2
Fiana yi Waaŋ bɛ
1 Le jobɛ chi Tsɔnɔ chimu chi bɛ tɛ̀ teenyi le Pɛntɛkɔ bɛ chi kɔchɛ, ɛ bɛniiŋ bɛchu bɛ tɛ̀ gɛɛ shéŋ li Jiso-o banchɛ kintsii Kimumkpaŋ. 2 Be dza be taa be woo si fiee fimu nduŋgi fi shiiti liwe si kiŋkuŋku. Fi shee, fi yisɛ li yih yi be tɛ̀ nuuŋ lu chichi. 3 Le be bichi lɔɔ, be ŋɛŋ fiee fimu si níŋ yi wi lɛ, yi se saaŋgɛ yi gɛɛŋ yi nuuŋ li bee, wi mumkpaŋ mumkpaŋ. 4 Fiana yi Waaŋ se biee yi yisɛ li be bɛchu, yi fɛ le be to be ni be yeti jɛ́ yi bitoŋ chichi chichi. 5 Tɛ nuuŋ li mfi wɛɛ, Bɛjuu bɛ tɛ̀ bɔsɛyi be gɛɛ shéŋ li Nyɔ-ɔ tɛ̀ nuuŋ Jɛrosalɛŋ, ɛ be tɛ̀ dza li bitoŋ bichu bi li kikoo ki nshɛ-ɛ. 6 Le be woo nduŋu wɛ lɛ, be se banchi be bɛɛ ŋge fɛ bɛniiŋ bɛ tɛ̀ gɛɛ shéŋ li Jiso-o tɛ̀ nuuŋ. Bɛniiŋ bɛ tɛ̀ gɛɛ shéŋ li Jiso-o bɛlu tɛ̀ yeti, wi mumkpaŋ mumkpaŋ be wuki tɛ jɛ́ yibe. Fi fuumi be. 7 Bimfimu wondɛ be, be ta maa, be tiiti laa, “Bɛniiŋ bɛ yeti bani bɛchu nuuŋ nɛɛ bɛniiŋ bɛ Galilii ni? 8 Fi geeŋ fi wi mumkpaŋ mumkpaŋ wuki be yeti lɛ jɛ́ yi bitoŋ bi bee ni? 9 Bee bamu dza Paatia, bamu dza Meda bɛ Ɛlam, bamu dza Misopotemia bɛ Judiya mɔɔ Kapadosia, bamu dza Pontu bɛ Eesha. 10 Bee bamu dza Flija bɛ Pamfila, bamu Ijip bɛ bimbe bi Libia, bi nuuŋ li kitoŋ ki Sɛli-iŋ lichiŋ. Bee bamu se dza Lom, se nuuŋ Bɛjuu bɛ bɛniiŋ bɛ fiiki be to bɛniiŋ bɛ kimbeenchɛ-ɛ ki Bɛjuu. 11 Bee bamu se dza Klɛt bɛ Alabia. Tɛ se wuki li jɛ́ yi bitoŋ bisɛŋ chichi chichi si bɛniiŋ bani yeti biee bi koofiyi bi Nyɔ fɛ.” 12 Bimfimu wondɛ be, be njanjɛ bebe laa fini fiee se tiifi le la le. 13 Bɛniiŋ bamu tɛ̀ choosi fibee bu choosɛ, be tiiti le, “Bɛniiŋ bani baa ɛ mbiiŋ kɔɔ be.”
Pita yɔ li bɛniiŋ li
14 Bɛdɛɛni, Pita bee bɔɔŋ bɛ nto-oŋ bɛ Jiso-o bɛ yoofi ntsɔ mumkpaŋ baa leŋ fe. Pita se bɛchi yeti li kintutu ki bɛniiŋ lɛ, lɛwe ŋge le, “Bɛjuu beŋ mɔɔ bɛniiŋ bɛchu bɛ tsiiŋ Jɛrosalɛŋ ŋwɛkɔɔ le nɛ kɛɛ fini bujɔŋ. Yikɛ yɛŋ bujɔŋ li fiee fi ŋgii ntee li be-eŋ. 15 Mbiiŋ mɛɛŋ maa ki kɔɔ kɛ bɛniiŋ bani si nɛ beechi lɛ kɛ. Dɛɛni mɛɛŋ yaa jobɛ bikaa mfomɛyoofi fɛŋwɛɛŋ. 16 Fiee fi kɛti dɛɛni fini nuuŋ fi Juɛl wu ntomfɔŋ wu Nyɔ-ɔ tɛ tee le,
17 ‘Nyɔ tiiti yɛ le, fɛ gii ni nuuŋ li jo yí kimɛrisɛ,
yi gii yi shooshɛ Fiana yee li bɛniiŋ bɛchu-u.
