31
Iakop iaoa ngan Laban
Idio ta Iakop ilongo sal mambe Laban ele gergeu arangaranga tiposa pol ngan gid bedane, “Iakop ibada danga toa ngada ne ton tamada, ta ngan kadonga toaine ele danga sisid iuot busa tau.” Ta Iakop igera mambe mugaeai Laban itin igelgel ngan ei, be labone mao.
Idio ta Maron ikeo pan Iakop bedane, “Eao luago mulian ta la ngan tuanga ton tamam ga sobosobom. Ta gau ga namado toman ngan eao.”
Io, Iakop ipaoen posanga ga ila pan Resel ga Lea ngan tila tigera ei ngan tibur toa ele sipsip ga meme timamado ngan. Ta ikeo pagisirua bedane, “Gau nagera mambe tamami itin igelgel ngan gau mambe mugaeai ne mao. Be Deo ton tamag imamado toman ngan gau.

© 1978 David C. Cook Publishing Co.
“Gau nagera mambe tamami itin igelgel ngan gau mambe mugaeai ne mao.”
Gimirua aoatai, gau nabokoboko matua tau pan tamami. Be tamami ipakaka gau ta isogesoge ag olnga pabusa tau. Be Deo ipakala ei, ta ipaeabu ngan gau mao. Mugaeai ikeo ga gid meme kiripes timan ag olnga, be gid meme tipopo kiripes mon. Idio ga muriai ta ikeo ga gid tinid sirisiri timan ag olnga, be gid meme tipopo sirisiri mon. Toa bedaoa ta Deo ibada masilau mud toa ngada ne ton tamami ta ipan ga iman leg.
10 “Ngan gid meme led taiko saeaeanga aea, gau anunug ta nagera gid meme arangaranga tinid kiripes mon tisaeaea gid meme taine. 11 Ta anggelo ton Deo ikeo pagau ngan anunug bedane, ‘Iakop.’ Ta nakeo, ‘Gau ta eko.’ 12 Ta ikeo, ‘Matam idae ta gera mambe gid meme arangaranga kiripes mon tisaeaea gid meme taine. Gau nakado ga iuot bedane, ngansa nagera kadonga toa Laban ikakado ngan eao. 13  * OM 28.18-22Gau Deo toa mugaeai naot pago ngan tibur Betel. Ngan tibur toa oa eao pagun pat ede iman kilala ta tok bude ga idae ngan. Toa eoa eao kado posanga tautaunga ede pagau. Be toa patautene dae ta bada lem gergeu ga danga sisid ta tnan tibur toa ne, ta luago mulian am tuanga ipuiai.’ ”
14 Io, Resel ga Lea tikoli ele posanga bedane, “Muriai ngan tamamai ele matenga, aea tano ga ele danga etangada ienono ngan tipota ga inam pagairua ne mao. 15 Ei ikado mambe gairua aot iaoa ede pade. Ibada gairua amai olnga, ta ianean ngan ga kus. 16 Tamamai ele danga toa ngada ne, tota Deo ibada pago ta iman gaingada gergeu lemai. Tota kemi ngan eao kado mambe Deo ikeo pago ngan.”
17 Io, Iakop idae ta idol gid iadadaoa ga ele gergeu ga tidae ngan gid kamel, 18 ta isula gid meme ga sipsip ipu tila timuga ngan ei toman ngan ele danga sisid toa ngada oa ibada ngan tibur Padan-Aram. Ta titnan tibur toa oa ta tilalala ga tinasi edap ila ngan itama Aisak ele tuanga ngan tibur Kenan.
19 Matad boloma ngan led lalalanga, be Laban ila ngan ketnga gid sipsip launid. Ta Resel ilub itama aea deo ad namer. 20 Be Iakop ipakaka Laban, ngansa ipalongo ei ngan ele eaoanga mao. 21 Tota Iakop iaoa toman ngan ele danga sisid toa ngada oa, ta tiuore ngan eau kapei Iupretis ta tingata gid bereo ngan tibur Gileat.
