3
Ntsaa ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala na saa dzaa kwəmavə piy tsaa kəɗi ma
1 3:1 5:7A mbəzli ka Galatə, wa shiy mənishi nza ghwəy nja hyeler tay? A ntsaa həərətəŋwəya? E niy citəŋwəy nanzə wəzə wəzəə dzəkən Yesəw *Kəristəw tsa daŋwavəgha məndi vəgha tsəm mbaꞌa mətiy war tə ghwəy sa? 2 3:2-5 4:6; Rm 8:9-16; 2Kwər 3:6, 17E ɗi ɗəw kwəma va ghwəy, a ghwəy zləɓakəra kwətiŋ. A nə yay: Ya *Safə tsa Hyala va ɗewɗew tsa ndaŋwəy na ta nza ghəci lə ghwəyəy, va sa nəwti ghwəy *kwəma pəhəti Hyala va wəzə ndaŋwəy na tanaa, naa va sa favə ghwəy Yəwən kwəma wəzə naa dzəkən Yesəw Kəristəw, mbaꞌa ghwəy zləɓavə kwəma va na nə ya? 3 Wa shiy mənishi kama məhərli mbə ghən ghwəy ya jəwa? Mbaꞌa ghwəy niy sənay, tə mbərkə bərci ndaŋwəy Safə tsa Hyala ɗewɗew tsa ghwəy niy məniŋwəy ka mbəzli Hyala na. Zhini ghwəy nana na, tapə dzəmbəŋwəy, ka ɗi kərni nəw nzə lə ni ghwəy bərci, pə ghwəy na? 4 3:4 4:11A ghwəy nay sənzənva kiy, gar ɗaŋ səɗa ghənghən ghənghən səəkə Hyalaa citəŋwəy kwəma wəzə tsa mənti na tə ghwəy ki. War gəmta kwəma va ta nza tsəgha, pə ghwəy ki na? Tiɓa tepəw! Ka dza kwəma dikə na vaa mənta war gəmta tsəghaw! 5 Nighətiməy, a Hyala ndaŋwəy Safə tsa nzə ɗewɗew tsa, mbə ghəra sləni maɗaŋa maɗaŋa na ghənzə dzar mbə ghwəy diɓa. Sa bərkə ghwəy na, sa nzana mbə nəw kwəma pəhəpəhə na va ghəyəy, va tsəgha ndaŋəy na, nə ghwəy na? Əhəŋ! Tsəgha naw! Sa favə ghwəy Yəwən kwəma wəzə naa dzəkən Yesəw Kəristəw, mbaꞌa ghwəy zləɓavə kwəma va, ndaŋwəy na.
6 3:6 Ghava 15:6; Rm 4:3Təkətim dzəkən *Abəraham di, njaa niy nə Zliya Hyalaa dzəkəna? A kəy, sa nzana, mbaꞌa Abəraham ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala, va tsəgha garəti Hyala ka ntsaa dzaa dzəghwa kwəma nzə kala hazləni tiɓa, kə niy ni. 7 3:7 Rm 4:11-12Ma sa nzana tsəgha ghənzə kiy, a ghwəmmə mbəə ni, ya wa ntsaa ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay, aa zhəghəy ka zəghwə yakə Abəraham baw, pə ghwəmmə. 8 3:8 Ghava 12:3Ghala kwataŋata gəzəkə Hyala, ma kəy: «Hwəlfə mbəzliy dzaa ndara nefer shi gwaꞌay, ta mənti shi dzee ka mbəzliy dzaa dzəghwa kwəmee kala hazləni tiɓa» kə. Ava va tsəgha nzana, kwataŋata Zliya Hyala gəzanamti Yəwən kwəma wəzə na na kaa Abəraham, ma kə ngəci na: «A Abəraham, war tə mbərkə gha dza hwəlfəhi *mbəzliy kamaa ka Zhəwifə kwəmavə təfə miy» kə. 9 3:9 Rm 4:16Ma Abərahaməy, aa niy ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala, na təfanati Hyala miy tsa nzə. Ava tsəgha na kwərakwə ki, ma mbəzliy dzaa ɓanavə nefer shi kaa Hyala nja Abəraham kwərakwə kiy, war ta təfanatishi miy dza Hyalaa dza, nja Abəraham.
