11
Ya꞉suwo꞉ misa꞉ kalu o꞉ngo꞉ dota꞉ga꞉, Ya꞉lusalem a꞉na tiane
Madi 21.1-9, Luk 19.29-38, Yo꞉n 12.12-15
Ya꞉su o꞉lia꞉ enedo꞉ tili wida꞉sen kalu o꞉lia꞉yo꞉ Ya꞉lusalem a꞉na fa꞉la꞉doma꞉no꞉ ha꞉nakiyo꞉, O꞉lif misio꞉lo꞉ a꞉lab anib a꞉namilo꞉ Ba꞉tani o꞉lia꞉ Befage o꞉lia꞉ amisa꞉n a꞉la꞉ a꞉na fa꞉la꞉dowo꞉. E a꞉na fa꞉la꞉dowakiyo꞉, enedo꞉ tili wida꞉sen kalu a꞉la꞉ nowo꞉ tamina hamana꞉ki iliga꞉fa꞉nikiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ga꞉go꞉ tamina ha꞉na꞉sa꞉ga꞉, amisa꞉n ga꞉gdo꞉ ha꞉na꞉no꞉ doba꞉da꞉ a꞉na ti ha꞉nakiyo꞉, donki kalofo nowo꞉, kaluwo꞉ wa꞉l a꞉namilo꞉ o꞉semo꞉ sa꞉sen a꞉no꞉ a꞉na galo alifo꞉lena ba꞉ba꞉ib. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ga꞉go꞉ donki a꞉no꞉ fagela꞉sa꞉ga꞉, tililia꞉ ya꞉bi. Kalu nolba꞉yo꞉ ‘Ga꞉go꞉ donki kalofo ko wagama꞉ni fagelaya?’ a꞉la꞉sa꞉lalega, gaino꞉ ‘Kalu alana꞉yo꞉ nanog dia꞉no꞉wo꞉ dowabiki tililia꞉ ho꞉no꞉l ko꞉lo꞉, a꞉ma꞉la꞉yo꞉ bo꞉bo꞉ge tililia꞉ mia꞉no꞉ka꞉’ a꞉la꞉sa꞉la꞉bi.” 4-5 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ a꞉la꞉yo꞉ a꞉naka tigini ha꞉na꞉sa꞉ga꞉ ba꞉ba꞉ amio꞉, donki kalofowo꞉ aiko꞉wa galolo꞉ alifa꞉ ko꞉lo꞉, tog aniba kagafo꞉lena ba꞉ba꞉. Donki galolo꞉ a꞉no꞉ fagelabikiyo꞉, kalu nol kagafo꞉len a꞉ma꞉yo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ga꞉go꞉, donki ko꞉lo꞉ galolo꞉ ko o꞉b dia꞉ni fagelaya?” A꞉la꞉dabu ba꞉dabiki, a꞉la꞉ma꞉yo꞉ Ya꞉suwa꞉lo꞉ sio꞉ aumbo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉labiki, a꞉la꞉mo꞉ ka fagelia꞉ hamana꞉ki, towo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ mo꞉sio꞉. A꞉la꞉ma꞉yo꞉ donki kalofo a꞉no꞉ Ya꞉sulo꞉wa tililia꞉ ya꞉sa꞉ga꞉, so꞉g wa꞉l amilo꞉ sa꞉ga꞉lan a꞉no꞉ donki fa꞉sa꞉ wa꞉la fele alitabiki, Ya꞉su e a꞉na asita꞉ga꞉ ane. Kalu modo꞉wa꞉yo꞉ ini so꞉g wa꞉l amilo꞉ sa꞉ga꞉lan a꞉no꞉ elo꞉ yab tog a꞉na fela꞉li ha꞉nabiki, nolba꞉yo꞉ fasi fo꞉s ko꞉lo꞉ gegedo꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ fela꞉i ane.* Ho꞉len a꞉namio꞉, misa꞉ kalu nowo꞉ toga ha꞉nalega, kaluka꞉isaleyo꞉ so꞉g o꞉lia꞉ fasi fo꞉s ko꞉lo꞉ gegedo꞉ a꞉no꞉ toga dila꞉i ha꞉nan. A꞉la꞉do꞉ dimida꞉sen a꞉no꞉, iliyo꞉ kalu a꞉no꞉ alan a꞉la꞉li wabudaki gan. Song 118.25-26A꞉la꞉ga꞉li yabikiyo꞉, kaluka꞉isale nolo꞉ tamina ha꞉naki a꞉la꞉ta꞉ga꞉ nolo꞉ tifa yakiyo꞉, iyo꞉ sagalaki gisalo꞉wo꞉ mo꞉la꞉i ane.
“Godeya꞉ wiyo꞉ wabuluma꞉niki.
Kalu we, Gode Alana꞉ wiya a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mio꞉ ko꞉lo꞉,
