Pa-kaw ang Bitala ong
Mo-yang Balita sigon ong ni
Lucas
Ang nagsolat tang Mo-yang Balitang na ay si Lucas, tatang doktor asing timpo ni Jesus. Matako ang taw si Lucas ig tanandia ka tang nagsolat tang librong aggoyan ta “Bindoatan tang mga Apostolis.” Ang doroang librong na sinolat ni Lucas para ong tatang taw ang aran na si Teofilo. Sigon ong doma, si Teofilo tatang alawig ang taw ang taga Roma. Anday domang gata-wanan ta natetenged ong nandia.
Si Lucas belag ta Judio kondi Grigo, piro nagto ig nagparet ang si Jesus tang pinangakong Maniglibri para ong mga Judio, ig asta para ong tanan ang taw ong kalibotan. Animan asing nagbalik da si Jesus ong langit, sinolat ni Lucas tang mga bindoat ig binitala ni Jesus bilang pamatod ang si Jesus yay ang Ana tang Dios.
Tarin ong ibanghiliong na, ang kalipay tatang bagay ang importanti, labi pa enged ong primirong kapitolo natetenged ong pagpatakong ipangana si Jesus, ig ong kaorian ang kapitolo asing si Jesus pinaka-yat ong langit. Tarin ka ong librong na, itaen ta tang mabael ang kate-bek ni Ginong Jesus ong mga taw ang sari-sari tang mga kaministiran nira. Maski tanandia Ana tang Dios ang pinilik ang maggaem ong tanan, aggoyan ka tanandia ta “Ana ta Taw,” tenged napasaran na ka tang mga kaliwagan ig kalisedan tarin ong tanek bilang tatang nagimong taw. Pinatako na tang Mo-yang Balita ong mga malilised ig pinao-ya na tang mga pamagmasit.
Yading istoria ang tarin lamang mabasa ong librong na ni Lucas. Alimbawa: Ang mga manigbadbad ig mga anghil (2:8-20); asing ingkelan si Jesus tang mga ginikanan na ong Timplo (2:22-38); ang mo-yang taw ang taga Samaria (10:25-37); ig ang molang naglayas ong balay nira (15:11-32).
1
Aggalangenong Teofilo:
Doro rang mga taw ang napamagsolat natetenged ong mga nainabo tani ong yamen asing tokaw. Tanira namagsolat sigon ong mga bagay ang sinayod ong yamen tang mga taw ang mismong nangaita ta asia ig ang nagimong mga manigtoldok tang balitang na. 3-4 Ang tanan ang balitang na, napagadalano ra ka ta mo-ya tanopa sia pa. Animan, para masigoroa kang matod ka kaman tang mga bagay ang sinoldok ong nio, naisipo kang isolat ta dalalaton tang tanan ang na para ong nio.
Pinatakong ipangana ra si Juan ang Manigboniag
Asing tokaw ang si Herodes pa tang adi tang probinsia tang Judea, may tatang padi* 1:5 Ang mga “padi” tang mga Judio, teta aggoyan ka ta mga “saserdote” mga ong Tagalog. Telekan ka ong Bokabolario, ong “Padi.” tang mga Judio ang aran na si Zacarias. Si Zacarias ang na tata ka ong gropo tang mga pading inampo ni Abias. Asta ang katawa ni Zacarias ang si Elisabet, nagalin ka ong dogo ni Aaron. 1:5 Si Elisabet may si Zacarias pariong nagalin ong dogo ni Aaron, pario tang tanan ang mga padi tang mga Judio. Ang magkatawang na, pario tanirang mato-lid ong pama-dek tang Dios. Agtomanen nira ta mo-ya tang tanan ang katobolan na. Piro anday ana nira, tenged bog si Elisabet, ig mepet da tanirang doroa.
Ong mga kaldaw ang asi, belet da tang gropo ni Zacarias ang magboat tang mga katengdanan bilang mga padi ong Timplo. Animan pagsirbi si Zacarias don. Asing namagparabonlokan tang mga padi, sigon ong naogalian nira, si Zacarias tang natengedan ang magsirok tang insinso. Animan siminled tanandia don ong teled tang Timplo tang Gino 10 para magsirok tang insinso, mintras pamangadi ong loa tang kadoro-doroan ang taw. 11 Asing don pa ong teled si Zacarias, may tatang anghil tang Gino ang napaita ong nandia. Ke-deng tang anghil don ong parting to tang altar ang agsirokan ta insinso. 12 Nakibot si Zacarias asing pagaita na tang anghil ig inledan ta mo-ya.
