21
Tã Yésũ rî lûyı̣́zó fĩrĩ ꞌá Yẽrõsãlémã ꞌálâ rî
(Márãkõ 11.1-11; Lúkạ̃ 19.28-40; Yõwánĩ 12.12-19)
Gõꞌdá nĩngá sĩ, Yésũ yî nĩ ĩyî bê tã ârí ꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yí bê ãnyî ꞌẽꞌá cãlé Yẽrõsãlémã rú rî, drílĩyî cãzó ꞌbạ̃drı̣̃ mvá zı̣̃lı̣́ Bẽtẽfágẽ rî ꞌálâ únı̣́ gólâ fê dõ kâ zı̣̃lı̣́ õlívĩ rî bê yí drı̣̃ı̣̂ rî lạ̃gạ́tı̣́. Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ drí tã ârí ꞌbá íyíkâ rı̣̃ rî ꞌbá yî ậzı̣́zó jõlé nĩlí sı̣́sı̣́ ꞌálâ. Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó drílĩyî kĩ, “Nĩ nĩ fĩlí ꞌbạ̃drı̣̃ mvá Bẽtẽfágẽ ãmâ ágá ꞌálâ nã ꞌá. Õzõ nĩ õcâ trá tólâ rî, nĩ âꞌdô dõngí ândrê ûsúꞌá mvá lâ bê ólôꞌĩ trá. Ĩtí rî, nĩ âtĩ gólĩyî âjílí má drí nõlé. Gõꞌdá õzõ õjílã ãzâ ĩîjî ãnî trá kĩꞌá nĩ rî, nĩ rî dõngí ꞌdĩ ꞌbá yî âtĩlí ãꞌdô tãsĩ yã rî, nĩ âtâ kĩ nĩ rî, ‘Kúmú ãmákâ lẽ nĩ, gólâ âꞌdô lôgõꞌá lâ ꞌwãâ vólé.’ ”
Yésũ âtâ tã tã ârí ꞌbá gólâkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí ĩtí ꞌdĩ, tãlâ úlı̣́ gólâ tã ậngũ ꞌbá Zẽkãríyã drí âtálé trá ạ̃kû ró nã rî âꞌdô rû ꞌẽꞌá té õzõ drílâ ậngũlı̣́ trá rî kâtí kĩꞌá nĩ rî,
“Nĩ âtâ tã õjílã Yẽrõsãlémã kâ drí kĩ, ‘Nĩ ndrê drẽ, kúmú ãníkâ rĩꞌá ânĩꞌá ãnî ngálâ.
Gólâ lôgõ íyî nyãányâ trá vũdrı̣́, gólâ mbã trá dõngí drı̣̃ı̣̂, gólâ rĩꞌá ânĩꞌá dõngí mvá drı̣̃ı̣̂.’ ”
Zẽkãríyã 9.9
Ĩtí rî, tã ârí ꞌbá rı̣̃ ꞌdî ꞌbá yî drí nĩzó tã ꞌdî ꞌẽlé té õzõ Yésũ drí âtálé ꞌdĩ kâtí. Gólĩyî drí dõngí ândrê ꞌdĩ âtrõzó mvá lâ bê âjílí Yésũ drí. Gõꞌdá drílĩyî ítá ĩyíkâ âtrõzó, ânĩꞌá ꞌbãlâ dõngí ꞌdĩ ꞌbá yî drı̣̃ı̣̂. Gõꞌdá Yésũ drí mbãzó rĩlí dõngí mvá ꞌdĩ drı̣̃ı̣̂, tãlâ yí nĩ ró bê fĩlí drı̣̃ lâ Yẽrõsãlémã ꞌálâ. Nĩngá sĩ rî, õꞌbí dũû drí ítá ĩyíkâ âtrõzó ꞌbẽlé vũdrı̣́ lạ́tı̣̂ drı̣̃ı̣̂ sĩ. Gõꞌdá õjílã ãzâ ꞌbá yî gólĩyî lãfálé sĩ rî ôŋõ ĩyíkâ mbı̣́rạ́ bı̣́ ĩꞌdî lôꞌbélé vũdrı̣́ lạ́tı̣̂ drı̣̃ı̣̂ sĩ, tãlâ Yésũ õnĩ ró dõngí ꞌdĩ bê drı̣̃ lâ ꞌásĩ. Gólĩyî ꞌê tã ꞌdî ĩtí ꞌdĩ Yésũ rî ı̣̂njı̣̃zó. Gólĩyî õtírĩ ꞌbãâ rĩꞌá nĩꞌá rî, õjílã õꞌbí gólĩyî rĩ ꞌbá nĩlí Yésũ yí bê ꞌdĩ ꞌbá yî, gólĩyî ꞌdẽ ꞌbá sı̣́sı̣́ rî ꞌbá yî gõꞌdá gólĩyî ꞌdẽ ꞌbá vólé lésĩ rî ꞌbá yí bê, drílĩyî ngãzó rĩꞌá Yésũ rî lûyı̣́lı̣́ kĩ nĩ rî, “Mã lûyı̣̂ nî kúmú gólâ ꞌbãlé trá ꞌdíyî pã ꞌbá ró rî. Ôvârí õfẽ õrẽ ní drí, nî tíbê ânĩ ꞌbá mbârâkã gólâkâ bê rî. Ôvârí ꞌbũû ꞌálâ rî, rú lâ ãꞌdô lûyı̣́lı̣́ lûyı̣̂ rõô.”
