26
Tã drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî drí tã ı̣̂ꞌbı̣̃zó ꞌẽzó
Yésũ rî fũlı̣́ rî
(Márãkõ 14.1-2; Lúkạ̃ 22.1-2; Yõwánĩ 11.45-53)
1 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ ndẽlé bê tã îmbâ íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî ndrĩ rî, drílâ gõzó tã âtálé lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ, 2 “Nĩ nı̣̃ trá kĩ, kậyı̣̂ ꞌẽzó kãrámã lậvũ-lậvũ kôrô kâ ꞌẽlé rî âꞌdô ꞌẽꞌá îtõlé kậyı̣̂ rı̣̃ vósĩ.*26.2 Úfû Yésũ kôrô kãrámã ꞌdî vósĩ tã âꞌdâ ró kĩ, Yésũ rĩꞌá õzõ kạ́bı̣̃lı̣́kı̣̃ gólâ fũlı̣́ ãrí lâ lôbẽlé jó tı̣́lı̣́ sĩ õjílã õpâ ró ngá bê rî kâtí. Mâ rî gógó âjólé ûrú lésĩ nõ, áâꞌdô ámâ drı̣́-bã fẽꞌá ámâ ạ̃jú-ꞌbá-ãzí yî drı̣́gạ́. Gólĩyî âꞌdô ámâ îpáꞌá fê lậlı̣̂-lậlı̣̂ drı̣̃ı̣̂.”
3 Gõꞌdá kậyı̣̂ Yésũ drí tã âtázó lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí ꞌdĩ sĩ, drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî gõꞌdá õjílã sı̣́sı̣́-lésĩ rî ꞌbá yí bê, gólĩyî êꞌbê ĩyî rû trá drı̣̃-ꞌbá drı̣̃-ꞌbá ãzí rî ꞌbá yî drı̣̃lı̣́ rú bê Kãyífã rî drí ꞌbã ꞌálâ. 4 Gólĩyî êꞌbê rû tólâ ꞌdĩ, tãlâ tã ı̣̂ꞌbı̣̃lı̣́ ĩyî võ ꞌásĩ Yésũ rî rũzó bê kírî ró gólâ rî fũzó vólé. 5 Gõꞌdá gólĩyî ı̣̂sũ tã trá kĩ nĩ rî, âꞌdó kô tãndí ró ĩyî drí Yésũ rî rũzó kậyı̣̂ kãrámã lậvũ-lậvũ kôrô kâ ꞌdĩ sĩ, tãlâ õjílã dũû âꞌdô ngãꞌá ạ̃wạ̃ ꞌẽlé ĩyí bê.
Tã õkó ãzâ drí dõ ûtúzó Yésũ drı̣̃ı̣̂ Bẽtánĩ ꞌálâ rî
(Márãkõ 14.3-9; Yõwánĩ 12.1-8)
6 Kậyı̣̂ ꞌdĩ ꞌbá yî sĩ rî, Yésũ yî rî rĩlí jạ̃rı̣́bạ̃ zı̣̃lı̣́ Bẽtánĩ rî ꞌálâ, ãgô ãzâ gólâ drí êdélé ngá lãzé ãrí kâ ꞌásĩ rú bê Sĩmónã rî drí ꞌbã ꞌá. 7 Gõꞌdá Yésũ yî õtírĩ ꞌbãâ ngá nyãꞌá Sĩmónã drí ꞌbã ꞌá tólâ rî, õkó ãzâ drí dõ gólâ ạ̃jı̣́ bê tũrũ-tũrũ rî âtrõzó mãlãngĩ gólâ êdélé kúnı̣́ zı̣̃lı̣́ ãlãbãsétã rî ꞌásĩ rî ꞌá, ânĩꞌá ûtúlâ Yésũ drı̣̃ı̣̂. Lâgî dõ rî ꞌdĩ kâ lậvũ gạ̃rạ̃ dõ ãzí drı̣̃ı̣̂ sĩ. Õkó ꞌdĩ ꞌê tã ꞌdî ĩtí ꞌdĩ tãlâ Yésũ rî ı̣̂njı̣̃zó. 8 Gõꞌdá lãjóꞌbá Yésũ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî ndrê ĩyî tã õkó ꞌdĩ drí ꞌẽlé ꞌdĩ bê rî, tã ꞌdî ꞌbãá gólĩyî gõꞌdá kô âꞌdólé ãyĩkõ ró. Drílĩyî rĩzó tã âtálé ĩyî lãfálé ꞌásĩ kĩ, “ꞌDĩî rĩꞌá tã ngá îzã-îzã kâ ꞌî. 9 Tí âꞌdô âꞌdóꞌá tãndí ró õzõ óõꞌbã dõ ꞌdî gĩlí vólé ậdı̣̂ ãmbá sĩ, gõzó ậdı̣̂ lâ fẽlé ngá ãkó lé ꞌbá rî ꞌbá yî pãzó rî.”