Laban ilado ga inasi Iakop
22 Be ngan ado tol aea gid panua tipalongo Laban ngan Iakop iaoa ga ila. 23 Tota Laban ibada isobosobo ta tilado ga tinasi Iakop irangrang ngan ado lima ga rua. Ta tiuot pagid ngan tibur Gileat aea bereo. 24 Be ngan bong toaiua Deo iuot pan Laban toa eaba Aram aea, ngan ianun ta ikeo, “Eao gabit kemi. Kado posanga eta ngan dadanga Iakop ilolo mao ga posanga eta paeamao pan mao pade.”
25 Io, Iakop irau ele saupu ngan tibur Gileat aea bereo ede, be Laban iuot pan. Ta Laban ga isobosobo tirau saupu toa eoa pade. 26 Ta Laban ikeo pan Iakop bedane, “Eao kamado pakaka gau ta paeaoa leg gergeu taine mambe panua paraunga ad tikakado? 27 Eao kamado eaoa mumulnga, be palongo gau mao? Be oangga eao palongo gau, eine ga nakeo pagid sobosobog ta tikado baunga etangada ngan abam ga arp, ta gai akado tingelgel be atal go ga la. 28 Be mao. Eao longean gau ta nabusum tibutibug ga leg gergeu taine papad mao, ta natal gid kemi ga tila mao. Eao lem kadonga ne buobuonga tau. 29 Gau narangrang ngan nakado paeamao ngan gimi, be made bong Deo ton tamami ikeo pagau bedane, ‘Eao gabit kemi. Kado posanga eta ngan dadanga Iakop ilolo mao ga posanga eta paeamao pan mao pade.’ 30 Gau naoatai, eao kim tau ngan luago mulian am tuanga ipuiai ta tnan gau. Be eao kamado lub ag deo ad namer?”
31 Ta Iakop ikoli Laban ele posanga bedane, “Naeaoa mumulnga ngansa namataud. Ngan kado ta eao parau pagau ta bada mulian lem gergeu taine. 32 Be oangga eao ot ngan eaba eta ngan gai ilub am deo ad namer, goibe rau ei ga imate. Rabu ngan sobosoboda matad, eao nam ta sare kemi danga toa ngada ne. Ta oangga gera danga eta eao togo, tota bada mulian.” Be Iakop iuatai mao mambe Resel ilub itama aea deo ad namer.
33 Tota Laban idudunga Iakop ele palatai ta isare ele danga sisid. Ga kus ta idudunga Lea ele palatai ta isaresare pade. Ta isaresare ngan palata togid taine paeaeanga rua pade. Be igera aea deo ad namer mao. Ei itnan Lea ele palata ga idio ta ila ngan palata ton Resel. 34 Be Resel ibada gid deo ad namer ta idol gid gadudunga ngan ele mul madonga aea toa tidoldol kamel ipaoeai. Ta Resel idio imado ngan. Io, Laban isaresare danga toa ngada oa palata iloleai, be iuot ngan gid namer toa oa mao.
35 Ta Resel ikeo pan itama, “Apa, daba gau padam, be gau narangrang ngan namadid matameai mao, ngansa dibala togai taine iuot ngan gau.” Tota Laban iloilo aea deo ad namer ga mao.
36 Be Iakop ilolo bake ta idaba Laban bedane, “Gau nakado saoa kadonga paeamao ngan eao? Leg idil isaoa paeamao ta eao butatan gau? 37 Eao sare leg danga toa ngada ne ga kus, be eao ot ngan saoa danga togo? Oangga eao ot ngan lem danga eta, eao dol rabu ngan sobosoboda matad. Ta gid ga tigera ta tikeo ga sai ngan gitarua itutui.
38 “Gau namamado pago ag rai sangaul rua na. Be lem sipsip ga meme tidio gau bagegeai ta tipopo kemikemi mon. Be gau naean lem sipsip aranga eta mao. 39 Oangga gid masilau saksak tirau lem sipsip ede ga imate, gau nabada ipat ga inama pago mao, be napakoli ngan sipsip ede togau. Somisomi eao keo ga oangga gid masilau saksak tibada lem sipsip bong mao ado, manta napakoli sipsip toa isusu oa. 40 Somisomi ado inono gau ga del bong aea ipaeabu ngan gau. Be naeno eta kemi mao. 41 Nabokoboko pago toa bedaoa irangrang ngan ag rai sangaul rua. Nakado naurata irangrang ngan rai sangaul igegea pange ngan badanga natum taine toa rua ne, ta naboko pade ngan ag rai lima ga ede ngan badanga sipsip ga meme edengada ga iman leg. Be somisomi eao sogesoge ngan ag olnga. 42 Be Deo ton tibug Abraam imamado toman ngan gau. Ei Deo toa tamag Aisak pade ilolon ngan. Be oangga imamado toman ngan gau mao, eine eao ga sula gau ta naluagau mulian sapaean. Be Deo igera ag kadonga kulupulupu ga leg naurata oanaoana, ta made bong idaba go.”