10 3:10 Nəw 27:26; Zhk 2:10Ma na mbəzliy bərkə va, nja na ghəy dzaa tsəhəŋəy kwa kwəma Hyala kala hazləni tiɓa tə sa mənti ghəy kwəma pəhəti na, kə ghəshiy, mbəzli bəzla bəzla ni na ghəshi kwa kwəma Hyala. Sa nzanay, a zliya Hyalay gəzəkə: «A Hyala bazlamti ntsaa fə ma ghən ta məni kwəma tsaslitim mbə zliya kwəma pəhəti Hyala va gwanata tsa nzə həzlimə həzlimə» kə. 11 3:11 Aba 2:4; Rm 1:17; 3:20Talay, aa patsəkəvəriy dzəti ngwəla gwaꞌa gwaꞌa. Ndə tiɓaa məniy gar dzəghwa kwəma Hyala kala hazləni tiɓa, tə sa məni na kwəma pəhəti naw. Sa nzanay, a Zliya Hyala gəzəkə: «Ntsaa ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay, ghəci na saa dzaa mbay dzəghwa kwəma Hyala kala hazləni mbə nəfə ci, ghəci na saa dza kwəmavə piy tsaa kəɗi ma» kə. 12 3:12 SləniTaH 18:5; Rm 10:5A ghwəmmə sənay ki, sa ɓanavə Hyala kwəma pəhanavə na kaa *Məyizəy, niy nə na, ntsaa ndara nəfə tsa ci, kəw. Ma kə niy niy, war ntsaa məni kwəma pəhətee va gwanata na saa dza piy, kə niy ni.
13 3:13 Nəw 21:23; Rm 8:3; 2Kwər 5:21Ma na na ghwəmmə kiy, a Kəristəw pəliti ghən tə ghwəmmə, mbaꞌa mbəlantəmmə va bəzlaa niy nza kən ghwəmmə, sa məni ma ghwəmmə kwəma pəhəti Hyala. Dzəghwa mbaꞌa bəzla Hyala zhəghakənvataa dzəkən, mbaꞌa məndi daŋwavəgha vəgha tsəm, njasa gəzəkə Zliya Hyala va, ma kə na: «Ya wa ntsa daŋwavəgha məndi vəgha tsəm ta pəəsliy, ntsa bazlamti Hyala na» kə. 14 3:14 3:2-5; Zhəw 3:1-2Ma shi mənti Yesəw Kəristəw va kwəma va ti tsəghay, war ta mbə *mbəzliy kamaa ka Zhəwifə kwəmavə təfə miy tsa gəzanakə Hyala va kaa *Abəraham tə mbərkə sləni ci va ghəci Yesəw na, mbaꞌa ta mbə ghwəmməə kwəmavə Safə tsa Hyala va ɗewɗew tsa gəzəkə na ɓəmmə tə sa ɓanavə ghwəmmə nefer ghwəmmə.
Ka taŋəti kwəma gəzəkə Hyala *kwəma pəhəti naw
15 A ngwarməhiraa nəw Yesəw, e ɗi pəəghətəŋwəy kwəma lə kwəma sənata ghwəmmə gwanammə, sa ka məndiy məni ya hwəmɓa. A ghwəmmə sənay war mbaꞌa kə mbəzli ɓəliti ꞌwəslə lə kwal tsa kataŋ tsa kwa jipə shiy, tsahwəti ndə tiɓa mbaꞌa mbay pəlamti ɓəli ꞌwəslə tsa ɓəliti mbəzli va, ya ka zhiniy mətsahakən nahwəti kwəmaa dzəkən tepəw. 16 3:16 Ghava 12:7; 17:7-8Ava tsəgha na lə Hyala kwərakwə, aa niy ɓəliti ꞌwəslə lə Abəraham mbəradzə. A kə niy ni ngəciy: «E taa ndaŋa shiy, ghwəy lə jijiŋa» kə niy niy. Gəzəkə Zliya Hyala na, kaa ngəci ghəshi lə jijihiy, kə, gar nə ghwəmmə na, ta nihwəti mbəzli ɗaŋ na kwərakwə ɓasa, pə ghwəmməw. War nja ndə kwətiŋ na gwaꞌa tsəgha. Ava ghəcia Yesəw *Kəristəw ki.
