6
Ɓənipə kwəmaa dzəkən nga shiy kaa ka cicikwə
6:1 23:5Dzəghwa ma kə Yesəw diɓa na: «Mbaꞌa pə ghwəy ɗi ghərati sləni wəzə na kwa kwəma Hyalay, ka nə ghwəy, war mbəzli naŋwəy gwaꞌa gwaꞌa ta falŋwəy, pə ghwəy ma. War mbaꞌa pə ghwəy məni sləni ta falŋwəy mbəzliy, ka dza ghwəy kwəmavə zhəmə ghwəy va Dəŋwəy Hyala mə ghwəmə tsəgha teepəw.
Mbaꞌa pə ghaa ɗi nga shiy kaa ndə cicikwə kiy, ka nə gha war gha zlaŋata kwəma ta nganci shi va, njasa ka mbəzliy dakə mbəzli va lə kwəma pərikə tə ngwəlaa məni, pə gha ma. Na nashiy, war kwa kwəma mbəzli kala zlaŋə kwəma dzar mbə *ciki ɓasəva tsa ka Zhəwifə, lə kwa kwal ka ghəshiy ɗi nga ni shi shiy kaa ka cicikwə, war ta mbə məndiy falshi. Ə gəzaŋwəy ya, ta na navay, tsəgha na, na nashiy, a ghəshi kwəmavə na shi zhəmə mbə fal tsa falshim va. Na na gha, mbaꞌa pə ghaa ɗi nga shiy kaa ndə cicikwəy, tə mbə pə ghaa ɓancishi. Kala sənivə ndə ya madigaŋa tsaa gwəramti. Mbaꞌa pə ghaa məni tsəghay, ta ngavəŋa zhəmə gha dza dəŋa tsaa nashi shi ka gha vaa məni tə mbə» kə Yesəw.
Ɓənipə kwəmaa dzəkən cəꞌwə Hyala
(Lk 11:2-4)
Ma kə Yesəw diɓa na: «Mbaꞌa pə ghwəy ɗi cəꞌwə Hyala diɓay, əntaa ghwəy məni nja mbəzliy dakə mbəzli va lə kwəma pərikə tə ngwəla ma. Na nashi mbaꞌa kə shiy ɗi cəꞌwəy, mbə *ciki ɓasəva tsa ka Zhəwifə ka ghəshiy garəshi lə tə pətsa jakəshi kweler, ta mbə mbəzli gwaꞌaa nashi, ka falshi. Ə gəzaŋwəy ya, ta na navay, tsəgha na, na nashiy, a ghəshi kwəmavə na shi zhəmə mbə fal tsa falshim va. Na na gha mbaꞌa pə ghaa ɗi cəꞌwə Hyalay, dzəmbə ciki tsa gha pə gha dzaa dzəmbəŋa, dzəghwa disl gha kalakən ciki kən ghən gha. Ghalaɓa kiy nza gha cəꞌwə Dəŋa Hyala kwətiŋa, sa nzanay, mbəɓa na Hyala vəgha gha. Mbaꞌa pə ghaa məni tsəghay, Dəŋa tsaa nashi shi ka gha vaa məni tə mbə dza naa ngaŋa na gha zhəmə.
Mbaꞌa pə ghwəy cəꞌwə Hyalay, əntaa ghwəy dzaa nzati nza ndimndim ka ɓala kwəma ɗaŋaŋ, njasa ka ka ta mbəri vaa məni ma. Ma ka gəla niva mbəzliy bərkəti ta na nashiy, ta zləɓavə cəꞌwə ghəy va dza Hyala sa ka ghəy ɓalanakə kwəma ɗaŋaŋ, ka ghəshiy ni. 6:8 6:32; Lk 12:30Əntaa ghwəy məməni nja sa shi va na ghwəy ma. Sa nzanay, ghala ghwəy ghwəla ta gha cəꞌwəy, cəkeꞌ sənamti Dəŋwəy Hyala kwəmaa gagaŋwəy, ɗi ghwəy cəꞌwə ti gwaꞌa. 6:9 Ezhek 36:23Mbaꞌa pə ghwəy ɗi cəꞌwə Hyalay, avanay njasa ka ghwəy cəꞌwə:
“A Dəŋəy tsa mə ghwəmə,
ə cəꞌwəŋa ghəy nza mbəzli mbəə sənay Hyala ɗewɗew na
nza gha, kə ghəshi, ka fal slən tsa gha.
10 6:10 4:17; 7:21; 12:50; 18:14; 21:31; 26:39-42; Mk 3:35; 14:36; Lk 22:42; Zhŋ 4:34; 6:38-40; SləniKY 21:14Mazə nza gha, səəkə sləkəŋəy.
Njasa məniva kwəma ɗi gha va mə ghwəməy,
tsəgha kəə məniva tikə tə hiɗi kwərakwə.
11 6:11 6:24-34Ɓəŋəy shi zəmə gar məkəŋəy ndatsə.
12 6:12 6:15Pəlataŋəy kwəma ghəy jikir na mənti ghəy,
njasa pəlanshi ghəy va
