1 Jndë na tui nanꞌminꞌ, tomantyꞌí yo Jesús ndyuaa Galilea. Ee nque nnꞌan na conintque ndëë nnꞌan judíos, jnaanꞌ na tojooꞌ nꞌonhan na ninꞌquinanꞌcueeꞌhan jon, joꞌ na tavininꞌcja nndaꞌ jon ndyuaa Judea. 2 Ndoꞌ vavindyo na ngueeꞌ nguee na conanꞌtꞌmaanꞌ nnꞌan judíos xjen na conanꞌyahan xqueꞌncüanꞌ cüenta jndye na covañjoonꞌ nꞌonhan nchu vaa tomꞌan ndochiihan ndyuꞌñeenchen. 3 Ndoꞌ vi na mavaa xjen na ngueeꞌ juu ngueeꞌñeen, tondue ntyje nquii jon nnon jon:

—Cüa, quinduiꞌ ntjoohin. Cjaꞌ ndyuaa Judea chaꞌ joo nnꞌan na cotsayꞌonhan yo jñꞌoon na mancyaꞌ na mꞌanhan joꞌ, mantyi ndëë njntyꞌia ndëëhan tsꞌian na matsaꞌ. 4 Ee tsꞌan na mantyja tsꞌon na cantyja nꞌon nnꞌan yohin, tyiꞌquichuhanꞌ na ntjohin na ninnquii juu. Tsoñꞌen nnꞌan ncyaꞌ jndyoyu na quindiohan ntyja ꞌnaanꞌ tsꞌian na matsaꞌ.

5 Ndöꞌ jñꞌoon na jnduehan nnon jon ngꞌe min nquehin tyíꞌcantyja nꞌonhan jon. 6 Ndoꞌ tso jon ndëëhan:

—Tyiꞌcoventyja xjen na ntsiꞌman ja ndëë nnꞌan na condui ja nquii jon na itsinꞌman ñuaan nnꞌan. Majoꞌ ꞌoꞌ minꞌcya ro xjen na ninꞌcondyiꞌhoꞌ, taꞌnan na toncuuꞌ. 7 Joo nnꞌan tsonnangue, tyiꞌcꞌonhan na tyiꞌcueeꞌ nꞌonhan ꞌoꞌ. Majoꞌ ninnquiiꞌchen mꞌanhan na tyiꞌcueeꞌ nꞌonhan ja, ngꞌe na macüjiꞌ jndyoyu ntyja ꞌnaanꞌ natyia na contꞌahan. 8 Cüa, cꞌo nquehoꞌ ngueevaꞌ, ja yandëcya yajoꞌ chi ncjö. Ee tyiꞌcoventyja xjen na ntsiꞌman na condui ja nquii jon na itsinꞌman ñuaan nnꞌan.

9 Vi jndë na tso jon na nndaꞌ ndëëhan, ntjontyichenhin ndyuaa Galilea vendye xuee.

10 Majoꞌ ya na jndë tyꞌe ntyje jon na ngueeꞌ juu ngueeꞌñeen, yajoꞌ mantyi tantyja jon, majoꞌ tasiꞌman jndyoyuhin ndëë nnꞌan. Tja jon chaꞌvijon tsꞌan na tyiꞌquintꞌue tsꞌon na njntyꞌia nnꞌanhin. 11 Ndoꞌ nnꞌan judíos na tyiꞌcueeꞌ nꞌonhan jon, tojntꞌuehan jon quiiꞌ ntꞌan nnꞌan na tyꞌe nguee. Totaꞌxeeꞌhan, tonduehan:

—¿Yuu jon mꞌaan tsanꞌñeen?

12 Ndoꞌ nnꞌan na jndye jndyiꞌhin, tꞌman vaa na tyiꞌcüijon na jnanꞌneinhan ntyja ꞌnaanꞌ jon. Ee ñꞌen joohan na jnduehan: “Juu tsanvaꞌ, ya tsꞌanhin.” Majoꞌ mañoon ntyjehan jnduehan: “Tyiꞌyuuꞌhanꞌ ee itsiviꞌnnꞌan jon nnꞌan.”

