15
Yù Paginnanole ni Apu Kesu Kiristu
1 Á wáwwagì, ipanonò ku nikayu yù napiá nga dámak nga inilayalayâ ku ngaw nikayu. Á kinuruk naw, á gapu ta panguruk naw, napasigaggà yù pangikatalà naw kâ Apu Kesu. 2 Á meyígù kayu nga mesipà kâ Namarò megapu sù napiá nga dámak, nu uputan naw yù panguruk naw sù netuddu nikayu. Ngam nu áppè manguruk kayu, awán ta pammakapián naw.
3 Á nepakánnámmu nikán yù bilin nga inilayalayâ ku ngaw nikayu, nga kuruk nga bilin nga máwák naw tángngagan, nga kunniaw:
Netapil si Apu Kesu Kiristu, nga natay megapu sù liwiliwâ tam, tapè mapakomá ittam ta liwâ tam,
nga kunnay sù inipetúrâ na ngaw ni Namarò sù dán nga libru.
4 Á netanam si Apu Kesu Kiristu,
á pinaginnanole ni Namarò sù mekatallu nga ággaw,
nga kunnay sù netúrâ sù dán nga libru.
5 Á kabalin ni Apu Kesu naginnanolay, nappasingan kâ Eduru.
Á nappasingan gapay sù ira mapulu duá nga sinullà na ngaw nga umay mangilayalayâ.
6 Á pappasá na yaw, nappasingan gapay sù ira mawwawági ta ángnguruk da kuna, nga naggagammung nga natturù ta límá gatù.
Á aru yù matolay paga nira, ngam natayin yù ira káruán.
7 Á nappasingan gapay kâ Ime.
Á kabalin na yaw, nappasingan gapay sù ira ngámin nga sinullà na nga minángngilayalayâ.
8 Á sikán yù naporián nga nappasinganán ni Apu Kesu ta kabalin na naginnanolay, ta ikáddagâ lâ nappasingan nikán, mássiki nu kunnayà ta neyanâ lage na ággo na. 9 Á sikán yù kagukábán sù ira ngámin nga minángngilayalayâ nga sinullà ni Apu Kesu. Á ta urè, aringà mepángngà nga mebiláng sù ira minángngilayalayâ, gapu ta jinigirigâ ku ngaw yù ira mangikatalà kâ Apu. 10 Ngam sinullà nangà ni Namarò nga minángngilayalayâ sù bilin na, megapu sù pangikállà na nikán ánna pangiddù na nikán. Á napiá yù pabbalinán nayù pangikállà na nikán, ta nilikurák kin yù liwâ ku ánna nangulingin yù ággangnguâ, tapè masserbingà kuna. Á nasikan yù áttarabákù ánnè sù ira ngámin nga káruán nga minángngilayalayâ, nga ari negapu sù pakáwayyâ, nu ari galâ negapu kâ Namarò nga mangabbák nikán. 11 Á maguray lâ nu sikán yù mangilayalayâ onu yù ira káruán nga sinullà ni Apu, á naggigittá yù ilayalayâ mi, nga napiá nga dámak nga kinuruk naw.
Yù Paginnanole nayù ira nga Mangikatalà kâ Apu
12 Á pangilayalayâ mi ngaw nikayu, inipakánnámmu mi ta naginnanolayin si Apu Kesu Kiristu. Á ngattá, ta ajjan nikayu yù ira makkagi ta ari maginnanolay yù námmatay? 13 Ta nu kuruk nakuan ta arán na paginnanolayan ni Namarò yù námmatay, á kuruk nakuan gapay ta ari naginnanolay si Apu Kesu Kiristu. 14 Á nu ari nakuan naginnanolay si Apu Kesu Kiristu, á awán laguk ta serbi nayù pangilayalayâ mi, á awán gapay ta serbi nayù pangikatalà naw kâ Apu. 15 Á mepasingan nakuan ta nassiri kami ta meyannung kâ Namarò, gapu ta kinagi mi ta pinaginnanole na si Apu Kesu, nga arán na ga pinaginnanolay, nu kuruk nakuan nga ari maginnanolay yù ira námmatay.
