25
Yesu Ikatte Betanga Ye Di Garup Nene Sangaul Atu
1 Ye kene tani in Yesu iwete pang di a imot, motong la ikatte betanga san mulu pang di nen, “Lal yo bet Tool Moolmool ke Maro isi bet si matan kala di tooltool ke Maro ye i, in ole dawa ben di garup nene sangaul atu yo tikap sul kidi a tila pang ye tamoto yo lal ki bet ikere i. 2 Di garup tina ngan di diedi limi ngan taukadi lo galanga, e di diedi kapala yo limi ngan la lodi galanga nga. 3 Nen le di limi tina yo taukadi lo galanga nga, ngan tikap sul kidi, bong tila ngan tikap toko ran ke sul pitiap. 4 Bong di limi yo lodi galanga nga, ngan tikap sul kidi, inbe tipaling ran pang sul kidi ye dap maimai tiap a tikap lapau. 5 Le di garup sangaul tina la tinama tamoto yo bet ikere i, bong iman tarrai tiap le nga matadi ge a tiken mata.
6 “Tiken, tiken le lo bong kataunu, inbe tilongo tool atu koonoo le mai nen, ‘Ai, tamoto tani yo bet ikere paunu in ye la pombe i, a kamadit a kasi si kakamata.’
7 “Motong la di garup tina sangaul ngan timadit palbe leu a tikarata sul kidi. 8 Ngan di garup yo taukadi lo galanga nga, ngan tiwete pang di diedi yo lodi galanga ngan nen, ‘Ai, kakap ran kiang kasin pam, yesoo sul kiam mooloo tiap nga bet timmata.’
9 “Bong tiraua betanga kidi nen, ‘Ona, o amkap pang tiap, yesoo ran nga mai ke bet ige yidi a kasin pam inbe pang, ngan tiap. Le dook mata nen, ole kala ye ni yo tiyawar ran ye i, a bet nen ngan la ang tapmu kayimi kamu pa.’
10 “Bong ye kene yo tipa dada liwoonoo a bet la tiyimi ran ye in nga, ngan tamoto tani yo bet ikere, in pombe. Ngan nen le di garup limi yo tipare dook a tinamu nga, ngan timadit a tiye tamoto tani tilo pang rumu lono a titiukala dada le imede, inbe tikana mailang ke kerenge tani.
11 “Motong la di garup nene limi tina yo la tiyimi ran nga, ngan di lapau timulu a timan man tiwete nen, ‘Tool mai, tool mai, kuso dada pam!’
12 “Bong tool tani in iraua betanga kidi nen, ‘Awete pang moolmool nen, au i lok galanga yang pitiap yege.’ ”
13 Yesu iwete pang di nen a imot, motong la iwete pang di mulu nen, “Ngan nanga, ang tapmu ken kakauwai yang dook leu, yesoo ang nga lomu galanga ye lal le ke matana yo bet Tool Mai kiang pombe ye i, in tiap.”
Yesu Ikatte Betanga Ye Di Kapraingi
Yo Tikaua Urata Ye Pat Nga
Yo Tikaua Urata Ye Pat Nga
(Luka 19:11-27)
14 Motong la Yesu ikatte betanga san mulu pang di nen, “Dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye i, in dawa ben tool atu yo lono bet ipa a idu ye ni manga mooloo san i. Ngan bet ipa nen nga, le nga ikiu di kapraingi ki a timan ye, motong la itar balingi ki kapala la bedi a bet nen ngan tikaua urata ye a matadi kala. 15 Ngan tool tani in ikamata di kapraingi ki ye lo galanga le gurana kidi, inbe imalimi di atu atu ye pat. Nen le kapraingi ki atu in ikap pat gol*Pat gol tani in atu ngan ben pat ke bet tayimi tool atu ye urata kootoonoo ki ye rai sangaul be limi yo ikau urata ye nga. limi panga, inbe san in ikap pat gol ru panga, inbe san in ikaua pat gol atu panga. Motong la imadit a ipa pang ye malala yo iken ni mooloo san i, a du inepe nango. 16 Ngan kapraingi ki yo ikap pat gol limi i, in imadit palbe leu a ila iyei urata ye pat tina, ngan le ikap pat gol limi mulu. 17 Inbe kapraingi ki san yo ikap pat gol ru i, in nen lapau, imadit a ila iyei urata ye pat tina, ngan le ikap pat gol ru mulu. 18 Bong kapraingi ki yo ikaua pat gol atu i, in ila le la itaia tana a ikelmaia pat ke tool mai ki tani a itarkoo sila iken.
