Zliya Yǝwǝn kwǝma wǝzǝ naa dzǝkǝn Yesǝw Kǝristǝw Ebərə 11

Mbəzliy niy ɓanavə nefer shi kaa Hyala kwataŋa

1 Ntsaa ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay, aa sənay lə kataŋ, a shi ndəghee va va Hyala dzaa mənishi, kə. Aa sənay, shi nashi ma na vay, a ghəshi tiɓa, kə. 2 Tsəgha niy ɓanavə mbəzli kwataŋa nefer shi kaa Hyala, mbaꞌa Hyala faltishi.

3 Sa ɓanavə ghwəmmə nefer ghwəmmə kaa Hyala sənay ghwəmmə, lə gəzə kwəma nzə ngati Hyala ghwəmə lə hiɗi pə ghwəmmə. Ɗi naa gəzəy, shi nashi ghwəmmə ni na, lə shi nashi ma ghwəmmə ngatishi Hyala.

4 Sa nzana mbaꞌa *Abel ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala, va tsəgha sləniy na shiy kaa Hyala, ka taŋəti ni *Kayən. Sa ɓanavə na nəfə tsa ci kaa Hyalay, mbaꞌa Hyala fəy ka ntsaa dzaa dzəghwa kwəma nzə kala hazləni tiɓa. Mbaꞌa Hyala zləɓavə shi ɓanavə Abel, mbaꞌa ghəshi təɓanati kaa Hyala. Ya tsəgha mətiy Abel, sa ɓanavə na nəfə tsa ci kaa Hyalay, kwal tsa wəzə tsaa cimmə na ndatsə.

5 Sa nzana mbaꞌa Henəkwə ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala, va tsəgha ɓəhwə Hyalaa dzəmə ghwəmmə, ghəci ghwəla ta məti. Ndə tiɓaa zhəkəə nay, sa nzana mbaꞌa Hyala ɓəhwəə dzakə ghi tsa nzəw. Aa tsaslita kwa Zliya Hyala: «Ghala vəghwə tsaa niy nza Henəkwə tikə tə hiɗiy, ntsaa məni shiy təɓanta kaa Hyala niy nza na» kəm. 6 Mbaꞌa kə ndə ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay, aa təɓanta kaa Hyala. Tsahwəti kwal tiɓa ta təɓə kaa Hyalaw. Ndə kəə ɗi kətivaa dzəvəgha Hyalay, a kə ndə zləɓavə lə kataŋ: «A Hyala tiɓa» kə ndə, mbaꞌa sənay, a Hyala dzaa ɓanavə zhəmə shi kaa mbəzliy pəla kwal tsa nzə, kə.

7 Sa nzana mbaꞌa *Nəwe ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala, va tsəgha niy zləɓavə na kwəmaa niy gəzanakə Hyala: «Ta ghwənikə yam dzee tərəŋw ta zamti mbəzli. A pə gha mənti kwambəwal» kə. Ya tsəgha niy nashi ma Nəwe shi vay, aa niy ɗiti fəti ta kwəma gəzanakə Hyala. Mbaꞌa niy ngati kwambəwal, mbaꞌa ghəshi dzəmbəshi lə mbəzli ci gwanashi. Mbaꞌa ghəshi mbəlishi va yam va. Sa nzana mbaꞌa ghəci ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay, aa ɓəkə ngwəvə Hyalaa dzəkən nihwəti mbəzli tə hiɗi. Mbaꞌa Hyala fəy ka ntsaa dzaa mbay garə kwa kwəma nzə, kala hazləni tiɓa.

8 Sa nzana mbaꞌa *Abəraham ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala, va tsəgha niy ɗivə na fəti ta har tsa Hyala. Mbaꞌa dzay dzəti nihwəti hiɗi ɗi Hyala va ɓanci ka shi ci. Aa maɗiy kala sənashi ma hiɗi va ghəci, mbaꞌa tsəhəy. 9 Sa nzana mbaꞌa ghəci ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay, aa niy zləɓavə nzəyəy ka ndə səəkə səəkə tə hiɗiy niy gəzəkə Hyala va ɓanci. Sa niy kafə na tə tsahwəti pi ta dzəti tsahwətiy, mbə *Gaska niy nzəy na. Kar *Izakə ghəshi lə *Zhakwapə, shiy niy gəzəkə Hyala va ɓanshi hiɗi va kwərakwəy, mbə Gaska niy nzəy ghəshi diɓa. 10 A Abəraham zləɓavə nzəy mbə *Gaska, sa nzana mbaꞌa fəy ghən ta məlmə dikə na va ngati Hyala. Məlməə dzaa ngəzla ma.