16 Ta nu arán na nakuan paginnanolayan ni Namarò yù ira námmatay, á ari laguk nakuan napaginnanolay si Apu Kesu Kiristu. 17 Á nu arán na nakuan pinaginnanole si Apu Kesu Kiristu, á awán laguk nakuan ta serbi nayù pangikatalà naw kuna, á magikáru kayu paga nakuan ta liwiliwâ naw, gapu ta arán na kayu paga mapakomá ni Namarò. 18 Á yù ira ngaw nangikatalà kâ Apu Kesu Kiristu, nga natayin, nagawáwán ira nakuan, ta arán na ira pinakomá, á ajjan ira nakuan ta impiernu. 19 Á nu iddanamát tam lâ yù pammakapiát tam sawe dabbuno, ánna awán nakuan ta iddanamát tam nga maginnanolay nga mesipà kâ Apu Kesu Kiristu, á kábbi ittam nakuan laguk, ánnè sù ira ari manguruk.
20 Ngam kukurugán nga kuruk nga pinaginnanole ni Namarò si Apu Kesu Kiristu! Á aggina yù napolu nga naginnanolay, tapè ammu tam ta kuruk nga maginnanolay gapay sangaw yù ira tatole ni Namarò nga námmatay. 21 Ta matay yù ira ngámin nga tatolay megapu sù palliwâ na ngaw nayù tádday nga tolay, nga si Kákay Adan. Á kunnian gapay, duttál yù ággaw nga paginnanole na tatolay, megapu sù paginnanole nayù tádday, nga si Apu Kesu Kiristu. 22 Matay yù ira ngámin nga tatolay nga ginaká ni Kákay Adan. Á kunnian gapay, yù ira ngámin nga mepattatádday kâ Apu Kesu Kiristu megapu sù pangikatalà da kuna, matolay ira gapu ta paginnanolayan ni Namarò ira.
23 Á si Apu Kesu Kiristu yù napolu nga naginnanolay nga aringin matay. Á sittam ngámin nga tatole na yù maporián nga maginnanolay gapay sangaw nu manoli si Apu Kesu ta dabbuno. 24 Á duttál laguk yù pagáddekán na ággaw, á appútan ni Apu Kesu yù ira ngámin nga makikontará kuna, nga mammaguray ánna makáwayyá nga mammagaddátu, mássiki nu tolay ira onu di Satanas ánna yù ira kábulun na nga dimoniu ánna anitu. Á pangappù ni Apu Kesu nira, itoli na laguk yù ngámin nga pammagurayán na sù Yáma na, nga si Ammò Namarò.
25 Ta sinalákkuruk na ngaw ni Namarò ta máwák nga mammaguray si Apu Kesu áddè ta pangappù na sù ira ngámin nga makikontará kuna. 26 Á kabalin na appútan yù maporián nga makikontará kuna, á irián na yù paggapuán na pate na tolay, á aringin matay yù ira tatolay.
27 Á bibbirat tam yù inipetúrâ ni Namarò nga kun na, “Á si Namarò, pinatulù na sù pammagure nayù Anâ na yù ngámin nga egga.” Á ammu tam gemma ta ari mesipà si Namarò sù ngámin nga metulù kâ Apu Kesu Kiristu, gapu ta si Namarò yù mamatulù sù ngámin.*Salmo 8:6 28 Á sangaw nu napatulù yù ngámin sù Anâ ni Namarò, á tumulù gapay yù Anâ ni Namarò sù Yáma na nga nangiyawâ kuna sù ngámin, tapè si Namarò galâ yù kotunán nga mammaguray sù ngámin.
29 Á ta meyannung sù kagian naw, nu kuruk nga ari nakuan maginnanolay yù ira námmatay, á anni má laguk ta ajjan yù ira marigù ta pannakabaggi nayù ira námmatay nga ari narigù? Anni panò yù kagiad da nga serbi nayù pakirigù da, nu ari maginnanolay yù ira námmatay? 30 Á nu ari nakuan maginnanolay yù ira námmatay, anni má panò ta umay kami mangilayalayâ sù bilin ni Namarò, nepatalugáring ta ammu mi ta ajjan yù ira nga ikayâ da mamapátay nikami ta kággággaw? 31 Á wáwwagì, kuruk yù kagiak ku nikayu, nga magisassengà matay ta kággággaw, megapu sù pangilayalayâ ku. Á kunnian, kuruk gapay ta ayatánà megapu sù pangikatalà naw kâ Apu Kesu Kiristu.
