6
Yi xa'ke'nt Jesús Nazaret
(Mt 13.53-58; Lc 4.16-30)
Yi wi't bnixe'n yi e'chk xtxolbile'j, nintzun aj junt tir le tetz tanum. Nin e' xom nin e' ẍchusbe'tz te'j.
Itzun le jun k'ej ujle'n, nintzun oc Jesús tan chichusle'n wunak le sinagoga. Yi quibital wunak yi chusu'n yi tak' i', wi'nin tzun cyele'n yabtz te'j.
—¿Ẍe'n njal tajtza'kl yi yaje'j? ¿Qui bi chusu'nil yi cy'a'n ta'n, nin ẍe'n na xcye' tan banle'n milawr? Na se'ol tu' i'. Tal Lu'ch tu' i'. Nin yi e' titz'unx i'tz nocx Jacow tu nocx Ẍep tu Judas tu Simón. Nin ncha'tz yi e' tanub, cho'n najlche' tzone'j tkatanum, —che'ch wunak squibil quib.
Cha'stzun te quinin jal k'ej Jesús ẍchiwutz yi e' tanum. Nin cha'stzun te tlol Jesús yi xtxolbile'j scyetz:
—Bintzi yi na a'lchij: ‘Cyakil wunak na cyak' k'ej jun elsanl stzi' Ryos. Poro yi e' tetz tanum, nin yi e' najal, qui na cyak' k'ej i',’ —chij Jesús bantz scyetz.
Qui'c tzun milawr bnix cyen ta'n le tetz tanum. Ntin je tk'ol k'ab tib cobox tal yabi'ẍ, nin ul yos scyuch'. Ej nin wi'nin tele'n yab Jesús scye'j yi e' tetz tanum tan paj yi quinin cyocsaj yi at porer tuch'. Cho'n tzun bene'ntz lakak aldey yi at naka'jil yi tanum i' tan chichusle'n wunak.
Yi chibene'n ẍchakol Jesús yi coblaj ẍchusbe'tz
(Mt 10.5-15; Lc 9.1-6)
Ej nin e' saj ẍchakol Jesús yi coblaj ẍchusbe'tz te'j, nin baj octz tan chichakle'n nin tan txoli'n. Quicobenle'n e' baj bene'n lakak e'chk ama'l. Poro yi ntaxk chiben, nintzun tak' Jesús yi porer scyetz tan chilaje'n len yi e' espíritu cwent Bayba'n ẍchiwankil wunak. Ncha'tz tak' i' jun ca'wl scyetz tan qui bene'n quicy'al jun e'chk takle'n, ntin tak' ama'l scyetz tan bene'n chitx'amij. Poro qui tak' ama'l tan bene'n quicy'al chisam, mpe chiwa' nka yi chipu'k. Ntin tak' ama'l scyetz tan toque'n nin chixajab yi tal suquij wutz tu'. Nin ntin tak' i' ama'l scyetz tan xcone'n yi be'ch cyetz yi at nin scye'j. 10 Ncha'tz tal i' scyetz:
—Kalel jale't iposar, ncwentu'wok jalen yil xicy' tul junt ama'l. 11 Ej nin ko at jun ama'l kale qui na cyajwit wunak quibit iyol, ilwok cyen tu' e'. Ntin maswok len yi puklaj te itkan tan ẍchajle'n scyetz yi at tulbil chicaws. Jun cu'n yol na walnin tzitetz, ko at e' yi quil cyak' ama'l tzitetz, tz'ak'lok mas chicaws yi e' wunaka'tz swutz chicaws yi a' aj Sodoma tu aj Gomorra.
12 Chibene'n tzuntz tan xtxole'n scyetz wunak yi tajwe'n tan je'n chitx'ixpul cyajtza'kl. 13 Ncha'tz e' xcye' tan chilaje'n len wi'nin espíritu cwent Bayba'n chiwankil wunak. Nin oc jun jilwutz aceit cya'n scye'j e' yabi'ẍ. Nin baj ul len yos scyuch'.
