8
Jesus ñi kellukefetewchi pu domo
1 Fey dew rupalu tüfachi dungu, Jesus ruparkey rume fentren waria püle ka lof mapu püle, wewpiyeniey ka kimeltuniey Ngünechen ñi longko ülmenngen. Tati mari epu apostol kompañkiyawüleyew. 2 Ka femngechi kompañkiyawüleyew kiñeke domo kisu tañi wemünentulfiel ti pu weküfü ka tañi tremoltuel wesake kutran mew. Fey kisu engün mew miyawürkey tati Maria Magdalena pingechi domo, tati wemünentulel regle weküfü. 3 Juana kafey, Chusa tañi kure, Erode tañi longkokünuel kisu ñi nieelchi chemkün mew; ka Susana. Ka rume fentren kakelu pu domo tañi kellukeetew ñi nieelchi chemkün mew.
Kiñe adkünu dungu ti ngankelu mew
(Matew 13.1-9; Marku 4.1-9)
4 Rume fentren che tripayey ti waria mew tañi peafiel Jesus, feymew rume fentren che trawüluwi. Fey Jesus nütramelfi tüfachi adkünu dungu: 5 “Kiñe nganketrankelu tripay ñi nganael. Fey nganlu, kiñeke fün pachügnagi ti rüpü mew, fey pünokangey ka ti pu üñüm kom üpitueyew. 6 Kakelu fün pachügnagi ti kurantu mew. Fey noyüy ti fün, welu ti kurantu mew am ngenolu narfen mapu, feymew angküy. 7 Fey kakelu fün pachügnagi pu troltrontu. Fey kiñentrür noyülu, fey ti pu troltro kom takunagümeyew. 8 Welu ka femngechi kiñeke fün pachügnagi rume küme mapu mew, fey tremi, ka wüli rume küme kosecha. Kiñe fün mew tripay pataka fün.”
Fey tüfa ñi feypin ta Jesus, ka amul feypi newentu dungun mew: “¡Tüfeychi allkülu, rakiduampe tañi chem pin ta iñche!”
Chumngelu am kimeltukey Jesus tati adkünu dungu mew
(Matew 13.10-17; Marku 4.10-12)
9 Fey ti pu disipulu ramtufingün ta Jesus ñi chem pifel tüfeychi adkünu dungu. 10 Feymew llowdungueyew ta Jesus: “Eymün elueymünmew ta Ngünechen tamün kimafiel tati kimelngekenofelchi dungu kisu tañi longko ülmenngen, welu ta kakelu pu che müley ñi kimeltuafiel adkünu dungu mew.
‘Fey femngechi tunte lelinieafuy rume, pelayay engün.
Ka tunte allküayngün rume tüfachi kimeltun, welu longkontukulayay engün.’*Isaia 6.9.
Jesus kimeltuy ti nganketranfe adkünu dungu
(Matew 13.18-23; Marku 4.13-20)
11 “Fey tüfa tatey ñi kimeltunieel tati adkünu dungu. Feytichi fün adentuley Ngünechen ñi werküelchi dungu. 12 Fey ti rüpü mew pachügnagchi fün adentuley ti pu che allkütukelu ti werken dungu. Fey küpakey ta weküfü müntuñmayaetew ti dungu ñi piwke mew, femngechi ñi feyentunoael ka ñi montunoael engün. 13 Fey ti kurantu mew pachügnaglu adentuley tati pu che allkütufilu ti werken dungu ka llowkefilu rume ayüwün mew. Fey nienolu engün am mupiltun, pichiñma müten feyentukey engün, welu mülechi kutrankawün mew, elkünutukefi engün ñi mupiltulen. 14 Fey ti troltrongechi mapu adentuley tüfeychi pu che tati allkütulu ti dungu, welu ñochika amulekey ñi takuetew tati mülechi itrofill küdaw, kam ñi rikungeael fentren chemkün mew, kam ti kawiñ dungu. Fey tüfa ta femkelay chem küme dungu rume. 15 Welu ti fün pachügnaglu ti küme mapu mew, adentuley tati ayükelu ñi küme llowafiel ñi piwke mew ti werken dungu ka ñi müngeltuafiel ka kom yafüluwün mew ñi amuleael. Fey ta wülkey kümeke kosecha.”
Ti pelontuwe adkünu dungu
(Marku 4.21-25)
16 Jesus ka femngechi kimeltuy tüfachi adkünu dungu: “Iney no rume üyümkelay kiñe pelontuwe, fey dew üykülelu ñi takukünuafiel, ka elkünuafiel miñche kawitu, welu may adkiñ mew elkünungekey, femngechi ñi pelontuleael tati ruka mew. 17 Ka femngechi llemay ngelay ta chem ellkan chemkün rume tañi pengenoael. Ka ngelay chem ellkan dungu rume tañi kimngenoael ka ñi wepümngenoael.
18 “Femngechi llemay küme allkütumün, tati küdawyelu ñi allküelchi dungu, fey ta doy elungeay kimün. Welu tati duamkünunofilu tati dungu, fey tañi nieel kütu ta müntuñmangeay.”
