10
Jiso teeŋ bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u bɛ yoofi ntsɔ bɛfɛ
(Mak 3:13-19; Luk 6:12-16)
Dza teeŋ bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u bɛ yoofi ntsɔ bɛfɛ baa, be bɛ. Nyɛ buŋga li bee bu buushɛ fiana yi tii li bɛniiŋ li mɔɔ bu wɔnchɛ chigɔŋ mɔɔ ntɔnyɛ kwikwi. Maaŋ mɛŋkooŋ mɛ bɔɔŋ bɛ nto-oŋ bɛ Jiso bɛ yoofi ntsɔ bɛfɛ bɛlu: Wu ŋkosi tɛ̀ nuuŋ Simu wu bɛ teenyi le Pita, bɛ Andolo wu ŋwaani. Bamu tɛ̀ nuuŋ Jeeŋ wu ŋwanɛ Dzɛbɛdii bɛ ŋwaani wu Jɔɔŋ mɔɔ Fili bɛ Batolomu, Tomɛ bɛ Maacho wu tɛ̀ kundi kiŋwaati, Jeeŋ wu ŋwanɛ Afiyus, Tajɔ bɛ Simu wu tɛ̀ nuuŋ wi wu kintutu ki Bɛsilɔ-ɔ *Bɛsilɔ tɛ̀ nuuŋ bɛjuu bɛ tɛ̀ teendi kwɛɛŋ, be gwii le be buu yi yibe li ŋgɛ-ɛ, li tsaŋ yi bɛniiŋ bɛ Lo-om. bɛ Judas Iskaliyɔ wu tɛ̀ kabɛ Jiso.
(Mak 6:7-13; Luk 9:1-6)
Jiso toŋ bɛniiŋ bɛ yoofi ntsɔ bɛfɛ bani, tee li bee le, “Ɛ nɛ giiŋgɔɔ kiiŋ nɛ ni gɛɛŋ fɛ kintsii ki nuuŋ yɛ ki wi wu Bɛjuu lɛ kɛ. Kiiŋ nɛ ni gɛɛŋ li bintsii bi bɛniiŋ bɛ Samaaria kɛ. Gɛnɛ yɛɛŋ nuuŋ fɛ bɔɔŋ bɛ Isɛlɛɛ bɛ tɛ̀ layɛ si bɔɔŋ bɛ nshɔ́ɔŋ lɛ. Ɛ nɛ gɛɛŋ nɛ tiifi be nɛ tiiti le, ‘Bumfɔŋ bu liboo bwɛɛ tsɛkɛtsɛkɛ.’ Nɛ wɔnchi bɛniiŋ bɛ gendi, nɛ yimisi yɛɛŋ bɛniiŋ bɛ kwiyɛ, nɛ wɔnchi yɛɛŋ bɛniiŋ bɛ kɛmi chigɔŋ chi nɔŋa, nɛ busi yɛɛŋ tɛ bɔɔŋ bɛ kiŋkundi-i li yi yi bɛniiŋ li. Mi nyɛɔ buŋga li be-eŋ li yee li. Gɛnɛ yɛɛŋ tɛ nɛ ni nɛ fii bɛniiŋ lu li yee li. Ɛ nɛ giiŋgɔɔ, kiiŋ wi ni dzɔɔ kwa litiŋ kɛ, mɔɔ nuuŋ kwa wu nyɔŋa mɔɔ nuuŋ wu ŋkwɛŋ mɔɔ nuuŋ wu sendɛ si la le kɛ. 10 Kiiŋ wi ni dzɔɔ babi kɛ. Kiiŋ wi ni dzɔɔ ndú fiɛɛtu mɔɔ nuuŋ bikpɔ bimu mɔɔ nuuŋ kimbaaŋ kɛ. Nɛ kɛɛ le wi wu nimɛ kɛmi le ni jii fɛ kintsii kee ki nindi-i. 11 Ɛ nɛ gɛɛŋ nɛ lɛ li kito-oŋ, mɔɔ nuuŋ fɛ kintsii li, nɛ gɔɔŋ nɛ ŋɛŋ wi wu kɔchɛ, nɛ tsi bɛ wu nsiiŋ gɛɛŋ bo jobɛ chi nɛ dzɛti fe. 12 Ɛ nɛ gɛɛŋ, fɛ nɛ lii li yih, nɛ yɛsi yih yilu. 13 Ɛ yih yilu kɔchɛ, mbɛɛŋgii wunɛ bɛ li yih yilu-u. Ɛ yih yilu mɛɛŋ ki kɔchɛ kɛ mbɛɛŋgii wunɛ kaari wu to li be-eŋ. 14 Ɛ wi faaŋ mfiɛ beŋ, kɛ le wuki yɛ fiee fi nɛ tiiti kɛ, mfi wu nɛ buti li yih yilu-u, kɛ li kitoŋ kilu-u, nɛ kachɛ kiboŋ ki bee li bikaa binɛ-ɛ. 15 Ntee beŋ chɛɛŋ le, bu jobɛ chi nsa wu kimɛrisɛ Nyɔ gii yi kɔɔ nshiiŋ li kitoŋ ki Sɔdɔŋ bɛ ki Gɔmɔra yɛki kitoŋ ki kee yɛ.