10 Gõꞌdá Yésũ yî câ bê Yẽrõsãlémã ꞌálâ rî, õjílã ndrĩ jạ̃rı̣́bạ̃ Yẽrõsãlémã kâ ꞌá ꞌdĩ ꞌbá yî drí âꞌdózó lârõ-lârõ ró. Gõꞌdá drílĩyî tã îjízó ĩyî võ ꞌásĩ kĩ nĩ rî, “Ãgô nõ íyíkâ ãꞌdî ĩꞌdî yã?”
11 Gõꞌdá õꞌbí gólĩyî ânĩ ꞌbá Yésũ yí bê ꞌdĩ ꞌbá yî drí tã-drı̣̃ lôgõzó drílĩyî kĩ nĩ rî, “Nõô Yésũ Nãzãrétã ꞌbạ̃drı̣̃ Gãlĩláyã kâ rî lésĩ, gólâ Ôvârí drí tã lâ ꞌbãlé ꞌẽꞌá âjólâ tã ậngũ ꞌbá ró rî ĩꞌdî.”
Tã gólĩyî Yésũ drí ꞌẽlé ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ jó ạ́ngı̣́ Ôvârí kâ rî kâ ꞌálâ
rî ꞌbá yî
(Márãkõ 11.15-19; Lúkạ̃ 19.45-48; Yõwánĩ 2.13-22)
12 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ drí ngãzó nĩlí fĩlí ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ jó ạ́ngı̣́ Ôvârí kâ rî kâ ꞌálâ. Gõꞌdá gólâ fî bê tólâ rî, drílâ ngá lậzı̣́ ꞌbá gõꞌdá kpá ãmámõ lậzı̣́ ꞌbá ngá fẽfẽ ró Ôvârí drí rî ꞌbá yî ûsúzó ngá ĩyíkâ lậzı̣́ꞌá lâgî õnjí sĩ. Gõꞌdá gólâ drí kpá õjílã gólĩyî rĩ ꞌbá ậdı̣̂ õrĩ ngĩíngî ı̣̂kúrạ̃lé ậdı̣̂ õrĩ ãzâ ꞌbá yí kâ sĩ rî ûsúzó. Gõꞌdá Yésũ ûsû tã ꞌdî bê ĩtí rî, gólâ drí ngãzó õmbã ró õjílã ꞌdî ꞌbá yí bê. Gólâ drí ngãzó tãrãbízã rĩzó ậdı̣̂ ı̣̂kúrạ̃lé drı̣̃ lâ ꞌá rî drı̣̃ lâ âkólé ndrĩ vũdrı̣́. Gõꞌdá Yésũ drí kpá gbáꞌdá õjílã gólĩyî rĩ ꞌbá ãmámõ ꞌdî ꞌbá yî lậzı̣́lı̣́ gĩlí rî ꞌbá yí kâ drı̣̃ lâ âkózó vũdrı̣́. Nĩngá sĩ, Yésũ drí ngãzó õjílã ꞌdî ꞌbá yî lâdrólé ndrĩ vólé ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ jó ạ́ngı̣́ Ôvârí kâ rî kâ ꞌdĩ ꞌásĩ úlı̣́ âtâ-âtâ bê kĩ,
13 “Íîgĩ trá búkũ Ôvârí kâ ꞌá kĩ nĩ rî, ‘Jó ámákâ rĩꞌá võ gólâ rĩzó rãtáã ꞌẽlé má drí ꞌá lâ rî ĩꞌdî.’
