7
Jesu naatanishacari Romano capitán seru
(Mt 8.5-13)
Jesu jaara pueya niishitiojonu puecaquiaari, na pueyata quiaaree Capernaum tiacajiniaari. Romano soldadohua capitánri quiniqui quijia quiquiaari. Jiyanohua na panishano seruuri cusosu matariquiaa. Quera cusoriquiaari. Capitán jaara tojiquiaari Jesujiniji, nojuajaari Judiocuaca camarucua jiyaramiquiquiaari Jesuucua, nojori sequenura Jesu cuaara niiria nocua na seru na naataniniuria. Judiocuaca camarucuaari Jesuucua quiojoquiaari. Nojoriiri juhuacatecara Jesu secojonu coteequiaari jiyanohua, nojoritia na quianura. Nojoriiri Jesu sequeree:
—Cuno Romano capitánri canaa jiyaroreeni, ¡nojuajaari jiyanohua maninia pueyano! ¡Quenaaja quia miiri na panishano! Nojuajaari parta Judiocuaca panijia. ¡Nojuacuajaari Pueyaso secojojua tiatequiaari canaara tama na cumaneecatajaaja!
Naacuajitij, Jesuuri nojoritia quiaquiaari capitán tiajiniara. Tari Jesu quishacari cateca na tiaacuara, capitánri na rupuenaa pueya jiyaroquiaari Jesuucua, nojori caminiujiuniuria na sequesano Jesura. Naaratej, nojoriiri naa Jesu caminiujiushii capitán sequesano:
—Jiyaniijianaa, capitán naa sequeya: “Cua Jiyaniijianaa, majaari cua taajetenu paniniu quiajaniya. Janiyari maja maninia pueyanoni cucua quia tiuquiniuria cua tiajinia. Nocuaji, majaari cua quianu quiyaree janiyajanaa, cua pajenura quiajaniya. Nareja cuniquiji quia sequere cua seru naatanura. Janiyari niishiyani, quiaa jaara naa sequere, cua seruuri naatanutaniuhua. Janiyari niishiyajaaniuhuaj, cuno cusonuuri quia tojiniutianiya taa cua tojiquiaa cua jiyaniijianucuacuaani. Janiyari cua jiyaramiquishano soldadohua jiitiaajuhuaj. Janiya jaara tamonu sequereni, ‘Quia quiaare’, nojuajaari quiaqueequiaa. Janiya jaara tamonu sequereni, ‘Miji’, ritia nimiaquiaari. Janiya jaara cua seru sequereni casaa na miiniuria, ritia na miyari. Niishiyanijia quiaari jiyano cumaacaracajuhuaj”.
Jesu tojishacari cuno pojori caminiujiushano capitán sequesano, Jesuuri jiuujiateree. Jesuuri na nuhuajiniaa pueya niquinijioree. Nojori sequereeri:
—Seetanujuanaa nia sequeyanijia, puetunu parta Israel pueyajinijiniojuanaani, ¡majaari quenaaja cua niquiniu quiquianu Pueyasoocua tiuujia pueyano juhua nio tahue!
10 Capitán jiyaramiquishano pueya tiuquiijiosacariuhua capitán tiajiniohua, nojoriiri Capitán seru niquishuhua tariucua naatanohua.
Jesu samiitianishacariuhua mashiquio niyanu
11 Na nuhuaji, Jesuuri tamonu tiacajinia quiaquiaari. Cuno tiaca sesa quiquiaari Naín. Na pueyari nata quiojoriquiaajuhuaj, socua queraatia tamasaca pueyanio. 12 Nojori catecanosacari Naín tiacaacua, Jesuuri pueya niquiquiaari macu pataano jamosocoriquiano. Macuuri jiyacunojuanaa na nucua niyanu quiquiaari. Na nucuaari mashiquio quitiasuquiaari. Queraatia pueyari na nucuata macu nuhuaji sacuariquiaa, jamajiniara nojori quiojosacari. 13 Jesu niquishacari mashiquio, nocua taraajereeri. Na sequereeri:
—Maja nujuquenu.
14 Jesuuri macuucua catecanoree. Macu quiquio quiatareeri. Na patanaari pootia na nujuataquee. Jesuuri macu sequeree:
—Mashajanaa, janiya quia sequeyani: “¡Quia sanere!”
