6
Bɛ faaŋ Jiso li kitoŋ kee li
(Maacho 13:53-58; Luk 4:16-30)
1 Jiso tɛ̀ dza fe, bee bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u gɛɛŋ li kitoŋ kee li. 2 Le ni nuuŋ jobɛ chibee chi bɛshiinshi, gɛɛŋ li yih yi nlɛkɛ li Nyɔ-ɔ bɛchi tiifi bɛniiŋ lu. Bɛniiŋ ŋgee bɛ tɛ̀ wuki si tiifi, wa tɛ tii be. Be tuu be dza be njanji be tiiti le, “Wi wuni laanchɛ bini biee nuuŋ fɛŋ? Wu dzɔ buni bufii fɛŋ? Wu ge niŋ se feti bini biŋkoofɛyi bi biee lɛ? 3 Ɛ nɛɛ wu, wi wu keendi biti wu nuuŋ ŋwanɛ Maariya ni? Nuuŋ nɛɛ ŋwaani Jeeŋ bee Jɔsɛ mɔɔ Judas bee Simu ni? Mɔɔ bɛŋwaani bɛ buŋkɛɛŋ nuuŋ nɛɛ fɛni bɛ bee ni?” Si be tee lɛ be faaŋ wu. 4 Se nuuŋ le Jiso tɛ̀ tee li bee le, “Bɛ ti guundi ntomfɔŋ wu Nyɔ li bintsii bichu. Ɛ nɛɛ li kwɛɛŋ we-e li kwaa bɛ li kini kee li, mɔɔ li wuu yih, li bɛ ti guundi yɛ wu kɛ.” 5 Si be tɛ̀ faaŋ Jiso lɛ, fi yaa wu fɛ nuuŋ tuu fɛ biŋkoofɛyi bi biee lɛ fe ŋge, fuki nɛɛ le tɛ̀ koŋ li bɛniiŋ bɛ chigɔ-ɔŋ niiŋ be tɛmi nsiŋ. 6 Fi yaa wu fɛ be tɛ̀ mɛɛŋ ki gɛɛ kɛ shéŋ li wuu kɛ.
Jiso toŋ bɔɔŋ bee bɛ kintutu bɛ yoofi ntsɔ bɛfɛ
(Maacho 10:5-15; Luk 9:1-6)
Jiso dza fe deŋgi li bitoŋ bi fe-e, tiifi bɛniiŋ. 7 Dza teeŋ bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u bɛ yoofi ntsɔ bɛfɛ baa, tundi be lɛkuuŋ bɛfɛ bɛfɛ, nyɛɛ buŋga li bee bu buushɛ fiana yi tii li bɛniiŋ li lu. 8 Le ni tundi be tee le kiiŋ be ni dzɔɔ fiee fuki kimbaaŋ siŋ kɛ. Kiiŋ be ni dzɔɔ biee bijɛ kɛ. Kiiŋ be ni dzɔɔ babi, kɛ kwa li bitsaa bi bee kɛ.*Be tɛ̀ shiiŋ be giki kwa lɛ bitsaa li. 9 Le be liishɛ bikpɔ, se nuuŋ le kiiŋ be ni chuumɛ biŋkoŋ bi fɛɛtu kɛ. 10 Se tuu tee li bee le, “Mfi wu nɛ gɛɛŋ li kito-oŋ, nɛ lɛ li yih, nɛ tsiiŋ lu gɛɛŋ bo jobɛ chi nɛ dzɛti fe. 11 Ɛ kitoŋ kimu faaŋ le ki fii yɛ beŋ kɛ, mɔɔ le ki wuki yɛ fiee fi nɛ tiiti kɛ, nɛ dza fe, mfi wu nɛ dzɛti lɔɔ nɛ kachɛ kiboŋ ki li bikaa binɛ-ɛ, le fi doonchɛ fiee fi be mɔŋ.”†Biŋwaati bi fichi bimu taa fɛni le, “Ntee li beŋ chɛɛŋ le gii ni nuuŋ jobɛ chi nsa wu kimakɛ, biee gii bi biaaŋ li kitoŋ ki Sɔdɔm bɛ ki Gomora ya kitoŋ kilu.” 12 Nɛɛlɛ, be dza be gɛɛŋ be fenjisi le bɛniiŋ fiiki shéŋ yibe. 13 Be tuu be buushi tɛ bɔɔŋ bɛ biŋkundi-i ŋge li bɛniiŋ li, be tsiti bɛniiŋ bɛ chigɔŋ ŋge bɛ mɛɛŋ, be wɔnchi be.