Bɛŋgɛ bɛ bɔɔŋ bɛ nto-oŋ bɛ Jiso-o
(Mak 13:9-13; Luk 21:12-17)
16 Yikɛ yɛɛŋ nɛ woo, ntundɔɔ beŋ le nɛ gɛɛŋ si nshɔ́ɔŋ li bɛmbɔɔŋku-u linti. Bɛdɛɛni, ɛ nɛ deŋgɔɔ, nɛ kɛmi bufii si yɔ́, nɛ nuuŋ nyɛɛkii si bibimu. 17 Mfi wu nɛ deŋgi, nɛ dzeti yɛɛŋ mfi bɛ bɛniiŋ. Nɛ kɛɛ le bɛ gii bɛ nyɛ beŋ li tsaŋ yi bɛniiŋ bɛ sɛki bɛnsa-a. Be fiaamfiɛ beŋ li yíh yibe yi lɛkɛ li Nyɔ-ɔ. 18 Be gii be kwachɛ beŋ be gɛɛŋ bɛ beŋ li ŋgɔmina-a limfwe, mɔɔ li bɛmfɔ-ɔŋ limfwe kii mi, le nɛ se yɔ li bee mɔɔ li bɛniiŋ bɛ nuuŋ yɛ Bɛjuu kɛ-ɛ kii mi. 19 Ɛ be nyɛ beŋ li bee lɛ, kiiŋ nɛ ni nɛ mbeechi laa nɛ gii nɛ gɛɛŋ nɛ tee le la, kɛ lɛ dze yi la le kɛ, kifɛ Nyɔ gii yi nyɛ beŋ fiee fi nɛ gii nɛ tee li mfi wulu-u. 20 Ɛ beŋ nɛ gii nɛ yɔ kɛ. Ɛ fiana yi Baa wunɛ yi gii yi yɔ li bimfimu binɛ-ɛ. 21 Wi gii dzɔɔ ŋwaani nyɛ le bɛ wo, te ŋwaŋ dzɔɔ ŋwani nyɛ bɛ wo. Bɔɔŋ gii be dza tɛ be ni be biindi bikaa lɛ bɛtee bɛ bee lɛjiŋ, be ni be feti le bɛ woyɛ be. 22 Bɛniiŋ bɛchu gii be ni be baanini beŋ kii bukooŋ bweŋ. Se nuuŋ le, wi wu gii kaŋ shéŋ nsiiŋ gɛɛŋ bo fɛ kimɛrisɛ-ɛ, gii naa bɔnɛ. 23 Mfi wu bɛniiŋ biindi bikaa lɛ benɛ jiŋ fɛ kintsii kimu-u, nɛ kifi nɛ gɛɛŋ fɛ kimu-u. Ntee beŋ chɛɛŋ chɛɛŋ le, nuuŋ nɛ tɛ dɛndɛ bitoŋ bichu bi Isɛlɛɛ Ŋwanɛwi se naa bɛ kɛ.
24 Nɛ kɛɛ le ŋwaŋ wu laanchi ti yɛki yɛ wi we wu ntiifɛ kɛ, nɛɛ si ŋwanɛ nimɛ ti yɛki yɛ te kikoo we kɛ. 25 Fi fiɛɛ nɛɛ bujɔŋ le ŋwaŋ wu laanchi kiŋwaati nuuŋ nɛɛ nuuŋ si wi wu tiifi wu, ŋwaŋ wu nimɛ nuuŋ nɛɛ tɛ nuuŋ si te kikoo we. Ɛ bɛ teenyi te yih le Bɛɛsɛbu, bɛ se tuu bɛ teeŋ bɔɔŋ bee bukooŋ bu bɛndi yi bu yɛki buni ni?