17 3:17 Səvəri 12:40Ma kwəma ɗee na gəzaŋwəy mbə kwəma nay: A Hyala ɓəliti ꞌwəslə lə Abəraham dzəkən kwəma gəzəkə na va mananci gwaꞌa. Ləy hwəm piya bələkwə faɗə mbaꞌa mahkan mətsəkə na, mbaꞌa Hyala zhiniy ɓanavə kwəma pəhəti na kaa hwəlfə Abəraham mbə dəvə *Məyizə ki. Mbay kwəma pəhəti na vaa bashamti ɓəli ꞌwəslə tsa ɓəliti Hyala va lə Abəraham tepəw. 18 3:18 Rm 4:14; 11:6Mbaꞌa kə ndəə mbay kwəmavə mbəliy tə sa məni ndə kwəma pəhəti Hyala nzay, sa niy gəzamti Hyala mbəli ndə dza ndəə mbəliy ghwəla kiw. Abəraham sana kiy, sa niy gəzəkə Hyala ɓanci shiy, va tsəgha ɓanavəshi na lə wəzə hwər tsa nzə.
19 3:19 Rm 4:15; ka kwal Hyala: SləniKY 7:38, 53; Ebr 2:2Ya sa nzana tsəgha kiy, war tawa maw Hyalaa ɓanshi kwəma pəhəti na kaa mbəzli kia? Ma kwəma mətsahanakə Hyala va kwəma pəhəti na kaa mbəzli tiy, ta mbə ndə ngəriy sənay təhəvəri na wəzə na kwəma ɗi Hyala, lə na jikir na ɗi ma na, na. Paꞌ ka dzar vəghwə tsa dza ntsa mbə hwəhwə tsa Abəraham vaa səəkə ti, nja kwəmaa niy gəzəkə na vaa dzəkən səəkə tsa ci. Ma nza bərci kwəma pəhəti na va kəray geꞌi ghalaɓa ta nza ki. Ma na kwəma pəhəti Hyalay, ka kwal nzə niy ghwənashi na li. Dza ka kwal va mbaꞌa ghəshi gəzanci kwəma va kaa Məyizə, ntsa nja mətəkwal tsa kwa jipə shi lə mbəzli. 20 3:20 Nəw 6:4Ya hwəmɓa favə ghwəmmə, mətəkwal kə məndi kiy, kwa jipə mbəzli gar bakə na. Əy ma ghala pətsa gəzəkə Hyala shi dza na ta mananci kaa Abərahaməy, a ghwəmmə favə, Hyala dəꞌwə ghən tsa nzə kwətita gəzanci na, kə məndi.
*Kwəma pəhəti Hyalay, kwal gwəma na, ta mbə ghwəmməə zləɓa sləni ghərati Yesəw *Kəristəw
21 3:21 Rm 7:13; 8:2Njaa ɗi kwəma va gəzə kia? Ə njəghəzliva kwəmaa niy gəzəkə Hyala ta məni, lə kwəma pəhəti naa ɓanavə kaa *ka Zhəwifə ɗi naa gəzə na? Am, tsəgha naw. War mbaꞌa kə nəw kwəma pəhəpəhə naa mbay ɓanavə piy kaa ndə nzay, a ndə dzaa mbay məniy ka ntsaa dzəghwa kwəma Hyala kala hazləni tiɓa lə nəw kwəma pəhəti na nza. Dzəghwa ki na, ka mbə kwəma pəhəpəhə naa mənti tsəghaw. 22 3:22 Rm 3:9-30; 11:32A Zliya Hyala gəzəkə, ma kəy: «War mbə dəvə *kwəma jikir na na ya tsamaɓa ntsa tə hiɗi gwanay» kə. Ma mənta na tsəghay, ta mbə Hyalaa mananshi kwəma gəzəkə na va məni nzə kaa mbəzli, lə sləni ghərati Yesəw Kəristəw, sa ka ghəshi ɓanavə nefer shi ngəci.