10 Gõꞌdá Yésũ nı̣̃ tã ı̣̂sũ lãjóꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yí kâ ꞌdĩ bê rî, gólâ drí ngãzó tã âtálé drílĩyî kĩ nĩ rî, “Nĩ rî õkó ꞌdĩ îkpókpólõlé ĩtí ãꞌdô tãsĩ yã? Gólâ ꞌê ꞌdĩ tã tãndí ꞌî má drí. Tã gólâkâ ꞌdĩ sû trá má rú tákányĩ. 11 Ngá ãkó lé ꞌbá ró rî ꞌbá yî âꞌdô ĩyî ꞌbãꞌá ãní bê nõngá kậyı̣̂ vósĩ cé. Gõꞌdá má îcá kô rĩlí zãâ ãní bê nõngá. 12 Dõ õkó ꞌdĩ drí ûtúlı̣́ má drı̣̃ı̣̂ ꞌdĩ, tã ífí lâ kĩ, gólâ êdê ꞌdĩ ámâ rúꞌbạ́ ãvõ ꞌî ꞌbãlé ꞌbú ꞌá. 13 Má âtâ ãnî drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, õzõ óõtírĩ tã âtî-âtî tãndí Ôvârí kâ pẽê ãngó ꞌásĩ õjílã ꞌbạ̃súrú ndrĩ kâ rî drí rî, áâꞌdô tã tãndí õkó ꞌdĩ drí ꞌẽlé ꞌdĩ tã lâ âtáꞌá õjílã drí, tãlâ gólâ rî tã ı̣̂sũzó bê.”
Tã Yúdạ̃ drí tã ꞌbãzó Yésũ rî drı̣́-bã fẽzó drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî drí rî
(Márãkõ 14.10-11; Lúkạ̃ 22.3-6)
14 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, lãjóꞌbá ãlô Yésũ kâ rú bê Yúdạ̃ Ĩsĩkãrĩyótã rî drí ngãzó nĩlí drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî ngálâ, tãlâ Yésũ rî drı̣́-bã fẽzó gólĩyî drí. 15 Gõꞌdá Yúdạ̃ drí tã îjízó gólĩyî tı̣́ kĩ nĩ rî, “Õzõ nĩ õlẽ tã-drı̣̃ trá má drí Yésũ rî drı̣́-bã fẽzó ãnî drí rî, nĩ âꞌdô ậdı̣̂ fẽꞌá má drí tạ̃sı̣̂ yã?” Gõꞌdá drílĩyî tã îjî Yúdạ̃ kâ ꞌdĩ drı̣̃ lâ lôgõzó. Gólĩyî drí ậdı̣̂ ífí lãzó nyâꞌdî-trá-drı̣̃-lâ-ngâ-mûdrı̣́ sílĩvã ꞌásĩ fẽlé Yúdạ̃ drí. 16 Gõꞌdá îtõlé kậyı̣̂ rî ꞌdĩ ꞌásĩ rî, Yúdạ̃ drí îtõzó rĩꞌá lạ́tı̣̂ lôndãlé, tãlâ yí fẽ ró Yésũ rî drı̣́-bã bê gólĩyî drí.
Tã Yésũ drí ngá nyãnyã ạ̃dũkũ nyãzó lãjóꞌbá íyíkâ yí bê rî
(Márãkõ 14.12-26; Lúkạ̃ 22.7-23; Yõwánĩ 13.21-30)
17 Gõꞌdá nĩngá sĩ, kậyı̣̂ drı̣̃-káká kãrámã ãmbãtã ạ̃kú ãkó rî kâ rî kâ âcâ bê rî, lãjóꞌbá Yésũ kâ rî ꞌbá yî drí ânĩzó tã îjílí gólâ tı̣́ kĩ nĩ rî, “Ní lẽ ãmâ drí nĩlí kãrámã lậvũ-lậvũ kôrô kâ êdélé ãmâ drí nyãlé ángô lé yã?”*26.17 Kãrámã ãmbãtã ạ̃kú ãkó rî kâ ꞌdĩ, órî rĩꞌá ꞌẽlé kậyı̣̂ njı̣̂-drı̣̃-lâ-rı̣̃. Órî nyãsá kãrámã lậvũ-lậvũ kôrô kâ rî kâ êdélé kậyı̣̂ sı̣́sı̣́ kãrámã rî ꞌdĩ kâ ꞌá.
18 Gõꞌdá Yésũ drí tã-drı̣̃ lôgõzó lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ, “Nĩ ngâ nĩlí fĩlí jạ̃rı̣́bạ̃ ạ́ngı̣́ Yẽrõsãlémã kâ nã ꞌálâ. Õzõ nĩ õcâ trá tólâ rî, nĩ âꞌdô ãgô ãzâ ûsúꞌá. Nĩ âtâ tã gólâ drí kĩ, ‘Tã îmbá ꞌbá ãmákâ kĩ nĩ rî, kậyı̣̂ gólâ Ôvârí drí ꞌbãlé yí drí rî trá ãnyî ꞌẽꞌá âcálé. Yí âꞌdô ânĩꞌá kãrámã lậvũ-lậvũ kôrô kâ nyãlé ní drí ꞌbá ꞌá ãmâ lãjóꞌbá íyíkâ yí bê.’ ” 19 Gõꞌdá lãjóꞌbá Yésũ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí nĩzó ĩyî tã ꞌdî ꞌẽlé té õzõ Yésũ drí âtálé gólĩyî drí ꞌdĩ kâtí. Drílĩyî ngá nyãnyã kãrámã kâ êdézó ãgô ꞌdĩ drí ꞌbã ꞌá nĩngá.
