ማርቆስ ከተቦሃ
ቀርችኔ መሲህ ኢስ እንጂለ
ኣጉስ
ማርቆስ እንጂሉ «ኩን መገን ቤቲ መሲህ ኢስ ተሽት ላገ ዎኔሃን» የን ጀመረኖ፤ ከን እንጂል ኣዜን ኢስ ሆጎለከ ሹምነቱ ዮስ መንቹ እክ ሆንጠኮኡ፤ ሹምነቱስ ትምርቲንከሲ ሩሃንይ አሌን ዮስ ዎልቃንለከ መን ጩብ ፈቁን ዮንከስ ለልዮኡ። ኢስ «መነ ጩብ ሮስማች ነጠ ፉሾተ ነብሳኤ ህግሽ ኣሶተ አሜቾም መንችሃ ቤቱ» ይ ገዉንኩስ ጠወዕዮኡ።
ማርቆስ ኢስ ሄሱተ ሆንጠህሾሁ ጌጥዬለከ ዎልቀተ ዊሞ ዎቄን እሀን ጠረኝሾንኩ ኢስ ላጋንለከ ትምርቴንከስ እሁዕነ አዕዮ አጀብሲሰኖ ጠዊንት እቅ። ጠመቃንቾ ያህይ ሄሱተ ኢስ ጠመቀሙስለከ ፌተነሙስ ገበንቹ ኣጉ አዕዮች ኤተሮን ከተቦሁ ኢስ ተማርስለከ ፈይስ ክድመተ ሂር ኩለኖ። ወክቲች ኤተሮን ኢስ አሳበት ኢሰ ዎዕኔች አበ ደገን መርቶ ቁድሬን ኢሰ ግባእሩ በትስ ግበንስ መርቶኡ። ጎፍሜ ፎሎጭ አሌን ኢስ ጎፍሜ ሳምንት ኣዜን እኮ ጠውተኔሃ በትሽ ሰቀለሙስለከ ኬኡስ ኩልታእራን።
እንጂል ጎፍሞን ቀቦን ለልቶ ለሙ ክፍሉ መት-መቶ ከተበንቶ መጻፋን ጠለዕል ሄኣእራን።
መጻፉስ አፎሃ
እንጂልስ ዎኔሃ (1፥1-13)
ኢስ ክድመስ ገሊላን ጀመሩስ (1፥14—9፥50)
ዬሩሳሌማን ካደሙስ (10፥1-52)
ዬሩሳሌማንለከ አዝጋጌንከስ ጎፍሜ ሳምንተ (11፥1—15፥47)
ቀርቹ ሬሆች ኬኡስ (16፥1-8)
ሬሆች ኬዕዮ ቀርቹ ለሉስለከ ሰማ ኦሮኡስ (16፥9-20)
1
ጠመቃንቹ ያህይ አዋጄገ
(ማቶ. 3፥1-12፤ ሉቃ. 3፥1-18፤ ያህ. 1፥19-28)
«መገኑ ‹አን ወዕቃክ ቅጥአአኖ
ሶቀማንቹኤ ብሬንከክ ሄጭ ሶሃም› ዬእ። ሚክ. 3፥1።
3 ሁኩንን፦
‹ቀርች ወቃሃ ቅጥአዕዬ፤
ጭርቴን ጌጥ አዕዬ› የን
ኡለ ኡድማን ላገስ ጎት አዕይ ያረኖ መንች ላገተ»
የመም ከተበሞጋት። ኢሳ. 40፥3።
4 ህካን እኮቤቺሃ ጠመቃንቹ ያህይ «ጩብክዕኔ ፈቁን የመሞተ ቶበቴን ጠመቀሜ» የን አዋጀን ኡለ ኡድመ አሜቾ። 5 ይሁድ ባዶንለከ ዬሩሳሌም ከተማን ሄዕዮ መኑ ጉዕሙንኩ አሜት ጩብሰ ቶበተን ዮርዳኖስ ዛዘኖ ዋን ጠመቀኖሳት እቅ።
6 ህትን ያህይ ጋሜል ኦርዛች ደዴማ ኦድኑተ ኦደዕይ ረመዞንከስ ጠፍራ ቆዕረኖ እቅ፤ እስን ከንቸፈሩሃ፥ ኡድም ዳመ መለቡሃ እተኖ እቅ። 2 ነገ. 1፥8። 7 እስን «አን ሙግይ ጫዕመስ ወደሩ ሂሮተ በቀዕባሁ ኢች በተአኖሁ ኢች ኤተሪን አሜተኖ፤ 8 ህትን አን ዊን ጠመቆንክዕኔ፤ ጠዉ እኮጎሬ እስ ጠሊለ አያኒን ጠመቀኖህዕኔ» የን አዋጀኖ እቅ።
ኢስ ጠመቀሙስለከ ፌተነሙስ
(ማቶ. 3፥13-17፤ 4፥1-11፤ ሉቃ. 3፥21-22፤ 4፥1-13)
