Zliya tsasliti Pəl kaa ka
Rəm
Kwəma dza ghwəmməə gha sənataa dzəkən zliya na
Ma ghala vəghwə tsa tsasli Pəl zliya nay, ghəci tə hiɗi ka Kwərintə na. Ghəci mbə wə kwa mahkana wə ci. Kaa mbəzliy nəw Yesəw mbə məlmə Rəm tsasli na zliya na. Ghala vəghwə tsa vay, hiɗi ka Rəm va niy nza hiɗiy gwəramti tə dikə tə hiɗi gwaꞌa gwaꞌa, sa nzanay, mbə shi niy nza mazə tsaa sləkə mezhizhə tə hiɗi gwaꞌa.
Pəl dəꞌwə ghən tsa ciy, niy səəkə naa kwəmavə kwal tsaa tsəhə mbə məlmə Rəməw (15:20-24). Ya tsəgha nzə kiy, ɗaŋ na mbəzliy niy sənashi na mbə mbəzliy nəw Yesəw mbə məlmə va, sa niy kwəmay na li shi tə tsahwəti pi (vəh 16). Mbə zliya na kiy, mbə gəzanshi tsəhə tsa ci mbə shi, ta nighəshi na Pəl kaa ka Rəm. Dzəghwa na diɓay, ka gəzanshi njasa nza mbəzli gwanashi jikir kwa kwəma Hyala, lə njasa mbəlitishi na lə wəzə hwər tsa nzə, kala kama tə nəw kwəma pəhəti na njasa ɓananshi nihwəti mbəzli va dzar mbə shi. Zhini na diɓay, ka gəzanshi njasa ka ghəshi nzəy mbə jakəva tsa shi ghəshi mbəzliy nəw Yesəw.
Avanay njasa nəwva kwəma mbə zliya na:
Vəh 1:1-17 Pəl gəzə kwəmaa dzəkən Yəwən kwəma wəzə na.
Vəh 1:18 paꞌ tə vəh 3 Mbəzliy kamaa ka Zhəwifə lə ka Zhəwifə gwaꞌay, mbəzli jikir ni ghəshi va Hyala. Ntsaa ɓanavə nəfə tsa ci kaa Yesəw na saa dzaa mbay dzəghwa kwəma Hyala kala hazləni tiɓa.
Vəh 4 Njasa məniy Abəraham gar dzəghwa kwəma Hyala, sa zləɓavə na kwəma gəzəkə Hyala.
Vəh 5 Tə mbərkə kwəma Adam kwəmavə mbəzli məti. Tə mbərkə Yesəw ghəshi kwəmavə mbəlishi.
Vəh 6 paꞌ tə vəh 7:1-6 Ka dza ghwəmmə nzəyəmmə mbə jikir sa nzana mbaꞌa Hyalaa məni wəzə hwər kaa ntsa jikir tsaw.
Vəh 7:7-25 Gəmgəm na kwəma pəhəti Hyalaw. Ghənzə citəmmə na gəmgəm tsa kwəma jikir na.
Vəh 8 Sləni ghəra Safə tsa Hyala mbə nefer mbəzliy nəw Yesəw.
Vəh 9 paꞌ tə vəh 11 Pəl gəzə kwəmaa dzəkən mbəli tsa ka Izərayel.
Vəh 12 paꞌ tə vəh 15 Njasa ka mbəzliy nəw Yesəw nzəy.
Vəh 16 Kwa kərni kwəma Pəl, lə səkwə mbəzli ghənghən ghənghən.
Mbaꞌa pə ghwəy ɗi favə kwəma mbə zliya ka Rəm na wəzə wəzəy, nza ghwəy jangə nəwər tsaa dzəkən Adam lə saa dzəkən kwəma pəhəti Hyala, pərɓa mbə zliyaa pərasli slən tsa shiy.
1
Pəl səkwə mbəzliy nəw Yesəw mbə məlmə ka *Rəm
1:1 SləniKY 9:3-15; 26:16; Gal 1:15-16Yən tsasli na zliya na, yən yən Pəl ndə ghəra sləni tsa Yesəw *Kəristəw. Hyala harvəra na ta nza ka *ndə kwal tsa Yesəw, mbaꞌa təravəra ta dzee ta gəzə Yəwən kwəma nzə wəzə na kaa mbəzli. 1:2 3:21; 1Pi 1:10-12Ma Kwəma wəzə na vay, a Hyala niy gəzəkə ghala mbəradzəta lə miy tsa ka gəzə kwəma nzə. Dzəghwa mbaꞌa məndi tsaslambə mbə zliya nzə tsəgha. 