niliyo꞉ sagala꞉liki, Godemo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉so꞉lo꞉l.
10 Ni ma꞉muwo꞉ Da꞉ibid elo꞉ bo꞉fo꞉lowan aumbo꞉,
kalu wema꞉ bo꞉fo꞉mela꞉ni yab ko꞉lo꞉,
Godeyo꞉ e mada nafaleyo꞉ e.
Gode iwalulo꞉ sab a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ wabuluma꞉niki.” Iliyo꞉ Ya꞉suwo꞉ ili misa꞉ kalu fa꞉la꞉dowab a꞉la꞉asulaki, iliyo꞉ gisalo꞉ we a꞉na mo꞉lo꞉.
11 Ya꞉su e Ya꞉lusalem fa꞉la꞉dota꞉ga꞉yo꞉, e Godeya꞉ Malilo꞉ aya tiane. A꞉na tina꞉sa꞉ga꞉, a usa sia꞉liki, kelego꞉ tambo a꞉namilo꞉ da꞉lab a꞉no꞉ bebea꞉len. Ko꞉sega ga꞉lo dowabiki, iyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ Ba꞉tani ane.
Ya꞉su eyo꞉ Godeya꞉ malilo꞉ ayamilo꞉ kelego꞉lo꞉ kililia꞉len kalu i a꞉no꞉ o꞉luso꞉no꞉
Madi 21.12-22, Luk 19.45-47, Yo꞉n 2.13-16
12 Ba꞉tani alita꞉ga꞉, kea꞉fo a꞉ma꞉la꞉ ha꞉nakiyo꞉, Ya꞉suwo꞉ maiyo꞉wo꞉ a꞉na dowo꞉. 13  Luk 13.6E a꞉na ha꞉nakiyo꞉, alona꞉ i fo꞉so꞉ nafale ko꞉lo꞉ ko꞉na꞉ a꞉labiki ba꞉da꞉ga꞉, alon a꞉namio꞉ fowo꞉ hedo꞉wa꞉le a꞉la꞉li mo꞉wa ba꞉ba꞉ni ane. E i mo꞉ a꞉na fa꞉la꞉dowa꞉sa꞉ga꞉ ba꞉ba꞉ amio꞉, fowo꞉ mo꞉hedaki, i fo꞉sde elena ba꞉ba꞉, mo꞉wo꞉ ho꞉len a꞉no꞉ i folo꞉ hedan gima ko꞉lo꞉ fo꞉s moso ba꞉ba꞉. 14 I a꞉no꞉ fowo꞉ mo꞉hedo꞉ ko꞉lo꞉, eyo꞉ i o꞉mo꞉wo꞉ towo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ge fowo꞉ wa꞉kabiyo꞉ mada mo꞉helema꞉ib.” Ya꞉su eyo꞉ towo꞉ a꞉la꞉sa꞉labikiyo꞉, enedo꞉ tili wida꞉sen kalu mio꞉ a꞉no꞉ tambo dabu.
15 Iyo꞉ Ya꞉lusalem a꞉na fa꞉la꞉dowa꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Ya꞉su e Godeya꞉ Malilo꞉ a isagena ti ha꞉na꞉ga꞉yo꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ no꞉ Godemo꞉lo꞉ boba dimia꞉no꞉ a꞉no꞉ kililia꞉liki a꞉la꞉ta꞉ga꞉, mole ililo꞉ hen nowa a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ dia꞉mio꞉ a꞉no꞉ ho꞉gi a꞉dia꞉li sena ba꞉ba꞉. Ya꞉su eyo꞉ kaluka꞉isale malilo꞉ ayamilo꞉ kelego꞉lo꞉ kililia꞉likilo꞉ sen a꞉no꞉ tambo ha꞉la꞉ya o꞉lusanaga꞉ta꞉ga꞉, molelo꞉ delen i fofodo꞉ a꞉no꞉lia꞉, o꞉ba꞉lo꞉ kililia꞉likilo꞉ kalulo꞉ ta꞉sen i fofodo꞉ a꞉no꞉lia꞉yo꞉ kolodolia꞉ga꞉ sandifo꞉. 16 A꞉la꞉ta꞉ga꞉ Ya꞉su eyo꞉ Godeya꞉ alilo꞉ a isagen amio꞉ kaluka꞉isaleyo꞉ kelego꞉ kililia꞉nikiyo꞉, wenamio꞉ tinia꞉so꞉boka꞉ a꞉la꞉liki halaido꞉ sio꞉. 17  Ais 56.7, Jer 7.11Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉dimida꞉sa꞉ga꞉, imo꞉wo꞉ a꞉na wido꞉, “Tamin amio꞉ Godeya꞉ bugo꞉ amio꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉,