na mbəzliy məniŋəy *kwəma jikir na kwərakwə.
13 6:13 10:16-25; 24:3-28; Zhk 1:12-15; Zhŋ 17:15; 2Tes 3:3; 2Tim 4:18Ndəghwətəŋəy vantaa ndə jaka dzaa həərətəŋəy
ta məni kwəma jikir na,
ɓəkəvəriŋəy mbə dəvə ci.
[Sa nzanay, gha na saa məni mazə, lə bərci,
mbaꞌa shəndəkə, ya pa hwəmɓa nzə. *Amin”]
pə ghwəy ta ni.
14 6:14-15 5:24; Lk 6:37; Ef 4:32A gəzaŋwəy yay, war mbaꞌa pə ghwəy mbə pəlanshi kwəma jikir na məniŋwəy nihwəti mbəzli mbə nəfə tsa ghwəyəy, war ta pəlataŋwəy na ghwəy dza Dəŋwəy tsa mə ghwəməə dza mbə nəfə tsa ci ghalaɓa kwərakwə. 15 6:15 18:35Kala pəlanshi kwəma məntəŋwəy mbəzli jikir na pə ghwəy mbə nefer ghwəy kwərakwəy, ka dza Dəŋwəy pəlataŋwəy na ghwəy kwəma jikir na mananci ghwəy kwərakwəw» kə Yesəw.
Ɓənipə kwəmaa dzəkən səwmay
16 6:16-17 Ezay 58:5; Mt 4:2; 9:14-15; 17:21; Mk 2:18; 9:29; Lk 2:37; 4:2; 5:33; 18:12; SləniKY 13:2-3; 14:23; 2Kwər 6:5; 11:27Ma kə Yesəw diɓa na: «Mbaꞌa pə ghwəy mbə səwmay ta cəꞌwə Hyalay, əntaa ghwəy məniŋwəy war barcicəkwə, njasa ka mbəzliy dakə mbəzli va lə kwəma pərikə tə ngwəlaa məni ma. Ka ghəshiy dzay niꞌwə niꞌwə, ghəshi mənti pətsa mbə kwəma shi, ta mbə məndiy sənivəshi, ka mbəzli ka məni səwmay. Ə gəzaŋwəy ya, ta na navay, tsəgha na, ma gəla mbəzli vay, a ghəshi kwəmavə na shi va zhəmə pəla ghəshi tikəta gwaꞌa. 17 Na na gha mbaꞌa pə ghaa məni səwmayəy, pəshi pə gha pəshi pətsa mbə kwəma gha, dza mbaꞌa gha vərəti shəti mbə ghən tsa gha wəzə lə in, 18 əntaa məndi sənay mbə məni səwmay nza gha, kə məndi. War Dəŋa tsa mə ghwəmə saa dzaa sənay, ghəci saa nashi shi məni gha mbə mbə ni gwaꞌa, ghəci dza naa waŋa zhəmə gha ki» kə Yesəw.
Ti ghəra sləni, ta shi mə ghwəmə, lə shi tə hiɗi
(Lk 12:33-34)
19 6:19 Zhk 5:2-3Ma kə Yesəw kaa mbəzli ta səɗa ci na: «Ka kəslimbə ghən ghwəy mbə ghəra sləni ta ɓasə shiy tikə tə hiɗi ni, tə pətsa dza ləmaa nza gar ndəɓəhwəshi, ya limir na, gar yəɗamtishi, ya ka ghəli na, mbaꞌa ghəshi pəlaɗamti cikiy pahwəshi lə ghəli ma. 20 6:20 19:21; Mk 10:21; Lk 12:33Wəzəɓa ta shiy gwəramti, ɓasəti Hyala mə ghwəmə, pə ghwəy ghəra sləni, tə pətsa dza limir mbay ma yəɗamtishi, kala ndəɓamtishi ya ləma nzə. Ya ka ghəli na, kala dza ghəshiy mbay pəlaɗamti cikiy ghələhwəshi. 21 Tawa gəzaŋwəy ya kwəma va tsəghay, sa nzana tə pətsa nza shi gha nza bama ti shiy, war tiɓa ka məhərli ghaa nza kwərakwə» kə Yesəw.
(Lk 11:34-36)
22 Ma kə Yesəw diɓa na: «A ghwəy sənay, mətsəhi ghwəmmə na gərkəwa tə vəgha ghwəmmə. Mbaꞌa kə mətsəhi ghaa nay pi ɗiweŋ ɗiweŋəy, mbə waŋ pi dza vəgha ghaa nza gwanata ghalaɓa ki. 23 Mbaꞌa kə mətsəhi gha kala nay pi ɗiweŋ ɗiweŋəy, mbə kwəsli na vəgha gha. Tsəgha na diɓa, ma waŋ pətsa kataŋ tsa va Hyalay, sa mbə nəfə tsa ndə ngəri na. Mbaꞌa kə waŋ pətsa mbə gha va məniy zhəkwətəy, mbə kwəsli nza gha gwanaŋa ghalaɓa ki» kə Yesəw.