1:3-4 Mt 1:1; 20:30-31; SləniKY 13:33; 2Tim 2:8Kwəma vay, dzəkən Zəghwə nzə Yesəw Kəristəw Ndə sləkəmmə gəzə na kwəma. Dzar kwa ndə ngəri tsa ciy, ntsa yakəm mbə takə tsa mazə *Davitə na. Ghala pətsa zhanakati Hyala zhakati mbə məti, lə bərci Safə tsa nzə ɗewɗew tsa ki na, mbaꞌa citi nza tsa nzana ka Zəghwə nzə karkar lə bərci. 1:5 11:13; 15:15-18; Gal 1:1; 2:7, 9Ava war tə mbərkə Yesəw Kəristəw pəərətəra Hyala ka ndə kwal tsa Yesəw, ta dzaa gəzə kwəma nzə kaa hwəlfə *mbəzliy kamaa ka Zhəwifə gwaꞌa gwaꞌa. A ghəshi mbəə zləɓavə kwəma nzə, ka ɗanta fəti. Ma nza ghəshi mbəə fal slən tsa Yesəw Kəristəw gwanashi tsəgha ki. Ghwəy sana sənzənvay, mbə mbəzli va nza ghwəy kwərakwə, ghwəy mbəzli harvə Hyala va ta mbə ghwəy nzaa mbəzliy nəw Yesəw tə hiɗi ka Rəm.
1:7 zərkə: 5:1; 15:33; 16:20; 1Kwər 7:15A səkwəŋwəy ya gwanaŋwəy tə hiɗi ka Rəm gwaꞌa gwaꞌa, ghwəy ghwəy mbəzli ɗi Hyala, shi harvə na ta nza ghwəy ka shi nzə. Məntəŋwəy wəzə hwər tsa nzə Dəmmə Hyala, ghəshi lə Ndə sləkəmmə Yesəw Kəristəw, mbaꞌa ghəshi ndaŋwəy zərkə mbə nzəy tsa ghwəy.
Njasa ɗi Pəl dza ta nighəti mbəzliy nəw Yesəw mbə məlmə *Rəm
1:8 16:19; 1Tes 1:8Ma kwa taŋa kwəma gəzee nana diy, ꞌwəsa nə ya kaa Hyala lə slən tsa Yesəw *Kəristəw, ta kwəma ghwəy gwanaŋwəy, sa nzana, ya paꞌ kwəmaɓa tə hiɗi gwaꞌa gwaꞌa na, mbaꞌee favə tərəŋw ɓanavə ghwəy nefer ghwəy kaa Yesəw, kə məndi. 9-10  1:9-10 15:23; SləniKY 19:21; Ef 1:16Ya hwəmɓa cəꞌwə yay, mbə zəzə kee nzaa dzəkən ghwəy. Mbə cəꞌwə Hyala kee nza a ghənzə mbəə ndara kwal ta tsəhə mbə ghwəy. Hyalaa kwa ndəgha fəti ta kwəma gəzee va. Hyala vay, lə nəfə tsee kwətiŋ ghərantee sləni, ka gəzə Yəwən kwəma wəzə naa dzəkən zəghwə nzə kwa kwəma mbəzli. 11 Ta na navay, tərəŋw nzəghəree ta naŋwəy lə mətsee, nza ghwəmmə dzaa tihəhwə ni ya shi ndara *Safə tsa Hyala ɗewɗew ni, lə ghwəy, nza ghwəy mbəə kwəmavə bərci mbə nəw Yesəw. 12 Wəzəɓa nə ya bay, ka mətsəhəra bərci ghwəy, yən na, ka mətsəhəŋwəy bərci kwərakwə, mbə ɓə tsa ɓanavə ghwəmmə nefer ghwəmmə kaa Yesəw Kəristəw, pən.
13  1:13 1Kwər 9:19-22Va wa gəzee kwəma va tsəghay ngwarməhiray, sa nzana gar ɗaŋ səɗee yən səəkəə təkəti tsəhə mbə ghwəy. Paꞌ sənzənva ki na, a kwəmavə kwal yaw, tsəgha. Ma kwəma təfee miy tsee tiy, war mbaꞌee dzaa ghərati sləni mbə ghwəy, ka zhəghəshi nihwəti mbəzliy ka nəw Yesəw kwərakwə, njasa nzana va tsəghee kwəmavə mənti nihwəti mbəzli tə nihwəti hiɗi. 14  1:14 Kwəl 3:11Sa nzanay, ghənzə na nee sləni kavəra Hyala ta dzee ta gəzə kaa ya tsamaɓa ndə ngəri. Ka dzaa gəzanshi kaa mbəzli ghwənita məhərli shi, lə kaa ni ghwənita ma məhərli shi. Ka gəzə kaa mbəzliy sənashi shiy, lə kaa niy sənashi ma gwaꞌa. 15 Va tsəgha nzana, war mbə təkee dzəkən ghwəy ghwəy mbəzli mbə məlmə Rəm kwərakwə ki, ta dzee gəzaŋwəy Yəwən kwəma wəzə na na.