11 Tə sa ɓanavə Abəraham nəfə tsa ci kaa Hyala va tsəgha kwəmavə na kwal tsaa yakə Izakə kwa *Sara, ya tsəgha niy nza naa jiŋa, dzəghwa gwaꞌa gwaꞌa Abəraham niy halantəvay, kala gar zhini ghəciy yakə zəghwə nza. Tsəgha mənta na, sa sənay na: «A Hyala dzaa mbay mənti kwəma gəzəkə na, sa sla ma na dzərvə» kə. 12 Ya war tsəgha niy nza Abəraham nja ntsa məti məti tsa va hali ghala pətsa vay, aa niy kwəmavə jijihiy ɗaŋ tərəŋw tikə tə hiɗi ndəɓa sasərkwəhi dzəy tə ghwəmə, lə nja ndarghə kwa həl, pə gha. Kala gar mbə ndəə ɓəlatishi.

13 Dzəghwa mbəzli va gwanashi ki, mbaꞌa ghəshi bəkwəshi, war lə nəfə tsa shi va ɓanavə ghəshi kaa Hyala. Ma ghəshi ta na nashiy, niy kwəmavə shi wəzə ni va gəzəkə Hyala ta ɓanshi ghəshiw. War ə na naa nashi ghəshi shi va ghəshi ghwəlashi kərakə, mbaꞌa ghəshi vəshishi ti shi. A ghəshi niy sənay, na nashiy, ka məlmə, lə ka səəkə səəkəə gə ghəy tikə tə hiɗi ni, kə ghəshi. 14 Mbəzliy gəzə kwəma va tsəghay, ə citəpə ghəshi na, mbə pəla ni shi hiɗi na ghəshi ka ni shi, kə ghəshi. 15 Mbala na ghəshi niy nza mbə zəzə ni səvəri ghəshi va hiɗi mbə shi nzay, a ghəshi niy dzaa kwəmavə kwal tsaa zhəghəvaa zhəti shi nza. 16 Ma dza ghəshi na shi ki na, wəzəɓa ni tərəŋw ni va hiɗi dza ghəshi ta kwəmavə məɓa mə ghwəmə ghəshi mawti kən ni tikə. Va tsəgha haꞌwə ma Hyala ghəshiy har slən tsa nzə. «Hyala ghəy» kə ghəshi. Sa nzana mbaꞌa ghənzə gwəmanamtishi na shi məlmə dza ghəshiy nzəy mbə.

17-18 Va sa ɓanavə Abəraham nəfə tsa ci kaa Hyala zləɓati na kəsəvə zəghwə ci Izakə ta ta Hyala li. Ya tsəgha niy gəzanakə Hyala kaa Abəraham: «Mbə Izakə dza ghaa kwəmavə jijihiŋa» kəy, sa ɗəw Hyala və ta nighə kwəma ci, nda nza naa ɗi fəti və na, a Abəraham niy zləɓavə slənəy kaa Hyala. Ya tsəgha niy nza Izakə kwətiŋəy və. 19 Sa nzana mbaꞌa sənay a bərci va Hyala ta mbəə zhanakati Izakə mbə məti, kə. Va Abəraham naciy, njasa niy mətiy zəghwə ci va, mbaꞌa Hyala zhanakati mbə məti na.

20 Sa nzana mbaꞌa Izakə ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala va tsəgha təfanatishi na miy kaa kar Zhakwapə ghəshi lə *Ezaw njasaa niy sənata na kwəmaa dzaa məniva li shi.

21 Sa nzana mbaꞌa Zhakwapə ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala ghala pətsaa niy dza na ta mətiy, aa təfanakənshi miy kaa ndərazhi *Zhezhefə bakanashi. Mbaꞌa garəy tə gəta ci ka fal Hyala.

22 Sa ɓanavə *Zhezhefə nəfə tsa ci kaa Hyalay, aa niy gəzanakə kaa ka Izərayel ghəci ndəkwə ta məti. Ta səvəriŋwəy dza ghwəy mbə *Ezhipətə taa nza, kə. Mbaꞌa gəzanakəshi njasa dza ghəshiy məni lə ꞌyesler ci, sa ka na mətiy diɓa.

23 Sa nzana mbaꞌa mbəzliy yakə *Məyizə ɓanavə nefer shi kaa Hyalay, sa yakə ghəshi Məyizə mbaꞌa ghəshi nay ka zəghwə wəzə na, kala hazlənishi ma ghəshi, mbaꞌa ghəshi dzəghwashi kən kwəma gəzəkə mazə ka Ezhipətə, mbaꞌa ghəshi mbələy tir mahkan.