Yi ẍe'n cu'n ban yi quime'n Wa'n Bautist
(Mt 14.1-12; Lc 9.7-9)
14 Quibital tzun cyakil wunak yi stziblal Jesús. Ncha'tz Herodes yi rey, tbit stziblal, itzun taltz scyetz yi e' tamiw:
—Ya'stzun lo' k'ajtzun Wa'n Bautist. Ja lo' itz'ij junt tir ẍchixo'l alma'. Cha'stzun te na xcye' tan banle'n e'chk milawr, —stzun Herodes scyetz yi e' tamiw.
15 Poro at e' yi cyal:
—Qui', i'tz Elías, yi elsanl stzi' Ryos.
Nin at coboxt yi cyal:
—I' jun elsanl stzi' Ryos, chi banake' yi e' elsanl stzi' Ryos tentz.
16 Poro yi tbital Herodes yi stziblal Jesús, itzun taltz:
—Chinch wetz, yi jun yaja'tz yi na tzan tan banle'n e'chk milawra'tz, i'tz Wa'n Bautist, yi yaj yi in incawun tan tele'n tamij yi wi'. Ja lo' itz'ij junt tir ẍchixo'l alma', —stzun Herodes ban scyetz e' tamiw.
17 Tal i' yi yole'j, na i' ocsan Wa'n xetze', nin i' cawun tan cwe'n tcaren. Ya'stzun ban Herodes tan paj yi quinin tzatzin Wa'n Bautist te yi tajtza'kl i'. Na nin oc i' tan chipaxe'n cu'n Li'p tu txkel, nin cyok'bej quib tu txkel Li'p yi na bi'aj Herodías. Wech na quitz'un quitzicy quib Herodes tu Li'p. 18 Na i talnak Wa'n tetz Herodes: “Wi'nin xanil yi ncyok'bej quibu' tu txkel yi titz'unu'.”
19 Ncha'tz Herodías, yi txkelbe'n Li'p, wi'nin ẍchi'che'n c'u'l te Wa'n tan paj yi contr Wa'n te cyetz cyajtza'kl yi cu' chinuc'ul. Ej nin yi tajbil Herodías i'tz tan tele'n cu'n swutz. Poro quinin jal puntil ta'n, 20 na elnak xtxum Herodes tetz yi balajil Wa'n. Nin elnak xtxum tetz yi qui'c nin mu'ẍ tal paltil swutz Ryos. Cha'stzun te wi'nin xobe'n i' tan cwe'n klo' biyol. Quinin tzun na tak'o'k i' ama'l tetz Herodías yi txkel tan biyle'n cu'n. Ncha'tz ternin na tzatzin Herodes yi na tbit yi yol Wa'n. Poro quinin el xtxum tetz yi mbi na elepont yi yol Wa'n.
21 Ma tetz Herodías ilenin jal puntil ta'n yi ẍe'n sban tan quime'n Wa'n yi baje'n yi tzatzin yi stz'ake'n junt tiemp tan Herodes. Je cunin bane'j. Txumxij jun chin wa'a'n tan Herodes, nin baj xtxocol i' yi e' wi'tz ajcaw scyuch' e' capitán scyuch' yi e' mas wunak yi at chik'ej Galilea. 22 Tocompone'n tzun yi tal Herodías kale na chitzane't tan wa'a'n, nin octz tan bixl. Chumbalaj nintzun til Herodes scyuch' yi e' yi ate'-tz wi mes yi ẍe'n cu'n bixin yi xun.
23 Itzun taltz tetz xun:
—Jakaj swetz yi mbi na taj awalma', nin swak'e' tzatz. Na sak swutz Ryos yi swak'e' cyakil yi mbi cu'n tzajak swetz, mpe ik jalaj yi luwar yi na chincawun tibaj, —stzun Herodes tetz xun.
24 Tele'n tzaj tzun yi xun, nintzun xjake'-tz tetz yi xtxu':
—¿Quibik tzinjak tetz Herodes?
Itzun tal yi xtxu' tetz:
—C'uchaj yi wi' Wa'n Bautist.
