Zliya tsasliti
Zhakə
Kwəma dza ghwəmməə gha sənataa dzəkən zliya na
Zhakə tsaa tsasliti zliya nay, zəmbəghəy Yesəw na, kə məndi. Ma kə dəꞌwə ghən tsa ciy: «Yənəy, ndə ghəra sləni tsa Hyala mbaꞌa sa Yesəw Kəristəw nzee» kə. Ləy hwəm sa mətiy Yesəwəy, a Zhakə tsa va niy məniy ka ntsa dikə tsa kwa jipə mbəzliy nəw Yesəw mbə Zherəwzalem (nighəm mbə zliya ka kwal Yesəw vəh 15:13-21, mbaꞌa mbə Galatə 2:12).
Ghala pətsa tsasli na zliya nay, ghəci mbə Zherəwzalem na, kə məndi. Ta vəli kaa mbəzli Hyala ndanishi tə hiɗi gwanashi tsasliti na. Mbə zliya nay, dzəkən sləni dza mbəzli Kəristəw məni kaa ghən tsa shi, lə na dza ghəshiy məni kwa jipə mbəzli tikə tə hiɗi gəzə Zhakə kwəma. Mbaꞌa kəə ɗi gəzəə dzəkən kwəmay, lə shi tikə tə hiɗi ka naa pəghə, lə shi sənashi ghwəmmə, nza məndi mbəə favə shi ɗi na gəzə wəzə wəzə. Njasa pəghəti na va ghani ghwəmmə lə radzama mbə miy gədəw, mbaꞌa lə ghwə(vəh 3:3, 6), zhini mbaꞌa pəghəti nzəy tsa ghwəmmə tikə tə hiɗi lə timbətimbəə zlərhəta va tiɓata (vəh 4:14).
Avanay njasa nəwva kwəma mbə zliya na:
Vəh 1:1-8 Gəzə kwəmaa dzəkən səꞌwa kwəma, mbaꞌa dzəkən cəꞌwə Hyala lə nəfə kwətiŋ.
Vəh 1:9-11 Gəzə kwəmaa dzəkən ndə cicikwə lə ndə shiy tsa tərəŋw tsa.
Vəh 1:12-18 Dza kwama səəkə shiy həərə ndəa?
Vəh 1:19-27 Mbaꞌa kə ndə favə gəzə kwəma Hyalay, ə kəə məni kwəma favə na va.
Vəh 2:1-13 Ka təra ghala ghwəy dzəghwa jipə mbəzli ma.
Vəh 2:14-26 Ɓə nəfə kaa Yesəw lə məni sləni wəzə nay, ka təhəva ghəshiw.
Vəh 3:1-12 Gəzə kwəmaa dzəkən ghani ndə ngəri.
Vəh 3:13-18 Gəzə kwəmaa dzəkən mbəzli ka məhərli.
Vəh 4:1-12 Njasa dza mbəzli Kəristəw nzəy kwa jipə shi.
Vəh 4:13-17 paꞌ tə Vəh 5: 1-6 Gəzə kwəma kaa ka zhəghə dəvə lə ka gəna.
Vəh 5:7-20 Njasa dza mbəzli Yesəw səꞌwa kwəma, lə njasa dza ghəshiy cəꞌwə Hyala kwa jipə shi, ka kəəti mbəzliy shikəshi kwa kwal Hyala.
1
Səkwəpə
1:1 Zhakə: Mt 13:55; SləniKY 12:17; 15:13; 21:18; 1Kwər 15:7; Gal 1:19; 2:9; 1Pi 1:1Yən tsasli na zliya na, yən yən Zhakə, ndə ghəra sləni tsa Hyala lə sa Ndə sləkəpə Yesəw *Kəristəw.
Ə səkwee mbəzli Hyala gwanashi tihəvərivashi dzar tə hiɗi gwanashi.
Njasa ka ndə səꞌwa kwəma mbə ngəraꞌwə
1:2-3 Rm 5:3-5; 1Pi 1:6-7Ma nə ya kiy ngwarməhiray, mbaꞌa kə ngəraꞌwə kəsaŋwəy ghənghən ghənghən kiy, vəshi pə ghwəy taa vəshi. Sa nzanay, a ghwəy sənay, mbaꞌa pə ghwəy ɓanavə nəfə tsa ghwəy kaa Hyala, paꞌ ghala pətsa dza ngəraꞌwə tsa vaa kərəy kiy, ta kwəmavə bərci dza ghwəy ta səꞌwa kwəma. Nanzə kiy, məni tə ghwəy məhərli wəzə, əntaa ghwəy dali ma, səꞌwa tə ghwəy, paꞌ tə kwa kərni ngəraꞌwə. Mbaꞌa pə ghwəy mənti tsəgha kiy, mbəzli Hyala kərkamti kwəma dza ghwəy nza. Shiy tiɓa gar shaŋashi ghwəy taa nza tsəgha kiw.
Ɗəw shiy va Hyala lə nəfə kwətiŋ
1:5 Fir 2:6Mbaꞌa kə kwəma taŋanati bərci kaa tsahwəti ndə mbə ghwəyəy, ɗəw ghəci va Hyala, nza ghənzə canati zəzə kwəma wəzə na, nza məni. Ta canati dza na. Sa nzanay Hyala ɓanci na shiy kaa ya tsamaɓa ndə ci, lə wəzə hwər tsa nzə. Ka ini ndəw. 1:6 5:13; Mt 7:7; 21:21-22; Ef 4:14Mbaꞌa kə ndəə ɗəw shiy va Hyalay, lə nəfə kwətiŋ kəə ɗəwshi. Kala məni ma ghən bakə bakə. Sa nzanay, ntsaa mənti ghən va bakə bakə ghəciy ɗəw shiy va Hyalay, yəmyəm na nəfə tsa tsava ndə lə ghərakwəli ka safə vaa tsəkwə, ka dzar li kwakə, ka dzar li kwakə. Tsa tsəgha tsa va ndəy, əntaa ghəci taa təkə na, e dzaa kwəmavə shiy mbə dəvə Ndə sləkəmmə, kə ma. Sa nzanay, aa mənti ghən tsa ci bakə bakə mbə shi məni na, kala garəy tə kwəma kwətiŋ mbə nəfə tsa ci.
Gəzə kwəmaa dzəkən ndə ndərma, lə ndə shiy
1:9 2:5A ngwarməhira, a kə ndə ndərma tsa mbə nəw Yesəw *Kəristəw vəshi tərəŋw, sa nzana mbaꞌa Hyala taa kafakati. 10 1:10-11 Zhəwbə 14:2; Cem 90:5-6; Ezay 40:6-81:10 5:1Ndə shiy tsa mbə nəw Yesəw kwərakwə ɓa na, a kəə vəshi tərəŋw, sa nzana mbaꞌa Hyala zhəghəkəy ləy hwəm. Nanzəy, ta mətiy dza ndə shiy njasa ka mbərə ghwə vaa ghwəlita tə gamba. 11 Sa ka viciy maɗita ta mbərə lə bərciy, ə ka kəslifi shiy niꞌwə. Ma mbərə ghwə ti shi na, ka shikə tsəgha. Ka nza məgəla ti ghwəlaw. Ava tsəgha dza ndə shiy nza, ghala pətsa ka na kəslimbə ghən kən kwəma shi ci, mbaꞌa dzaa mətiy, njasa ka mbərə ghwə vaa ghwəlita.