Ĩsáyã 56.7
Gõꞌdá nĩ jâ jó ámákâ ꞌdĩ trá âꞌdólé võ ũgú yî drí rĩzó ngá ĩyíkâ lậpı̣́lı̣́ ꞌá lâ rî kâ ró.”
14 Nĩngá sĩ rî, õjílã gólĩyî lı̣̃fı̣́ ãkó lé ꞌbá ró rî ꞌbá yî gõꞌdá gólĩyî õŋõ ró rî ꞌbá yí bê, drílĩyî ânĩzó Yésũ ngálâ ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ jó ạ́ngı̣́ Ôvârí kâ rî kâ ꞌdĩ ꞌá. Gõꞌdá Yésũ drí õjílã ꞌdî ꞌbá yî êdézó âcálé dódó ngá lãzé gólĩyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî ꞌásĩ. 15 Gõꞌdá drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî gõꞌdá kpá lãꞌbí îmbá ꞌbá rî ꞌbá yí bê, ndrê ĩyî tã lârâkô Yésũ drí ꞌẽlé ꞌdĩ ꞌbá yî bê, gõꞌdá gólĩyî ârî ꞌdĩyímvá bê rĩꞌá ĩyî ôtréꞌá Yésũ rî lûyı̣̂-lûyı̣̂ bê kĩ nĩ rî, “Mã lûyı̣̂ nî gólâ kúmú, Dạ̃wúdı̣̃ rî ózõwá ró” rî, drílĩyî âꞌdózó ạ̃wạ̃ ró Yésũ rú. 16 Ĩtí rî, drílĩyî Yésũ rî îjízó kĩ, “Ní ârî tã ꞌdĩyímvá ꞌdĩ ꞌbá yî drí rĩꞌá âtálâ ꞌdĩ trá yã? Gólĩyî rî rĩꞌá ánî lûyı̣́lı̣́ ĩtí ꞌdĩ ãꞌdô tãsĩ yã?” Gõꞌdá Yésũ drí tã-drı̣̃ lôgõzó drílĩyî kĩ nĩ rî, “Ãwô, má ârî tã gólĩyíkâ ꞌdĩ trá. Nĩ zı̣́ tã gólâ Dạ̃wúdı̣̃ drí âtálé Ôvârí drí kĩꞌá nĩ rî, ‘Ní ꞌbã ꞌdĩyímvá õnyíkõ trá ꞌdĩyímvá õdé bê ánî lûyı̣́lı̣́ ĩyî tı̣̂ sĩ’ rî kô yã?”21.16 Lôngó 8.2. 17 Nĩngá sĩ, Yésũ drí ngãzó drı̣̃-ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî âyélé. Drílâ fõzó vólé Yẽrõsãlémã ꞌásĩ. Drílâ nĩzó jạ̃rı̣́bạ̃ Bẽtánĩ kâ rî ꞌálâ. Gõꞌdá drílâ ậꞌdú kõzó ãkpã tólâ.