25 Lajke'l nin tzun bene'nt swutz Herodes, nintzun jak yi tajbiltz:
—Na waj yil tak'u' yi wi' Wa'n Bautist swetz tc'u'l jun chin platu'. Poro jalcu'n, —stzun yi xun.
26 Wi'nin tzun bisune'n yi rey, poro tan qui tele'n xtx'ix i' ẍchiwutz yi e' yi ate' te'j wi mes, quinin tzun paj yi tajbil yi xun yi na tzan tan jakle'n. 27 Jalcunin tzun bene'n ẍchakol yi rey jun sanlar tan saje'n ticy'le'n yi wi' Wa'n. 28 Bene'n tzun yi sanlar kale jopije't Wa'n, nin el tamol yi wi', nin opon tcy'al tul jun platu'. Sbe nin bene'n tan tak'le'n tetz yi xun. Nin yi xun, nin bentz tan tak'le'n tetz yi xtxu'.
29 Yi quibital yi e' ẍchusbe'tz Wa'n yi mbi cu'n bajij, nintzun e' bentz tan ticy'le'n yi wankil xetze' tan cwe'n chimukul.
Yi chiwane'n o' mil yaj tan Jesús
(Mt 14.13-21; Lc 9.10-17; Jn 6.1-14)
30 Itzun bantz yi chipakxe'n tzaj yi e' apostl tan xtxole'n yi tajbil Ryos, chichamol tzun quib tu Jesús, nin chitxoltz tetz yi mbi cunin baj chibnol, nin mbi cu'n chitxol scyetz wunak.
31 Yi tbital Jesús chiyol, itzun taltz scyetz:
—Quin, kujek tul jun ama'l kale qui'cle't wunak.
Tal Jesús yi xtxolbile'j na quintech nin wunak tenlẍche' scye'j. At opone'n, nin at aje'n na chiban. Qui't nin jal ama'l cya'n, siquier tan chiwane'n tan paj yi quintech nin wunak scye'j. 32 Chichuc tzun chibene'ntz tc'u'l jun barc tan cyopone'n tul jun ama'l kale qui'cle't wunak. 33 Poro wi'nin e' quil yi na' bene't Jesús scyuch' yi e' ẍchusbe'tz. Nin tan paj yi cyajske'n na' e' bene't Jesús, chibene'n tzuntz tan cyopone'n bajx kale atit tpombil. Ncha'tz at e' lakak tnum e' baj ben tan tilwe'n Jesús. 34 Ma yi tele'n tzaj Jesús tul yi barc, nin ben tilol yi jun chin c'oloj wunaka'tz yi nsken chopon. Nintzun ok' nin c'u'ltz scye'j, na i cu'n cyuch' cne'r yi qui'c pstor cyetz. Toque'n tzun i' tan chichusle'n tan wi'nin e'chk xtxolbil. 35 Ej nin yi cwe'n k'ej, cyopone'n tzun yi e' ẍchusbe'tz, itzun cyaltz tetz:
—Ta', ja wi't cu k'ej, nin yi luware'j chin tz'inunin tu'. 36 Che' ẍchak ninu' yi e' wunak tan chibene'n lakak ca'l, nin lakak aldey tan lok'che'n chiwa', na qui'c chiwa' cy'a'n cya'n, —che'ch yi e' ẍchusbe'tz.
37 —Qui', ba'n chiwan ita'n, —chij Jesús scyetz.
—Poro ẍe'n Ta', ¿nkaben pe' tan lok'che'n cob cient pwok pam tetz chiwa' yi jun chin c'oloj wunake'j?
38 —¿Jatna' pam cy'a'n ita'n? ¡Cun ilwok!
Yi quilol nintzun cyaltz:
—O'e'n pam cy'a'n ka'n Ta', tu cob tal cay, —che'ch.