(Lk 16:13)
24 6:24-34 6:11Zhini ma kə Yesəw diɓa na: «A ghwəy sənay, ndə tiɓa mbaꞌa dzaa mbay ghərati sləni kaa mbəzli bakə yəmyəməw. Baŋ dza naa ɗi kwəma tsahwəti, ka ndərə na tsahwəti. Ka na dza na, ka mananci sləni kaa tsahwəti lə kwal, ma kaa tsahwəti na, kala məni ma lə kwal. Ava tsəgha na kwərakwə ki, ka mbay ghwəy ghərati sləni bakə bakə, ka ghəra kaa Hyala, zhini mbaꞌa ghwəy ɓanavə məhərli ghwəy kaa gənaw» kə.
Ka zəzə nahwəti kwəma ghwəy ma, ɓanavəm nefer ghwəy gwanashi kaa Hyala
(Lk 12:22-32)
25 6:25 Flp 4:6; 1Pi 5:7A kə Yesəw diɓa na: «Ava va tsəgha nə ya ngəŋwəy kiy, ka kəslimbə ghən ghwəy mbə zəzə kwəmaa dzəkən shi zəməə dzəghwa hwər ghwəy, ya dzəkən shiy dzəkən ghən ghwəy ma. A piy tsa ndə taŋəti shi zəmə, a vəgha ndə taŋəti shi pa naa dzəkən ghən ci diɓa, pən. Tsəgha ghənzə sa? 26 6:26 10:29-31; Lk 12:6-7Nighətim ya ꞌyegwer tə ghwəmə di. Ka za ghəshiw, ka məni shiy ghəshi səəkə kwamtiw, ka ɓasə shi zəmə ghəshi kwa taməw. Ya tsəgha nzə kiy, Dəŋwəy tsa mə ghwəmə zəmanshi na shiy. Njana nzana tsəgha kiy, a Hyala dzaa ɓəŋwəy shi zəmə, sa nzana diməɓa tə ghwəy kaa ꞌyegwer. 27 Mbaꞌa pə ghwəy kəslimbə ghən mbə zəzə kwəma tsəgha kiy, ka dza ghwəy mbay mətsahakən viciy dzəkən na slavəŋwəy Hyala ya jəw nzə na? Ka mbay ghwəy tepəw.
28 A nava nə ghwəy kəslimbə ghwəy ghən mbə təkə kwəma shiy dzəkən ghən ghwəy gəma? Nighətim njasa ka fəhi kwamtiy mbərəti ghwə wəzə. Kar ghəshiy mənəhwə sləniw, ka cislivə kwəbeŋer ghəshiw. 29 6:29 1Mezh 10Ya tsəgha nzə, e gəzaŋwəyəy, ya ndə nja mazə *Saləmaŋw ghəci saa niy nza vaa ndə shiy na, səəkə naa pakən kwəbaŋ ka təɓə nja fəhiy mbərə ghwə va tə gambaw. 30 6:30-31 14:31A ghwəy sənay mbərə ghwə kiy, ka nzay nza naw. Ka ndə nata ndatsə na, kwəma gagaw, ma tə həzlimə na, ghənzə shəkəta, mbaꞌa ghwə dzaa ndamti. Kwa nzana tsəgha Hyalaa təɓəti shi ka mbərə ghwə wəzə kiy. Kala ghwəy ghənzə dzaa gwəraa pakənŋwəy niy gwəramti wəzə ni shiy, ghwəy mbəzli ki na. A gəzaŋwəy yay, ɓanavə nefer tsa ghwəy ghwəy kaa Hyala gwanashiw.
31 Ka təkə ghwəy, wa shi dza ghwəmməə zəməa? Wa shi dza ghwəmməə saa? Wa shi dza ghwəmməə paa dzəkən ghən ghwəmməa? pə ghwəy ma. 32 6:32 6:8Ma mbəzliy tasəva lə pala niva shiyəy, mbəzliy nəw ma Hyala na ghəshi. Ma ghwəy ta na tsa ghwəy ghənəy, a Dəŋwəy tsa mə ghwəmə sənashi niy kama va ghwəy shiy gwaꞌa. 33 6:33 1Mezh 3:11-14; Cem 37:4-5Wəzəɓa ɓanavə ghwəy nefer ghwəy kaa Hyala na, nza ghənzə sləkəŋwəy. Mənim naa təɓanta kwəma. Ma nza Hyala ndaŋwəy niva shiy gwanashi. 34 6:34 Səvəri 16:4, 19-20Ka tsə tsəva ghwəy mbə təkəə dzəkən vici həzlimə ma. A vici həzlimə va sənay tsəva ta tsa nzə ghən kwərakwə. Ya namaɓa vici gwaꞌay, war mək na ngəraꞌwə tsa sa na, ta tsa nzə ghən» kə Yesəw.