13 Majoꞌ tajnanꞌnein jndyoyuhan ntyja ꞌnaanꞌ jon ngꞌe ncyaahan ntyjehan nnꞌan judíos na conintque ndëëhan.

14 Ya na tixoncüe na mꞌaan juu ngueeꞌñeen, yajoꞌ taqueeꞌ Jesús quiiꞌ vatsꞌon tꞌman ꞌnaan nnꞌan judíos ndoꞌ joꞌ totsiꞌman jon ndëë nnꞌan. 15 Majoꞌ nque nnꞌan judíos na conintque, tomꞌaanꞌ jndyi nꞌonhin ntyja ꞌnaanꞌ jñꞌoon na toninncyaa jon. Tonduehan:

—Tsanvahin tatja juu scuela naijon na jnanꞌjnꞌaan. Yajoꞌ ¿Nchu vaa na condëë na itsitjonꞌ juu jñꞌoon?

16 Ndoꞌ na nndaꞌ jnduehan, tso Jesús ndëëhan:

—Chito ncö sijntꞌa jñꞌoon na matsiꞌman. Nquii jon na iꞌua jon tsꞌian nnön na jndyö quiiꞌ ntꞌanhoꞌ, juu jon itsijndaꞌ joo jñꞌoonmin na matsiꞌman ndëëhoꞌ. 17 Majoꞌ minꞌcya ro tsꞌan na ninꞌquitsꞌaa juu ꞌnan na ntꞌue tsꞌon Tyoꞌtsꞌon, ncüaaꞌ tsꞌon juu na aa nquii jon sijndaꞌ jñꞌoon na matsiꞌman, ndoꞌ aa veꞌ jñꞌoon na sitiu ncö na mancya. 18 Ee minꞌcya ro tsꞌan na icüjiꞌ jñꞌoon ntyja ꞌnaanꞌ nquii, itsichon tsanꞌñeen na quindui tꞌmanhin ndëë ntyje juu. Majoꞌ minninchen tsꞌan na itsichon na cüitꞌmaanꞌ nquii jon na jñonhin, jñꞌoon na itsinin tsanꞌñeen, conduihanꞌ na mayuuꞌ, tyiꞌquitsꞌaa juu ꞌnan na tyiꞌquichuhanꞌ.

19 “Tji Moisés jñꞌoon na tquen jon ndëëhoꞌ na icoꞌxenhanꞌ ꞌoꞌ. Majoꞌ min na nndaꞌ vaa, taꞌnan ncüiihoꞌ na ivangueeꞌ juuhanꞌ. Ee xe na aa cotaꞌngueeꞌhoꞌ juu jñꞌoonꞌñeen, tyiꞌjeꞌcjooꞌ nꞌonhoꞌ na ninꞌquinanꞌcueeꞌhoꞌ ja.

20 Ndoꞌ tꞌa nanꞌñeen, jnduehan nnon jon:

—ꞌUꞌ tsixuanꞌ yutyia. ¿Nin tsꞌan na ijooꞌ tsꞌon na ninꞌquitscueeꞌ ꞌuꞌ?