32 Á yù ira nakikontará nikán ta keggâ ta ili na Epeso, kun na simaron nga ayám ira nga mangnguá nikán. Á iyabbû ku laguk, anni panò yù iddanamák ku nga bálà ku ta pagattam ku sù panigirigâ da nikán, nu aringà nakuan magiddanáma ta paginnanolè? Á nu kuruk nakuan nga ari maginnanolay yù ira námmatay, á mappabbúyá ittam laguk, nga kunnay ta kagian nayù ira káruán, nga kud da, “Kumán ittam lâ kumán ánna mappissán ittam, ta matay ittam sangaw.”†Isaya 22:13 33 Aro! Arán naw ilogò yù baggi naw! Ari gemma kuruk yù kagiad da. Yawe yù kuruk nga nakagi, “Nu mepulù ittam sù ira narákè, mekanâ ittam sangaw sù narákè nga akka-akkuád da,” kun na. 34 Pasikkálan naw laguk yù nonopan naw. Pallikuránán naw yù narákè nga ággangnguá naw, á ari kayu laguk malliwâ má. Ta ajjan garè nikayu yù ira nga arád da paga ammu si Namarò. Á mappasirán kayu nakuan ta máwák ku nga kagian nikayu.
Yù Baggi tam nga Molingin sangaw ta Paginnanole tam
35 Á ta meyannung sù paginnanole nayù ira námmatay, ajjan támma yù tolay nga ikáyâ na nga mangiyabbû, nga kun na, “Á kunnasi yù paginnanole nayù ira námmatay? Á anni panò yù ággián nayù baggi ra nu maginnanolay ira?” 36 Aro! Sikaw nga mangiyabbû, ari panò nataggâ yù nonò mu? Aru yù keyarigán nayù baggi tam nga maginnanolay. Ta ángngarigán, nonopan naw yù bini nga imulá naw. Máwák nga memulá bì, nga kunnay ta natay nga netanam, lage na mattubbu ta bagu nga baggi na. 37 Á mássiki nu aggì onu tanakuán yù bini nga imulá naw, á ta pattubbu na, dumá ngin yù baggi na, ta aringin yù bukal nga inimulá naw. 38 Ta iyawâ ni Namarò yù bagu nga baggi na, nga mepángngà sù ira katággitádday nga bini.
39 Á yù ira ngámin nga egga nga matolay, makkakerumá gapay yù baggi ra. Ta naddumá yù pattak na tolay ta pattak na ayám. Á tanakuán gapay yù pattak na mammánù ta pattak na sirá. 40 Á makkakerumá gapay yù ággián nayù baggi ra nga egga ta lángì ánna yù ira nga makkakerumá yù baggi ra nga ajjan ta dabbuno. Á nerumá yù kakástá nayù baggi nayù ira nga ajjan ta lángì sù baggi nayù ira nga ajjan ta dabbuno. 41 Ta tanakuán yù dalingáráng nayù bilák sù dalingáráng nayù bulán. Á mássiki yù ira bituan, makkakerumá yù dalingáráng da nga katággitádday.
42 Á kunnian yù keyarigán nayù ággián nayù ira baggi na tolay ta paginnanole nayù ira námmatay. Ta nu matay ittam, á metanam ittam, á marúnù yù baggi tam. Ngam sangaw nu paginnanolayan ni Namarò ittam, á ari ittamin bulubugá matay nga marúnù, nu ari galâ nga matolay yù baggi tam ta áddè ta áddè. 43 Á makálirák garè yù natay nga netanam, nga awán ta pakáwayyá na. Ngam sangaw nu maginnanolay, makástá ánna makáwayyá. 44 Á saw dabbuno yù kepángngatán nayù ira baggi tam nga matay. Ngam sangaw nu paginnanolayan ni Namarò yù ira baggi tam, moli iren, nga mepángngà nga maggián ta lángì. Á ammu tam ta ajjan yù ira baggi tam nga mepángngà nga maggián ta dabbuno. Á gapu ta ajjan yù baggi tam nga mepángngà nga maggián ta dabbuno, ammu tam ta ajjan gapay yù ira baggi tam nga mepángngà nga mepaggián kâ Namarò ta lángì.