20 Gõꞌdá câ bê lạ̃njạ́túlı̣́ bê rî, Yésũ yî drí rû êꞌbézó võ ãlô ꞌá lãjóꞌbá íyíkâ mûdrı̣́-drı̣̃-lâ-ngâ-rı̣̃ ꞌdî ꞌbá yí bê kãrámã ꞌdî nyãlé. 21 Gólĩyî õtírĩ ꞌbãâ rĩꞌá ngá nyãꞌá rî, Yésũ drí ngãzó tã âtálé lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ, “Má âtâ ãnî drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, lãjóꞌbá ãlô ãnî lãfálé sĩ âꞌdô ámâ drı̣́-bã fẽꞌá ámâ ạ̃jú-ꞌbá-ãzí yî drı̣́gạ́.” 22 Gõꞌdá lãjóꞌbá Yésũ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî ârî ĩyî úlı̣́ gólâ drí âtálé ꞌdĩ bê rî, gólĩyî drí âꞌdózó ndrĩ tã ı̣̂sũ ró rõô. Gõꞌdá drílĩyî ngãzó rĩꞌá ĩyî âꞌdálé Yésũ drí ãlô-ãlô kĩ, “Kúmú, õjílã ꞌẽ ꞌbá ánî drı̣́-bã fẽlé rî âꞌdô âꞌdóꞌá mâ ĩꞌdî yã?”
23 Gõꞌdá Yésũ drí tã-drı̣̃ lôgõzó drílĩyî kĩ nĩ rî, “Õjílã ãlô ãnî lãfálé ꞌásĩ gólâ ngbãângbânõ rĩ ꞌbá drı̣́ sõlé má bê sãánĩ ãtó kâ ãlô ꞌá rî âꞌdô ámâ drı̣́-bã fẽꞌá nĩ. 24 Áâꞌdô mâ gólâ âjólé ûrú lésĩ nô fũꞌá, õzõ tã lâ îgĩlí trá búkũ Ôvârí kâ ꞌá rî kâtí. Gõꞌdá õjílã gólâ ꞌẽ ꞌbá ámâ drı̣́-bã fẽlé ꞌdĩ, Ôvârí âꞌdô lâŋõ õnjí tẽtẽ fẽꞌá drílâ. Tí âꞌdô âꞌdóꞌá tãndí ró õzõ úũtı̣̂ õjílã rî ꞌdĩ kô.”
25 Yúdạ̃ gólâ tíbê ꞌẽ ꞌbá Yésũ rî drı̣́-bã fẽlé rî drí tã îjízó gólâ tı̣́ kĩ nĩ rî, “Tã îmbá ꞌbá, âꞌdô âꞌdóꞌá ãꞌdî ĩꞌdî yã? Mâ ĩꞌdî yã?” Yésũ drí tã-drı̣̃ lôgõzó drílâ kĩ nĩ rî, “Ãwô, nî ĩꞌdî!”
26 Gõꞌdá Yésũ yî õtírĩ rĩî ngá nyãlé rî, gólâ drí ãmbãtã trõzó. Drílâ rãtáã ꞌẽzó Ôvârí drí ãmbãtã ꞌdî tãsĩ. Drílâ ãmbãtã ꞌdî ꞌâ lâ ûpı̣̃zó, gõꞌdá drílâ trõzó lâ fẽlé lãjóꞌbá íyíkâ yî drí tã âtâ-âtâ bê kĩ nĩ rî, “Nĩ trõ, nĩ nyâ, nõô rĩꞌá ámâ rúꞌbạ́ ꞌî.” 27 Gõꞌdá Yésũ drí kpá ĩgã õdrá âlâꞌbâ kâ trõzó. Drílâ rãtáã ꞌẽzó Ôvârí drí tã lâ tãsĩ. Gõꞌdá drílâ fẽzó lâ lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí mvũlı̣́ tã âtâ-âtâ bê kĩ nĩ rî, “Ãnî ndrĩ, nĩ mvû! 28 Nõô rî ámâ ãrí tã-drı̣̃ lẽlẽ óꞌdí êdézó Ôvârí yî lãfálé õjílã íyíkâ yí bê rî ĩꞌdî, tíbê rã ꞌbá tã õnjí õjílã kâ âyê-âyê kâ tãsĩ rî ĩꞌdî. 29 Má âtâ ãnî drí, má îcá kô õdrá nõ mvũlı̣́, cãlé bũúũ kậyı̣̂ gólâ má drí ꞌẽzó mvũlâ ãní bê kpá óꞌdí kậyı̣̂ ámâ átá drí ámâ ꞌbãzó kúmú ró õjílã drı̣̃lı̣́ rî tú.”
30 Nĩngá sĩ rî, Yésũ yî drí lôngó Ôvârí rî lûyı̣̂ kâ ngõzó lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yí bê. ꞌDĩî vósĩ rî, drílĩyî nĩzó únı̣́ fê dõ kâ bê yí drı̣̃ı̣̂ rî ꞌálâ.