39 Poro nintzun cawunin Jesús scyetz yi e' ẍchusbe'tz tan cyalol scyetz yi e' wunak yi tajwe'n tan chic'olewe'n cu'n wi txa'x ch'im. 40 Tx'akaji'n tzun e' cwe'n c'olchoktz wi ch'im. At jujun tx'akaj tan cienti'n, nin at jujun tx'akajt tan nicy' cienti'n. 41 Je'n tzun tcy'al Jesús yi o' pam tu yi cob cay, nin xmayin nintz tcya'j tan tyoẍine'n tibaj. Cwe'n tzun piẍul yi pam nin ben tk'ol scyetz yi e' ẍchusbe'tz tan cyak'ol scyetz wunak. Ncha'tz ite'n nin bajij te yi cay. 42 Cyakil yi e' wunak e' baj wan len, nin noj len chic'u'l. 43 Yi wi't chiwane'n cyakil wunak, at coblaj mo'tx pam tu cay sowrin. 44 Yi e' yi e' baj wan len i'tz o' mil yaj, apart e' xna'n nin e' nitxa'.
Yi xone'n Jesús wi a'
(Mt 14.22-27; Jn 6.16-21)
45 Itzun bantz yi baje'n yi xtxolbila'se'j, nintzun cawunin Jesús scyetz yi e' ẍchusbe'tz tan cyoque'n tul yi barc tan cyopone'n Betsaida, yi at jalaj icy'en a'. Ma yi i' tetz, nin cyaj cyen tan stzajse'n wi' yi yol scyetz wunak, nin tan chichakle'n nin xe'ak chica'l. 46 Yi nsken wi't cha'j yi e' wunak, nintzun ben Jesús wi jun ju'wtz tan nachle'n Kataj. 47 Yi toque'n tz'o'tz nsken chinicy'an yi e' ẍchusbe'tz nicy'al cy'en a'. Ma Jesús, ẍchuc at cyen wi ju'wtz. 48 Bene'n tzun tilol yi wi'nin il ate' cu'nt tan tole'n yi barc wi a', na i yi tojkbil cyek'ek' na tzan tan chimakle'n. Ej nin te yi ntaxk saj xe cya'j, nin opon Jesús chinaka'jil. Tkan cuntu' na xon wi a'. Icy' klo' tu' i'-tz ẍchixlaj.
49 Ma yi e' ẍchusbe'tz yi bene'n quilol yi na xon Jesús wi a', nintzun e' xobtz, nin e' ẍch'intz na le wutz cyetz cyajtza'kl i'tz jun lab. 50 Na cyakil e' quil, nin saj tunin xit chitzi' tan xo'w. Poro itzun saj tlol Jesús scyetz:
—Quiwit, qui cxobwok swetz, na i ina'tz, —stzun.
51 Toque'n tzun Jesús tul yi barc, nin tanewe'n nin ban yi cyek'ek'. Wi'nin cyele'n yab yi e' ẍchusbe'tz te cyakil yi mbi'tz mbajij. 52 Na quinin pujx cya'n yi mbi na elepont yi milawr yi bnix tan Jesús tan yi o' tal pam. Quinin pujx cya'n, na jopij wutz cyajtza'kl.
Yi tule'n yos tan Jesús scyuch' e' yabi'ẍ Genesaret
(Mt 14.34-36)
53 Itzun bantz yi quicy'e'n pone'n jalaj icy'en yi a' le ama'l cwent Genesaret, cyaj cyen tu' chic'alol yi barc tzi a'. 54 Na nin che'l tzaj tul barc yi cyechal chan yi e' wunak yi wutz Jesús. 55 Lajke'l tzun chibaj bene'ntz lakak luwar tan quicy'le'n tzaj e' yabi'ẍ. Nin baj opon chipalol kale atit Jesús. 56 Nin ncha'tz yi na opon Jesús lakak aldey tu lakak tnum, nka alchok ama'lil, na chopon ticy'le'n yi e' yabi'ẍ tzi e'chk be' kale na icy' cu'nt i'. Nin yi e' yabi'ẍ, cu' len chiwutz tetz Jesús tan tk'ol ama'l scyetz tan chimacol siquier yi ju' be'ch tetz. Ej nin cyakil yi e' yi baj chimacol, ul len yos scyuch'.