15 ¡Macuuri cajiquii! Juhuacatecara pocuareeri. Jesuuri na nucuaacua na jaatucuree. 16 Puetunu pueyajanaa jaara naa Jesu miishano niquiquiaari, jiyanohua pueretureeri. Nojoriiri Pueyaso shuquiritiaree jiyanohua. Na puerenuta sequetureeri:
—¡Pueyaso sequenu panishano caminiujiuniaqui niya supueree pa tajinia! ¡Jiyanohua cumaacaraca!
Nojoriiri naa sequetureejuhuaj:
—¡Pueyasoori shusha quiarijia na saquiriojosano Israel pueya niishiriohuacuhuaj, na cumaquiniuria pajaniya!
17 Jesujiniji pueya pohuatasanoori caminiujiushaaquiaari puetunu Judiocuaca jiyajiniajanaa, mariyata puetunu na shocuaqueya jiyacajiniajanaanio.
Tiuquinijiona Juan jiyaramiquishano pueya nequesoreesacari Jesu
(Mt 11.2-19)
18 Tiuquinijiona Juan pueyari puetunu Jesu miishanojuanaa pohuataquiaari Tiuquinijiona Juan. Na nuhuaji, Tiuquinijiona Juanri caapiqui na pueya sequequiaari:
19 —Jesuucua nia quiaare. Niocua na sequesee: “¿Quiaate seetanujuanaa Pueyaso Jiyarosano, tariucuacaanu sequesano niriquianotej, tamonute sashishiyajaara soj?”
20 Naaratej, Tiuquinijiona Juan jiyarosano pueyari Jesuucua quiojoquiaari. Na sequetuseeri:
—Tiuquinijiona Juanri canaa jiyaroree quiocuani, canaa nequesotanura quiajaniya: “¿Quiaatena Cristo, Pueyasojiniji niriquianotej, canaate tamonu sashiyajaara soj?”
21 Nojori tiuquiijiosacari Jesuucua, jiyacaritij, Jesuuri queraatia pueya naatanijioree nojori niquiara; cusosuhua, pueyaracaanu nootunejaca, samaruhuaraca pueyanio. Mariyata queraatia cariyojuarujuri jiyaterohua niquijiacaraari. 22 Na nuhuaji, Jesuuri naa Tiuquinijiona Juan pueya sequeree:
—Nia quiaarohua. Tiuquinijiona Juan nia pohuatasuhua taa nia niquiriicuajani, nia tojishanonio. Nia sequesuhuanoj: “Cariyojuarujuriiri niquijiacara quiriohua. Shipiiniuquiujiuniaari maninia rucoorohua. Lepra cusotajacaari cushiriitishaarohua juhua juhuanaraja nojori quiniuhuara. Numueejunucuaari tojijiacara quiriohua. Macunucuaari samiitianijiosaarohua. Casamiijiuniucua pueyari Pueyaso rupaa pohuatasaaree, Pueyaso pueyara nojori jiyatesaanura. 23 Shuquiriaatia quijia cutaraari nooj, cante cucua tiuuniu tarinitiaaquiyani”.
24 Tiuquinijiona Juan jiyarosano pueya jaara quiojoquiaariuhua, Jesuuri juhuacatecara pueya pohuataree Tiuquinijiona Juanjiniji. Jesuuri naa nojori nequesotaree:
—¿Casaa niquiniuucua nia quiojocanu cariiquia jiyajiniani? ¿Niaate noojia niquijioteja niquiniuucua quiojocanu? ¿Tiuquinijiona Juante juhua paratu piyarojosano naajua jiyareta na tacarojosano? Majaruhua. 25 ¿Casaa niquiniuucua nia quiojocanunitioj? ¿Niaate maniniuqui toque cushijia niquiniuucua quiojocanu? Niaacuajaari niishiya, shanohua toqueya cushiyonuujuacaari saaja jiyaniijianucua tiajinia quiyano niquishano. Nojoriiri tama na panishanojuaaja miijiaca. 26 ¿Taateerinitioj? ¿Casaa niquiniuucua nia quiojocanuurini? ¿Pueyaso sequenu panishano caminiujiuniate quiquianu? Taaquiriirinij. Nia niquishano pueyanoori seetanujuanaa socua tojishano pueyano puetunu Pueyaso sequenu panishano caminiujiuniajinijijianaa. 27 Cuno Juanjinijicuajaari tariucuacaanu Pueyaso Rupaajinia naajiotasano quiquiaari. Pueyaso sequesano nojuajinijiiri naa naajiotasaaquiaaritij:
“Cua sequenu panishano caminiujiuriquiano jiyaroyanijia, na puetanura quiajaniya, nuu jeenucuariquiano quiocuaji”.