21 Ndoꞌ sintcüeꞌ Jesús jñꞌoon ndëëhan, itso jon:

—Juu xuee na cotaꞌjndyëëhë, sinꞌman tsꞌan na ndicaca, ndoꞌ ngꞌe joꞌ tjonꞌ jñꞌoonhoꞌ na tyiꞌcaveeꞌ ngiohoꞌ yo ja. 22 Majoꞌ cüaaꞌ nꞌonhoꞌ jñꞌoon matsjö. Nquii Moisés tquen jon jñꞌoon na quintꞌahoꞌ yo yononꞌndaa ndahoꞌ chaꞌxjen na tontꞌa ndochihoꞌ na tomꞌan ndyu na toxenꞌ. Ndoꞌ juu tsꞌianꞌñeen conanꞌquindëhoꞌhanꞌ min juu xuee na cotaꞌjndyëëhë. Nque ndochiihoꞌ jnanꞌquitaꞌhin na contꞌahoꞌ na nndaꞌ. 23 Ndoꞌ mangiohoꞌ juu jñꞌoon na tquen Moisés incyaahanꞌ na vanaan na quinanꞌquindëhoꞌ costumbreꞌñeen xee na cotaꞌjndyëëhë. Ndoꞌ na nndaꞌ vaa ¿Ndu na conanꞌvjeehoꞌ ja jnaanꞌ juu xuee na cotaꞌjndyëëhë na sinꞌman ncüii tsꞌan viiꞌ? 24 Joꞌ chito veꞌ xiaꞌntyi ntjiꞌhoꞌ cüenta ntyja ꞌnan na covityincyo. Quitjiꞌhoꞌ cüenta ntyja ꞌnaanꞌ ꞌnan na chuhanꞌ.

25 Juu xjenꞌñeen, vendye nnꞌan Jerusalén taꞌhan taxeeꞌhan ndëë ntyjehan, jnduehan:

—Tsansꞌava, ¿Aa chito jon tsꞌan na cojntꞌue nanmꞌannꞌian njanhan na nnanꞌcueeꞌhanhin? 26 Majoꞌ quitquenhoꞌ cüenta, itsinin tyincyo jon ndëë nnꞌan, min tajñꞌoon quindue nanmꞌannꞌian nnon jon. ¿Aa ntsꞌaahanꞌ na nquehan conanꞌtiuhan na condui tsanvaꞌ nquii Mesías? 27 Majoꞌ nquii tsanꞌñeen, xjen na ncüjeeꞌ jon, tanin tsꞌan quintjii yuu jon na nnan jon. Majoꞌ tsanvaꞌ jeꞌ, ngiö ya yuu jon jnan jon.

28 Xjenꞌñeen siꞌman Jesús quiiꞌ vatsꞌon tꞌman ꞌnaan nnꞌan judíos. Ndoꞌ vi na jndë jndyii jon na nndaꞌ jndue nanꞌñeen, sue jon jndyeeꞌ jon. Itso jon:

—ꞌOꞌ conduehoꞌ na cotaꞌjnꞌaanhoꞌ ja ndoꞌ ngiohoꞌ yuu jon jnan. Majoꞌ chito jndyö ntyja njan ncö, nquii jon na conduihin jñꞌoon na mayuuꞌ, iꞌua jon tsꞌian nnön na mꞌan quiiꞌ ntꞌanhoꞌ, majoꞌ ꞌoꞌ tyiꞌquitaꞌjnꞌaanhoꞌhin. 29 Ja mancüiixjen mavajnꞌanhin, ee na mꞌaan jon jnan, ndoꞌ nquii jon iꞌua jon tsꞌian nnön na jndyö na mꞌanhoꞌ.

30 Ndoꞌ ngꞌe juu jñꞌoonvaꞌ na tso Jesús, tojooꞌ yantyi nꞌon nanmꞌannꞌianꞌñeen na ntꞌueviꞌhan jon. Majoꞌ ngꞌe na tyíꞌcoventyja xjen na ntyjii Tyoꞌtsꞌon na ngenon jon juu naviꞌ tꞌman, joꞌ minncüiihan tatꞌuehan jon. 31 Ndoꞌ nnꞌan na tomꞌan joꞌ, jndyehan tëntyja nꞌonhan jon. Tonduehan ndëë ntyjehan:

—Nquii Cristo, xjen na ncüjeeꞌ jon, ¿Aa jndyentyichen tsꞌian na ntsꞌaa jon na tyiꞌjeꞌquindëë nduihanꞌ ntyja najndei nquii tsꞌan, chintyi na itsꞌaa tsanvaꞌ?

