chichaman akuptak:
—Maaketai, yamaikia nukapetai. Yamaikia itairap, —timiayi.
Nunia Yuse jeen takakmin ainau ni takatrin umisar warinchu ainaun mash Moisésa jeen itaarmiayi. Tura Yus tímia nunisarang ni takatrin umikiaru asaramtai, Moisés nuna wainak:
—Yus atumin pengker awajtamsarti —timiayi.
Tura mash umisaramtai mukunit yakiiya tara, Yus seati jeanam tee wajasmiayi. Nunia Yuse paaniuri Yuse jee nitkarin paan wajasmiayi. Tura asamtai nuni Moisés wayaatatkama shamkamiayi. Turamtai kintajai metek Yuse mukuntiuri Yus seati jeanam wajasmiayi. Tura kashi Yuse jiri keekmiayi. Tura Yuse mukuntiuri nayaimpinam wakamtai, Israel ainau ataksha wekaasarmiayi.

^ Heb 11.23

^ Hech 7.22

^ Hech 7.23-29; Heb 11.24-26

^ Mat 22.32; Luc 20.37, 38

^ Hech 7.30-34

^ Ap 4.8

^ Ap 16.4

^ Ap 16.2

^ Rom 9.17

^ Ap 16.21

^ Ap 16.10

^ Juan 19.36

^ Mat 26.17; Marc 14.1, 12; Luc 22.1, 7; 1 Cor 5.7-8

^ Heb 11.28

^ 1 Cor 10.1-2; Heb 11.29; Ap 15.3

^ 2 Cor 8.15

^ Juan 6.31-35, 48-51, 58; Heb 9.4

^ 1 Cor 10.4

^ 1 Cor 10.14

^ Mat 5.34-37

^ Marc 2.27; Luc 6.5

^ Ef 6.2-3

^ Mat 5.21-22

^ Mat 5.27-30

^ Ef 4.28

^ Ef 4.25

^ Rom 7.7-10

^ Ap 22.15

^ Heb 9.13-14

^ Mat 26.28; Luc 22.20

^ Heb 9.2-3

^ Heb 9.4

^ Heb 8.5

^ Hech 7.40-41; 1 Cor 10.7

^ Ap 3.5; 20.12, 15

^ 1 Cor 8.4-13

^ 2 Cor 3.13-16