(Luk 12:2-7)
26 Bɛdɛɛni, kiiŋ nɛ ni nɛ chɛndi wi kɛ. Nɛ kɛɛ le fiee fimu nuuŋ yɛ lu fi bɛ baanyɛ fi gii naa fi ba mbochu fɛ waaŋ nsiŋ kɛ. Fiee nuuŋ yɛ tɛ lu lɛ munyiikɔɔ li fi bɛ nuuŋ tɛ naa kɛɛ fi nsiŋ kɛ. 27 Fiee fi ntiiti li beŋ butuu, nɛ tiiti fi li bɛniiŋ li fɛnshaaŋ. Fi mi ntee beŋ lɛ ntsooŋ li, nɛ dzaaŋ fi nuuŋ fɛ kigɔ ki yi-ih. 28 Kiiŋ nɛ ni nɛ chɛndi bɛniiŋ bɛ nuuŋ be wo nuuŋ nyaŋ yi li bwiŋ kwaa, be tɛ wo fiana yi wi kɛ. Chɛŋ yɛɛŋ nuuŋ Nyɔ yi nuuŋ yi lɛɛ fiana yi wi, bɛ yi yee chi fɛ wi wu duti nyimu nsiŋ. 29 Bɛ ti kabini nɛɛ munchaandi mumfɛɛŋ li fi nini kwaa ni? Se nuuŋ le, nuuŋ fimumkpaŋ tɛ we fɛkwiiŋ Baa wunɛ ŋkɛɛ fe nsiŋ kɛ. 30 Li be-eŋ, Nyɔ fa yɛ yi chichi yi nuuŋ beŋ li fa. 31 Kiiŋ nɛ ni nɛ chɛndi kɛ. Nɛ yaa baa munchaandi kiŋga ŋge.
(Luk 12:8-9)
32 Bɛdɛɛni wi kwikwi wu beŋ lɛ bɛniiŋ lii le kii mi, kɛ ŋgii naa beŋ tɛ mwɛ li Baa wɛŋ wu nuuŋ liboo li limfwe. 33 Se nuuŋ le, wi kwi wu faaŋ mi li bɛniiŋ li limfwe, kɛ ŋgii naa faaŋ tɛ wu li Baa wɛŋ wu nuuŋ liboo li limfwe.
Jiso tɛ̀ bɛ bɛ buga
(Luk 12:51; 14:26-27)
34 Nɛ beechɛ kɛ le mi mbɛɛɔ nuuŋ bɛ mbɛɛŋgii li nshɛ yini kɛ. Ɛ fiɛɛ yɛ fi mi mbɛ kii fi kɛ. Mi mbɛɛɔ nuuŋ bɛ dziŋ. 35 Nɛ kɛɛ le mi mbɛɛɔ nuuŋ le mfɛ le ŋwaŋ wu nyuŋ ni gwii bee tee, wu kwɛɛŋ ni gwii bee ni, kwɛɛ ŋwaŋ ni gwii bee ni nyumi. 36 Bɛniiŋ bɛ mbani bɛ wi-i gii ni nuuŋ nɛɛ bɛniiŋ bee bɛ li wuu yih. 37 Ɛ wi kɔŋgisi tee kɛ ni yɛki mi, kɛ mwɛ mɛɛŋɔ ki kɔchɛ kɛ le ni nuuŋ wi wɛŋ kɛ. Wi wu kɔŋgisi ŋwani wu nyuŋ kɛ wu kwɛɛŋ yɛki mi, kɛ mwɛ mɛɛŋɔ ki kɔchɛ kɛ le ni nuuŋ wi wɛŋ kɛ. 38 Ɛ wi mɛɛŋ ki too kɛ kintaaŋ kee le ni biki mi kɛ, kɛ mwɛ mɛɛŋɔ ki kɔchɛ kɛ le ni nuuŋ wi wɛŋ kɛ. 39 Ɛ wi bachi yi yee, kɛ mwɛ gii lɛɛ yi. Se nuuŋ le, wi wu lɛɛ yi yee kii mi, kɛ mwɛ gii kɛmɛ ntsɛ wu kimakɛ.
(Mak 9:41)
40 Ɛ wi fi beŋ, kɛ mwɛ fiiɔ tɛ nuuŋ mi. Wi wu fi mi, kɛ mwɛ fiiɔ tɛ nuuŋ wi wu toŋ mi. 41 Ɛ wi fi ntomfɔŋ wu Nyɔ, kifɛ mwɛ kiiɔ le ɛ Nyɔ yi toŋ wu, kɛ mwɛ gii kɛmɛ kinsomfu, ki Nyɔ suundi bɛniiŋ bee bɛ ntoŋ lu. Ɛ wi fi wi wu tsaaŋ, kifɛ mwɛ kiiɔ le mwɛ nuuŋ wi wu tsaaŋ, kɛ mwɛ gii kɛmɛ kinsomfu ki Nyɔ suundi bɛniiŋ bee bɛ tsaaŋ lu. 42 Ntee beŋ chɛɛŋ le, ɛ wi nyɛ mɔɔ nuuŋ fika fi dzɔɔ yi tsɔɔŋ lɛ li wi mumkpaŋ li kintutu ki bɛniiŋ bɛ ntɛŋ bɛ ntɛŋ bani, kifɛ mwɛ kiiɔ le nuuŋ wi wɛŋ wu kintutu, kɛ mwɛ nuuŋ tɛ lɛɛ kinsomfu kee kɛ.”

*10:4 Bɛsilɔ tɛ̀ nuuŋ bɛjuu bɛ tɛ̀ teendi kwɛɛŋ, be gwii le be buu yi yibe li ŋgɛ-ɛ, li tsaŋ yi bɛniiŋ bɛ Lo-om.