Se nuuŋ le, bɔɔŋ bɛnɛ bɛ buniŋ mɔɔ bɛ bukɛɛŋ be gii be
ni be wuki biee bi ntiiti be tiiti li bɛniiŋ li,
biee si bifiee gii bi ni bi bɛɛ lɛ bɛsɔɔŋ bɛnɛ-ɛ,
bifiee se ni bi tendi bɛkaaŋ bɛnɛ,
18 Fɛ gii ni nuuŋ li jo yɛɛ,
se shooshɛ Fiana yee li bɛniiŋ bee bɛ nimɛ-ɛ bɛchu,
buniŋ bɛ bukɛɛŋ,
be ni be wuki biee bi ntiiti, be tiiti li bɛniiŋ li.
19 Yi gii yi fɛ biee bi bimfimu wondini liwe,
tuu fɛ biee bi doonchi buŋga bwee li nshɛ-ɛ.
Ŋgɔŋ bɛ wi mɔɔ njiŋ mɛ koofiyi gii mɛ nuuŋ.
20 Jobɛ gii chi to kijibɛ,
kwii se dza wu yɛri si ŋgɔŋ,
jobɛ chi nɔŋa chi Taa lɛ chi tɛɛmi se naa chi bɛ.
21 Se nuuŋ le, mɔɔ nuuŋ noo le wu gii naa teeŋ bukooŋ bu Taa lɛ, gii naa bɔnɛ.’ ”
22 Pita tuu tee le, “Bɛniiŋ bɛ Isɛlɛɛ, yikɛ yɛŋ nɛ woo bujɔŋ fiee fi ntiiti. Jiso wu Nasarɛ tɛ̀ nuuŋ wi wu Nyɔ tɛ̀ bɔsɛyi yi doonchɛ li be-eŋ le ɛ yi yi tɛ̀ toŋ wu, si yi tɛ̀ fɛ Jiso feti biee bi doonchi buŋga bu Nyɔ-ɔ, bɛ bi bimfimu bi wondini mɔɔ bintɛ wa bi biee lɛ, lɛ be-eŋ lɛnti. Nɛ kii baa biee bini bujɔŋ. 23 Jiso wuni nuuŋ wi wu bɛ tɛ̀ nyɛ li be-eŋ, nuuŋ nɛɛ Nyɔ yi tɛ̀ nachɛ, si fi tɛ̀ kɛti lɛ nuuŋ ɛ yi tɛ̀ kɛɛ kituŋ. Nɛ se wo wu si nɛ tɛ̀ nyɛ wu li tsaŋ yi bɛniiŋ bɛ bifi-i, be ta wu li kintaaŋ li. 24 Se nuuŋ le, Nyɔ fɛ kaari yi buu wu li kwe-e, se bo li tsaŋ yi kwe-e, kifɛ kwe tɛ̀ nuuŋ yɛ le yi gii yi ba yi ni yi kɛmi li wuu kɛ. 25 Daafi tɛ̀ tee kii Jiso wuni le,
‘Ŋiŋgɔɔ Taa nuuŋ bɛ mi mfi kwi
lɛ kibɛnɛ keŋ ki kigɔŋɛ-ɛ, ke fiee fimu se tɛ̀ sɛɛsɛ mi kɛ.
26 Se nuuŋ le, shéŋ yɛŋ se wuki yɛ bujɔŋ,
nse n'yeti bɛ kinɛɛtinɛ.
Nnuuŋ nɛɛ si wi wu gii kwi,
se nuuŋ le mbichɔɔ nɛɛ nuuŋ limfwe,
27 kifɛ wɛ wi wu Nyɔ nuuŋ tɛ chinɛ fiana yee li kwɛɛŋ wu bɛŋku-u kɛ.
Se ɔ nuuŋ tɛ naa chinɛ ŋwana wu nimɛ wu Wuuti le fɔ lɛ dziŋ kɛ.
28 Ɔ doonchɔɔ mi dze yi ŋgii ŋka le nse mbo.
Ŋgii naa ni nɛɛtini si nuuŋ li wɛɛ limfwe.’ ”
29 Pita se tuu tee le, “Bɛŋwaanɛŋ, nnuuŋ nɛɛ ntee li be-eŋ mɛŋinɛ nsiŋ le te bɛtaa bɛsɛŋ wu Mfɔŋ Daafi tɛ̀ kwi, bɛ diyɛ wu, dziŋ ye se nuuŋ fɛni nsiŋ bo bɛŋ. 30 Tɛ̀ nuuŋ ntomfɔŋ wu Nyɔ, tuu kii ŋkaachɛ wu Nyɔ tɛ̀ kaachɛ yi chini le yi gii naa yi gɛɛ ŋwaŋ wu kini kee li li kabara we-e. 31 Se biee ŋɛŋ fiee fi Nyɔ tɛ̀ nuuŋ le yi gii naa yi fɛ, se kweeŋ le Kinsofu ki Nyɔ tɛ̀ kaachɛ gii naa ki bo li kwe-e. Fiɛɛ fiee fi tɛ̀ tee le,
‘Tɛ̀ mɛɛŋ ki ba li kwɛɛŋ wu bɛŋku-u kɛ,
yi yee tɛ̀ mɛɛŋ ki fɔ kɛ lɛ dziŋ kɛ.’