Jesus ñi ñuke ka ñi pu peñi
(Matew 12.46-50; Marku 3.31-35)
19 Jesus ñi ñuke ka ñi pu peñi puwi engün chew ñi mülemum ta kisu, welu pepi fülkonpulay engün kisu mew, mülelu am rume fentren che. 20 Fey kiñe mülelu ti pu che mew feypifi ta Jesus:
—Tami ñuke ka tami pu peñi mülepay ta wekuntu. Kisu engün ayüley tami peaetew.
21 Jesus llowdunguy:
—Tati allkütukelu Ngünechen ñi werken dungu ka küdawyefilu, fey ta iñche ñi ñuke ka ñi pu peñi.
Jesus tüngnagümfi ti kürüf ka ti rew lafken
(Matew 8.23-27; Marku 4.35-41)
22 Kiñe antü, Jesus konpuy kiñe farku mew ñi pu disipulu engün, feymew feypifi ñi pu disipulu:
—Amuiñ nome lafken.
Fey amuy engün. 23 Fey petu nolu ti pichi lafken mew, Jesus umawtuy. Feymew triparumey kiñe fütra kürüf ti pichi lafken mew, fey ti farku mew rume trilkafkonmekey ti ko. Rume konürkey ko ti farku mew, fey femngechi rume kuñiwünngerkey ñi llañkonael.
24 Feymew amuy engün ñi trepelafiel ta Jesus, ka feypifingün:
—¡Kimeltufe! ¡Kimeltufe! ¡Petu llañkoniyiñ!
Feymew Jesus witrapüray, fey werküdungufi ti kürüf ka ti fütrake rew lafken, feymew kom tüngnagtuy ka küme ñüküfkülewetuy. 25 Feymew feypifi ñi pu disipulu:
—¿Chumtuy am tamün maneluwün?
Welu kisu engün llükalewey ka afmatulewey, fey welukonke ramtuwi engün: “¿Iney am tüfa? Werküdungufi ti kürüf ka ti rew lafken, fey müngeltueyew.”
Ti Gadara mew mülechi wentru konweküfülelu
(Matew 8.28-34; Marku 5.1-20)
26 Fey ngellu puwi engün ti Gadara†Kiñeke kuyfi wirin mew feypiley “Gadara”, ka kiñeke wirin mew müley “Gerasa” kam “Gergesa”. pingechi mapu mew, fey tüfa müley Galilea trokiñ mapu ñi üngkünome. 27 Fey mülepulu engün ti mapu mew, tripapay ti waria mew kiñe wentru konweküfülelu, fey fülkontupaeyew. Rume fentren tripantu dewma ñi tukuwekenofel takuwün ka mülekelafuy rume ta ruka mew. Feytichi eltun püle miyawkerkefuy. 28 Fey pefilu ta Jesus, lukunagi ti wentru ñi inafül mew, fey wirarkülen feypifi ta Jesus:
—¡Fülpakilnge ta iñche mew, Jesus fütra pepiluwün niechi Ngünechen ñi Fotüm! ¡Iñche llellipuaeyu tami kutrankanoafiel!
29 Tüfa femngechi feypi, Jesus am werküfilu ti pu weküfü ñi tripatuael ti wentru mew. Ti weküfü müchayke ngünekakerkefi tati wentru, fey ti pu che trariñmakerkefeyew ñi kuwü ka ñi namun kadena mew tañi pepi ngüneafetew, welu kisu katrükerkefuy. Fey ti weküfü lefmawelkefui ti wentru ti uwe lelfün mapu püle. 30 Feymew ramtueyew ta Jesus:
—¿Iney pingeymi am?
Kisu llowdungufi ta Jesus:
—Iñche ta Lekion‡Lekion fentren weküfü pin ürke. pingen.
Fey tüfa feypi rume fentren weküfü am konturkeetew tati wentru. 31 Fey ti pu weküfü llellipufi engün ta Jesus ñi werkünoaetew tati fütra konchi lolo mew chew ta Ngünechen kutrankakefi tati pu weküfü. 32 Fey mülerkey rume fentren sañwe ütamekelu ti wingkul püle, fey ti pu weküfü llellipuy ñi konael ti pu sañwe mew. Feymew Jesus elueyew ñi konpuael.
33 Fey ti pu weküfü tripatuy ti wentru mew, fey konpuyngün ti pu sañwe mew, fey tüfa engün lefnagi ti külleg püle ka ütrüftukuwpuyngün ti pichi lafken mew, fey tüye mew kom ürfipuy engün.
34 Fey tati pu kuydakefilu tati pu sañwe, pefilu ñi femün tüfa engün, lefkülen tripay engün, fey kimelyefi ñi rupan tüfachi dungu kom ti pu che mülelu ti waria mew ka mülelu lelfün püle. 35 Feymew ti pu che tripapay tañi pepayael ti rupaelchi dungu. Fey puwlu engün chew ñi mülemum ta Jesus, pepufi engün ti wentru konweküfülekefulu ñi anülen Jesus ñi inafül püle. Fey ti wentru tukutuwkületuy ka küme tüngduamkületuy, fey rume llükay engün.