Si bɛ tɛ̀ wo Jɔɔŋ Nlisulidzɔɔ
(Maacho 14:1-12; Luk 9:7-9)
14 Le Mfɔŋ Hɛrɔ woo ntoŋ wu kii Jiso, si bɛniiŋ tɛ̀ wuki bukooŋ bwee li bintsii bichu-u, bɛniiŋ bamu tiiti le, “Jiso wuni nuuŋ Jɔɔŋ Nlisulidzɔɔ wu tɛ̀ kaari wu bo li kwe-e. Fiɛɛ fiee fi feti se kɛmi buŋga bu fɛrɛ biee bi koofi yi bini ni.” 15 Bamu tiiti le, “Ɛ Ɛlaja wu tɛ̀ kaari wu bɛ.” Bamu le, “Ɛ ntomfɔŋ wu Nyɔ wumu si bɛ lindɛɛri.” 16 Le Hɛrɔ woo biee bini ni, tee fiee le, “Ɛ Jɔɔŋ Nlisulidzɔɔ, wu ntɛ̀ ŋka kikoo kee wu kaari wu bo li kwe-e.”
17 Hɛrɔ tɛ̀ toŋ bɛniiŋ be gɛɛŋ be kɔɔ wu, be kaŋ be bɛŋɛ wu li yih yi ncha-a, kii Hɛroja wu kwɛɛ Fili wu ŋwaani Hɛrɔ, wu Hɛrɔ tɛ̀ dzɔ li kwɛsi-i. 18 Jɔɔŋ tɛ̀ fɛŋgi tiiti li wuu le, “Nchi mɛɛŋ ki beŋ kɛ le wi dzɔɔ kwɛɛ ŋwaani si kwɛsi kɛ.” 19 Si Jɔɔŋ tɛ̀ tee lɛ, Hɛroja gɛɛ wu lɛ shéŋ, wɛki le wo wu, le fi ni fi nuuŋ ni, se nuuŋ le tɛ̀ kɛmi yɛ dze kɛ, 20 kifɛ Hɛrɔ tɛ̀ chɛndi Jɔɔŋ le ɛ wi wu waaŋ tuu nuuŋ tɛ̀ wi wu Nyɔ. Se tuu ŋɛŋ le kiiŋ be ni wo wu kɛ. Mfi wu Hɛrɔ tɛ̀ shiiŋ yiki fiee fi Jɔɔŋ tiiti, shéŋ yee wɛsini ŋge, se nuuŋ le tɛ̀ kɔŋgisi nɛɛ le ni yiki fiee fi tiiti. 21 Dze tɛ̀ dza yi yenɛ li Hɛroja-a, jobɛ chimu chi Hɛrɔ tɛ̀ feti tsɔnɔ bee bɛte kwɛɛŋ mɔɔ bikoo bi nchi-i mɔɔ bɛniiŋ bɛ nɔŋa bɛ nɔŋa bɛ Galilii, le kimi jobɛ chi bɛ tɛ̀ biɛ wu. 22 Ŋwanɛ Hɛroja wu kwɛɛŋ lɛ bwachɛ binɛ, chi dzɔɔŋ fɛ Hɛrɔ bee bɛniiŋ bee bɛ tsɔnɔ. Se tee li ŋwaŋ wulu le, “Bii fiee fiɔɔ kɔŋgisi, mfenyɔɔ lu.” 23 Se tuu chini tee le, “Ɔɔ bii mɔɔ nuuŋ la li mi-i le, mɔɔ nuuŋ kiŋgatɛ ki kwɛɛŋ wɛ-ɛŋ, kɛ ŋgii nyɛ wɛ.” 24 Ŋwaŋ wu kwɛɛŋ wulu se bo gɛɛŋ bii li ni-i laa, “Ntee le mfenyɛ mi bɛ la?” Ni se tuu le, “Gɛnɛ ɔ tee le bɛ nyɛ wɛ kikoo ki Jɔɔŋ Nlisulidzɔɔ li.” 25 Se bakɛ to lijiŋ mfwaa mumkpaŋ, tee li Mfɔŋ Hɛrɔ le, “Ŋwɛkɔɔ le ɔ nyɛ mi kikoo ki Jɔɔŋ Nlisulidzɔɔ li dɛɛni fɛ kintɛkɛ-ɛ.” 26 Mfɔŋ woo lɛ, yi kwi wu ŋge. Se nuuŋ le, si tɛ̀ chini limfwe li bɛniiŋ bɛ tɛ̀ nuuŋ fɛ tsɔnɔ-ɔ, tɛ̀ wɛki yɛ le tuu fiiki jɛ ye yi bee tee li ŋwaŋ wulu-u kɛ. 27 Se biee toŋ nchindaa we mfwaa mumkpaŋ le gɛɛŋ bɛ bɛ kikoo ki Jɔɔŋ lɛ. Gɛɛŋ li yih yi ncha-a, ka kikoo ki Jɔɔŋ lɛ, 28 Bɛ bɛ ki fɛ kintɛkɛ-ɛ, bɛ nyɛ li ŋwaakwɛɛŋ wulu-u. Fi, bo gɛɛŋ nyɛ li ni-i. 29 Le bɔɔŋ bɛ kintutu-u bɛ Jɔɔŋ lɛ wuki lɛ, be gɛɛŋ be dzɔ gwini chi Jɔɔŋ lɛ be diyɛ.