Tã Yésũ drí mbârâkã tã lẽlẽ kâ âꞌdázó kãnágõwá fê rú rî
(Márãkõ 11.12-14, 20-24)
18 Gõꞌdá nĩngá sĩ, kậyı̣̂ drı̣̃zõ lâ ãzâ rî sĩ ãkpãkãꞌdã cı̣̃ı̣́nó, Yésũ yî drí ngãzó nĩꞌá gõlé lãjóꞌbá íyíkâ yí bê Yẽrõsãlémã ꞌálâ. Gõꞌdá lạ́tı̣̂ drı̣̃ı̣̂ sĩ rî, gólâ gõꞌdá trá lõfó ró. 19 Gõꞌdá gólâ drí kãnágõwá fê ndrẽzó lạ́tı̣̂ gãrã drı̣̃ ꞌá bı̣́ bê ngbũkpũ. Gõꞌdá drílâ nĩzó kãnágõwá fê ꞌdĩ lõꞌwâ lâ ndrẽlé, ãꞌdô ró bê yí drí nyãlé lõfó drí. Gõꞌdá gólâ ûsú lõꞌwâ lâ kô. Gólâ ûsû cé bı̣́ lâ ĩꞌdî. Tã ꞌdî tãsĩ rî, Yésũ drí kãnágõwá fê ꞌdĩ trĩzó kĩ, “Ní îcâ áníkâ lõꞌwâ ãzãkã ꞌwãlé kó kô.” Gõꞌdá kôrô fê ꞌdĩ drí ândrázó drãlé. 20 Ĩtí rî, lãjóꞌbá Yésũ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî ndrê ĩyî bê tã gólâ rû ꞌẽ ꞌbá ꞌdĩ ĩtí rî, tı̣̂ lâ ĩyî drí ậꞌdı̣́zó ndrúndrú. Gõꞌdá drílĩyî tã îjízó Yésũ tı̣́ kĩ nĩ rî, “Fê ꞌdĩ ândrâ ꞌwãâ drãlé ĩtí ꞌdĩ ángô tí ró yã?” 21 Gõꞌdá Yésũ drí tã-drı̣̃ lôgõzó lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ, “Má âtâ ãnî drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, õzõ nĩ ãꞌdô cú tã lẽlẽ bê Ôvârí ꞌá gõꞌdá tã ı̣̂sũ ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ ꞌá rî ãꞌdô kô rı̣̃ rı̣̃ rî, nĩ âꞌdô îcáꞌá cú tã gólâ má drí ꞌẽlé fê nõ drí nõ ꞌẽlé, gõꞌdá nĩ âꞌdô îcáꞌá cú tã ãzâ ꞌbá yî ꞌẽlé gạ̃rạ̃ nõô drı̣̃ı̣̂ sĩ. Õzõ nĩ ãâtâ tã únı̣́ ạ́ngı̣́ drí kĩ, ‘Ní ngâ nĩꞌá ꞌdẽlé lı̣̃mvû ândrê ꞌá’ rî, tã rî ꞌdĩ âꞌdô rû ꞌẽꞌá, õzõ ãnî drí âtálé ꞌdĩ kâtí. 22 Õzõ nĩ ãꞌdô cú tã lẽlẽ bê ĩtí rî, ngá gólâ ãnî drí tã lâ îjílí Ôvârí tı̣́ rãtáã sĩ rî, nĩ âꞌdô ûsúꞌá lâ.”
Tã drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî drí Yésũ rî îjízó
drı̣́-ãcê gólâkâ tãsĩ rî
(Márãkõ 11.27-33; Lúkạ̃ 20.1-8)
23 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ drí nĩzó gõlé kpá óꞌdí ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ jó ạ́ngı̣́ Ôvârí kâ rî kâ ꞌdĩ ꞌá Yẽrõsãlémã ꞌálâ. Drílâ îtõzó rĩꞌá õjílã îmbálé. Gólâ õtírĩ ꞌbãâ tã îmbáꞌá rî, drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî gõꞌdá gólĩyî âꞌdó ꞌbá sı̣́sı̣́-lésĩ ró rî ꞌbá yí bê rî drí ânĩzó ĩyî tã îjílí Yésũ tı̣́ kĩ, “Ní ûsû áníkâ drı̣́-ãcê tã nô ꞌbá yî ꞌẽzó ãꞌdô ꞌásĩ yã? Ãꞌdî fẽ drı̣́-ãcê nĩ ní drí rĩzó tã gólĩyî ní drí rĩꞌá ꞌẽlâ ꞌdĩ ꞌbá yî ꞌẽlé yã?”