13 Piro ganing ong nandia tang anghil, “India meled, Zacarias. Pinama-yan tang Dios tang pangadi mo. Magkatinira ta ana mong lali. Tenged mangana tang katawa mong si Elisabet, ig paranan mo tang mola ta Juan. 14 Malipaya ig ambengana ta mo-ya tenged ong nandia. Ig yadi kang malipay ang tanandia pinangana. 15 Tenged magimong alawig tanandia ong pama-dek tang Dios. Indi tanandia manginem ta bino 1:15 Ang “bino” tatang klasi ta irinemen ang agboaten ong wi tang obas. Asing timpo ni Juan, ang bino nira pario ta teba, ang belag ta masiadong maiteg. Telekan ka ong Bokabolario. obin maski onopang irinemen ang pamaleng. Ong sian pa lamang tanandia tang nanay na, gaeman tanandia tang Ispirito Santo. 16 Dorong mga kasimanoa ming mga inampo ni Israel ang pabaliken na ong Ampoan ang Dios. 17 Tongkaw tanandia ong Gino, ig ong nandia tang gaem ig mapoirsang nem, pario tang propitang si Elias asing tokaw. Papagoliken na tang mga nalanggang nem tang mga tatay ong mga ana nira. Toldokan na ta mo-yang pagirisipen tang mga taw ang indi pamagtoman tang mga tobol tang Dios agod maintindian nira tang natetenged ong mato-lid ang pangaboi. Ong maning ta si, simpan da tang mga taw ong pagkabot tang Gino.”
18 Ganing si Zacarias ong anghil, “Monopa masigorō tang agganing mong asia? Tenged yami tang katawao mga mepet ami ra.”
19 Siminabat tang anghil, “Yo si Gabriel. Pagsirbio ong talongan tang Dios. Sinobolo nandia para ipatako tang masinlong balitang inaningo ra ong nio. 20 Piro tandan mo: Maboyona ang lagi mandian, tenged india nagparet ong yen ang bitala. India ra mabitala mintras indi pa gainabo tang mga bagay ang na. Piro sia mainabo enged pagkabot tang oras.”
21 Mandian, pamagelat pa tang mga taw ong ni Zacarias, ig nangabereng tanira angay naboay da tanandia ong teled tang Timplo. 22 Pagaloa na, indi ra tanandia mabitala. Mga sinial da lamang tang aggamiten na ong nira. Animan naisip nirang may napaitang makabebereng sigoro ong nandia don ong teled tang Timplo.
23 Asing natapos da tang belet ni Zacarias ang magsirbi ong Timplo, minolik da tanandia. 24 Indi naboay, nanangken da tang katawa nang si Elisabet. Ig indi naloa-loa ong balay ong teled ta limang bolan. 25 Ganing si Elisabet, “Ay! Nate-bek da ong yen tang Ampoanong Dios. Nakomit da tang kaeyakano ong talongan tang mga taw.”
Pinatakong ipangana si Jesus
26 Asing yanem dang bolan ang pagabdet si Elisabet, ang anghil ang si Gabriel sinobol tang Dios ang paning ong Nazaret, sakep tang Galilea, 27 ong tatang soltiras§ 1:27 Ang maliag yaning ni Lucas tarin ong bitalang “soltiras” ay soltiras ang indi pa galengetan ta lali. ang aran na si Maria. Si Maria, karasalen da lamang ong ni Jose, tatang laling nagalin ong dogo tang Ading si David. 28 Napaita tang anghil ong ni Maria ig minaning, “Malipaya, Maria! Yawa, inaloyana tang Dios, ig ang Ampoan asia ong nio.”
29 Nalibeg tang isip ni Maria ong inaning tang anghil, ig agpaino-inon na pa ta mo-ya tang binitala nang asi. 30 Animan ganing ong nandia tang anghil, “India meled, Maria, galipay ong nio tang Dios. 31 Yawa, magabdeta ig manganā ta tatang lali ig paranan mo ta Jesus. 32 Magimong alawig tang dengeg na ong pama-dek tang mga taw, ig goyan tanandia ta Ana tang Kalawig-lawigan ang Dios. Ipatobli ong nandia tang Dios tang inadian tang nandiang kamepet-mepetan ang si David, 33 ig maggaem tanandia ong mga inampo ni Jacob* 1:33 Si Jacob ya kay si Israel, ang pinagalinan tang tanan ang mga Israelita. ang anday kataposan. Inding pisan matapos-tapos tang paggaraemen na bilang adi.”