Bərci mbə Yəwən kwəma wəzə na
16  1:16 2:9; SləniKY 13:46; 2Tim 1:8; 1Kwər 1:18, 24Ka haꞌwee ya jəw tsətsə ta gəzə Yəwən kwəma wəzə na kaa mbəzliw. Sa nzanay, e sənay lə bərci Hyala na mbə tərəŋw, ta mbəlanti ntsaa dzaa zləɓavə kwəma va, ya wa ndə na. ꞌWava na tə hwəlfə mbəzli *ka Zhəwifə ka dzar paꞌ tə hwəlfə nihwəti mbəzli tə hiɗi gwanashi. 17  1:17 3:21-30; vəh. 4; 10:4-13; Aba 2:4; Gal 3:9-12; Flp 3:9; Ebr 10:38Kwəma wəzə na vay, ghənzə cipə na kwəma mənti Hyala ta mbə ndə ngəriy dzəghwa kwəma nzə, kala hazləni mbə nəfə ci, ya wa ntsaa zləɓavə kwəma mənti Hyala, mbaꞌa ɓanavə nəfə tsa ciy, ta mbay dza naa dzəghwa kwəma Hyala kala hazləni mbə nəfə ci. Ava tsəgha tsasliti məndi mbə Zliya Hyala kwərakwə, a kə məndiy:
Ntsaa ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay,
ghəci na saa dzaa mbay dzəghwa kwəma Hyala
kala hazləni mbə nəfə ci.
Ghəci na saa dzaa kwəmavə piy tsaa kəɗi ma, kə məndi.
Jikir tsa məni ndə ngəri tə hiɗi
18  1:18 2:5, 8; Ef 5:6; 2Tes 2:12A Hyala cikəvəri njasa satiy nəfə tsa nzə səəkə mə ghwəməə dzəkən mbəzli, va kwəma jikir tsa məməni məndi gwanay tsa ci tə hiɗi, kala ɗi fəti məndi ta kwəma nzə. Ma na sənata ghəshi kwəma wəzə na va Hyala na, mbaꞌa ghəshi biyɗamti lə na shi va *kwəma jikir na. 19  1:19-20 Zhəwbə 12:9; Cem 19:2-5; SləniKY 17:27-28; 1Kwər 1:21Ta na navay, shi nza məndi gar sənashiy dzəkən Hyalay, a ghəshi sənashi. Hyala dəꞌwə ghən tsa nzə canakəvərishi na. 20 A ghwəmmə sənay, ta na ndə ngəriy, ka mbay naa nata Hyala lə mətsə ciw. Nanzə ki, ghala ngati Hyala hiɗiy, mbaꞌa kə məndiy nighə shi mənti na, ka zəzəə dzəkən shiy, ta sənay dza məndi, ghənzə na Hyala kwətita, lə bərci na və tərəŋw kala kərə ma, kə məndi. Ava va tsəgha kiy, ka dza ghəshiy mbay zhiniy pəlavə kwal vəraslə kwa kwəma Hyala ghwəlaw. 21  1:21 Ef 4:17-18Ta na navay, a ghəshi sənata Hyala: «Ghənzə na Hyala» kə ghəshi. Ma dza ghəshi ki na, kala fə dikə ghəshiy dzəti Hyala va, njasa təɓə na, kala mananta ꞌwəsa ghəshi ngəta, ya ta namaɓa kwəma mənti na. War ma na shi təkə kwəma na, kərakə ghəshi fəy lə təkə na dzar kwa Hyala kwəma. Dzəghwa disl məhərli shi kəəlita, kala sənata na kataŋ na kwəma ghəshi ghwəla ki. 22  1:22 1Kwər 1:19-20Ma kə ghəshi mbə zəzə kwəma shi na: «Ghəy na niy gwəramtiy sənata kwəma kən nihwəti mbəzli» kə ghəshi. Mbalaa ghəshi na hyeler mbəzliy gwəramti mbə mbəzli gwaꞌa gwaꞌa. 23  1:23 Nəw 4:16-18; Cem 106:20Dzəghwa mbərəkə zlata ghəshi gələɓə ta pəraꞌwə dividivi shi kwa kwəma Hyala dikə na ndimndim na. Tapə ghəshi dzəmbəshi mbə tsəfəkwə kwa kwəma pa shi pəghəti məndi nja ke ngəri. Ta bəkwəshi ke ngəri dza ngar ki. Dza ghəshi diɓa, ka tsəfəkwə kwa kwəma ꞌyegwer, lə niy dza lə səɗa shiy, lə kwa kwəma shesher gwaꞌa.
