20
Kwəma səəkə bərci ghəra Yesəw va sləni li shia?
(Mt 21:23-27; Mk 11:27-33)
Tə nahwəti viciy, dza Yesəw ka ɓəni Yəwən kwəma wəzə na kaa mbəzli mbə *ciki Hyala. Dza mbəzli dikə dikə ni mbə *ka ta Hyala, ghəshi lə *ka ɓənipə kwəma pəhəti Hyala, mbaꞌa mətikwəkwər *ka Zhəwifə tsəgha, ndəs ghəshi səəkəshiy dzəvəgha Yesəw. Ka ɗəw kwəma ghəshi, ma kə ghəshi na: «A Metər, gəzaŋəy, kwəma səəkə ni gha ni bərci ghəra gha sləni ghəra gha na li shi tay? Wa ntsaa ndaŋa kwal ta ghəra gəla sləni naa?» kə ghəshi. Ma kə Yesəw ngəshi na: «Yən kwərakwəy, ta ɗəw kwəma dzee va ghwəy kwətiŋ. E ɗi ghwəy gəzara, Hyala ghwənay na Zhaŋ ta mənipə *batem ta naa, naa mbəzli?» kə. Ma sa gəzəkə Yesəw tsəgha na, dzəghwa ghəshi ka sləka kwa jipə shi, ma kə ghəshi na: «Njaa dza ghwəmməə ni kaa nana kwəma sana kia? Mbaꞌa pə ghwəmmə ni: “Hyala ghwənay na Zhaŋ” pə ghwəmməy, “Ya sa nzana Hyala ghwənay na, tawa niy zləɓa ma ghwəy kwəma ci shiki?” dza naa ni. 20:6 Mt 14:5Mbaꞌa pə ghwəmmə ni diɓa: “Mbəzli ghwənay na” pə ghwəmmə na, ka mbəzli gwanashi dza ɓa na, ka pəꞌwəmmə lə hərezli ta bəkwəmmə. Sa nzanay, gwanashi sənay məndi Zhaŋ ka *ndə gəzə kwəma Hyala» kə ghəshi. Ma sa hashishi ghəshi ki na, ꞌwakəvə ghəshi tsəgha: «Sənay ntsaa ghwənay ghəyəw» kə ghəshi. Ma kə Yesəw ngəshi ki na: «Ghənzə tsəghay, yən kwərakwə na, ka gəzaŋwəyee nda kwəma səəkə bərci ghəree ni sləni li shiw» kə.
Ɓəli fir lə kwəma ka sləni ka ndərəm
(Mt 21:33-46; Mk 12:1-12)
20:9 Ezay 5:1-2Dzəghwa Yesəw ləy hwəm kwəma va, mbaꞌa maɗiy ta ɓəli fir lə kwəma na, ma kə kaa mbəzli tiɓa va na: «A tsahwəti ndə niy nza tiɓay, dza na ngwəɓə, ngwəɓə ngwəɓə ngwəɓəti fəhiy zəmə tə vəh tsa ci. Dza na ki, mbaꞌa pəlavə mbəzli ta ndəghwə tsa va, mbaꞌa zlata mbə dəvə shi, mbaꞌa dzay ta wə, kə dalala ghəci hiy mbə wə va. 10 20:10 2NəMezh 36:15-16Mbaꞌa vici ngəli ya fəhi mənta, dza na ɓəŋ ghwənay ndə sləni tsa ci va mbəzliy ndəghwə tsa ci va, a ghəci dzaa ɓanakə na ci bəla ya fə. Ma sa tsəhəy ndə sləni tsa va na, dza ghəshi dəꞌwə dəꞌwə ghəshi dəꞌwəti ntsa va, mbaꞌa ghəshi pəlay dzay jighi tsəghay. 11 Ənkwa, kə ndə tsa tsa va, zhəghwa na ɓəŋ ghwənay tsahwəti ndə sləni tsa ci ɓa. ꞌWakəvə ghəshi kaa tsava ndə ɓa tasl ghəshi kəsəti. Zhəghwa ghəshi dəꞌwə dəꞌwə ghəshi dəꞌwəti tsava diɓa, tsəərə tsəərə ghəshi tsəərəti. Mbaꞌa ghəshi təhay jighi tsəghay. 12 Yaŋ, kə ntsa va, zhini na diɓa ɓəŋ ghwənay kwa mahkana ndə. Sa tsəhəy na na, dza ghəshi mbaꞌa ghəshi paslanati zheher, mbaꞌa ghəshi təhamti. 13 20:13 3:22Ma sa nata ndə tsa tsa va kwəma va tsəgha, ma kə na: “Njaa dzee mənti tay? Kadiw, e ghwənay zəghwee na ɗee tərəŋw. Sa ka ghəshi nayəy, a ghəshi dzaa haꞌwə ti” kə. Dza na ɓəŋ ghwənay. 