24 Sa nzana mbaꞌa Məyizə ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay, sa kəliy na na kala zləɓa ma nza ka zəghwə zha mazə ka Ezhipətə ghəci. 25 Wəzəɓa sa ngəraꞌwə kwasəbə mbəzli Hyala Məyizə ɗiti kən məni wahə ta vici jəwə tsətsə kəy mazə mbə *kwəma jikir na. 26 Mbaꞌa təkəti, tərəŋwɓa tə ngəraꞌwə tsa dza ndəə sahwə va dəghar tikə tə hiɗi njasa *Kəristəw va, dza bamaa nza, kən shi dza naa kwəmavə gwaꞌa gwaꞌa mbə hiɗi ka Ezhipətə, kə. Va sa nzana, mbə fə ghən ghəci ta shi dza Hyalaa ɓanci kwa kwəma.

27 Sa nzana mbaꞌa ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala va tsəgha mbay naa zlashi hiɗi ka Ezhipətə ka dzay, kala hazləni ma ghəci va sati nəfə tsa mazə. Kala gwərgwərə ma ghəci ya jəw nzə, njasa nzana garrə ghəci nata Hyala mbata ma məndiy nata tiɓa kwa kwəma ci mbə ndəghwə. 28 Sa nzana mbaꞌa Məyizə ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyala va tsəgha ꞌwakə na *makwaghwa Pakə, mbaꞌa gəzanshi kaa ka Izərayel, a ghəshi slasla shiy, ka ɓaɓasli miymiy shi vaa dzəti miy ceker shi gwaꞌa, vantaa *ndə kwal tsa Hyala tsa nza kwal bəkwəpə və səəkəə dzakə ghi tsa shi ta bəkwə ni shi Cikwahi kəy ghyeghyer shi.

29 Sa nzana mbaꞌa ka Izərayel ɓanavə nefer shi kaa Hyala va tsəgha slavərivashi yam kwa həl tsa ghəm tsa, war həlasaŋ, dzəghwa mbaꞌa ghəshi taŋəshiy dzəvərishi nja dzar tə hiɗiy ghwəlishi. Ma sa ɗi ka Ezhipətə məni tsəgha na, mbaꞌa yam zhəkəshiy pahwəshi.

30 Sa nzana mbaꞌa ghəshi ɓanavə nefer shi kaa Hyala, va tsəgha ngəzlay kələm tsaa tsəɓay məndi məlmə Zherikwə li, sa dəzlay ghəshi kələm tsa va mbə vici mbərfəŋ, ma tə kwa mbərfaŋa vici na, mbaꞌa kələm tsa va ngəzlay. 31 Sa nzana mbaꞌa *Rahabə mali mbə ghi kwa ghwərghwər ɓanavə nəfə tsa nzə kaa Hyala, va tsəgha zləɓavə na kaꞌwəti mbəzli ka Izərayeləə səəkəshi ta nighə kwəma mbə məlmə va, mbaꞌa mbəliy shi. Va tsəgha niy paslamti ma ka Izərayel kwasəbə mbəzliy niy ɗi ma fəti va ta kwəma Hyala.

32 Njaa dzee niy dzəkən nihwəti mbəzli kwataŋa kia? Vəghwə vəya gar gəzə kwəmee dzəkən ka sla ngwəvə nja kar *Zhədiyaŋw, *Barakə, *Samsaŋw, *Zhefəte mbaꞌa mazə *Davitə ghəshi lə *Saməyal, mbaꞌa nihwəti ka gəzə kwəma Hyala kwərakwə ɓa kiw. 33 Sa nzana mbaꞌa mbəzli va ɓanavə nefer shi kaa Hyala va tsəgha niy mbay ghəshi mbəz, ka zəmanti hiɗi nihwəti mbəzli gwaꞌa gwaꞌa, ka məni mazə dzəkən mbəzli dza lə kwal tsa kataŋ tsa. Mbaꞌa ghəshi kwəmavə shiy niy gəzəkə Hyala ɓanshi. Sa ka məndiy kasambəshi mbə zhəlhiy, mbaꞌa ghəshi kalay miyeɗemer zhəlhi va. 34 Dza mbaꞌa ghəshi shirkwamti ghwə pəhəy məndi, ngaɗ ngaɗ na ta ndishi li. Sa ka mbəzliy pəlashi ta bəkwəshi lə kafaꞌi na, mbaꞌa ghəshi mbəlishi. Mbəzli daw daw bərci ni ghəshi ngar na, dzəghwa mbaꞌa ghəshi kwəmavə bərci shi va Hyala. Mbəzliy ɓənivə mbəz ka mbay tərəŋw tərəŋw ghəshi mənishi. Mbaꞌa ghəshi təhanavə bali kaa ka sawji mbəzli pa ghəshi li shi gwaꞌa.