“ ‘Ni a we henfelo꞉ kaluka꞉isale tambowa꞉ nemo꞉lo꞉ dulugu sa꞉la꞉mela꞉no꞉ a doma꞉ib. Ko꞉sega giliyo꞉ a we afalo꞉ dian kaluwa꞉ a o꞉ngo꞉ dimidakigab.’ ”
18  Mak 14.1Ya꞉suwa꞉lo꞉ to wido꞉ a꞉no꞉ kaluka꞉isale kegeo꞉ iliyo꞉ molo dabu ko꞉lo꞉, Godemo꞉lo꞉ bobalo꞉ so꞉mea꞉sen misa꞉ kalu i o꞉lia꞉ elelo꞉ wida꞉sen kalu i o꞉lia꞉ma꞉yo꞉ Ya꞉sumo꞉wo꞉ kele asulaki mo꞉beo꞉. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ Ya꞉suwa꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉, iliyo꞉ Ya꞉su e sana soma꞉no꞉ a꞉la꞉liki togo꞉ kedo꞉. 19 Ga꞉lo dowabiki, Ya꞉su o꞉lia꞉ enedo꞉ tili wida꞉sen kalu o꞉lia꞉yo꞉ amisa꞉n a꞉no꞉ ta꞉ta꞉ga꞉, ha꞉la꞉ya a꞉ma꞉la꞉ ane.
20 Iyo꞉ kea꞉fo nulu tog a꞉na a꞉ma꞉la꞉ yakiyo꞉, alona꞉ i a꞉no꞉ duna a꞉la꞉ta꞉ga꞉ tefa꞉ mo꞉ a꞉no꞉ tambo o꞉lalia ba꞉ba꞉. 21 Bidayo꞉ Ya꞉suwa꞉lo꞉ to sio꞉wo꞉ asulufo꞉len ko꞉lo꞉, alona꞉ i olali a꞉no꞉ ba꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Ya꞉sumo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Widan kalu, aliyo꞉ giyo꞉ alona꞉ imo꞉lo꞉ fowo꞉ mo꞉helema꞉ib a꞉la꞉do꞉ sa꞉lalo꞉, o꞉go꞉ alona꞉ iyo꞉ olali a꞉no꞉ ge bo꞉ba.” 22 Ya꞉su eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Ge Godeyo꞉ mada tili da꞉da꞉bi. 23  Madi 17.20Niyo꞉ gemo꞉wo꞉ hendele so꞉lo꞉l. Kaluka꞉isale abeyo꞉ asulo꞉ a꞉la꞉lo꞉ mo꞉iliki, elo꞉ Godemo꞉lo꞉ to sio꞉ a꞉no꞉ hendele fa꞉la꞉doma꞉ib a꞉la꞉tili asulakiyo꞉ Godemo꞉ dulugu sa꞉lalega, to elo꞉ sio꞉ a꞉no꞉ ka hendele fa꞉la꞉doma꞉ib. Kalu o꞉ngo꞉ma꞉yo꞉ hen misio꞉mo꞉ sa꞉laki, ‘Ge go꞉no꞉na꞉ma꞉la꞉yo꞉ duda꞉sa꞉ga꞉, so꞉lu ho꞉na ti hamana’ a꞉la꞉sa꞉lalega, a꞉no꞉ hendele fa꞉la꞉doma꞉ib. 24  Madi 7.7A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ge hendele tilidabu iliki, Godemo꞉wo꞉ kelego꞉ imilise nowo꞉ dimidama꞉ki dabu ba꞉dalega, Gode eyo꞉ mada hendele gilo꞉ sa꞉lab a꞉no꞉ dimidama꞉ib. 25-26  Madi 6.14-15A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ge kagafo꞉liki, Godemo꞉ dulugu sa꞉lakiyo꞉, Go꞉l Hebenelo꞉ sab haloma꞉yo꞉lo꞉ gi mogago꞉wo꞉ hala꞉sa꞉ga꞉ ga꞉lila꞉ma꞉ki, giyo꞉ kalu nolba꞉lo꞉ mogago꞉ gemo꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ asulufo꞉la꞉lalega, giyo꞉ a꞉no꞉ko꞉le ga꞉lila꞉bi.” Tif amio꞉ kalu noma꞉yo꞉ to we a꞉kudakiyo꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, “Giyo꞉ kalu nolba꞉lo꞉ mogago꞉ gemo꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ mo꞉ga꞉lilalega, gi Go꞉l Hebenelo꞉ sab a꞉ma꞉yo꞉ mogago꞉ gilo꞉ a꞉no꞉lo꞉ hala꞉sa꞉ga꞉yo꞉ mo꞉ga꞉lila꞉ma꞉ib.”
Ya꞉su e wi alano꞉ abe dimiya꞉le a꞉la꞉dabu kedo꞉