14 Dza zəghwə va mbaꞌa tsəhəy və shi ki, ma kə mbəzliy ndəghwə tsa va kwa jipə shi, sa nay ghəshi zəghwə va na: “Yawaa, avanay ndə zəmə ghi səəkəy dəꞌwə ghən tsa ci ki! Dzammə ta kəsəvə, a ghwəmmə paslamti! A tsa mbəə nza ka sa ghwəmmə kwagwaꞌa ki” kə ghəshi. 15 Dza ghəshi tasl ghəshi kəsəvə, ka mbahə səəmə kwa tsa vaa dzəti ngwəla, mbaꞌa ghəshi pəəsliti» kə Yesəw.
Ma sa kəɗamti Yesəw fir tsa va, ma kə diɓa na: «Sana kiy, njaa dza ndə tsa tsa vaa məni lə mbəzli vaa? 16 20:16 21:20-24Ə gəzaŋwəy ya, ta səəkə dza naa bakwamti ka ndəghwə tsa va, ka na dza na mbaꞌa ɓanavə tsa ci va kaa nihwəti ka ndəghwə tsa mbə dəvə shi» kə Yesəw.
Ma sa favə mbəzli va kwəma gəzəkə Yesəw va tsəgha, ma kə ghəshi na: «Kay, ka məniva gəla nava kwəma tsəgha teepəw» kə ghəshi. 17 20:17 Cem 118:22ꞌWakəvə Yesəw njəꞌwə nighətishi, ma kə ngəshi na: «Kwəma tsasliti məndi na mbə Zliya Hyalay, wa slən tsa shi ɗi na gəzəa? Ma kə məndi kwəma vay:
Ma hakwə tsaa niy ndəghamti ka ndəɓə shiy vay,
ghəci zhini naa zhəghəy ka hakwə tsaa gwəraa jihəti ciki,
kə məndi mbə zliya. 18 20:18 1Pi 2:8Ya wa ntsaa ɓati tərəə dzəti hakwə tsa vay, ta ɓəəlivərivay dza ntsa va. Ghəci kə tərakənvay kən ndə ɓa na, mbaꞌa zlərəvəri ndə» kə Yesəw.
Tsəhə ghən kaa mazə tsaa sləkə hiɗi ka *Rəm gwanashi
(Mt 22:15-22; Mk 12:13-17)
19 20:19 19:48Ma sa gəzəkə Yesəw kwəma va tsəgha na, cəkeꞌ *ka ɓənipə kwəma pəhəti Hyala lə mbəzli dikə dikə ni mbə *ka ta Hyala fəti ghən, dzəkən ghəy ɓəli Yesəw fir tsa va, kə ghəshi. Dza ghəshi ka pəla kwal tsaa kəsə Yesəw tiɓata. Kala mbə ghəshiy kəsə, sa hazləni ghəshi va mbəzli. 20 20:20 11:53-54Ghalaɓay dza ghəshi ki mbaꞌa ghəshi ghati ndəghwə Yesəw ta kəsə. Kə ghəshi mbaꞌa ghəshi ghwənashi mbəzliy taa məntəvashi nja mbəzli tərəŋw tərəŋw ni. Nza ghəshi ɗəɗəw kwemer va Yesəw, ta mbə ghəshiy ngaliti, ta kəsəti mbə kwəma dza naa zləɓakə. Ə ɗi ghəshi kwəmavə kwal tsaa kəsəti ta ɓanaghə kaa ngwəmna. 21 Ma sa tsəhəshi ghəshi vəgha Yesəw ki, ma kə ghəshi kaa ɗəw kwəma shi na: «A Metər, a ghəy sənay, shi ɓənipə gha ni lə kwəma gəzə gha gwanatay, war kwəma lə kwal na. Sa nzanay, ka nə gha kar ntsa dikə tsa na tsatsa ndə, ntsa jəw tsa na tsatsa ndə, pə gha, ka təra ghalaa dzəmbə mbəzliw. Ma ghay, kwəma Hyala na sa ka ghaa ɓananshi kaa mbəzli lə kwal tsa nzə. 22 Va tsəgha ɗi ghəy ghaa gəzaŋəy, kwal va ghwəmmə ta tsəhə ghən kaa mazə tsaa sləkə hiɗi ka Rəm gwanashi ta naa njaa?» kə ghəshi.