36 Feymew ti pu che, pefilu ñi rupan tüfachi dungu, nütramelngey engün chumngechi tañi tremolngetun tüfeychi wentru konweküfülekefulu. 37 Fey kom ti pu che mülelu ta Gerasa trokiñ mapu mew, llellipufi engün ta Jesus tañi tripatuael tüye mew, rume llükalu engün am. Feymew Jesus konputuy ti farku mew fey ñi nopatuael.
38 Fey ti wentru, tati elkünutuetew ti pu weküfü, llellipufi ta Jesus ñi miyawael ta kisu engün mew. Welu Jesus werküeyew ñi müleweael kisu ñi mapu mew ka feypieyew:
39 —Wiñotunge tami pu che mew, fey nütramelputuafimi engün kom ñi chumün ta Ngünechen eymi mew.
Feymew ti wentru amutuy, fey nütramelputufi kom ti pu che mülelu ti waria mew ti afmafal dungu ñi femün ta Jesus kisu mew.
Jayro ñi ñawe, ka ti domo idañmafilu Jesus ñi takuwün
(Matew 9.18-26; Marku 5.21-43)
40 Fey Jesus nopatulu ti pichi lafken mew, ti pu che llowtueyew rume ayüwün mew, kisu engün am kom üngümkülerkelu. 41 Feymew akuy kiñe wentru Jayro pingelu, longkolerkey ta sinagoga mew. Tüfachi wentru lukutupay Jesus ñi inafül mew, fey llellipufi ñi amuael kisu ñi ruka mew. 42 Kiñe ñawe müten nierkey, mari epu tripantu puwülnielu, fey tüfa epe lalerkey.
Fey petu amulelu Jesus, kiñe trokiñ che inanierkeeyew, fey rume trawültukumekewi engün kisu mew. 43 Fey rangi pu che amulerkey kiñe domo, mari epu tripantu dewma ñi kutrankülen. Kachükerkelay ñi mollfüñ, femngechi gastarkey kom ñi niekefelchi chemkün tañi kulliafiel ti pu lawentuchekelu,§Kiñeke kuyfi wirin mew ngelay: “femngechi pünerkey kom ñi niekefelchi chemkün tañi kulliafiel ti pu lawentuchekelu.” welu tüfey engün kiñe no rume tremolürkelaeyew. 44 Tüfachi domo fülpay Jesus ñi furi püle, fey idakünuñmafi ñi takuwün. Feychi lelen mew müten kachütuy ñi mollfüñ. 45 Feymew Jesus ramtuy:
—¿Iney anta idañmapeenew ñi takuwün?
Fey kom ti pu che am pinolu ñi feypiael tañi idakünufiel engün, fey Pedro feypi:
—Kimeltufe, wall püle küpalechi pu che tenfipeeymew engün.
46 Welu Jesus amul feypiley:
—Kiñe che ta idapeenew. Ngüneduamün ñi tripan pepiluwün iñche mew.
47 Fey ti domo, ngüneduamlu ñi pepi llumumanon ñi femelchi dungu, müllmüllkülen amuy ñi lukutuael Jesus ñi inafül püle. Fey küme nentudunguy kom che ñi adkiñ mew chumngelu ñi idakünufiel ka ñi tremoltun femlu müten.
48 Fey feypieyew ta Jesus:
—Papay, dew mongetuymi feyentulu am eymi iñche mew, fey küme duamkechi amutunge.
49 Petu ñi dungumeken ta Jesus, akuy kiñe werken feypiafilu ti longkolelu sinagoga mew:
—Tami ñawe ta dew lay. Aporiamekekefilnge tati kimeltufe.
50 Welu Jesus allkülu ti werken ñi feypiel, fey feypifi ta Jayro:
—Llükakilnge. Feyentunge müten ta iñche mew, fey tami ñawe ta mongetuay.
51 Fey puwlu ti ruka mew, elulafi ñi konpuael kom che, welu Pedro, Santiaw ka Juan müten kiñentrür ti ngen ñawe engün ka ti pichidomo ñi ñuke. 52 Fey kakelu ti pu che kom mekey ñi ngüman ka amu wirarkümekey tati lachi pichidomo mew, welu Jesus feypifi ti pu che:
—Ngümakilmün. Tati pichidomo ta lalay. Umawküley müten tati.
53 Kom ti pu che ayeñefi engün ta Jesus, kimfilu engün am ñi dew lan ti pichidomo.
54 Feymew Jesus nüñmafi ti pichidomo ñi kuwü ka feypifi newentu dungun mew:
—¡Pichidomo! ¡Witratunge!
55 Feymew ti pichidomo wiñomongetuy. Feychi lelen mew müten witratuy, fey Jesus werküy ñi elungeael ta iyael. 56 Ti pichidomo ñi chaw ka ñi ñuke rume afmatulewey, welu Jesus feypifi ñi nütramelngenoael iney rume ñi femngechi femel tüfachi dungu.