24 Ĩtí rî, Yésũ drí tã-drı̣̃ lôgõzó drílĩyî kĩ nĩ rî, “Õzõ nĩ õlẽ trá nı̣̃lâ kĩꞌá nĩ, ãꞌdî fẽ drı̣́-ãcê nĩ má drí tã ꞌdî ꞌbá yî ꞌẽzó yã rî, má lẽ ãnî îjílí tã îjî ãzâ sĩ, õzõ nĩ õlôgõ tã îjî ámákâ ꞌdĩ drı̣̃ lâ trá rî, má drí gõzó gólâ tíbê drı̣́-ãcê fẽ ꞌbá má drí rî âꞌdálé ãnî drí. 25 Nĩ âꞌdâ drẽ tã má drí, tã Yõwánĩ bãbãtízĩ ꞌẽ ꞌbá ró rî kâ tãsĩ, ãꞌdî fẽ drı̣́-ãcê gólâ drí rĩzó bãbãtízĩ ꞌẽlé õjílã drí rî nĩ, Ôvârí fẽ nĩ ngãtá õjílã mvá fẽ nĩ yã?” Gõꞌdá drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî ârî ĩyî tã Yésũ drí îjílí ꞌdĩ bê rî, drílĩyî ngãzó rĩꞌá tã ôjálé ĩyî võ ꞌásĩ kĩ, “Õzõ mã ãâtâ tã kĩ nĩ rî, Ôvârí õfẽ drı̣́-ãcê nĩ Yõwánĩ drí rî, Yésũ âꞌdô ãmâ îjíꞌá kĩ, mã lẽé tã kô tã Yõwánĩ drí pẽlé rî ꞌá ãꞌdô tãsĩ yã? 26 Gõꞌdá õzõ mã ãâtâ kĩ nĩ rî, õjílã mvá õfẽ drı̣́-ãcê nĩ Yõwánĩ drí rî, ãmâ rĩꞌá ũrı̣̃ ró tã õjílã drí ꞌẽꞌá ꞌẽlâ ãmâ drí rî tãsĩ, tãlâ gólĩyî âꞌdô ngãꞌá ạ̃wạ̃ ró ãmá bê. Gólĩyî ndrĩ nı̣̃ ĩyî trá kĩ nĩ rî, Yõwánĩ rĩꞌá tã ậngũ ꞌbá ꞌî.” 27 Gõꞌdá drílĩyî tã-drı̣̃ lôgõzó Yésũ drí kĩ, “Mã nı̣̃ı̣́ kô ãꞌdî fẽ drı̣́-ãcê nĩ Yõwánĩ drí yã rî.” Gõꞌdá Yésũ drí kpá tã âtázó drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “Má îcá kpá kô âꞌdálâ ãnî drí ngãtá ãꞌdî fẽ drı̣́-ãcê nĩ má drí yã rî.”
Tã mvá gólâ tã íyî átá kâ ꞌẽ ꞌbá rî kâ
28 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ drí ngãzó íꞌdígówá ãgô ãzâ mvá bê rı̣̃ rî kâ ngĩlí drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí. Gólâ kĩ, “Ãgô ãzâ bê rĩꞌá mvá ágó bê rı̣̃. Drílâ ngãzó tã âtálé íyî mvá sı̣́sı̣́ rî drí kĩ, ‘Ámâ mvá, ní nĩ ãndrõ nĩꞌá ngá ꞌwãlé má drí ạ́mvú ꞌálâ.’ 29 Gõꞌdá mvá ꞌdĩ drí tã-drı̣̃ lôgõzó íyî átá drí kĩ nĩ rî, ‘ꞌÉꞌẽ, má lẽé kô.’ Gõꞌdá tã ꞌdî vósĩ rî, drílâ gõzó tã ı̣̂sũ íyíkâ jãlé, drílâ gõzó nĩlí ngá ꞌwãlé. 30 Gõꞌdá ãgô ꞌdĩ drí kpá tã ãlô-ãlô ꞌdĩ âtázó íyî mvá ạ̃dũ rî drí. Gõꞌdá mvá ạ̃dũ rî drí tã-drı̣̃ lôgõzó átá lâ drí kĩ, ‘Ãwô, tátá, má âꞌdô nĩꞌá ngá ꞌwãlé.’ Gõꞌdá gólâ nĩí kô.” 31 Gõꞌdá Yésũ drí drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî îjízó kĩ, “ꞌDĩyímvá rı̣̃ ꞌdî ꞌbá yî lãfálé sĩ rî, mvá gólâ ángô rî ꞌê tã átá lâ drí lẽlé rî nĩ yã?” Gõꞌdá drílĩyî tã-drı̣̃ lôgõzó Yésũ drí kĩ, “Mvá gólâ sı̣́sı̣́ rî ĩꞌdî.”
Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó drílĩyî kĩ, “Má âtâ ãnî drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, bélé-bélé ûꞌdú ꞌbá õnjí rî ꞌbá yî gõꞌdá õkó gólĩyî ãgô kpã ꞌbá ró rî ꞌbá yí bê, gólĩyî ãnî drí ndrẽlé tã õnjí ꞌbá ró rî âꞌdô ĩyî rû jãꞌá nĩ sı̣́sı̣́ ãnî drí sĩ tã lẽlé Ôvârí ꞌá âꞌdózó õjílã Ôvârí kâ ró. 32 Gõꞌdá tã âꞌdálâ ĩꞌdî nõ, Yõwánĩ bãbãtízĩ ꞌẽ ꞌbá ró rî ânĩ bê lạ́tı̣̂ mbı̣̂ âꞌdálé ãnî drí âꞌdózó tã mbı̣̂ ꞌẽ ꞌbá ró Ôvârí rî lı̣̃fı̣́ drı̣̃ ꞌá rî, nĩ gâ vólé trá dó tã lẽlé úlı̣́ Ôvârí kâ gólâ drí pẽlé rî ꞌá. Gõꞌdá bélé-bélé ûꞌdú ꞌbá yî gõꞌdá õkó gólĩyî ãgô kpã ꞌbá ró rî yí bê, gólĩyî lẽ tã trá tã Yõwánĩ drí pẽlé ꞌdĩ ꞌá. Gõꞌdá nĩ ndrê tã gólĩyî drí ꞌẽlé ꞌdĩ bê rî, nĩ gâ vólé trá dó drı̣̃ âjálé tã õnjí ãníkâ ꞌásĩ tã lẽzó úlı̣́ Ôvârí kâ Yõwánĩ drí pẽlé ãnî drí ꞌdĩ ꞌá.”
Tã Yésũ drí úlı̣́ mãnĩgõ ạ́mvú ꞌwã ꞌbá õnjí rî ꞌbá yí kâ rî âtázó drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî rú rî
(Márãkõ 12.1-12; Lúkạ̃ 20.9-19)
33 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ drí úlı̣́ mãnĩgõ ãzâ âtázó drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí. Gólâ kĩ, “Nĩ ârî drẽ, ãgô ãzâ bê rĩꞌá ạ́mvú ạ́ngı̣́ íyíkâ bê. Gólâ drí fê õzõ âlâꞌbâ kâtí gólâ rĩzó õdrá ꞌẽlé lõꞌwâ lâ ꞌásĩ rî ı̣̂ꞌdı̣́zó dũû ạ́mvú íyíkâ ꞌdĩ ꞌásĩ. Gõꞌdá drílâ ndõgõ gãzó dîrî gbãâ ạ́mvú íyíkâ ꞌdĩ rú sĩ, tãlâ ũgú gõꞌdá kõrõnyã bê õzó lạ́tı̣̂ ûsú âfízó ạ́mvú íyíkâ ꞌdĩ ꞌá kô. Gõꞌdá ạ́mvú lı̣́pı̣̂ ꞌdĩ drí võ ãzâ êdézó gũạ̃lı̣̃-gũạ̃lı̣̃ kúnı̣́ ꞌá, tãlâ rĩzó õdrá ꞌdĩ zãlé ꞌá lâ. Gõꞌdá drílâ kpãrá êdézó ãcê ûrû, tãlâ õjílã gólâ rĩ ꞌbá ạ́mvú íyíkâ ꞌdĩ vó lâ ndrẽlé rî drí mbãzó rĩlí drı̣̃ lâ ꞌá rĩꞌá võ lôndrélé. Nĩngá sĩ, ạ́mvú lı̣́pı̣̂ ꞌdĩ drí ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ãzâ ꞌbá yî ậzı̣́zó ânĩꞌá lôsĩ ꞌẽlé ạ́mvú íyíkâ ꞌdĩ ꞌá nĩngá. Gõꞌdá drílĩyî tã ı̣̂ꞌbı̣̃zó ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yí bê fê ạ́mvú íyíkâ ꞌá ꞌdĩ ꞌbá yî lõꞌwâ lâ yî lãfálé lâ cãlé gólĩyí bê. Nĩngá sĩ, ạ́mvú lı̣́pı̣̂ ꞌdĩ drí ngãzó nĩlí ậcı̣́ íyíkâ ꞌá jẽjẽ ró ꞌbạ̃drı̣̃ ãzâ ꞌá. 34 Gõꞌdá kậyı̣̂ fê lõꞌwâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kãzó rĩzó ôkílâ rî âcâ bê rî, ạ́mvú lı̣́pı̣̂ drí lãjóꞌbá íyíkâ ãzâ ꞌbá yî jõzó ạ́mvú ꞌwã ꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî ngálâ, nĩꞌá fê lõꞌwâ gólâ íyíkâ ró rî âtrõlé âjílí yí drí.