23 Ma Yesəw na naci ki na, mbaꞌa sənamti tsəhwəli shi va, ma kə ngəshi na: 24 «Citəram dala va ghwəy tə pətsa va di. Fəətə tə dala na na sanay, fəətə wa naa? Ya slən tsa tsaslati məndi tsa tiy, slən tsa wa naa?» kə. Ma kə ghəshi na: «Fəətə mazə tsaa sləkə hiɗi ka Rəm gwanashi na, slən tsa ci sa va diɓa» kə ghəshi. 25 20:25 Rm 13:7Ma kə Yesəw ngəshi ki na: «Ma ghənzə tsəgha kiy, tsəhancim ghən tsa ci kaa mazə tsa va njasa təɓə na. Ma ni Hyala shiy na, mbaꞌa ghwəy ɓanavə shi Hyala njasa təɓə ghəshi kwərakwə» kə Yesəw.
26 Ma sa gəzanakəshi Yesəw tsəgha na, mbaꞌa gəla nava kwəma səəti məhərli shi, mbaꞌa ghəshi catavashi. Shaŋ ghəshi ta favə, kwəma gəmgəm na gəzəkə na tiɓa kwa kwəma mbəzli gar kəsəti ghəshi ti.
Ta zhakati dza mbəzliy bəkwəshi mbə məti
(Mt 22:23-33; Mk 12:18-27)
27 20:27 SləniKY 4:1-2; 23:6-8Dzəghwa nihwəti mbəzli mbə *ka Sadəsehi ndəs ghəshi səəkəə kəsay Yesəw. Ka Sadəsehi vay, ka zhakati mbəzliy bəkwəshi mbə mətiw, ka ghəshiy ni na nashi. Sa səəkəshi ghəshiy dzəvəgha Yesəw ki na, dza ghəshi ka ɗəw kwəma və, 28 20:28 Nəw 25:5-6; Ghava 38:8ma kə ghəshi na: «A Metər, a kə *Məyizə niy ni kaa kwəma tsaslitəŋəy na ta məni ghəyəy: “Mbaꞌa kə ndə ɓəvə mali, dza na mbaꞌa mətiy zlata mali ci va, kala yakə zəghwə ghəshi liy, ə kə zəmbəghəy dzaa ɓə mali mbəri tə mali ci va, ta mbə ghəciy yanakə hwəlfə kaa zəmbəghəy tsaa mətiy va” kə niy ni. 29 A nihwəti mbəzli niy nza tiɓa, mbərfəŋ ghəshi ka ndərazhi ndə kwətiŋ. Dzəghwa Cikwa tsa mbə shi mbaꞌa ɓəvə mali, dza na mbaꞌa mətiy, kala yakə zəghwə ghəshi li. 30 Dza Zəra mbaꞌa ɓəvə mali mbəri tə mali va, kə mbaꞌa mətiy kala yakə zəghwə ghəshi li kwərakwə. Zhini Takwa ɓa tsəgha. 31 War tsəgha, war tsəgha, pəŋw ndərazhi mbərfəŋ ni va hati ɓə mali mbəri tə mali va. Cəkeꞌ ghəshi bəkwəshi mbərfaŋanavashi, nək tsaa yakə zəghwə kwa. 32 Ma ləy hwəm ki na, mbaꞌa mali va mətita kwərakwə ki. 33 Sana kiy, avanay gwanashi ɓəhwə mbəzli va mali va. Fəca vici dza mbəzliy zhakati mbə məti kiy, mali tsama ndə dza naa nza mbə shi kwətiŋ kia?» kə ghəshi.
34 Ma kə Yesəw kaa zləɓanshi na: «Tikə tə hiɗi sənzənvay, mbə ɓəɓəva na kar zhər lə miꞌi. 35 Ma na zhər lə miꞌi dza Hyalaa ni, gar zhakati na nini mbəzli mbə məti ta piy mbə vəghwə tsaa dza səəkə kwa kwəma, kəy, ka dza niva mbəzliy ɓəva ghwəlaw. 36 20:36 1Zhŋ 3:1-2Ka dza ghəshiy zhiniy bəkwəw, yəmyəm dza ghəshiy nza lə ka kwal Hyala. Ndərazhi Hyala dza ghəshiy nza, sa nzanay, a ghəshi zhakatishi mbə məti.