Jiso nyɛkɛ bɛniiŋ bɛnchuki bɛtiinu
(Maacho 14:13-21; Luk 9:10-17; Jɔɔŋ 6:1-14)
30 Bɔɔŋ bɛ ntoŋ bɛ Jiso tɛ̀ dɛndɛ be kaari be to lijiŋ lɛ wuu, be tee wu biee bichu bi be tɛ̀ fɛ, bɛ bi be tɛ̀ tiifi bɛniiŋ lu li wuu. 31 Se dza tee li bee le, “Bɛ yɛɛŋ, beŋ beŋ tɛ̀ gɛɛŋ fɛ kintsii ki bɛniiŋ nuuŋ yɛ fe kɛ-ɛ, tɛ fufɛ niiŋ.” Tɛ̀ tee lɛ kifɛ bɛniiŋ ŋge tɛ̀ bɛɛ fɛ be tɛ̀ nuuŋ, bamu tɛ̀ bɛɛ, bamu karisi. Be tɛ̀ kɛmi yɛ dze yi be nuuŋ mɔɔ be ji biee kɛ. 32 Bee be lɛ lɛ ŋgo-o be cheekiyi, be gɛɛŋ fɛ kintsii ki bɛniiŋ tɛ̀ nuuŋ yɛ fe kɛ. 33 Se nuuŋ le, bɛniiŋ ŋge tɛ̀ ŋɛŋ nɛɛ be si be giiŋgi, be kɛɛ be, be dza li bintsii li bichu be letini be giiŋgi be soomi be limfwe. Le be gɛɛŋ be fɛsi fe, Jiso bee bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u se fɛsi tɛ̀. 34 Le bo lɛ ŋgo ni fɛɛshi li buka, ŋɛŋ kintutu ki bɛniiŋ lɛ turi fe ni mamama, nshiiŋ kɔɔ wu bɛ be, kifɛ be tɛ̀ nuuŋ si nshɔ́ɔŋ yi nuuŋ yɛ bɛ kiŋkiichɛ kɛ. Se bɛchi tiifi be, tiifi be biee ŋge tɛ. 35 Le jobɛ bɛchi chi ni chi sechi, bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u kiiŋgi li wuu lichiŋ, be tee li wuu le, “Fɛni fɛɛ fɛbuka mfi gɛɛŋɔ kituŋ, 36 gɛɛ bɛniiŋ bani be gɛɛŋ li bito-oŋ bɛ bɛla bɛ tsɛkɛtsɛkɛ, be go biee bi bee bijɛ.” 37 Se nuuŋ le Jiso tuu fiee le, “Beŋ kibɛɛ nyɛ yɛɛŋ be fiee be ji.” Be bii li wuu laa, “Ɔ wɛki le tɛ gɔɔŋ bɛdanali gii fɛɛ tɛ go biee bijɛ lu, tɛ bɛ tɛ nyɛ li bee ni?” 38 Jiso bii li bee laa, “Nɛ kɛmi baa bibele bimɛ? Gɛnɛ yɛɛŋ nɛ bichɛ.” Le be gɛɛŋ be bichɛ, be tee le, “Tsee yi bibele yɛɛ shiŋ bɛ nsúuŋ fiɛɛtu.” 39 Jiso se tee li bɔɔŋ bee bɛ kintutu le be tee le, bɛniiŋ bɛlu shee yɛ li bintutu-u li bintutu-u, li ntsɛɛ li. 40 Le bɛniiŋ bɛlu shee yɛ fɛkwiiŋ li bintutu-u gwii gwii li bamu mbaanshiŋ mbaanshiŋ. 41 Jiso fi tsée yi bibele yi shiŋ yɛɛ bɛ nsúuŋ yi fiɛɛtu yɛɛ, bichɛ liwe, nyɛ kiyɔɔni li Nyɔ-ɔ, booyɛ nyɛ li bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u, be gachɛ li bɛniiŋ bɛlu-u. Se gachɛ tɛ nsúuŋ yi fiɛɛtu yɛɛ li be bɛchu-u. 42 Bɛniiŋ bɛchu ji be fukɛ. 43 Bɔɔŋ bɛ Jiso bɛ kintutu-u banchɛ muŋkɛ mu bibele mwɛɛ bɛ biŋkɛ bi nsúuŋ lɛ biɛɛ, bi yisɛ bɛŋkaa yoofi ntsɔ bifɛ. 44 Bɛniiŋ bɛ tɛ̀ ji bibele bilu tɛ nuuŋ buniŋ kwaa bɛnchuki bɛtiinu.