35 “Gõꞌdá lãjóꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî câ ĩyî bê ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî ngálâ rî, ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî drí ngãzó ꞌdẽlé lãjóꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî drı̣̃ı̣̂. Drílĩyî lãjóꞌbá ãlô rî rũzó cãlé, gõꞌdá drílĩyî lãjóꞌbá ãzâ rî fũzó, gõꞌdá drílĩyî lãjóꞌbá ãzâ nâ lâ ró rî lûvũzó kúnı̣́ mvá sĩ.
36 “Gõꞌdá ạ́mvú lı̣́pı̣̂ ꞌdĩ ârî tã õnjí ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî drí ꞌẽlé ꞌdĩ bê rî, drílâ gõzó kpá óꞌdí lãjóꞌbá íyíkâ ãzâ ꞌbá yî jõlé lậvũlı̣́ gạ̃rạ̃ lãjóꞌbá gólâ drí jõlé sı̣́sı̣́ rî ꞌbá yî drı̣̃ı̣̂ sĩ. Gõꞌdá lãjóꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî câ ĩyî bê ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî ngálâ rî, ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî drí tã gólĩyî drí ꞌẽlé lãjóꞌbá ạ́mvú lı̣́pı̣̂ kâ âjólé sı̣́sı̣́ rî ꞌbá yî drí rî ꞌẽzó kpá lãjóꞌbá âjólé ꞌdĩ ꞌbá yî drí. 37 Gõꞌdá ạ́mvú lı̣́pı̣̂ ꞌdĩ ârî tã gólâ rû ꞌẽ ꞌbá lãjóꞌbá íyíkâ jõlé ꞌdĩ ꞌbá yî drí rî bê rî, gólâ drí tã ı̣̂sũzó kĩ nĩ rî, ‘Má âꞌdô ámâ mvá nyãányâ rî jõꞌá ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî ngálâ. Ãzângá sĩ, gólĩyî âꞌdô gólâ rî ı̣̂njı̣̃ꞌá.’ Gõꞌdá ạ̃dũkũ lâ ró, ạ́mvú lı̣́pı̣̂ drí gõzó íyî mvá rî jõlé gólĩyî ngálâ. 38 Gõꞌdá ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî ndrê ĩyî ạ́mvú lı̣́pı̣̂ rî mvá bê rĩꞌá ânĩꞌá ĩyî ngálâ rî, drílĩyî tã ı̣̂ꞌbı̣̃zó ĩyî võ ꞌásĩ kĩ, ‘ꞌDĩî ạ́mvú lı̣́pı̣̂ rî mvá ĩꞌdî ꞌẽ ꞌbá ngá nõ ꞌbá yî trõlé ndrĩ drı̣́-vó ró yí drí rî. Ãꞌdô ĩtí rî, mã fû gólâ vólé, tãlâ mã trõ ró bê ạ́mvú ꞌẽ ꞌbá âꞌdólé drı̣́-vó gólâkâ ró nõ ngá ndrĩ ꞌá lâ nõ ꞌbá yí bê ãmâ nyãányâ drí.’ 39 Gõꞌdá ạ́mvú lı̣́pı̣̂ ꞌdĩ mvá lâ âcâ bê gólĩyî ngálâ rî, drílĩyî gólâ rî rũzó sẽlé lôfõlé vólé ạ́mvú ꞌásĩ. Gõꞌdá drílĩyî gólâ rî fũzó.”
40 Nĩngá sĩ, Yésũ drí tã îjízó drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî tı̣́ kĩ nĩ rî, “Tã ı̣̂sũ ãníkâ ꞌá rî, õzõ ạ́mvú lı̣́pı̣̂ ãâgõ trá âcálé rî, gólâ âꞌdô ãꞌdô tã ꞌẽꞌá ĩꞌdî ạ́mvú ꞌwã ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî drí yã?” 41 Gõꞌdá drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí tã-drı̣̃ lôgõzó Yésũ drí kĩ nĩ rî, “Ạ́mvú lı̣́pı̣̂ ꞌdĩ âꞌdô õjílã õnjí tẽtẽ ꞌdî ꞌbá yî ûfúꞌá. Gõꞌdá drílâ gõzó ạ́mvú ꞌwã ꞌbá tãndí gólĩyî ꞌẽ ꞌbá lõꞌwâ íyíkâ ró rî fẽlé yí drí mbı̣̂ kậyı̣̂ fê lõꞌwâ ꞌdĩ ôkî-ôkî kâ sĩ ãzâ ꞌbá yî ậzı̣́lı̣́, ânĩꞌá lôsĩ ꞌẽlé ạ́mvú íyíkâ ꞌdĩ ꞌá nĩngá.”