Dza kwama səəkə shiy həərə ndəə dzəmbə *kwəma jikir naa?
12 1:12 5:11; 1Kwər 9:24-25A ngwarməhira, ə gəzaŋwəy ya, ma ntsaa səꞌwati ngəraꞌwə va ghəci kəsay, kala zhəghanavə hwəm kaa Hyalay, ə kəə vəshi tərəŋw. Sa nzana mbaꞌa kə səꞌwamti gwaꞌay, ta kwəmavə zhəmə ci dza naa dza. Ghənzə na piy tsaa kəɗi ma, sa gəzəkə Hyala va ɓanshi kaa mbəzli nzə ɗi na. 13 1:13 Fir 19:3; 1Kwər 10:13Mbaꞌa pə gha tərəŋaa dzəmbə məni jikirəy, əntaa gha dzaa gəzə na: «Hyala məntəra na» pə gha ma. Sa nzanay shiy tiɓa gar həərəti Hyala ta məni jikirəw. Ghənzə dəꞌwə ghən tsa nzə ɓa na, ka həərə ndəw. 14 1:14-15 Rm 6:19-21; 7:7-10; 1Zhŋ 2:16-17War shi təkə ndəə dzəkən shi, ka səkwa nzəghə ci ti shi, ka naa ngəɗi ndə mbə nəfə tsa ci ta məni *kwəma jikir na. 15 Ma sa ka nzəghə ndə va mətsəhəta dikə ki na, irətsə ndə mbə məni kwəma jikir na ki. Dzəghwa sa ka jikir mətsəhəy na, mbaꞌa ɓanakə məti, mbaꞌa piy tsa ci zay ki.
16 A ngwarməhira ɗee ni tərəŋw ni, ghənzə tsəgha kiy, əntaa ghwəy taa zəzə va Hyala səəkə bəzə kən ghəy, pə ghwəy ma. 17 1:17 Ghava 1:14-18; Mt 7:11War shiy gwəramti wəzə, shi kama fəti tar bəla shi na shi vəlimmə Hyala səəkə mə ghwəmə. Ghənzə saa ngati kar vici lə tir mbaꞌa sasərkwəhi mə ghwəmə. Ta na nanzəy, ka mbəərəva na nja vici, ka səəmə, ka pəkw mbaꞌa zlaŋwəy mbə kwəsliw, war waŋ pi na gwaꞌa tsəgha na nanzə. 18 1:18 Zhŋ 1:13; Rm 8:19-23; 1Pi 1:23Hyala dəꞌwə ghən tsa nzə tarəvə na ndammə piy tsaa kəɗi ma səvəri mbə kwəma nzə gaga na, ta mbə ghwəmməə nzaa kwa taŋa mbə shi ngati na gwanashi.
Mbaꞌa kə ndə favə kwəma Hyalay, ə kəə məni njasa gəzəkə kwəma va
19 1:19 3:2; Fir 15:1; NdəSən 7:8-9A ngwarməhira, fəti tə ghwəy ghən ta kwəma dzee na ta gəzə wəzə wəzə! Mbaꞌa kə mbəzliy gəzaŋwəy kwəmay, a pə ghwəy fati wəzə di, əntaa ghwəy dzaa dəraŋwəy ta zləɓa ma, əntaa nəfə tsa ghwəy dzaa sati taŋtaŋ diɓa ma. 20 Sa nzanay, ntsa satiy nəfə tsa ci na, shiy təɓanta kaa Hyalaa məni naw. 21 1:21 Kwəl 3:8; 1Pi 2:1Va tsəgha na kiy, a pə ghwəy zhəghanavə hwəm kaa shi jikir ni mbə nefer ghwəy, zlayəm məni ndərəm kwa jipə ghwəy. Məntim ghən tsa ghwəy jəw jəw kwa kwəma Hyala, ma nza ghwəy zləɓa kwəma nzə ndaŋwəy na mbə nefer ghwəy. Sa nzanay a bərci va kwəma nzə va ta mbəlantəŋwəy.
22 1:22 2:17; Mt 7:24, 26; Rm 2:13Əntaa ghwəy taa bərkə na, war favə ma ghəy kwəma Hyalaa dzəghwa sləmə ghəyəy, gwaꞌa na tsəgha, pə ghwəy ma. A aw! Məni pə ghwəy məni shi favə ghwəy Hyala gəzəkəŋwəy mbə kwəma nzə gwaꞌa. 23 Ma ntsaa favə kwəma Hyala kwataka lə sləmə ci, kala məni may, yəm na lə ntsaa nighəti ghən tsa ci kwa nighə məti, ta nay njasa nza na. 24 Dzəghwa sa zhəghətəvay na na, ka dzay. Dza dəŋwəzl zamti ghən ta shi nashi na va mbə kwəma ci tsəgha nzaꞌjəw. 25 1:25 2:12, 24; Cem 19:8; Zhŋ 13:17; Rm 8:2; Gal 6:2Ma na ntsaa ɗi jangə shi gəzanakə *kwəma pəhəti Hyala wəzə, ka zəzəə dzəkən shi ya hwəmɓay, məniy na nja ntsaa favə kwəma va lə sləmə gwaꞌa tsəgha, nzaꞌjəw zamti ghən tiw. Ta dzaa məni kwəma favə na va dza na na naci. Ta təfanati miy dza Hyalaa dza mbə sləni ci məni na gwaꞌa. *Kwəma pəhəti Hyala va ɗewɗew na mbəlikəvərimmə na mbə dəvə *kwəma jikir na.
26 1:26 3:2, 10; Cem 34:14; 141:3Mbaꞌa kə ndə bərkəti ghən tsa ci: «Ma yən neyey, ndə nəw kwal Hyala nzee» kə, zhini ka ndagha kwəma vətəghə vətəghəy kala zəzə may, ava tsava ndə səəti ghən tsa ci. War gəməy nəw na kwal Hyala. 27 1:27 Cem 10:14, 18; Ezay 1:17; Mt 25:35-36Ma ntsaa nəw Didi Hyala lə nəfə ɗewɗew njasa ɗi nay, ntsaa fə ghən ta kəəti məzhətiti, lə miꞌi mbəreketi dzar mbə ngəraꞌwə tsa kən shi na. Ka ndəghwə ghən tsa ci wəzə va nzəghə shi tə hiɗi səəkəə dzəmbə nəfə tsa ci, ta məni kwəma jikir na.