23 3:23 4:3Ma niy nza kwataŋa, Yesəw Kəristəw ghwəla ta ghəra sləni ciy, mbəzli kwa dəŋw niy nza ghwəmmə va kwəma pəhəti *Məyizə, paꞌ vəgha vici səəkə Hyalaa citəmmə kwal tsaa zləɓavə sləni ghərati Kəristəw. 24 3:24-25 Rm 10:4Va tsəgha niy mənta kwəma pəhəti Hyala ghalaɓa va ghwəmmə ka ntsaa immə lə kwal tsa wəzə tsa, ta ndəghə səəkə tsa Yesəw Kəristəw ki. Ma ghala pətsa ka Yesəw Kəristəw səəkəy na, ka mbəzliy dzəghwa kwəma Hyala kala hazləni tiɓa, ghwəmmə taa nza va Hyala sa ka ghwəmmə zləɓati sləni ci va. 25 Nana sa ghəramti Yesəw sləni ci kiy, a kwal ghwəniy va ghwəmmə ta zləɓa sləni ghərati na va. Mbəzli kwa dəŋw tsa kwəma pəhəpəhə na nza ghwəmmə ghwəlaw. 26 3:26 4:5, 7; Zhŋ 1:12; Rm 8:14-17Sa nzanay, war tə zləɓa tsa zləɓavə ghwəy sləni ghərati Yesəw, məniŋwəy ghwəy ka ndərazhi Hyala, mbə jakə tsa jakəŋwəy ghwəy lə Yesəw Kəristəw. 27 3:27-28 Rm 10:12; 1Kwər 12:13; Kwəl 3:9-113:27 Rm 6:3; Ef 4:24Ghala pətsa məniŋwəy məndi *bateməy, ghalaɓa jakəŋwəy ghwəy lə Kəristəw, gwanaŋwəy ka ndə kwətiŋ li. Dzəghwa məhərli kwətiŋ na sa ghwəy li ghala pətsa va ki. 28 Va tsəgha nzana, nana kiy, ghala kwa jipə mbəzliy jakəshi mbə Yesəw Kəristəw nashi ghwəla kiw. War yəm ghəshi gwanashi kwa kwəma Hyala, ya ndə ka Zhəwifə na ndə, ya ntsaa kamaa ndə ka Zhəwifə, ya ndə papa, ya ndə yaya, ya zal na, ya war mali na gwaꞌa. 29 3:29 3:7, 14, 18; 4:7War kama ghwəy mbəzli mbə dəvə Kəristəwəy, mbəzli mbə hwəhwə tsa yakə *Abəraham gə ghwəy kwərakwə. Ya nimaɓa shi zəmə ghi gəzəkə Hyala va ɓanci kaa Abəraham lə hwəhwə tsa ciy, a na ghwəy bəla tiɓa mbə shi kwərakwə ki.
3:1 3:1 5:7
3:2 3:2-5 4:6; Rm 8:9-16; 2Kwər 3:6, 17
3:4 3:4 4:11
3:6 3:6 Ghava 15:6; Rm 4:3
3:7 3:7 Rm 4:11-12
3:8 3:8 Ghava 12:3
3:9 3:9 Rm 4:16
3:10 3:10 Nəw 27:26; Zhk 2:10
3:11 3:11 Aba 2:4; Rm 1:17; 3:20
3:12 3:12 SləniTaH 18:5; Rm 10:5
3:13 3:13 Nəw 21:23; Rm 8:3; 2Kwər 5:21
3:14 3:14 3:2-5; Zhəw 3:1-2
3:16 3:16 Ghava 12:7; 17:7-8
3:17 3:17 Səvəri 12:40
3:18 3:18 Rm 4:14; 11:6
3:19 3:19 Rm 4:15; ka kwal Hyala: SləniKY 7:38, 53; Ebr 2:2
3:20 3:20 Nəw 6:4
3:21 3:21 Rm 7:13; 8:2
3:22 3:22 Rm 3:9-30; 11:32
3:23 3:23 4:3
3:24 3:24-25 Rm 10:4
3:26 3:26 4:5, 7; Zhŋ 1:12; Rm 8:14-17
3:27 3:27-28 Rm 10:12; 1Kwər 12:13; Kwəl 3:9-11
3:27 3:27 Rm 6:3; Ef 4:24
3:29 3:29 3:7, 14, 18; 4:7