Tã Yésũ drí tã Pétẽrõ drí ꞌẽzó íyî tı̣̂ gãlé rî tã lâ âtázó rî
(Márãkõ 14.27-31; Lúkạ̃ 22.31-34; Yõwánĩ 13.36-38)
31 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ drí tã lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí ꞌẽzó rãlé yí rú sĩ rî tã lâ âtázó gólĩyî drí. Gólâ kĩ, “Má âtâ ãnî drí, ngạ́cı̣̂ nõ sĩ, nĩ âꞌdô rãꞌá ndrĩ ámâ âyélé, tãlâ Ôvârí âtâ tã trá tã îgĩ íyíkâ ꞌá kĩ nĩ rî,
‘Má âꞌdô kạ́bı̣̃lı̣́kı̣̃ lôkí ꞌbá fũꞌá,
gõꞌdá kạ́bı̣̃lı̣́kı̣̃ gólâkâ âꞌdô ĩyî rû lâpẽꞌá ndrĩ vólé.’
Zẽkãríyã 13.7
32 Má âꞌdô lîdríꞌá õdrã ꞌásĩ. ꞌDĩî vósĩ rî, má âꞌdô lậvũꞌá sı̣́sı̣́ ãnî ândrá Gãlĩláyã ꞌálâ. Nĩ âꞌdô nĩꞌá ámâ ûsúlı̣́ tólâ.”
33 Gõꞌdá Pétẽrõ drí ngãzó tã-drı̣̃ lôgõlé Yésũ drí kĩ nĩ rî, “Ámâ ãzí-ãzí yî õlậꞌbû gbõ lé ndrĩ ánî âyélé rî, má îcá kô ánî âyélé.”
34 Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó Pétẽrõ drí kĩ, “Pétẽrõ, má âtâ ní drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, ngạ́cı̣̂ nõ sĩ, drẽ ãkpãkãꞌdã ꞌạ̃ꞌú-lúgú drí cı̣́rı̣̃ ꞌbẽ ãkó rî, ní âꞌdô tı̣̂ gãꞌá má rú sĩ ândâlâ nâ. Ní âꞌdô tã âtáꞌá kĩ nĩ rî, yí nı̣̃ı̣́ mâ kô.”
35 Gõꞌdá Pétẽrõ drí tã-drı̣̃ lôgõzó Yésũ drí kĩ nĩ rî, “Má îcá kô tı̣̂ gãlé ní rú sĩ. Õzõ ãꞌdô õdrã ꞌî rî, mã âꞌdô drãꞌá ní bê.” Gõꞌdá lãjóꞌbá ãzí ꞌdĩ ꞌbá yî drí kpá tã âtázó õzõ Pétẽrõ drí âtálé ꞌdĩ kâtí.
Tã Yésũ drí rãtáã ꞌẽzó Gẽtẽsẽmánĩ ꞌálâ rî
(Márãkõ 14.32-42; Lúkạ̃ 22.39-46)
36 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, Yésũ yî drí nĩzó cãlé võ gólâ zı̣̃lı̣́ Gẽtẽsẽmánĩ rî ꞌálâ. Gólĩyî câ bê tólâ rî, Yésũ drí ngãzó tã âtálé lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “Nĩ rî nõngá. Mâ drẽ nĩꞌá gbíyá ạ̃tı̣́ ꞌálâ rãtáã ꞌẽlé.” 37 Gõꞌdá Yésũ drí Pétẽrõ yî, Zẽbẽdáyõ rî mvá rı̣̃ Yãkóbã yî Yõwánĩ bê rî ꞌbá yî drı̣̃zó kpãâ yí bê. Gõꞌdá Yésũ drí âꞌdózó ĩzã ró gõꞌdá kpá tã ı̣̂sũ ró rõô. 38 Gõꞌdá gólâ drí tã âtázó lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “Ámâ pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ trá tã ı̣̂sũ ró rõô. Tã ı̣̂sũ ꞌdî ꞌê trá ámâ fũlı̣́. Nĩ rî nõngá lı̣̃fı̣́ ngbậ ró tãlâ rãtáã ꞌẽlé má bê.”
39 Nĩngá sĩ, Yésũ drí ngãzó nĩlí gbíyá ạ̃tı̣́ ꞌálâ, gõꞌdá drílâ íyî lâlãzó vũdrı̣́ ı̣̃nyạ́kú drı̣̃ı̣̂ rãtáã ꞌẽlé kĩ, “Tátá, õzõ ĩîcâ trá ní lı̣̃fı̣́ rî, ní trõ ĩgã mvá lâŋõ gólâ ꞌẽ ꞌbá ámâ ꞌẽlé rî kâ nõ vólé. Gõꞌdá ní ꞌê tã gólâ ní drí lẽlé ꞌẽlé rî ĩꞌdî, âꞌdó kô tã gólâ má drí lẽlé rî ĩꞌdî.”
40 Gõꞌdá Yésũ drí ngãzó gõlé lãjóꞌbá íyíkâ nâ ꞌdĩ ꞌbá yî ngálâ. Gólâ drí gólĩyî ûsúzó rĩꞌá ĩyî ậꞌdú kõꞌá. Gõꞌdá gólâ drí ngãzó tã âtálé Pétẽrõ yî drí kĩ, “Nĩ îcá kô rĩlí lı̣̃fı̣́ ngbậ ró rãtáã ꞌẽlé má bê cãlé cé ı̣̃tú-pá ãlô ãꞌdô tãsĩ yã? 41 Nĩ rî lı̣̃fı̣́ ngbậ ró rãtáã ꞌẽlé, tãlâ Sãtánã õzó ãnî ûjũû kô ámâ âyélé. Ãnî pı̣̃pı̣̂sı̣́lı̣́ lẽ tã tãndí ꞌẽlé, gõꞌdá ãnî rúꞌbạ́ rĩꞌá cú ĩtí mbârâkã ãkó tã rî ꞌdĩ ꞌẽzó.”