45 Á mabibbik tam yù inipetúrâ ni Namarò sù dán nga libru na, nga kun na, “Si Kákay Adan yù olu nga tolay nga pinarò ni Namarò, á iniyawâ ni Namarò kuna yù inángà na, tapè matolay.”‡Genesis 2:7 Á si Apu Kesu Kiristu yù sinullà ni Namarò, nga táli nayù ngaw Adan. Aggina yù sigga-inángà nga manotolay, á iyawâ na nittam yù inángà nga mannanáyun nga awán ta áddè na, tapè mesipà ittam kuna ta lángì. 46 Á mepasingan nittam ta ari ta lángì yù kepángngatán nayù tolay nga napolu, nu ari galâ ta dabbuno. Á yù naporián, aggina si Apu Kesu, nga mepángngà ta lángì. Kunnian yù keyarigát tam, ta arát tam nakeyanatán yù baggi tam nga mepángngà ta lángì. Ngam ta paginnanole tam, yù baggi tam nga maporián yù mepángngà ta lángì. 47 Á pidde ni Namarò si Kákay Adan, nga napolu nga tolay, nga naggapu ta káppù na dabbun. Á si Apu Kesu yù maporián, nga naggapu ta lángì. 48 Á gapu ta ginaká na ittam ngámin ni Kákay Adan, á yáyù nga ajjan yù baggi tam nga kunnay ta baggi na nga naggapu ta káppù na dabbun. Á sittam ngámin nga nepattatádday kâ Apu Kesu Kiristu megapu sù pangikatalà tam kuna, meyawâ nittam yù baggi tam nga kunnay ta baggi na nga mepángngà ta lángì, sangaw nu mesipà ittam gapay kuna ta lángì.
49 Á gapu ta negittá yù baggi tam sù baggi ni Kákay Adan, nga olu nga tolay nga naggapu ta káppù na dabbun, á kunnian gapay, mepaggittá yù baggi tam sangaw sù baggi ni Apu Kesu Kiristu, nga naggapu ta lángì. 50 Á yawe yù kagiak ku nikayu, wáwwagì. Yù baggi na tolay nga matay, ari mesipà sù pammagurayán ni Namarò ta lángì. Ta matay garè yù baggi tam, nga marúnù sawe dabbuno, gapu ta awán ta awayyá na nga mannanáyun nga matolay.
Si Apu Kesu yù Manotolay nga Mangappù ta Patay
51 Á ginnán naw yawe, ta ajjan yù kagiak ku nikayu nga inilímak na ngaw ni Namarò, ngam inipakánnámmu na nikán. Sittam nga mangikatalà kâ Apu Kesu, ari ittam ngámin matay, ngam ikáddagâ lâ moli ngámin yù baggi tam. 52 Á alistu yù kesimmu na, nga kun na pakkimâ na matá, sangaw nu doban ni Namarò yù magamariung sù pagáddekán na ággaw. Á ta pagamariung na, á yù ira námmatay nga netádday kâ Apu Kesu Kiristu, ikáddagâ lâ ira maginnanolay nga aringin bulubugá matay. Á sittam nga matolay paga, nga netádday kâ Apu, á ikáddagâ moli yù baggi tam nga aringin bulubugá matay.§1 Tessalonika 4:15-17 53 Ta yawe baggi tam nga matay, máwák nga moli, tapè ari ittam bulubugá matay, ngam matolay ittam ta áddè ta áddè. Á yù maddán nga marúnù, máwák nga moli, tapè mannanáyun nga ari maddán.
54 Á sangaw nu molingin yù baggi tam, ari ittamin bulubugá matay, ánna sangaw nu molingin yù maddán nga marúnù, á napiá ittamin nga mannanáyun, á yáyù sangaw yù katuppál nayù dán nga netúrâ, nga kun na,
“Awánin ta námmatay, ta pinaginnanole ni Namarò ira.”*Isaya 25:8
55 “Máppù ittam panò megapu sù pate tam?
Ari gemma, ta arán na ittam ni Namarò ukuman.
Ari ittam maganássing nga matay,
ta ari ittamin mapagikáru.”†Oseas (Kuseya) 13:14
56 Ta maganássing yù ira tatolay nga matay gapu ta ammu ra ta mapagikáru ira megapu sù liwâ da. Á máwák nga mapagikáru ira gapu ta nakaliwatád da yù tunung ni Namarò. 57 Á dayáwat tam laguk si Namarò. Ta megapu sù kingnguá ni Apu Kesu Kiristu, nga mangiyígù nittam, ari ittam maganássing nga matay, gapu ta náringin yù ngámin nga liwiliwâ tam megapu sù pagikáru ni Apu Kesu.
58 Á wáwwagì nga iddukak ku, yáyù nga ipasigaggà tam laguk yù ángngikatalà tam kâ Apu Kesu, tapè ari ittam mekáttuay kâ Apu. Á uputat tam nga tuppálan yù ngámin nga ipakuá na nittam, ta ammu tam ta ajjan yù pammakapiát tam megapu sù ngámin nga pattarabáku tam nga masserbi kuna.