Iakop ga Laban tirau posanga ta lolod kelede
43 Ta Laban ikoli Iakop ele posanga bedane, “Gid taine toa rua ne eine gau leg gergeu. Be led gergeu toa ne eine gau leg gergeu pade. Be gid sipsip ga meme, gau togau pade. Danga toa ngada ne eao gera, eine gau togau. Be eine ga nakado mado ngan gid leg gergeu taine toman ngan led gergeu? 44 Nam ta gitarua tarau posanga ta loloda kelede. Ta takado danga eta ngan luanga gitarua ta matada nanan posanga toa tarau ne.”
45 Tota Iakop ibada pat mamarae ede ta ipagun ga iman kilala. 46 Ta Iakop ikeo pagid isobosobo ta tigou gid patpat edengada ga inam ta tisuk gid. Ga kus ta tian annga boloma ngan suknga toa oa. 47 Laban iuato suknga toa oa ieda Iegar-Saaduta, be Iakop iuato ieda Galet.* Edaeda Galet eine posanga Ibru, be edaeda Iegar-Saaduta eine posanga Aram. Edaeda toa rua ne ipu eine pat aea suknga iman kilala.
48 Ta Laban ikeo, “Suknga toaine iman kilala ngan posanga toa gitarua tarau labone.” Tota tiuato ieda Galet. 49 Be tiuato ieda ede pade Mispa Ngan posanga Ibru, edaeda Mispa ipu eine luma mamarae gerageranga aea., ngansa Laban ikeo bedane, “Labone ga muriai ga ila, gitarua taluplup ga tamado mao, be Maron ga igeragera kemi leda kadonga. 50 Be oangga eao kado paeamao ngan gid leg gergeu taine, mao oangga oai taine eta pade, io, manta matam nanan kemi danga ga oaine: Oangga eaba eta igera gitarua leda kadonga mao, Deo somisomi igeragera leda kadonga.”
51 Ta Laban ikeo pan Iakop pade bedane, “Ega, eao gera pat mamarae napagun ga pat aea suknga toa ienono rabu ngan gitarua ne. 52 Pat aea suknga toman ngan pat mamarae toa ne timan kilala ngan posanga toa gitarua tarau labone. Ta muriai, gau ga narangrang ngan nalaputian kilala toa ne ngan kadonga paraunga pago mao. Be eao pade rangrang ngan laputian kilala toa ne ngan kadonga paraunga pagau mao. 53 Be oangga kadonga eta sat iuot rabu ngan gitarua, eine Deo ga ikeo ga sai ngan gitarua itutui. Ei Deo ton Abraam ga Naor ga Deo togid tibutibud pade.”
Tota Iakop iposa tautaunga ngan Deo ieda. Ei Deo toa itama Aisak ilolon ngan. 54 Irau masilau ga iman ele tenainga ga ila pan Deo ngan bereo toa oa, ta ibaba isobosobo ta tian annga tenainga aea. Gid tian ga kus ta ado idil, ta tieno toa eoa.
55 Be ado sae gaisala rumaruma Laban ibusum itubtub ga ele gergeu taine papad ta ikado posanga kemi ngan pamatuanga gid. Ga kus ta itnan gid ta iluai mulian ele tuangai.

*31:13: OM 28.18-22

*31:47: Edaeda Galet eine posanga Ibru, be edaeda Iegar-Saaduta eine posanga Aram. Edaeda toa rua ne ipu eine pat aea suknga iman kilala.

31:49: Ngan posanga Ibru, edaeda Mispa ipu eine luma mamarae gerageranga aea.