42 Gõꞌdá Yésũ drí gõzó kpá óꞌdí nĩꞌá rãtáã ꞌẽlé. Gólâ kĩ, “Tátá, õzõ ĩîcâ kô ní drí ĩgã mvá lâŋõ kâ nõ trõlé vólé má drí mvũ ãkó lâ rî, má âꞌdô ꞌẽꞌá lâ õzõ ní drí lẽlé rî kâtí.” 43 Nĩngá sĩ, Yésũ drí ngãzó gõlé lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî ngálâ. Gõꞌdá gólâ drí kpá gólĩyî ûsúzó rĩꞌá lûsúꞌá ậꞌdú drí sĩ.
44 Gõꞌdá drílâ ngãzó lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî âyélé, nĩzó rãtáã ândâlâ nâ lâ ꞌẽlé. Gõꞌdá drílâ kpá rãtáã ãlô-ãlô ꞌdĩ ꞌẽzó ĩꞌdî. 45 Gõꞌdá Yésũ drí gõzó lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî ngálâ. Gólâ ûsû gólĩyî rĩꞌá ậꞌdú kõꞌá. Gõꞌdá gólâ drí tã âtázó drílĩyî kĩ, “Ãnî drẽ zãâ rĩꞌá ậꞌdú kõꞌá yã? Nĩ ndrê drẽ, ı̣̃tú-pá âcâ trá ngbãângbânõ ꞌẽzó mâ gólâ âjólé ûrú lésĩ nô drı̣́-bã lâ fẽlé tã õnjí ꞌbá yî drı̣́gạ́. 46 Nĩ ngâ ûrû, mã nĩ ró bê! Nĩ ndrê õjílã gólâ ꞌẽ ꞌbá ámâ drı̣́-bã fẽlé rî rĩꞌá ânĩꞌá nã!”
Tã Yésũ rî rũzó rî
(Márãkõ 14.43-50; Lúkạ̃ 22.47-53; Yõwánĩ 18.3-12)
47 Gõꞌdá nĩngá sĩ, Yésũ õtírĩ rĩî drẽ zãâ tã âtáꞌá lãjóꞌbá íyíkâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí rî, kôrô lãjóꞌbá gólâkâ ãlô Yúdạ̃ rî drí âcázó õjílã õꞌbí bê dũû. Õjílã rî ꞌdĩ ꞌbá yî, drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî gõꞌdá gólĩyî sı̣́sı̣́-lésĩ rî ꞌbá yí bê rî âjô gólĩyî nĩ lı̣́gú mbẽlẽsó-mbélésô bê gõꞌdá kpá pı̣̃drı̣́gú ạ́ngı̣́ ạ́ngı̣́ yí bê ĩyî drı̣́gạ́ sĩ, ânĩꞌá Yésũ rî rũlı̣́. 48 Yúdạ̃ âꞌdâ lạ́tı̣̂ yí drí ꞌẽzó Yésũ rî drı̣́-bã fẽlé rî trá ạ̃kû ró õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí. Gólâ kĩ, “Õjílã gólâ má drí ꞌẽꞌá nĩꞌá âmvólâ bı̣́-ꞌbálé lâ võlé rî, nĩ rû gólâ ĩꞌdî.” 49 Gõꞌdá gólĩyî ânĩ bê âcálé rî, Yúdạ̃ drí nĩzó mbı̣̂ Yésũ ngálâ, nĩꞌá nî-bê-yã fẽlé Yésũ drí, gólâ kĩ, “Tã îmbá ꞌbá, nî bê yã?” Gólâ drí Yésũ rî âmvózó bı̣́-ꞌbálé lâ võlé.
50 Gõꞌdá Yúdạ̃ ꞌê nî-bê-yã bê Yésũ drí rî, Yésũ drí tã âtázó gólâ drí kĩ nĩ rî, “Ámâ rû-lẽ-ãzíyã, ní ꞌê tã ní drí ânĩꞌá ꞌẽlâ rî.”
Gõꞌdá kôrô õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí ngãzó ndrõlé ạ̃ngbũ Yésũ drı̣̃ı̣̂. Gõꞌdá drílĩyî Yésũ rî rũzó. 51 Gõꞌdá lãjóꞌbá ãlô lãjóꞌbá Yésũ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî lãfálé ꞌásĩ drí lı̣́gú mbẽlẽsõ íyíkâ ângízó fókã lâ ꞌásĩ. Gõꞌdá kôrô drílâ rû ı̣̂ꞌbũ ꞌbá drı̣́-ꞌbá drı̣́-ꞌbá Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yî rî kâ rî kâ bı̣́ lâ gãzó njíyá vólé vũdrı̣́.