9 ህከ ወክት ኢስ ገሊል ባዶን ሄዕዮ ናዝሬት ከተሚች አሜቻን ያህይ ዮርዳኖስ ዛዘኖ ዋን ጠመቆስ። 10 ወክትንከስ ኢስ ዊች ፉሎ ወክት ሰሞ ፊልተዕይ ፈንተዕያን ጠሊሉ አያኑ ሀንደዕሬገ እክ እስ አሌን ድረንስ ለዕዮ። 11 ህከ ወክት «ኢታንኬ ቤቱኤ አቴት ኪን ተሽ የኖኤ» ይታ ላገት ሰሜች አሜቶኡ። ክል. 22፥2፤ መዝ. 2፥7፤ ኢሳ. 2፥1፤ ማቶ. 3፥17፤ 12፥18፤ ማር. 9፥7፤ ሉቃ. 3፥22።
12 ወክትንከስ መገን አያኑ ኢሰ ኡለ ኡድመ ኦሮአኖገ አዕዮስ። 13 ህከን ኡለ ኡድማን ሸይጣኑ ኢሰ ፌተኖተ አጰመን ሸይሉ በር ኢስ አብል ቡሳዊን ሜጡበ ዱንኬእ፤ ሰሜ መላይከንት ካደንቶስ።
ኢስ ተማርስ ሆጉተ ገሊላን ጀመሩስ
(ማቶ. 4፥14-17፤ ሉቃ. 4፥14-15)
14 ያህይ ኡሱሬማች ኤተሮን ኢስ መገን ተሽት ላገተ አዋጀን ገሊለተ አሜቾ። 15 እስን «ዘማኑ ጎፎኡ፤ መገን ዎምነቱ ሆንጠኮቤቺሃ ጩብችክዕኔ ፈንቀልቴን ተሽት ላጋን አመዕንዬ» የኖት እቅ። ማቶ. 3፥2።
ኢስ ቁርጩሜተ ዎሻዳ ሾሉ መነ ገኡስ
(ማቶ. 4፥18-22፤ ሉቃ. 5፥1-11)
16 ኢስን «ገሊለ» ዬኖ ባር መዴን ህገን ስሞንለከ አመስቤቱ እንድርያሴን ቁርጩሜተ ዎሻዳእራ እኮቤቺሃ ዎሻደሳ ባር አሌን ኡጅተን ለዕዮሰ። 17 እሰንተ ኢስ «ኤሳሃ አዎኜ፤ አዕኑ ቁርጩሜተ ዎሻዴነንተገን መነ መገን አደ ኤቤነንተረ ኣሳንክዕኔ» ዬሰ። 18 ወክትንከስ ወሻደሰ ኡጅት አዎንቶስ።
19 ኢስ ህከንቤቺች ቀውተ ህጎገን ዘብዴዎሴ ኦሱት ያቁቢለከ ያህይ ጀልብሰ አሌን አፉዕልት ወሻደሰ መክሰን ለዕዮ። 20 ኢስን ወክትንከስ ገኤሰ፤ እሰን ያቁብ ያህይ አነሰ ዘብድዎሴለከ አኒሃሰ ሆጉተ አአኖ መነሃ ጀልብ ኣዜን አጉርት ኢሰ አዎንቶስ።
ዱሩ አፎስ መንቹ ፈዩስ
(ሉቃ. 4፥31-37)
21 ኢስ አሳባንተስን «ቅፍርናሆመ» ዬኖ ከተመ አሜች አበ በሬን ጭምት ምኒ †ጭምት ምኒ፦ የኖሁ አይሁድ መኑ ዱአ አታእሃ ምኒ። ኣግ ተማርሱ ጀመሮ። 22 ኢስ ሕገ ተማርስታሀኑኡገ እሁዕነ ሎሩ ሹምነቱ ዮስ መንችገ ተማርሰኖሃ ለእ ህከኔ ሄዕዮ መኑ ሞጮጭት ትምርቴንከስ አበ አጀብሲጭቶኡ። ማቶ. 7፥28።
23-24 ጭምትሰ ምናንን መቱ ዶሮረኖ አያኑ አፎስ መንቹ ሄዕዮ እቅ፤ እስን «ናዝሬት ኢሰ! ኔሳለከ ኬሳሃ ም ደቀንሹ ዮኔ? ቤሶኔተ አሜትንዶ? አት አዬት ጎሬ አን ደጋንኬ፤ አት መገንያ ጠሊለ» የን ሎረ ላጋን ያሮ።
25 ጠዉ እኮጎሬ ኢስን «ጨለይት እሲች ፉል» ይ ሻቆስ።