Madi 21.23-27, Luk 20.1-8
27 Iyo꞉ ya꞉sa꞉ga꞉ Ya꞉lusalem a꞉na fa꞉la꞉dowa꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Ya꞉su e Godeya꞉ Malilo꞉ a isagena sia꞉labikiyo꞉, Godemo꞉lo꞉ bobalo꞉ so꞉mea꞉sen misa꞉ kaluwo꞉lo꞉, elelo꞉ wida꞉sen kaluwo꞉lo꞉, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Yu misa꞉ kalu i o꞉lia꞉yo꞉ Ya꞉sulo꞉wa mio꞉. 28 Iyo꞉ a꞉na ya꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Ya꞉sumo꞉wo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Nanog gilo꞉ diab we, abe wiya iliki dimidaya? Ge abe iliga꞉tabi dimidaya?” a꞉la꞉liki iliyo꞉ dabu ba꞉ba꞉. 29 Ya꞉su eyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Niyo꞉ gimo꞉wo꞉ to nowo꞉ dabu ba꞉ba꞉nigo꞉l. Giliyo꞉ nilo꞉ gimo꞉lo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l we ko꞉lo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ sa꞉lalega, niyo꞉ nanog dimido꞉l we, kalu wema꞉ iliga꞉tabi dio꞉ka꞉ a꞉la꞉bo꞉, gimo꞉wo꞉ a꞉na sa꞉ma꞉no꞉.” 30 A꞉la꞉sa꞉labiki Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Yo꞉na꞉lo꞉ ho꞉n amilo꞉ to꞉lola꞉len man a꞉no꞉, eyo꞉ o꞉ba a꞉la꞉ta꞉ga꞉ diya꞉le? A꞉no꞉ Hebene a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mio꞉wa꞉le, mo꞉ kaluwa a꞉la꞉ta꞉ga꞉ fa꞉la꞉dowo꞉wa꞉le? Giliyo꞉ nemo꞉wo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sama.” 31 Ya꞉su eyo꞉ a꞉la꞉sa꞉labiki, iliyo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ waga sa꞉ma꞉no꞉wa꞉le a꞉la꞉liki egele nenelakiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉. “Niliyo꞉ ‘Man a꞉no꞉ Hebene a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mio꞉’ a꞉la꞉sa꞉lalega, Ya꞉suwa꞉yo꞉ nimo꞉wo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉ib, ‘Gio꞉ e amio꞉ waga mo꞉tili dabuwo꞉?’ a꞉la꞉sa꞉ma꞉ib. 32 Ko꞉sega kaluka꞉isale tambowa꞉yo꞉ Yo꞉n e dinali sa꞉lan kalu a꞉la꞉bo꞉ asulufo꞉lab. A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ niliyo꞉, ‘Man a꞉no꞉ kaluwa a꞉la꞉ta꞉ga꞉ fa꞉la꞉dowo꞉’ a꞉la꞉bo꞉ sa꞉lalega, kaluka꞉isaleyo꞉ gadima꞉ib ko꞉lo꞉, nio꞉ a꞉la꞉sa꞉ma꞉no꞉wo꞉ tagilab.” 33 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ iliyo꞉ Ya꞉sumo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Nio꞉ babalab.” A꞉la꞉sa꞉labiki Ya꞉su eyo꞉ imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Giliyo꞉ a꞉ma꞉la꞉bo꞉ nemo꞉wo꞉ mo꞉sa꞉lab ko꞉lo꞉, niyo꞉lo꞉ nanog nilo꞉ dio꞉l we, wema꞉ wiya iliki dimido꞉l a꞉la꞉bo꞉ gimo꞉wo꞉ mo꞉sa꞉ma꞉no꞉.”