52 Gõꞌdá Yésũ drí tã âtázó lãjóꞌbá gólâ rû ı̣̂ꞌbũ ꞌbá ꞌdĩ bı̣́ lâ gã ꞌbá ꞌdĩ drí kĩ nĩ rî, “Ní sõ lı̣́gú áníkâ ꞌdĩ lôgõlé vólé fókã lâ ꞌá. Õjílã gólĩyî rĩ ꞌbá ạ̃wạ̃ ꞌẽlé lı̣́gú mbẽlẽsó-mbélésô rî ꞌbá yî sĩ rî, áâꞌdô kpá gólĩyî fũꞌá lı̣́gú mbẽlẽsó-mbélésô sĩ. 53 Mí nı̣̃ı̣́ kô kĩ nĩ rî, má âꞌdô îcáꞌá ámâ átá Ôvârí rî zı̣̃lı̣́ mãlãyíkã âjólé ânĩꞌá ámâ pãlé yã? Gólâ âꞌdô îcáꞌá mãlãyíkã âjólé dũûdû. 54 Gõꞌdá õzõ Ôvârí ãâjô mãlãyíkã trá ânĩꞌá ámâ pãlé rî, tã gólâ îgĩlí búkũ Ôvârí kâ ꞌá ꞌẽ ꞌbá rû ꞌẽlé ámâ tãsĩ rî âꞌdô rû ꞌẽꞌá ángô tí yã?”
55 Gõꞌdá Yésũ drí ngãzó tã âtálé õjílã õꞌbí ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “Nĩ ânĩ ámâ rũlı̣́ lı̣́gú mbẽlẽsó-mbélésô bê gõꞌdá kpá pı̣̃drı̣́gú ạ́ngı̣́ ạ́ngı̣́ yí bê õzõ õjílã gólâ tã õnjí ꞌẽ ꞌbá mı̣́rı̣̃ rú rî kâtí ãꞌdô tãsĩ yã? Má rî trá tã îmbálé kậyı̣̂ vósĩ cé ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ jó ạ́ngı̣́ Ôvârí kâ rî kâ ꞌá. Nĩ rú mâ kô tólâ ãꞌdô tãsĩ yã? 56 Tã gólĩyî ndrĩ ãnî drí rĩꞌá ꞌẽlâ ꞌdĩ ꞌbá yî, ꞌê rû ĩtí ꞌdĩ, tãlâ úlı̣́ gólĩyî tã ậngũ ꞌbá yî drí îgĩlí búkũ Ôvârí kâ ꞌá rî ãꞌdô ró bê tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró.”
Nĩngá sĩ rî, lãjóꞌbá Yésũ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî drí lârázó ndrĩ Yésũ rú sĩ, gólâ rî âyélé élê.
Tã Yésũ drí âdrézó lãkíkã ꞌá drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ândrá rî
(Márãkõ 14.53-65; Lúkạ̃ 22.54-55, 63-71; Yõwánĩ 18.13-14, 19-24)
57 Gõꞌdá nĩngá sĩ rî, õjílã gólĩyî Yésũ rî rũ ꞌbá rî yî drí gólâ rî trõzó âjílí ãmbá drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ rî ꞌbá yí kâ rú bê Kãyífã rî drí jó ꞌálâ. Tólâ lãꞌbí îmbá ꞌbá yî gõꞌdá õjílã gólĩyî sı̣́sı̣́-lésĩ rî ꞌbá yí bê êꞌbê ĩyî rû trá drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Yúdạ̃ yí kâ ãzâ ꞌbá yí bê, tãlâ ĩyî drí tã-vó Yésũ kâ kĩzó bê. 58 Gõꞌdá Pétẽrõ drí ngãzó ꞌdẽlé nĩlí Yésũ yî vósĩ jẽjẽ ró vólé lésĩ. Drílâ ânĩzó âcálé ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ Kãyífã kâ rî ꞌá. Gólâ câ bê tólâ rî, drílâ fĩzó nĩꞌá rĩlí võ ãlô ꞌá lómígówá gólĩyî rĩ ꞌbá ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ ꞌdî vó lâ ndrẽlé rî ꞌbá yí bê, tãlâ yí ndrê ró tã gólâ ꞌẽ ꞌbá rû ꞌẽlé Yésũ drí rî bê. 59 Gõꞌdá jó Yésũ rî lôfízó ꞌálâ ꞌdĩ ꞌá tólâ rî, tã kĩ ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî ndrĩ õjílã gólĩyî rû êꞌbé ꞌbá tólâ nã ꞌbá yí bê, drílĩyî rĩzó õjílã gólĩyî ꞌẽ ꞌbá tã âꞌbãlé Yésũ rú õnjõ sĩ rî lôndãlé, tãlâ ĩyî drí gólâ rî fũzó bê. 60 Gbõ lé õjílã dũû âfõ ĩyî bê tã âtálé Yésũ rú õnjõ sĩ rî, úûsú tã õnjí Yésũ drí ꞌẽlé rî kô. Ạ̃dũkũ lâ ró rî, ãgô ãzâ ꞌbá yî rı̣̃ drí ngãzó âfõlé âdrélé tã kĩ ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî ândrá tã âꞌbãlé Yésũ rú õnjõ sĩ kĩ, 61 “Ãgô nõ kĩ nĩ rî, yí âꞌdô îcáꞌá jó ạ́ngı̣́ Ôvârí kâ ûfúlı̣́, gõꞌdá yí drí bẽzó lâ óꞌdí võ lâ ꞌá kậyı̣̂ nâ sĩ.”