32 Jiso wuni wɛ ɛ Nyɔ tɛ̀ buu wu li kwe-e, wu bee bɛchu bɛ nuuŋ bɛniiŋ bee bɛ kintutu tɛ̀ ŋɛŋ wu. 33 Nyɔ yɛɛki wu yi shiiki wu lɛ kibɛnɛ kee ki kigɔŋɛ-ɛ, yi nyɛ Fiana yi Waaŋ li wuu si yi tɛ̀ kaachɛ. Fiee fi nɛ ŋiŋgi nɛ wuki dɛɛni fini nuuŋ Fiana yilu yi Jiso nyɛɔ li bee li. 34 Ɛ Daafi wu tɛ̀ yɛɛ liboo kɛ. Daafi kibɛɛ tɛ̀ tee fiee le,
‘Taa Nyɔ tɛ̀ tee li Taa wɛŋ le,
shee lɛ kibɛnɛ keŋ ki kigɔŋɛ-ɛ,
35 gɛɛŋ bo mfi wu ŋgii ŋgiiki bɛniiŋ bo bɛ mbani le ɔ tɔmi bikaa bio li bee si kiga ko.’
36 Se nuuŋ le, bɛniiŋ bɛchu bɛ Isɛlɛɛ se kɛɛ tɛ bujɔŋ le Jiso wuni wu nɛ tɛ̀ ta li kintaaŋ li nuuŋ wu wu Nyɔ gɛɛ le ɛ wu Taa tuu nuuŋ Kinsofu ki Nyɔ tɛ̀ kaachɛ.” 37 Le bɛniiŋ bɛlu woo lɛ, n'yɔru wulu se we be li shé-eŋ. Be se tuu be bii li Pita bee bɔɔŋ bamu bɛ nto-oŋ bɛ Jiso-o laa, “Bɛŋwaanɛŋ, tɛ gii tɛ geeŋ dɛɛni?” 38 Pita tuu li bee le, “Wi mumkpaŋ mumkpaŋ fiiki shéŋ yee, bɛ lii wu li dzɔɔ li bukooŋ bu Jiso Krai Nyɔ se feeki bibifi biee yi tuu yi nyɛ wu nya ye yi ti nuuŋ Fiana yi Waaŋ. 39 Ŋkaachɛ wuni wɛ li be-eŋ, mɔɔ li bɔɔŋ bɛnɛ-ɛ, mɔɔ li bɛniiŋ bɛchu bɛ nuuŋ mfiiŋ. Wu nuuŋ li bɛniiŋ bɛchu bɛ Taa wu Nyɔ-ɔ yisɛŋ teenyi be bɛɛ lɛ wuu.” 40 Pita tuu tee biee ŋge, tifi be, lɛkɛ le be fi bikoo bi bee li ŋgɛ wu gii naa bɛ li kiŋgɔkɛ ki bifi kini-i. 41 Bɛniiŋ woo n'yɔru wu Pita wuni, bɛ ŋge beŋ, bɛ se biee bɛ lii be li dzɔɔ. Boo yɛlu bɛniiŋ taa li kintutu ki bɛniiŋ bɛ Jiso-o si bɛnchuki bɛtɛɛtu (3,000) lɛ. 42 Be se biee be nyɛ yi yi bee, be wuki biee nuuŋ bi bɔɔŋ bɛ nto-oŋ bɛ Jiso tɛ̀ tiifi. Bee be nuuŋ li kintutu-u, be bootini kibele, be lɛki li Nyɔ-ɔ li kintutu-u.
Ntsɛ wu kintutu ki bɛniiŋ bɛ kimbeenchɛ-ɛ
43 Bɔɔŋ bɛ nto-oŋ bɛ Jiso tɛ̀ feti biee bi bimfimu bi wondini bɛ biee ŋge bi doonchi buŋga bu Nyɔ-ɔ, bɛniiŋ ŋiŋgi lɛ, fi yɛki be. 44 Kintutu ki bɛniiŋ bɛ kimbeenchɛ-ɛ kichu nuuŋ li fiee fi mumkpa-aŋ, be kɛmi fiee fibee fimumkpaŋ. 45 Be tɛ̀ dzɛti be kabini bintsii bi bee bɛ biee bi bee, be gachi kwa wulu li yi yi bee si ŋgɛ wu wi nuuŋ. 46 Be shiiŋ be banchi fɛ yih yi muntofi-i jo chi, be jii biee li kintutu-u li bɛla bɛ kinɛɛtinɛ li shéŋ yi bee, be tɛ̀ yɛri lii kɛ, 47 be yɔɔnchi Nyɔ, bɛniiŋ bɛchu se kɔŋgisi be. Taa se suuti bɛniiŋ jo chi, tɛɛti li kintutu kibee.