1:1 1:1 Zhakə: Mt 13:55; SləniKY 12:17; 15:13; 21:18; 1Kwər 15:7; Gal 1:19; 2:9; 1Pi 1:1

1:2 1:2-3 Rm 5:3-5; 1Pi 1:6-7

1:5 1:5 Fir 2:6

1:6 1:6 5:13; Mt 7:7; 21:21-22; Ef 4:14

1:9 1:9 2:5

1:10 1:10-11 Zhəwbə 14:2; Cem 90:5-6; Ezay 40:6-8

1:10 1:10 5:1

1:12 1:12 5:11; 1Kwər 9:24-25

1:13 1:13 Fir 19:3; 1Kwər 10:13

1:14 1:14-15 Rm 6:19-21; 7:7-10; 1Zhŋ 2:16-17

1:17 1:17 Ghava 1:14-18; Mt 7:11

1:18 1:18 Zhŋ 1:13; Rm 8:19-23; 1Pi 1:23

1:19 1:19 3:2; Fir 15:1; NdəSən 7:8-9

1:21 1:21 Kwəl 3:8; 1Pi 2:1

1:22 1:22 2:17; Mt 7:24, 26; Rm 2:13

1:25 1:25 2:12, 24; Cem 19:8; Zhŋ 13:17; Rm 8:2; Gal 6:2

1:26 1:26 3:2, 10; Cem 34:14; 141:3

1:27 1:27 Cem 10:14, 18; Ezay 1:17; Mt 25:35-36