35 Sa niy ɓanavə nihwəti miꞌi mbəradzə nefer shi kaa Hyala niy zhananakatishi Hyala mbəzli shi mbə məti, ka nashi ghəshi.

Nihwəti mbəzli kwataŋa vay, war ngəraꞌwə niy sanshi məndi tərəŋw, ka bəbəkwəshi, ta mbə ghəshiy zlata nəw kwəma Hyala. Dza ghəshi na, kala ya ma ghən tsa shi ghəshi nashi, va na tikə məti. Ta mbə Hyalaa zhanakatishi mbə məti, ta dza ghəshiy kwəmavə piy tsaa gwəramti wəzə. 36 Mbəzliy niy ɓanavə nefer shi va kaa Hyala, ka ꞌwəshi nihwəti mbə shi, ka diꞌwə nihwəti lə ghwəɗa, ka tsashiy dzəghwa dəŋw, ka kəəsəshiy dzəghwa fərshina. 37 Ka jajaꞌwə nihwəti lə hərezli bakwamtishi. Ka nzərə nihwəti mbəzli mbə shi lə hwa bakə mbə bakə mbə. Ka bəkwə nihwəti lə kafaꞌihi, niy məni məndi li shi. Ka nihwətiy dzay, ka dza kwaɓa, ka dza kwaɓa, lə kwəbeŋer hwətahi kwəy ya shi teŋkesli kən ghən shi, sa kama shiy və shi. Ka məndiy dzay, ka sanshi ngəraꞌwə, ka irəshi. 38 Niva mbəzliy, sa shi niy nza nzəy tsa tə hiɗiw. War təwrə niy təwrə ghəshi dzar mbə gamba nja ꞌyegwer, lə dzar mbə dəlegwigwi. Ka hihi dzar mbə ləgwə lə dzar kwa keꞌwer.

39 Ma mbəzli va gwanashi kiy, mbəzliy niy ɓanavə nefer shi kaa Hyala niy nza ghəshi. Dzəghwa mbaꞌa Hyala vəshita tərəŋw ta mbəzli va ki. Ya tsəgha nzə kiy, kwəmavə nashi shi wəzə ni va gəzanakəshi Hyala ɓanshi ghəshi na shiw. 40 Va wa mənta na tsəgha kiy, tə sa nzana mbaꞌa Hyala tarəkə ɓəmmə niy gwəramti wəzə va shiy ngəmmə kwərakwə li shi. Ma ɗi na gəzəy, a Hyalaa ɗi ghwəmmə kwəmavə shiy kwa pətsa kəray ghəshi gwanammə li shi.

11:1 11:1 Rm 8:24; 2Kwər 4:18

11:3 11:3 Ghava 1:1; Cem 33:6, 9; Rm 4:17; 2Kwər 4:18

11:4 11:4 Ghava 4:3-10

11:5 11:5 Ghava 5:21-24

11:7 11:7 Ghava 6:13-22; Rm 4:3; 1Pi 3:20

11:8 11:8 Ghava 12:1-2

11:9 11:9 Ghava 35:12, 27

11:10 11:10 13:14

11:11 11:11 Ghava 17:19; 18:11-14; 21:2; Rm 4:19-20

11:12 11:12 Ghava 15:5

11:13 11:13 11:9; 13:14; Ghava 23:4; 47:9; Cem 39:13

11:16 11:16 13:14; Səvəri 3:6; Mt 22:32

11:17-18 11:17-18 Ghava 21:12; 22:1-14; Zhk 2:21

11:19 11:19 Rm 4:17

11:20 11:20 Ghava 27:27-29, 39-40

11:21 11:21 Ghava 47:31–48:20

11:22 11:22 Ghava 50:24-25; Səvəri 13:19

11:23 11:23 Səvəri 1:22; 2:2

11:24 11:24 Səvəri 2:10-12

11:26 11:26 12:2; 13:13

11:27 11:27 Səvəri 2:15; 12:41

11:28 11:28 Səvəri 12:1-14

11:29 11:29 Səvəri 14:21-29

11:30 11:30 Zhə 6:12-21

11:31 11:31 Zhə 2:11-12; 6:21-25; Mt 1:5; Zhk 2:25

11:32 11:32 KaSlaNgw 6:11–8:32; 4:6–5:31; 13:2–16:31; 11:1–12:7; 1Sam 16:1–1Mezh 2:11; 1Sam 1:1–25:1

11:33 11:33 KaSlaNgw 14:6-7; 1Sam 17:34-36; Dani 6:1-27

11:34 11:34 Dani 3:23-25

11:35 11:35 1Mezh 17:17-24; 2Mezh 4:18-37

11:36 11:36 Zher 20:2; 37:15

11:37 11:37 2NəMezh 24:21

11:38 11:38 1Sam 13:6