6:1 6:1 23:5

6:8 6:8 6:32; Lk 12:30

6:9 6:9 Ezhek 36:23

6:10 6:10 4:17; 7:21; 12:50; 18:14; 21:31; 26:39-42; Mk 3:35; 14:36; Lk 22:42; Zhŋ 4:34; 6:38-40; SləniKY 21:14

6:11 6:11 6:24-34

6:12 6:12 6:15

6:13 6:13 10:16-25; 24:3-28; Zhk 1:12-15; Zhŋ 17:15; 2Tes 3:3; 2Tim 4:18

6:14 6:14-15 5:24; Lk 6:37; Ef 4:32

6:15 6:15 18:35

6:16 6:16-17 Ezay 58:5; Mt 4:2; 9:14-15; 17:21; Mk 2:18; 9:29; Lk 2:37; 4:2; 5:33; 18:12; SləniKY 13:2-3; 14:23; 2Kwər 6:5; 11:27

6:19 6:19 Zhk 5:2-3

6:20 6:20 19:21; Mk 10:21; Lk 12:33

6:24 6:24-34 6:11

6:25 6:25 Flp 4:6; 1Pi 5:7

6:26 6:26 10:29-31; Lk 12:6-7

6:29 6:29 1Mezh 10

6:30 6:30-31 14:31

6:32 6:32 6:8

6:33 6:33 1Mezh 3:11-14; Cem 37:4-5

6:34 6:34 Səvəri 16:4, 19-20