*11:8: Ho꞉len a꞉namio꞉, misa꞉ kalu nowo꞉ toga ha꞉nalega, kaluka꞉isaleyo꞉ so꞉g o꞉lia꞉ fasi fo꞉s ko꞉lo꞉ gegedo꞉ a꞉no꞉ toga dila꞉i ha꞉nan. A꞉la꞉do꞉ dimida꞉sen a꞉no꞉, iliyo꞉ kalu a꞉no꞉ alan a꞉la꞉li wabudaki gan.

11:9: Song 118.25-26

11:10: Iliyo꞉ Ya꞉suwo꞉ ili misa꞉ kalu fa꞉la꞉dowab a꞉la꞉asulaki, iliyo꞉ gisalo꞉ we a꞉na mo꞉lo꞉.

11:13: Luk 13.6

11:17: Ais 56.7, Jer 7.11

11:18: Mak 14.1

11:23: Madi 17.20

11:24: Madi 7.7

11:25-26: Madi 6.14-15

11:25-26: Tif amio꞉ kalu noma꞉yo꞉ to we a꞉kudakiyo꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉, “Giyo꞉ kalu nolba꞉lo꞉ mogago꞉ gemo꞉lo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ mo꞉ga꞉lilalega, gi Go꞉l Hebenelo꞉ sab a꞉ma꞉yo꞉ mogago꞉ gilo꞉ a꞉no꞉lo꞉ hala꞉sa꞉ga꞉yo꞉ mo꞉ga꞉lila꞉ma꞉ib.”