28 Seetanujuanaa nia sequeyanijia, puetunu Pueyaso sequenu panishano caminiujiuniaajinijiniojuanaani, majaari tamonu socua cutara pueyano quiniu quiquiaari Tiuquinijiona Juanjiniji. Naajaa, cante Pueyaso muerasuniyojua quiya cucua na tiuushacarini, Pueyasora, nojuajaari socua cutara pueyano Tiuquinijiona Juanjiniji.
29 ’Puetunu pueyajanaa, mariyata cumaneeca masejonaa Roma tiacajinia quijia jiyaniijiarani, nojoriiri niishiquianu Tiuquinijiona Juan pohuatasano Pueyasojinijiiri seetanu rupaajanaa quiquianu. Naaratej, nojori tacatosacari nojori jiuujia sesa nojori miishanojiniji, nojoriiri moojinia tiuquinijiosaacanu.
30 ’Saniniuujia, Fariseocuaca, mariyata Moisés Rootasanojiniji niishitiojonaani, nojoriiri Tiuquinijiona Juan pohuatasano ruuretacanu saaja. Naacuajitij, majaari nojori tiuquinijiosaanu quiquianu, nojori seetanuucua nojoriiri sesa miijiacajuhuaj. Nojoriiri Pueyaso miiniu panishano nojoriria soocanu saaja. Naacuajitij, majaari nojori jiyanooshaanu quiquianu.
31 Jesuuri socua sequeree:
—¿Quiarijia nio pa quishacari pueyarijiataj? 32 Nojoriiri juhua naatujoori, na tacuarishijionu panishacari, na cajitiushacari tiaca jiuujiajinia cajitiucuara curotasanojinia. Nojoriiri narta naatujooriicua nacaa: “Canaari juucua naajua jonenejiyani. Majaari nia nianujunu paniniu. Canaari taraatia jaaquequejosano jaaquequejiyani. Majaari nia sapuenu paniniujiuhuaj”. 33 Naajuhuaj pueyanaa, niaari Tiuquinijiona Juan tojiyaquiquianu Pueyaso rupaa na pohuatasacari nia niquiara. Nojuaja cutaraari miaquesano miaqueyashijia quijia, vino ratuyashijianio. Naaratej, niaari na sequeja, “samaruraca”. 34 Na nuhuaji, janiyari niquianuni. Janiyari saniniuujia miaquesano miaquejojuani, vino ratujuajuhuaj. Cunora niaari cua sequequiaa: “Cunoori sacuaraatia miaquejoru, ratunu porocuanio, sesa miijiaca rupueja sacuaraatia, mariyata pa soosano cumaneeca masejonaa rupuenanio”. Naa nia sequesacaritij, niaari cua tojitiaaquiyajaacuhuaj. 35 Naajaa, pueya jaara canaa pohuatasano tojijiaca quiri, jiyacari cutara nia naata niishiniu canaa niishitiojosanoori seetanujuanaa Pueyasojiniji, cua tojijiaca jatasacari maninia quijiacara.