62 Gõꞌdá ãmbá drı̣̃-ꞌbá ạ́ngı̣́ ꞌdĩ ꞌbá yí kâ ꞌdĩ ârî úlı̣́ ãgô ꞌdĩ ꞌbá yî drí âtálé ꞌdĩ bê rî, drílâ ngãzó ûrû tã âtálé Yésũ drí kĩ nĩ rî, “Ní ârî úlı̣́ ãgô ꞌdĩ ꞌbá yî drí âtálé ní rú ꞌdĩ trá yã? Nî cú tã ãzâ bê lôgõlé tã gólĩyî drí âtálé ní rú ꞌdĩ vó lâ ꞌásĩ yã?” 63 Gõꞌdá Yésũ drí rĩzó tı̣́tı̣́ úlı̣́ âtá ãkó. Nĩngá sĩ, ãmbá ꞌdĩ drí tã âtázó Yésũ drí kĩ nĩ rî, “Má ꞌbã ní drí lãtrítrí îtrílí Ôvârí gólâ rĩ ꞌbá lédrẽ-lédrẽ ró rî rú lâ sĩ, ní âꞌdâ ãmâ drí õzõ ní ãꞌdô pạ̃tı̣́ı̣̃ ꞌdíyî pã ꞌbá, Ôvârí rî mvá ĩꞌdî rî.”
64 Gõꞌdá Yésũ drí tã-drı̣̃ lôgõzó kĩ nĩ rî, “Rĩꞌá õzõ ní drí âtálé ꞌdĩ kâtí. Gõꞌdá má âtâ ãnî drí tã pạ̃tı̣́ı̣̃ ró, ı̣̃zạ́tú rî, nĩ âꞌdô mâ gólâ âjólé ûrú lésĩ nô ndrẽꞌá rĩrĩ ꞌá Ôvârí mbârâkã ãkĩ rî drı̣́-ágó drı̣̃ lésĩ ró. Nĩ âꞌdô ámâ ndrẽꞌá âgõrẽ ꞌá mbârâkã bê ꞌbũû lésĩ mbãrãsãsã bê.”
65 Gõꞌdá ãmbá ꞌdĩ ârî úlı̣́ Yésũ drí âtálé ꞌdĩ bê rî, gólâ drí âꞌdózó õmbã ró, gõꞌdá drílâ ítá íyíkâ sĩzó õmbã sĩ. Gõꞌdá drílâ tã âtázó tã kĩ ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî drí kĩ, “Ãnî ndrĩ, nĩ ârî úlı̣́ gólâ drí âtálé Ôvârí rî ꞌdãzó ꞌdĩ trá. Gólâ âmã tã trá kĩ nĩ rî, yí ãꞌdô ꞌdíyî pã ꞌbá Ôvârí rî mvá ĩꞌdî. Mã lẽé gõꞌdá õjílã ãzãkã kô ânĩꞌá tã âtálé gólâ rî tãsĩ. 66 Gõꞌdá tã ı̣̂sũ-ı̣̂sũ ãníkâ ángô tí tã ãgô ꞌdĩ kâ tãsĩ yã?” Gõꞌdá drílĩyî ngãzó tã kĩlí Yésũ rú kĩ nĩ rî, “Gólâ âtâ úlı̣́ õnjí trá Ôvârí rú. Úfû gólâ vólé.”*26.66 Búkũ Lạ́vı̣̃ ꞌBá kâ vó ró rî, õjílã gólâ Ôvârí rî ꞌdã ꞌbá rî, áâꞌdô gólâ rî fũꞌá.
67 Nĩngá sĩ, drílĩyî Yésũ rî lı̣̃fı̣́ âmbézó kpạ̃ạ́kũ ítá sĩ. Gõꞌdá lómígówá ãzâ ꞌbá yî drí tũ lûwúzó gólâ rî lı̣̃fı̣́ ꞌá. Gõꞌdá ãzâ ꞌbá yî drí gólâ rî sı̣̃zó drı̣́ sĩ. Gõꞌdá ãzâ ꞌbá yî drí ĩyíkâ gólâ rî lı̣̃fı̣́ sãzó. 68 Gõꞌdá drílĩyî rĩzó ꞌdásí ꞌẽlé Yésũ rú tã îjî sĩ kĩ, “ꞌDíyî pã ꞌbá, ní âꞌdâ drẽ õjílã ánî sı̣̃ ꞌbá ꞌdĩ ãmâ drí.”
Tã Pétẽrõ drí tı̣̂ gãzó Yésũ rú sĩ rî
(Márãkõ 14.66-72; Lúkạ̃ 22.56-62; Yõwánĩ 18.15-18, 25-27)
69 Gõꞌdá Yésũ õtírĩ ꞌbãâ drẽ âdréꞌá lãkíkã ꞌá tã kĩ ꞌbá ꞌdĩ ꞌbá yî ândrá gõꞌdá Pétẽrõ drẽ kpá zãâ ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ ꞌdî ꞌá rî, ízámvá ãzâ rû ı̣̂ꞌbũ ꞌbá ró rî drí Pétẽrõ rî ndrẽzó. Drílâ ânĩzó tã âtálé Pétẽrõ drí kĩ, “Ákĩ, nî fí ĩꞌdî gólâ rĩ ꞌbá lậmúlı̣́ Yésũ gólâ Gãlĩláyã lé ꞌbá ró rî bê rî!” 70 Gõꞌdá Pétẽrõ ârî tã ízámvá ꞌdĩ drí âtálé gólâ drí ꞌdĩ bê rî, drílâ tı̣̂ gãzó õjílã gólĩyî drí rĩzó gólĩyí bê ꞌdĩ ândrá kĩ nĩ rî, “Má nı̣̃ı̣́ tã áníkâ rĩꞌá âtálé ꞌdĩ kô!”