34 Oman ganing si Maria ong anghil, “Monopa yo magabdet? Tenged anda pay laling nalenget ong yen!”
35 Ganing ang siminabat tang anghil, “Pababak ong nio tang Ispirito Santo, ig magtinir ong nio tang kagaeman tang Kalawig-lawigan. Animan sagrado tang molang ipangana mo, ig goyan tanandia ta Ana tang Dios. 36 Onopa? Gademdeman mo tang pinagari mong si Elisabet? Ganing tang mga taw, bog tanandia. Piro mandian pagabdet da, maski mepet da tanandia. Enem dang bolan tang aggekel-ekelan na ong sian na. 37 Tenged anday imposibli ong Dios.”
38 Siminabat si Maria, “Torobolono tang Gino. Balampa mainabo ong yen tang inaning mo.” Ig nagalin da tang anghil.
Namisita si Maria ong ni Elisabet
39 Pagatapos ta si, nagapora si Maria ang napaning ong tatang lansangan don ong kabobokidan tang probinsia tang Judea. 40 Pagakabot na ong balay da Zacarias, kinomosta na si Elisabet. 41 Asing pagabasi ni Elisabet tang bosis ni Maria, pisan ang kiminaliek tang mola ong sian na. Ginaeman si Elisabet tang Ispirito Santo, 42 ig ong sobrang kalipay na naiteg tanandiang ganing, “Yawa Maria, pinalabia ong tanan ang babay, ig pinalabi ka tang aggekel-ekelan mo ong sian mo. 43 Angay bato ong yen sindol tang dengeg ang na, ang yo bisitaeno tang nanay tang yen ang Gino? 44 Gata-wanan mo, pagabasio lamang tang bosis mo, pisan ang kiminaliek tang mola ong siano ong sobrang kalipay na. 45 Ig yawa masoirtia mandian tenged nagparetang mainabo tang inaning ong nio tang Dios.”
Nagdayaw si Maria ong Dios
46 Dayon ang minaning si Maria,
“Agdayaweno tang Dios ong popotokono,
47 ig galipay ta mo-ya tang nemo ong bindoat tang Dios, ang yen ang Maniglibri.
48 Tenged yo tang pinilik nang inaloyan, maski yo, torobolono lamang nandia.
Ig mimpisa mandian, maning tang tanan ang taw ang yo, pinalabio tang Dios
49 tenged makabebereng tang mga bagay ang bindoat ong yen tang Dios ang Makagagaem.
Sagrado tang aran na!
50 Gate-bekan na tang tanan ang pamaggalang ong nandia mimpisa pa asing tokaw, mandian ig asta ong parakaboton.
51 Pinaita na tang gaem ig poirsa na,
Ig pinalin na tang mga taw ang alawig tang pabetang nira ong sadili nira.
52 Pinababak na tang mga taw ang alalawig tang katengdanan nira,
Ig pinalawig na tang mga taw ang dibabak tang pagkabetang nira.
53 Pinaelen na ta mga mo-yang bagay tang mga gangaletem,
Piro pinalayas na tang mga manggaden ang anday nae-lan nira.
54 Sinabangan na itang mga inampo ni Israel, itang mga torobolon na,
sigon ong pangako na ong mga kamepet-mepetan ta.
55 Inate-bekan na si Abraham, asta itang mga inampo ni Abraham ang anday kataposan!”
Asia tang pagdayaw ni Maria ong Dios.
56 Mga tolong bolan ang nagtinir si Maria ong da Elisabet ba-lo tanandia minolik.
Pinangana si Juan ang Manigboniag
57 Kiminabot tang oras ang mangana ra si Elisabet, ig nangana tanandia ta tatang molang lali. 58 Pagabalita tang mga kamalay ig mga kaparintian na ang inate-bekan tanandia ta mo-ya tang Dios, nangalipay ka tanirang aroman ni Elisabet.
59 Asing yawalo rang kaldaw, namansipaning tang mga taw ong balay, tenged torian da tang mola, sigon ong kaogalian nira. Zacarias din tang iparan nira ong mola, pario tang aran tang tatay na. 60 Piro ganing tang nanay na, “Indi! Juan tang iparan ong nandia.”