32 Nque nnꞌan na conduihan tmaanꞌ fariseos tondyehan na tonanꞌnein nnꞌan jñꞌoonminꞌ ntyja ꞌnaanꞌ Jesús. Yajoꞌ jnanꞌjonhan jñꞌoon yo ntyee na conintque ndëë ntyjehan nnꞌan judíos na tꞌuahan tsꞌian ndëë cominsión na quitsacyꞌon nanꞌñeen jon. 33 Veꞌ jnaanꞌ joꞌ itso Jesús ndëë nnꞌan na jndye jndyiꞌhin:

—Jndë titsiaaꞌviꞌ xuee na vi mꞌan yo ꞌoꞌ. Ndoꞌ ndë joꞌ ncjö ntcüꞌë na mꞌaan nquii jon na jñon jon ja quiiꞌ ntꞌanhoꞌ. 34 Juu xjenꞌñeen njntꞌuehoꞌ ja, majoꞌ taxeꞌquindiohoꞌ ja ee yuu jon na nguë, ꞌoꞌ jeꞌquindëë ntsquehoꞌ joꞌ.

35 Ndoꞌ vendye nnꞌan judíosꞌñeen tonduehan ndëë ntyjehan:

—¿Yuu vijon ncja tsanvaꞌ na tajeꞌquindëë ndiöhin? ¿Aa ntsꞌaahanꞌ na ncja jon quiiꞌ ntꞌan ntyjëëhë judíos na jndë tycyahan quiiꞌ ntꞌan nnꞌan na conanꞌnein jñꞌoon griego, chaꞌ ntsiꞌman jon ndëëhan ntyja ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon? 36 ¿Nin ninꞌquitsiquindyi juu jñꞌoonvaꞌ na itsinin jon na njntꞌuëhin, majoꞌ jeꞌquindiöhin? Ndoꞌ na itso jon yuu jon na vja jon, tyiꞌjeꞌquindëë ntsquë na mꞌaan jon.

37 Juu xuee na matsꞌiañꞌen na mꞌaan juu ngueeꞌñeen, nque nnꞌan judíos contꞌahan na tꞌmanntyichenhanꞌ na conanꞌtꞌmaanꞌhan. Juu xueeꞌñeen tëcüentyjeeꞌ Jesús, sue jon jndyeeꞌ jon. Itso jon:

—Minꞌcya ro tsꞌan na ninꞌcꞌoon jndyi juu nacje ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon, quindyotsijonhin yo ja ndoꞌ cantyja tsꞌon juu ja. 38 Na ntsꞌaa tsꞌan na nndaꞌ, ntsꞌaahanꞌ yohin chaꞌxjen na tso jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndë jndui. Juu jñꞌoonꞌñeen itsiquindyihanꞌ na quityquiiꞌ tsꞌon tsꞌan nnanꞌ chaꞌvijon ndaa jndaa cüenta jndye na coninncyahanꞌ na tyiꞌquintycüii na cotaꞌndoꞌ ñuaan nnꞌan.

39 Jñꞌoonvaꞌ sinin jon na itsiꞌman jon ntyja ꞌnaanꞌ nquii Espíritu Santo na joo nnꞌan na vantyja nꞌonhan jon ncyꞌonhan cüentahin. Ee juu xjenꞌñeen tyíꞌcojñon Tyoꞌtsꞌon jon quiiꞌ ñuaan nnꞌan ngꞌe vitjachen na ngüentyja xjen na ntsitꞌmaanꞌ Tyoꞌtsꞌon juu Jesús.

40 Ndoꞌ vendye nnꞌan na mꞌan quiiꞌ ntꞌan nnꞌan na jndye jndyiꞌhin, tondyehan jñꞌoonminꞌ na sinin jon. Joꞌ tonduehan:

—Tsansꞌavaꞌ mayuuꞌ conduihin nquii tsꞌan na vaa jñꞌoon na ncüjeeꞌ jon tsonnangue na ninncyaa jon jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndëë ntyja nchu vaa ꞌnan na nguaa.