42 Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “Tã ãnî drí lôgõlé má drí ꞌdĩ rĩꞌá tã mbı̣̂ ꞌî. ꞌDõvó nĩ ı̣̂sũ drẽ ãnî nyãányâ tã.” Gõꞌdá Yésũ drí gõzó tã îjílí gólĩyî tı̣́ kĩ, “Nĩ zı̣́ tã gólâ îgĩlí búkũ Ôvârí kâ ꞌá ámâ tãsĩ rî kô kĩꞌá nĩ rî,
‘Jó ậjû gólâ jó ꞌdı̣̃ ꞌbá yî drí gãlé trá dó rî,
gólâ trá ĩꞌdî ậjû tãndí jó kâ tã lâ drí lâzélé gạ̃rạ̃ rî ró,
tãlâ gólâ ĩꞌdî mbârâkã jó-drı̣̃ kâ ꞌî.
Ôvârí ꞌê tã rî ꞌdĩ nĩ âꞌdólé ĩtí.
Tã rî ꞌdĩ rĩꞌá tã gólâ ãmâ tı̣̂ drí ậꞌdı̣́zó tã lâ tãsĩ rî ĩꞌdî.’ ”
Lôngó 118.22-23
43 Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ, “Tãlâ nĩ gâ vólé trá dõ tã lẽlé má ꞌá rî drí sĩ rî, ândrâ-tãndĩ gólâ Ôvârí drí ꞌẽꞌá fẽlâ ãnî drí âꞌdózó õjílã íyíkâ ró rî, Ôvârí âꞌdô ꞌẽꞌá trõlâ vólé ãnî drı̣́gạ́ sĩ fẽlé õjílã ãzâ ꞌbá yî gólĩyî tíbê ꞌẽ ꞌbá ĩyî tã gólâ Ôvârí drí lẽlé ꞌẽlé rî ꞌbá yî drí, ãꞌdô ró bê drílĩyî lõꞌwâ tãndí ꞌwãzó Ôvârí drí. 44 Ĩtí rî, õzõ õjílã ãzâ ũsı̣̃ íyî pá trá jó ậjû ꞌdĩ rú rî, gólâ rî pá âꞌdô ŋõꞌá. Gõꞌdá õzõ jó ậjû ꞌdĩ ãâꞌdê õjílã rî ꞌdĩ drı̣̃ı̣̂ rî, âꞌdô gólâ rî ôŋõꞌá cĩnyí-cĩnyí.”*21.44 Úlı̣́ ꞌdĩ ꞌbá yî, tã ífí lâ kĩ, õjílã gólĩyî Yésũ rî gã ꞌbá dó rî, lâŋõ õnjí tẽtẽ âꞌdô ꞌdẽꞌá gólĩyî drı̣̃ı̣̂.
45 Gõꞌdá drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ârî ĩyî úlı̣́ mãnĩgõ gólĩyî Yésũ drí âtálé ꞌdĩ ꞌbá yî bê rî, gólĩyî nı̣̃ trá kĩ nĩ rî, Yésũ rî úlı̣́ ꞌdĩ ꞌbá yî âtálé ꞌdĩ ĩyî rú. 46 Ĩtí rî, drílĩyî rĩzó lạ́tı̣̂ lôndãlé ꞌẽzó Yésũ rî rũlı̣́. Gõꞌdá gólĩyî îcá kô tã rî ꞌdĩ ꞌẽlé ꞌwãâ ró, tãlâ gólĩyî rĩꞌá ũrı̣̃ ró õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî drí sĩ, tãlâ õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî nı̣̃ ĩyî trá kĩ nĩ rî, Yésũ rĩꞌá tã ậngũ ꞌbá Ôvârí kâ ꞌî.

21:16 21.16 Lôngó 8.2.

*21:44 21.44 Úlı̣́ ꞌdĩ ꞌbá yî, tã ífí lâ kĩ, õjílã gólĩyî Yésũ rî gã ꞌbá dó rî, lâŋõ õnjí tẽtẽ âꞌdô ꞌdẽꞌá gólĩyî drı̣̃ı̣̂.