71 Gõꞌdá Pétẽrõ ní drí ngãzó nĩlí võ ꞌdî ꞌásĩ gõlé ạ́tı̣̃ ndõgõ ꞌdî kâ rî tı̣́ ꞌálâ. Ạ́tı̣̃ tı̣́ tólâ rî, õjílã ãzâ ꞌbá yî kpá bê rĩꞌá ĩyî âdréꞌá nĩngá. Gõꞌdá ízámvá ãzâ rû ı̣̂ꞌbũ ꞌbá ró rî drí kpá Pétẽrõ rî ndrẽzó. Ízámvá ꞌdĩ drí gólâ rî âꞌdázó õjílã ꞌdî ꞌbá yî drí kĩ nĩ rî, “Ãgô nõ õjílã ãlô gólâ rĩ ꞌbá lậmúlı̣́ Yésũ gólâ Nãzãrétã lé ꞌbá ró rî yí bê rî ĩꞌdî.” 72 Gõꞌdá Pétẽrõ ní ârî úlı̣́ ꞌdĩ bê rî, ní drí tı̣̂ gãzó ândálé kpá óꞌdí. Gõꞌdá ní drí lãtrítrí îtrízó gõꞌdá tã âtázó kĩ nĩ rî, “Má nı̣̃ı̣́ ãgô ꞌdĩ kó kô!”
73 Gõꞌdá ı̣̃tú-pá dã vósĩ rî, õjílã ãzâ ꞌbá yî gólĩyî rĩ ꞌbá âdrélé tólâ nã ꞌbá yî drí ânĩzó ĩyî tã âtálé Pétẽrõ drí kĩ, “Pạ̃tı̣́ı̣̃, nî õjílã ãlô gólâ rĩ ꞌbá lậmúlı̣́ Yésũ yí bê rî ĩꞌdî! Mã nı̣̃ nî úlı̣́ âtâ-âtâ áníkâ ꞌásĩ, ní rî úlı̣́ âtálé nyé õzõ Gãlĩláyã lé ꞌbá kâtí.” 74 Gõꞌdá Pétẽrõ ní drí lãtrítrí îtrízó kĩ nĩ rî, “Õzõ má ãꞌdô fí ãlô õjílã Yésũ kâ ꞌásĩ rî ĩꞌdî rî, ngá ãzâ õꞌê mâ! Má nı̣̃ı̣́ ãgô ꞌdĩ kô!”
Úlı̣́ Pétẽrõ kâ ꞌdĩ vósĩ rî, kôrô ꞌạ̃ꞌú-lúgú drí cı̣́rı̣̃ ꞌbẽzó. 75 Gõꞌdá Pétẽrõ ârî ꞌạ̃ꞌú-lúgú ꞌdĩ cı̣́rı̣̃ lâ bê rî, kôrô úlı̣́ Yésũ drí âtálé gólâ drí kĩꞌá nĩ rî, “Drẽ ãkpãkãꞌdã ꞌạ̃ꞌú-lúgú ꞌbé cı̣́rı̣̃ kô rî, ní âꞌdô tı̣̂ gãꞌá má rú sĩ ândâlâ nâ” rî drí âgázó gólâ drı̣̃ı̣̂. Gõꞌdá úlı̣́ Yésũ kâ ꞌdĩ ꞌbá yî âgâ bê Pétẽrõ drı̣̃ı̣̂ rî, drílâ ngãzó fõlé ĩví ꞌálâ ạ̃ꞌdı̣́-drı̣̃ ꞌdî ꞌásĩ, gõꞌdá drílâ ngãzó rĩꞌá ãwó ngõlé ngbạ́lạ́-ngbạ́lạ́ ı̣̃lı̣́ndrı̣̂ bê tã õnjí íyíkâ ꞌdĩ tãsĩ.
*26:2 26.2 Úfû Yésũ kôrô kãrámã ꞌdî vósĩ tã âꞌdâ ró kĩ, Yésũ rĩꞌá õzõ kạ́bı̣̃lı̣́kı̣̃ gólâ fũlı̣́ ãrí lâ lôbẽlé jó tı̣́lı̣́ sĩ õjílã õpâ ró ngá bê rî kâtí.
*26:17 26.17 Kãrámã ãmbãtã ạ̃kú ãkó rî kâ ꞌdĩ, órî rĩꞌá ꞌẽlé kậyı̣̂ njı̣̂-drı̣̃-lâ-rı̣̃. Órî nyãsá kãrámã lậvũ-lậvũ kôrô kâ rî kâ êdélé kậyı̣̂ sı̣́sı̣́ kãrámã rî ꞌdĩ kâ ꞌá.
*26:66 26.66 Búkũ Lạ́vı̣̃ ꞌBá kâ vó ró rî, õjílã gólâ Ôvârí rî ꞌdã ꞌbá rî, áâꞌdô gólâ rî fũꞌá.