24 Va tsəgha zlashi Hyala, ka nighəshi war lə mətsə, a ghəshi məməni ni shi va shi hwətəl ghəshi ta mənishi mbə nefer shi. Dzəghwa ghəshi ki tapə dzəmbəshi mbə sawa ghən tsa shi lə məməni shi haꞌwə haꞌwə ni kwa jipə shi tsəgha. 25  1:25 9:5Dzəghwa ghəshi mbərəkə ghəshi zlata kwəma Hyala kataŋ na, ka nəw kwəma dzərvə. Mbaꞌa ghəshi dzəmbəshi mbə tsəfəkwə, ka pəraꞌwanshi dividivi shi kaa shi ngati Hyala, mbərəkə ghəshi zlata, ghənzə Hyalaa ngati shi va, gar təɓə məndiy mananta ꞌwəsa ngəta ya hwəmɓa. *Amin.
26  1:26-27 1Kwər 6:9Va tsəgha zlashi Hyala, mbaꞌa ghəshi dzəmbəshi mbə məməni shi səkwa hwətəl va ti shi haꞌwə haꞌwə ni ki, njana nzana tsəgha ghəshi ɗi. Dzəghwa mbərəkə miꞌi zlay həni lə zhər, ka dzashi ta məni shi təɓə ma məndiy məni. 27  1:27 SləniTaH 18:22; 20:13Dzəghwa zhər kwərakwə mbərəkə ghəshi zlay həni lə miꞌi, ka dzashi ta mamaw zhər tərəŋw nja ghəshi, ka həni li shi. Mbə shi va tsəgha kiy, zhərəy mənti shi haꞌwə haꞌwə ni va lə tsahwəti zal nja ghən tsa shi tsəghay, war ta favə ngəraꞌwə dza ghəshi va Hyala, ka zhəmə jikir tsa shi va daŋəramti ghəshi məhərli shi mbə məni ci.
28 Sa nzana kala ɗi mbəzli vaa sənata Hyala, na zlashi na tsəgha, nza məhərli shi təkə məni war shi gəmgəm ni, nza ghəshi məni shiy təɓə ma ya jəw nzə, tsəgha ki. 29  1:29 Gal 5:19-21; 2Tim 3:2-4Dzəghwa paf paf nefer shi tihəshi, lə təkə məni ya nimaɓa hwəlfə shi jikir ni tə hiɗi gwaꞌa gwaꞌa ki, ka sla mətsə ta shi va ndə, ka məni ndərəm, ka səl va ndə. Zhini ka bəkwəpə, ka həhəərə mbəzli, ka ꞌwaŋə lə mbəzli, ka ngwangwashi miy. 30 Ka gəzə kwəma jikir naa dzəkən nihwəti mbəzli, ka pa jaka lə Hyala, ka gwəlaŋ, ka gəzə war kwəma fəgə, ka kəli ghən tsa shi gəmshi tsəgha. War kwal tsaa ghakə məni na ꞌwarꞌwar na kwəma jikir na gwəramti na ɗi ghəshi. Ka fa kwəma ghəshi va mbəzliy yakəshiw. 31 Ka mbə ghəshiy təravə məni na wəzə na kwəma mbə nəfə tsa shiw. Ka gəzəkə kwəma ghəshi, mbaꞌa ghəshi garəshi tə kwəma gəzəkə ghəshiw, ka ɗi nihwəti mbəzli ghəshiw, ntsa zhanshi hwər tsa shi ti tiɓa ya kwətiŋəw, tsəgha. 32 Dzəghwa mbaꞌa ghəshi sənay wəzə wəzə, ngwəvə məti na sa kən gəla mbəzliy məməni shi tsəgha ni va, va Hyala, kə ghəshi na, zhəghwa tapə ghəshi zhiniy zhimbəshi mbə məni shiy war tsəgha kwərakwə. Zhini dza ghəshi diɓa ki na, ka fal mbəzliy məni gəla shi jikir ni va tsəgha ni.