61 Ganing tanira, “Yamo, anday kaparintian ming maning atan tang aran na!”
62 Animan sininiasan nira si Zacarias, ig sine-ma mga onopa tang galiliagan nang iparan ong mola.
63 Nama-dol tanandia ta masolatan, ig nagsolat ta maning ta na, “Juan tang aran na.” Ig nangabereng tanirang tanan. 64 Oman, golping nabitala si Zacarias, ig nagdayaw ong Dios. 65 Nangabereng ang pisan tang tanan ang kamalay nira ong nainabo, ig indi naboay nabantog tang mga bagay ang na ong bilog ang kabobokidan tang Judea. 66 Ang tanan ang nangabalita, dorong isip nira ig namagampang-ampang ang ganing, “Onopa bato tang loan tang molang na?” Tenged aggitaen nira nga ong nandia tang kagaeman tang Dios.
Nagdayaw si Zacarias ong Dios
67 Si Zacarias, ang tatay ni Juan, ginaeman tang Ispirito Santo, ig dayon ang minitala ang ganing,
68 “Dayawen tang Gino, ang Dios tang Israel!
Tenged sinabangan na ig linibri tang banoa na.
69 Sindolan ita ra nandia ta tatang makagagaem ang Maniglibri,
tata ong mga inampo ni David, ang torobolon tang Dios asing tokaw.
70 Sinobol tang Dios tang mga sagradong propita na asing tokaw pa para magpatako ong yaten
71 ang ilibri ita nandia ong mga kasoay ta,
ig ong gaem tang tanan ang mga pamandegdeg ong yaten.
72 Minaning tang Dios ang ate-bekan na tang mga kamepet-mepetan ta,
Ig tomanen na ono tang sagradong inigoan
73 ang bindoat na ong kamepet-mepetan tang si Abraham. Nangako tanandia
74 ang ilibri ita nandia ong mga kasoay ta
agod mapagsirbi ita ong nandia ang anday eled ta,
75 ig para magimong limpio ig mato-lid ita ong pama-dek na, mintras gaboi ita pa.
76 Ig yawa, anao, goyana ta propita tang Kalawig-lawigan ang Dios.
Tenged tongkawa ong Gino para simpanen tang dalan ang panawan na.
77 Yawa tang magpatako ong banoa tang Dios 1:77 Ang agsambiten tarin ang “banoa tang Dios” yay ang mga Israelita. ang patawaden na tang mga kasalanan nira,
ig ong maning ta si malibri tanira.
78 Tenged masine-bekanen ang enged tang Ampoan tang Dios.
Papaningen na ong yaten tang Maniglibri ang magalin ong langit,
ig ang pagkabot na magkapario ong kaldaw mga te-la ra.
79 Tenged magtorol tanandia ta kayagan ong mga taw ang gangabo-wan ong maki-lep ig ong gaem tang kamatayen.
Ig antabayen ita nandia ong dalan tang kao-yan.”
Asia tang binitala ni Zacarias.
80 Nambael tang molang si Juan ig namoirsa tang sinangoni na ig pinabaked tang Gino tang nem na. Ministar tanandia ong kabobokidan, ong logar ang anday gistar ang taw, asta ong kaldaw ang magpaita ra tanandia ong mga inampo ni Israel para magtoldok ong nira.

*1:5 1:5 Ang mga “padi” tang mga Judio, teta aggoyan ka ta mga “saserdote” mga ong Tagalog. Telekan ka ong Bokabolario, ong “Padi.”

1:5 1:5 Si Elisabet may si Zacarias pariong nagalin ong dogo ni Aaron, pario tang tanan ang mga padi tang mga Judio.

1:15 1:15 Ang “bino” tatang klasi ta irinemen ang agboaten ong wi tang obas. Asing timpo ni Juan, ang bino nira pario ta teba, ang belag ta masiadong maiteg. Telekan ka ong Bokabolario.

§1:27 1:27 Ang maliag yaning ni Lucas tarin ong bitalang “soltiras” ay soltiras ang indi pa galengetan ta lali.

*1:33 1:33 Si Jacob ya kay si Israel, ang pinagalinan tang tanan ang mga Israelita.

1:77 1:77 Ang agsambiten tarin ang “banoa tang Dios” yay ang mga Israelita.