19 “Tinepe, tinepe le mos kaiye, motong la tool mai kidi kapraingi tina, in imulu a ilong pombe. Motong la iwete pang di kapraingi ki tina bet man tigaua a bet ipalongo di ye pat yo ikap pang di nga tiyeie soo urata ye. 20 Ngan tool yo ikap pat gol limi i, in ikap le ipa ye pat gol limi mulu yo ikap nga, a iman iyei ne, ‘Tool mai, mugu ngan kop pat gol limi pau, bong kumata, dookoot nga ayei urata ye pat kiong tina le akap pat gol limi mulu.’
21 “Motong la tool mai ki iwete panga nen, ‘Dook mata! Ong i kapraingi dook mata le kuyei urata dook mata ye pat yo akap pong nga! Mugu ngan atarong bet matam kala urata mai tiap, ngan matam kala dook mata san. Le dookoot nga ole atarong a kuyei mai pang so alunu a bet matam kala. Kuman a man aru tanepe, inbe lod ponana.’
22 “Motong la tool san yo ikap pat gol ru i, in ye lapau iman ye tool mai tani man iwete panga nen, ‘Tool mai, mugu ngan kop pat gol ru pau, bong kumata, dookoot nga ayei urata ye pat kiong tina le akap pat gol ru mulu.’
23 “Tool tani iwete nen, le nga tool mai ki iyei ne, ‘Dook mata! Ong i kapraingi dook mata le kuyei urata dook mata ye pat yo akap pong nga! Mugu ngan atarong bet matam kala urata mai tiap, ngan matam kala dook mata san. Le dookoot nga ole atarong a kuyei mai pang so alunu a bet matam kala. Kuman a man aru tanepe, inbe lod ponana.’
24 “Motong la tool san yo ikaua pat gol atu i, in ye lapau iman ye tool mai tani man iwete panga nen, ‘Tool mai, au i lok galanga yong. Ong i tool malmalini, le kanakana nga bet di tooltool tipe kaningi kidi lo kumu lono nga, ngan ole kugamagama a kop pong ong taum leu. Inbe ye tana kapala yo di tooltool tipe so puana kidi ye nga, ngan ole kop kanono ngan pong lapau. 25 Ngan nen le au i atattadai ong, le pat kiong gol atu yo kuwi pau i, in ala ataia tana a akelmaii ye. Le kumata, i pat kiong tani naii.’
26 “Motong la tool mai ki tani in iwete panga nen, ‘Ong i kapraingi dook tiap, inbe ong i tool ke tini booroomoo. Nga gelei, ong i lom galanga yau bet kanakana ngan agamagama kaningi kidi tooltool yo tipe du kumu lono nga, inbe ole akap sorok kaningi kidi tooltool yo tipe ye tana kapala ngan lapau, too? 27 Le nga gelei a lom bet kutara pat kiau i ilo ye rumu ke tarungu pat tiap nga? Nga yo bet kuyei nen nga, ngan matin nga ye kene yo bet amulu a along ye in nga, ngan akaua pat kiau tani, inbe tipaloko kasin mulu lo pono lapau.’
28 “Le nga tool mai tani in iwete pang di tooltool ki kapala nen, ‘Ai, kakaua pat gol atu yo iken ye tool in, a la kakauu pang tool yo pat gol ki sangaul i. 29 Yesoo, di sima tooltool yo tiyei urata dook mata ye so yo tikap nga, ngan ole akap so mulu pang di, le so kidi alunu kaiye. Bong di sima tooltool yo tiyei urata ye so kasin leu yo tikap ngan tiap nga, ngan ole akap so tina kasin leu, ngan ye di. 30 Le kapraingi dook tiap, in kakauu a kakatte du diki ye ni todo lono ni. Ngan ye ni tani, ole timassingi a titangtang, inbe tikanen dongadi a iparrasa.’ ”
Tool Moolmool Ke Maro Ole Ikarata Betanga Kidi Tooltool Le Imot
31 Yesu iwete pang di galiunu nen a imot, motong la iwete pang di mulu nen, “Ye lal yo Tool Moolmool ke Maro bet ole imulu a isi ye in nga, ngan ole iye di bangabangana ki le imot tisi, a bet si ipitnaia lulngana yo maiyoko i. Inbe ole iwur ye kakawa ke tool yo iyei kuto mai pang di tooltool le imot i, a bet nen ngan ikarata betanga kidi tooltool. 32 Lo ngan bet di tooltool ke ni mai i le imot, ole timan tigaua ke dama ki, inbe ipoto di le tinepe ye budanga ru. Ole iyei dawa ben tool yo matan kala di asara i, in ipoto di asara yo edi sipsip nga le tinepe kandot ye di asara yo edi meme nga. 33 Ngan tool tani ole itar di sipsip le tinepe ye arono oonoo, inbe di meme ngan tinepe ye arono ngas.