37 20:37 Səvəri 3:2, 6Ma na kwəmaa dzəkən zhakati tsa mbəzli mbə mətiy, a Məyizə niy gəzəkə, mbəzliy bəkwəshiy, ta zhakatishi dza ghəshi mbə məti, kə. Mbə zliya ciy, aa niy tsaslitiy dzəkən ghwə mbə zhəghwə, ma mbəɓay: “Hyala kar *Abəraham, lə *Izakə, mbaꞌa *Zhakwapə” kə niy ni kaa har Hyala. 38 Ɗi naa gəzəy, tə ghwəməshi na mbəzliy bəkwəshi va. Sa nzanay, na na Hyala na, Hyala mbəzli bəkwə bəkwə ni naw, Hyala mbəzli tə ghwəmə mbə piy na, na nanzə. Ti piy mbəzli gwanashi» kə Yesəw.
39 20:39 Mk 12:32Ma sa favə ghəshi kwəma gəzəkə Yesəw va, ma kə nihwəti mbəzli mbə *ka ɓənipə kwəma pəhəti Hyala na: «A Metər, a gha gəzəkə kwəma wəzə na» kə ghəshi. 40 20:40 Mt 22:46; Mk 12:34Dzəghwa mbaꞌa ghəshi hazlənishi va zhiniy ɗəw nahwəti kwəma və.
Dikəɓa *Kəristəw na kaa mazə *Davitə
(Mt 22:41-46; Mk 12:35-37)
41 20:41-44 Mt 20:30-31Ma kə Yesəw ngəshi na: «Njaa njaa ka məndi ni “Kəristəw Ntsa tivə Hyala na, jijiy mazə Davitə na” kə məndia? 42 20:42-43 Cem 110:1; SləniKY 2:33-35Ya Davitə dəꞌwə ghən tsa ci kiy, aa gəzəkə mbə *zliya cəm tsa ci, ma kəy:
Ma kə Hyala kwa sləkəpə, kaa Ndə sləkəray:
“Ndi nzəyŋa tə kwa bəzəmee,
43 paꞌ fəca dzee mənti ka mbəz gha ka mbəzli tə dəvə gha!” kə,
kə Davitə niy ni.
44 Nighətim Davitə dəꞌwə ghən tsa ci, “Ndə sləkəra” kə kaa har slən tsa Kəristəw kiy, njaa njaa ka na zhiniy nza ka jijiy kia?» kə Yesəw.
Ndəghwə tə ghwəy ghən tsa ghwəy va yəmə kwəma *ka ɓənipə kwəma pəhəti Hyala
(Mt 23:1-36; Mk 12:38-40)
45 Dzəghwa Yesəw ka gəzə kwəma kaa mbəzli ta səɗa ci kwa kwəma mbəzli ɗaŋ, ma kə kaa ngəshi na: 46 20:46 11:43; 14:7«Avee gəzaŋwəy, ya tə ghwəy ghən tsa ghwəy va yəmə kwəma məni *ka ɓənipə kwəma pəhəti Hyala! Na nashiy war lə kwəbeŋer dikə dikə ni ka ghəshiy ɗi dza kən ghən, ta ci dikə tsa shi. Jəw ɗi ghəshi məndiy səkwəshi mətsəfəkwə dzar tə ləwmaw. War tə kwəma ka ghəshiy ɗi nzəy mbə *ciki ɓasəva tsa ka Zhəwifə. Mbaꞌa kə məndi harvəshi ta zəmə shiyəy, war pətsa nzəy mbəzli tə slən va ti ka ghəshiy pala ta nzəy ti. 47 Ghəshi diɓay, meꞌ meꞌ ka ghəshiy pamti shiy va miꞌi mbəreketi, zhini ka garə kə ghəshiy ni ta cəꞌwə Hyala, ka ghəshi dza na, nzaꞌ nzaꞌ nzaꞌ ghəshi nzati nza tə cəꞌwə va, ta mbə məndiy ni, ka nəw Hyala tərəŋw ni ghəshi, kə məndi. Na nashiy, ta məni ngwəvə dza Hyalaa dzəkən shi, taŋ na nihwəti mbəzli» kə Yesəw.

20:6 20:6 Mt 14:5

20:9 20:9 Ezay 5:1-2

20:10 20:10 2NəMezh 36:15-16

20:13 20:13 3:22

20:16 20:16 21:20-24

20:17 20:17 Cem 118:22

20:18 20:18 1Pi 2:8

20:19 20:19 19:48

20:20 20:20 11:53-54

20:25 20:25 Rm 13:7

20:27 20:27 SləniKY 4:1-2; 23:6-8

20:28 20:28 Nəw 25:5-6; Ghava 38:8

20:36 20:36 1Zhŋ 3:1-2

20:37 20:37 Səvəri 3:2, 6

20:39 20:39 Mk 12:32

20:40 20:40 Mt 22:46; Mk 12:34

20:41 20:41-44 Mt 20:30-31

20:42 20:42-43 Cem 110:1; SləniKY 2:33-35

20:46 20:46 11:43; 14:7