26 ሁኩ ዶሮረኖ አያኑ ህከ መንቹ መቱ ጌሰ ከጣቀንሴሲች ኤተሮን ሎረ ላጋን ያረን እሲችን ፉሎ። 27 ህከኔ ሄዕዮ መኑ ጉዕሙንኩ «ኩን መርቾሃን? ዶሮርታ ዱራከተ ሹምነቲንከስ ተማርስሃን አዘዘንታስ» ይተን አጀብሲጭት መቱ መቱሰ ጠዕምቶኡ።
28 ህከ ወክትንከ ዱዱቡስ ገሊላ ባዶን ጉዕማንን ሞጮጨሞ።
ኢስ ልግብ ጥዘናመተ ፈይሱስ
(ማቶ. 8፥14-17፤ ሉቃ. 4፥38-41)
29 ህከኒች ኤተሮን ኢስ ያቁብንለከ ያህይን ሜጡበ ጭምት ምኒች ፉል ሲሞኔለከ እንድርያሴ ምኒ ኣጎ። 30 ህከኔን ስሞኔ በሉት ፋረ ደሙሜን አበ ጥዝ ኦሰኦ እቅ፤ እሴ ጥዞገ ወክትንከስ ኢሲሃ ኩለሞስ። 31 ኢስን አንገሴ አፍ ኬሻንሴ ፋረ ደሙሜ ጥዘናችሴ ፈይቶኡ፤ እሴን ኬእ እሰንተ ካደንቶሰ።
32 ህከ በር አሩ ኣገን ሀዎርዮ ወክቴን መኑ ጥዘናመተለከ ሩሃንዪን አፈንቶረ ጉዕመንከ ኢስበ ኤባኢት እቅ። 33 ከተምስ መኑ ጉዕሙንኩ ህከን ኡሮን ጭምይቶኡ። 34 ኢስን ልግብ መነ አደደ ጥዘናች ፈይሾ፤ ልግብ ሩሃንየንከ ፉሼእ፤ ልግቡ ሩሃንዩንኩ ኢስ አዬት ጎር ደጎስቤቺሃ ኢስ ጠወኦተ ፈቀጆሰበ እቅ።
ኢስ ገሊላን ተማርሱስ
(ሉቃ. 4፥42-44)
35 ኢስ ሶዞተ ሆንጠኮ ወክቴን ኬዕይ መኑ ዮበእቤቹ መር ህከን ቤቾን ዱአ አዕዮ። 36 ጠዉ እኮጎሬ ስሞንለከ እሲን ሜጡበ ሄኦእሩ ኢሰ ሀሶተ ፉልቶኡ።
37 እሰን ደጎስ ወክት «መኑ ጉዕሙንኩ ኬሳሃ ሀሰኖሄት» ይቶስ።
38 ኢስን «ወዕናንከ አሜቾሚሁ ተማርሶተ እኮቤቺሃ ግደኖ ዮ ቀእተ መርን ህከኔ ተማርስኖ» ዬሰ።
39 ህካን እኮቤቺሃ ጭምትሰ ምናን ዱዱብሰንለከ ሩሃንየ ፉሸን ገሊለ ባዶን ዮ ጉዕመ ቤቹንከ ፈንቀላመኖ እቅ። ማቶ. 4፥23፤ 9፥35።
ኢስ ጎግ አል ጥዘነተ ፈይሱስ
(ማቶ. 8፥1-4፤ ሉቃ. 5፥12-17)
40 ጎግ አል ጥዘነተ ጥዦ መንቹ ኢስበ አሜች ሎከስ አሌን ኡብ «ኢትቶንቴኤ ጎሬ ፈይሶኤተ አታልታንት» ይ ኡጬስ።
41 ኢስን አበ መረርስጭ አንገስ አሌስ አዕይ «ፈቀጆም ፈይ» ዬእ። 42 ወክትንከስ ጎግ አል ጥዘነት ገፈርታንስ ፈዬእ። 43-44 ኢስን ህከ መንቹ «ከ ጠወሃ አዬሃ ጠወኣንትበእገ አገዕር፤ ጠዉ እኮጎሬ ሎረ ቂስችበ መርት ጅስመክ ለሊስ፤ መሰንትስ አት ነጠ እክ ፈይቶንትገ መኑ ደጎተ ሙስ አዘዦገን መገኒሃ ክትም ሆንጠህስ» ይ አዘዦስ። ሌዌ 4፥1-32።
45 ጠዉ እኮጎሬ ሁኩ መንቹ ጠወስ ወክትንከስ መኒሃ ጠወኡ ጀመሮ፤ ህከን መንች መሳን ኢስ ከተማን ለል ፈንቀላሞተ አታሉ ሆጎቤቺሃ ከተሚች አብሌን መኑ ዮበእቤቾን ሄአኖ እቅ፤ ህካን እኮቤቺሃ መኑ እስዮቤቹ ጉዕመ ቤቺችን አሜተኖ እቅ።