Jesu miaquesacari Fariseo Simón tiajinia
36 Tamonu Fariseo pueyanoori Jesu masuuquiaari na tiajinia na miaquenura. Jesuuri na tiajinia quiaaree. Miaquenuujua shuriuquiumia roshishiiri. 37 Paanatuuri cuno tiacajinia quijia quiquiaari. Na niishishacari Jesuuri cuno Fariseo tiajinia tiuquirii miaquenura, nojuajaari cuno tiajinia quiaquiaarijiuhuaj. Shiitianiyojua seesariquiaja pataconiyojua cacatariquiaari, cohuaja saajiajiniji quejasano. Mishaja quiriquiaari shanohua jaanutajata. 38 Maajiiri Jesu cashacuucuma mojoquetasee. Nujuqueriquiaari. Na namijiaacaari Jesu niohuacaacua totejoriquiaa. Naa Jesu niohuaca piquiojoreeri. Na nuhuaji, na muecacata na sacuanijiarohuari. Na niohuaca nujuureeri. Na shanohua jaanutaja totaree Jesu niohuacaacuaari. 39 Cuno Fariseo pueyano niquishacari naa cuno maaji miishanotej, noojiajinia niishiriojoriquiaari: “Jesu jaara seetanujuanaa Pueyaso sequenu panishano caminiujiunia quiri, mariqui niishiri cante na coyani, taamueca maajitijianojoni”. 40 Jesuuri cuno Fariseo pueyano niishiriojosano niishiriquiaa. Cunora na sequereeri:
—Simónnaa. Quia sequenu paniyanijia.
Fariseo pueyanoori Jesu riucuaree:
—Cua sequere, Niishitiojonanaa.
41 Jesuuri na sequeree:
—Caapiqui pueyanoori cumaneeca masequiaari rupaquijiara tamonu cumaneeca niquitiojonajiniji. Niquiriyatu pueyanoori queraatia cumaneeca masequiaari, juhua quiniento juuca poonijiosanojiniji masesano. Tamonu pueyanoori masequiaari nareja juhua cincuenta juuca poonijiosanojiniji masesano. 42 Na nuhuaji, nojori sequesano juuca jaara tari quiquiaari na camaru nojori niquitionuhuara na cumaneeca, majaari nojori jiitianu quiquiaari cumaneeca. Naaratej, cumaneeca niquitiojonaari nojori sequeree: “Naajaa, maja socua nia niishiriojonu nia niquitionuhuara tarijia cua niquitiosano cumaneeca niajaniya”. Cumaneeca niquitiojonaari naa cuno caapiqui pueya jiyanooquiaari. Simónnaa, cua sequeretoj, ¿teyano cuno caapiqui pueyanojinijiniote socua cuno cumaneeca niquitiojona panijiara quiniutianiyani?
43 Simónri Jesu riucuaree:
—Cunocuajani, cante socua queraatia cumaneeca niquitiosaaquiaaricuajani.
Jesuuri na sequeree:
—Taaquiriirinij.
44 Jiyacaritij, Jesuuri cuno maajiicua tacateree. Simón sequereeri:
—¿Quiaate nio maaji niquiya? Cua tiuquishacari quia tiajinia, majaari quenaaja quia niquitionu quirii mohuaca janiya, cua niohuaca cua jeequetajara. Nio maaji cutaraari cua niohuaca jeequeree na namijiaacata. Na sacuanijiarohua na muecacataari. 45 Majaari quenaaja quia nujuunu quirii janiya, quia saruhuatasacari janiya. Nio maaji cutaraari cua niohuaca nujuunequejoriquiaa pueyaracaanu, niya cua cajishacari. 46 Naajuhuaj, majaari quia totanu quirii muesu nunacu cua nacaacua. Nio maaji cutaraari cua niohuacaacua totaree shanohua jaanutaja. 47 Naaratej cua tojiri. Nio maajiiri jiyanohua sesa miijia quiriquiaa. Naaratej, jiyanohua cua paniyari puetunu sesa na miishanojinijijianaa cua jiyanooniuucua nojuaja. Saniniuujia, cante secaja sesa na miishanojiniji jiyanooshaareeni, naajuhuaj, nojuajaari secaja panijia na jiyanoonia.
48 Na nuhuaji, Jesuuri cuno maaji sequeree:
—Quiaacuajaari tari jiyanooshaaree sesa quia miishanojiniji.
49 Narta masuusano pueya nata cajitiuyanoori juhuacatecara tama sequetooreejaaja:
—¿Cantucuaa nio pueyanoni, sesa miijia jiyanooriquianoni?
50 Jesuuri maaji sequeree saaja:
—Cucua quia tiuushacari, quiaacuajaari tari jiyanooshaaree. Juhuajaniya quia quiaarohua.