34 “Le ye dada gaongo leu, tool mai tani yo iyei kuto mai pang di tooltool i, in ipoto di tooltool a imot, lo ngan bet iwete pang di tooltool yo tinepe ye arono oonoo ngan nen, ‘Ang nga, Tamak iyei urata dook mata pang, le lomu ponana a kaman. Ang nga, kulkulunu yege ye kene yo Maro itar lang le tana ye in tiao nga, ngan ikarata ni pang ang di tooltool ki yo bet kagaua a matan kalang nga, ngan oo. Le kaman man kanepe ye malala tani i, inbe kakap so dook mata yo bet Maro ole ikap pang nga. 35 Yesoo ang nga ye kene yo pitolau ye in nga, ngan kakap kaningi pau a akan. Inbe ye kene yo morakau ye in nga, ngan kakap ran pau a ayin. Inbe ye kene yo apa ngan taukak ni yo bet anepe ye in nga, ngan kakau au a katarau ye rumu kiang. 36 Inbe kene yo au i taukak so ke lonloningi ye in nga, ngan ang nga kakap so ke lonloningi pau. Inbe kene yo matamatenge mai ikau au ye in nga, ngan ang nga matamu kalau dook mata. Inbe kene yo titarau lo rumu dook tiap kidi talnga dikidiki lono ye in nga, ngan ang nga kapa man kakamatau lapau.’
37 “Lo ngan bet di tooltool tina yo noonoodi nga, ngan ole tiraua betanga ki a titoru nen, ‘Tool Mai, kuwete pam ngan. Ye soo lal amkamatong ngan pitolong, a le amkap kaningi pong a kon ye i, too amkamatong ngan morakong, a le amkap ran pong a kuyin ye i? 38 Too, ye soo lal kupa ngan taukam ni yo bet kunepe ye i, a le amkamatong ngan amkau ong a kulo rumu kiam, too ye soo lal taukam so ke lonloningi, a le amkap so ke lonloningi pong ye i? 39 Inbe ye soo lal amkamatong ngan matamatenge mai ikau ong, too titarong lo rumu dook tiap kidi talnga dikidiki lono a le ampa mala amkamatong ye i?’
40 “Motong la Tool Mai yo iyei kuto mai pang di in ole iwete pang di nen, ‘Awete pang moolmool nen, soo so bet kayeii pang tool kiau atu i, in so tani in ben kayeii pau. Nen le kumata bet kayeie dada dook mata pang tool kiau atu yo taukan ene in nga, ngan gaongo leu, so tani in ben kayeii pau.’
41 “Lo ngan bet iportak a iwete pang di tooltool yo tinepe ke arono ngas ngan nen. ‘Ang nga, Maro igarungang ye betanga le ang nga ole kallemu. Kakoo yau! Kakoo le kalo ye ei yo ikan nen le taukan motingi i, in lono. Ngan ei ni Maro la ikarata pang tool kuto mai kidi so sidi iye di bangabangana ki i. 42 Awete pang nen nga, yesoo ye kene yo pitolau ye in nga, ngan le mala bet kakap toko kak kaningi pa bet akan, ngan tiap. Inbe au i morakau nga, ngan le mala bet kakap toko kak ran pa bet ayin, ngan tiap. 43 Inbe ye kene yo apa ngan au i taukak ni yo bet anepe ye in nga, ngan le mala bet kakau au a katarau lo rumu kiang, ngan tiap. Inbe au i taukak so ke lonloningi nga, ngan le mala bet kakap toko kak so ke lonloningi siap. Inbe ye kene yo matamatenge mai ikau au, inbe titarau lo rumu dook tiap kidi talnga dikidiki lono ngan lapau, ang nga le lomu bet kapa man kapakelau a matamu kalau, ngan tiap.’
44 “Lo ngan bet di tooltool tina ole titoru nen, ‘Tool Mai, kuwete pam ngan. Ye soo lal amkamatong ngan pitolong, too morakong, too kupa ngan ong in taukam ni yo bet kunepe ye i, too taukam so ke lonloningi, too matamatenge mai kau ong, too titarong kulo rumu dook tiap lono, ngan le am nga amlonong ye tiap i?’
45 “Ngan Tool Mai tani in ole iraua betanga kidi nen, ‘Awete pang moolmool nen. Soo so bet kayeii pang tool kiau nga atu tiap i, in so tani in ben kayeii pau tiap lapau. Nen le kumata bet kayeie dada dook mata sa pang tool kiau atu yo taukan ene, in tiap lapau nga, ngan gaongo leu, so tani in ben kayeii pau tiap lapau.’ ”
46 Motong la Yesu iwete pang di nen, “Ngan nanga, di tooltool tina yo dook tiap nga, ngan ole Maro inganga di a tilo ei lono a lo tisolo masngana yo iken nen le taukan motingi i. Bong di tooltool yo noonoodi nga, ngan ole lo tikaua nepongo dook mata yo taukan motingi i.”
*25:15 Pat gol tani in atu ngan ben pat ke bet tayimi tool atu ye urata kootoonoo ki ye rai sangaul be limi yo ikau urata ye nga.