1:1 1:1 SləniKY 9:3-15; 26:16; Gal 1:15-16

1:2 1:2 3:21; 1Pi 1:10-12

1:3 1:3-4 Mt 1:1; 20:30-31; SləniKY 13:33; 2Tim 2:8

1:5 1:5 11:13; 15:15-18; Gal 1:1; 2:7, 9

1:7 1:7 zərkə: 5:1; 15:33; 16:20; 1Kwər 7:15

1:8 1:8 16:19; 1Tes 1:8

1:9-10 1:9-10 15:23; SləniKY 19:21; Ef 1:16

1:13 1:13 1Kwər 9:19-22

1:14 1:14 Kwəl 3:11

1:16 1:16 2:9; SləniKY 13:46; 2Tim 1:8; 1Kwər 1:18, 24

1:17 1:17 3:21-30; vəh. 4; 10:4-13; Aba 2:4; Gal 3:9-12; Flp 3:9; Ebr 10:38

1:18 1:18 2:5, 8; Ef 5:6; 2Tes 2:12

1:19 1:19-20 Zhəwbə 12:9; Cem 19:2-5; SləniKY 17:27-28; 1Kwər 1:21

1:21 1:21 Ef 4:17-18

1:22 1:22 1Kwər 1:19-20

1:23 1:23 Nəw 4:16-18; Cem 106:20

1:25 1:25 9:5

1:26 1:26-27 1Kwər 6:9

1:27 1:27 SləniTaH 18:22; 20:13

1:29 1:29 Gal 5:19-21; 2Tim 3:2-4