41 Ndoꞌ ñꞌen vendye nnꞌan jnduehan:

—Conduihin nquii Mesías.

Majoꞌ vendyechen ntyjehan jnduehan:

—Nchu tajnꞌaanhoꞌ, juu tsꞌan na conduihin Mesías chito conduihin tsꞌan ndyuaa Galilea. 42 Ee juu jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndui tivio itsiquindyihanꞌ na juu Mesías conduihin tsjaan David na ndyocahanꞌ. Ndoꞌ mantyi tsꞌan tsjoon chjo Belénhin naijon na jnan nquii David.

43 Tsojnaanꞌ jñꞌoonminꞌ sꞌaahanꞌ na tyiꞌninncüii tondyiiꞌ nꞌon nnꞌan ntyja ꞌnaanꞌ Jesús. 44 Ee ñꞌenhan na ninꞌcyꞌonhan jon, majoꞌ minꞌncüii tsꞌan tyíꞌquitsꞌaahanꞌ.

45 Yajoꞌ joo cominsiónꞌñeen na cotyentjonhan vatsꞌon, tyꞌe ntcüeꞌhan na mꞌaan ntyee na conintque yo nnꞌan tmaanꞌ fariseos. Ndoꞌ taxeeꞌ nanꞌñeen ndëëhan. Jnduehan:

—¿Ndu na tajndyoyꞌonhoꞌhin?

46 Yajoꞌ nque cominsiónꞌñeen tꞌahan. Jnduehan:

—Minꞌjon tacondyë́ na ntsinin ncüii tsꞌan chaꞌxjen juu jñꞌoon na njon jndyi na incyaa tsanvaꞌ.

47 Ndoꞌ joo nnꞌan tmaanꞌ fariseoꞌñeen tꞌahan, jnduehan:

—¿Aa mantyi itsiviꞌnnꞌanhanꞌ ꞌoꞌ? 48 Quitquenhoꞌ cüenta. Taꞌnan ncüii tsꞌan na mꞌaan tsꞌian na vantyja tsꞌon jon juu, ndoꞌ min nquë́ fariseos. 49 Majoꞌ joo nnꞌan na jndye jndyiꞌhin na tyiꞌjndaꞌ nquenhan, juu ntji na tquen Tyoꞌtsꞌon na icoꞌxenhanꞌ, tyiꞌcovaaꞌ nꞌonhinhanꞌ. Mangꞌe joꞌ nanꞌxuanhan na quitsu ñuaanhan.

50 Majoꞌ tꞌa Nicodemo, tsan na tja na mꞌaan Jesús ncüii tijaan, jon ncüii nque nanmꞌannꞌianꞌñeen. Tꞌa jon,

51 Itso jon ndëë nanꞌñeen:

—Juu jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndui na icoꞌxenhanꞌ jaa, mangiö na itsiquindyihanꞌ na tyiꞌquichuhanꞌ na ngitoxën ncüii tsꞌan vitjachen na ndyëë jnaanꞌ juu, ndoꞌ na ninjndaꞌ nin ꞌnan sꞌaa juu.

52 Ndoꞌ nanꞌñeen jeꞌ, tꞌahan ꞌndyo jon, jnduehan:

—Aa xe ꞌuꞌ, ¿Aa mantyi condui ꞌuꞌ tsꞌan Galilea? Cüa, chen chen quitsijnanꞌ jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndui, yajoꞌ ngavaaꞌ ya tsonꞌ na taꞌnan ncüii tsꞌan na nnan Galilea na ninncyaa juu jñꞌoonꞌ jon.

53 Ndoꞌ ncüii cüii joo nanꞌñeen tyꞌehan ntꞌaahan.