Jiso dɛndɛ li dzɔɔ li liwe
(Maacho 14:22-33; Jɔɔŋ 6:15-21)
45 Jiso se tee li bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u le be lɛ lɛ ŋgo-o be saa be gɛɛŋ limfwe Besaida le shɛ yɛsi bɛniiŋ bɛlu be ni be kuuki. 46 Shɛ yɛsi be, dza yɛɛ li ŋkumɛ-ɛ, le lɛkɛ li Nyɔ-ɔ. 47 Le lɛkuuŋ jiŋ, ɛ ŋgo wulu tɛ̀ nuuŋ dzɔɔ kintikinti kituŋ, Jiso mɛɛŋ nɛɛ libuka wuu mbiiŋ. 48 Ŋɛŋ si bɔɔŋ bee bɛ kintutu-u gwenini bɛ ŋgo wu chefɛ, kifɛ mbaandze tɛ̀ bɛɛ dze limfwe fɛɛti wu. Ɛ tɛ̀ nuuŋ si lɛ ŋwori lɛ se dza bɛɛ fɛ bee, deŋgi li dzɔɔ li liwe. Tɛ̀ bɛɛ wɛki le ka li bee lichiŋ. 49 Le be ŋɛŋ si deŋgi li dzɔɔ li liwe, be beechi le ɛ ŋkuubee. Be waŋ lɛwe, 50 kifɛ be bɛchu tɛ̀ ŋɛŋ wu jaaŋ kɔɔ be. Mfwaa mumkpaŋ, Jiso yɔ li bee, tee li bee le, “Kɛmɛ yɛɛŋ shéŋ, ɛ mi. Kiiŋ nɛ ni chɛŋ kɛ.” 51 Si wu tee lɛ, se lɛ shee lɛ ŋgo-o bee be, mbaandze wulu biee wu chikɛ. Be nɛŋ ni, bimfimu wondɛ be ni kataraa, 52 be ti mɛɛŋ ki kɛɛ kɛ tɛ fiee fi tsee yi bibele yɛɛ tɛ̀ doonchi kii Jiso kɛ kifɛ be tɛ̀ mɛɛŋ ki gwiyɛ kɛ shéŋ yi be kɛ.
Jiso wɔnchɛ bɛniiŋ bɛ chigɔ-ɔŋ Jɛnɛsarɛ
(Maacho 14:34-36)
53 Le be lenchi libɛ be bo kimbɛ ki Jɛnɛsarɛ, be shiŋɛ ŋgo li ŋgemɛ yi dzɔɔ li. 54 Le be bo lɛ ŋgo-o, bɛniiŋ kɛɛ Jiso mfwaa mumkpaŋ, 55 be bɛchi be letini be giiŋgi li bitoŋ bi fe bichu-u, be busi bɛniiŋ bɛ chigɔ-ɔŋ, be tuuti bɛniiŋ bɛ chigɔ-ɔŋ fɛ bida-aŋ fɛ kintsii kichu ki be woo le Jiso wɛ fe. 56 Kintsii kichu ki Jiso gɛɛŋ fe, mɔɔ nuuŋ fɛ kintsii li mɔɔ nuuŋ fɛ kito-oŋ, mɔɔ nuuŋ libuka, bɛniiŋ giki bɛniiŋ bɛ chigɔ-ɔŋ fɛ bɛniiŋ ti taashi. Mfi wu Jiso kɛtɔɔ, be lɛki le gɛɛ be koŋ mɔɔ nuuŋ li wooŋ wu ndu yee. Wi kwikwi wu tɛ̀ kundi, tɛ̀ tɛmi.