21
Yésụ olụ́ sɨmɨ Yerụsaléma
(Lúrú kpá Márɨko 11:1-11, Lúka 19:28-38, Yiwáni 12:12-19)
1 Sɨmɨ bɨ Yésụ kɨ́ ꞌyị lódụ́ kacɨ́ne e nderéogụnɨ́ go gbóo kɨ́ Yerụsaléma zɨ́ye ógụyé sɨmɨ gara kɨ́ ịrịné Betefége do landa bɨ kɨ́ kágá ga bɨ olíva doné bɨ ndịsịnɨ́ ndólo a Landa Olíva ní, zɨ́a kásaókpó ꞌyị lódụ́ kacɨ́ne e gbre ꞌdáꞌdá, 2 kɨ́dí, “Ndéréókpósé mu sɨmɨ gara íri, ásé ndéré ndíki mbágá dongí kɨ́ owụ́ ꞌbɨ ené mɨódóótoyé tara mɨsiꞌdi kenée, ídísé líkpí yée gbrengárá ógụ kɨ́ye zɨ́ma yáa. 3 Togụ́ ngíti ꞌyị ayí úku ledre kɨ́dí, líkpísé bangá ga gére née gɨ ro ꞌdíya yá, ídísé úku a zɨ́a kɨ́dí Ngére ili yée ne. Nɨ geré ótoómo yée zɨ́se.”
4 Ledre née mengị roné go té káa zɨ́ bɨ kóo ngúru nébị eké ní,
5 Kɨ́dí, “Ídísé úku ledre zɨ́ nyị́ ꞌyị ga bɨ ꞌbɨ Yerụsaléma ní,
‘Lúrúsé aka, Ngére esé nɨ go ógụ zɨ́se.
Nɨ ꞌyị mɨmbéꞌde kịdrị́, ndịsị ógụ gbóo do dongí,
nɨ bɨ mɨndị́sịné do owụ́ dongí gɨrí née.’ ”21:5 Zakaríya 9:9
6 Zɨ́ ꞌyị lódụ́ kacɨ́ga ga gére née ndéréye méngị tɨ́ ledre bɨ Yésụ uku zɨ́ye ní. 7 Zɨ́ye ógụyé kɨ́ dongí ga gére née zɨ́ Yésụ, zɨ́ ngíti géyị ónzó bongó eyé e do dongí ga gére née. Zɨ́ Yésụ ékị́ ndị́sịné doyé.
8 Zɨ́ tụ́ꞌdụ́ ꞌyị e ízí bongó eyé e do mɨsiꞌdi, zɨ́ ngíti géyị ꞌdécị ꞌbɨ eyé mbílí tịyị́ e ízí yée do mɨsiꞌdi. 9 Zɨ́ tụ́ꞌdụ́ ngíti géyị ꞌyị ga bɨ utúnɨ́ zɨ́ Yésụ ꞌdáꞌdá, nda kɨ́ yée ga bɨ gɨ do kacɨ́ a ní ndị́sịyé mbófo wo kɨ́dí,
“Mbófo éyị́ zɨ́ Bulúndu Dawídi.”
“Úndru idí ídí zɨ́ wo bɨ ogụ kɨ́ ịrị Ngére Lomo ní.”21:9 Keꞌbị ꞌbɨ Dawídi e 118:26
“Mbófo éyị́ zɨ́ Lomo bɨ komo ere ní.”
10 Sɨmɨ bɨ Yésụ olụ́ sɨmɨ Yerụsaléma ní, zɨ́ bi kị́zịné mɨkị́zị gɨ zɨ́ ꞌyị e. Zɨ́ ꞌyị e ndị́sịyé ndúnduꞌyú kɨ́dí, “ꞌYị máa bɨ ogụ ba káa náambi?”
11 Zɨ́ tụ́ꞌdụ́ ꞌyị ga bɨ Yésụ ogụnɨ́ kéye née úkulúgu ledre kɨ́dí, “Née Yésụ, nébị bɨ gɨ sɨmɨ Nazeréta owụ́ gara bɨ sɨmɨ káṇgá bɨ Galiláya ní.”
Yésụ lagabayi ꞌyị e
(Lúrú kpá Márɨko 11:15-19, Lúka 19:45-48, Yiwáni 2:13-22)
12 Zɨ́ Yésụ ndéré ólụ́ne do ligá ꞌDị́cị́ ꞌbɨ Lomo, zɨ́a ógóbáyi ꞌyị ga bɨ ndịsịnɨ́ úgúóyó éyị́ kɨ́ yée ga bɨ ndịsịnɨ́ úgú eyị́ e ore ní mbá ꞌdáꞌba. Zɨ́a ị́trị́ónzó tarabíza ꞌbɨ ꞌyị óyólóꞌbó késị́ e kɨ́ bi ndị́sị ꞌbɨ ꞌyị ga bɨ ndịsịnɨ́ úgúóyó amámu e ní kpụkpụ́kpụ bi. 13 Zɨ́a úku ledre zɨ́ye kɨ́dí, “Nɨ mɨékéne sɨmɨ mɨéké kúrú Lomo kɨ́dí, ‘ꞌDị́cị́ amá nɨ ꞌdị́cị́ ꞌbɨ ini zɨ́ma,’21:13 Isáya 56:7 tɨ́ lá óyólóꞌbósé nda yị́ esé go káa do ‘bi lóꞌbo ꞌbɨ ꞌyị ugu e.’21:13 Yeremáya 7:11 ”
14 Gɨ do kacɨ́ ledre née zɨ́ ꞌyị e ógụyé kɨ́ ꞌyị ga bɨ kɨ́ komoyé mɨꞌdụ́tụné kɨ́ mɨgịgị́ṛị́ e zɨ́a ꞌDị́cị́ ꞌbɨ Lomo ore, zɨ́a yómo yée. 15 Tɨ́ lá sɨmɨ bɨ manda ga bɨ ꞌbɨ ꞌyị ꞌdáná éyị́ e kɨ́ ꞌyị ꞌdódo lorụ e lurúnɨ́ mɨngburoko ledre ga bɨ Yésụ ndịsị méngị yée kenée née ní, zɨ́ye ndị́sịyé kpá úwú do owụ́ e kɨ́ ndị́sị mbófo wo do ligá ꞌDị́cị́ ꞌbɨ Lomo kɨ́dí, “Mbófo éyị́ zɨ́ Bulúndu Dawídi”, zɨ́ bi sínyíne royé gbála.
16 Zɨ́ mɨngburoko ꞌyị ga gére née ndúꞌyú Yésụ kɨ́dí, “Úwú ledre bɨ owụ́ ga gére née ndịsịnɨ́ úku a née goó?”
Yésụ ya zɨ́ye ní, “Ɨɨ, Máúwú go. Sara ólosé esé ledre bɨ ekénɨ́ sɨmɨ mɨéké kúrú Lomo kɨ́dí,
“ ‘ꞌDódo ledre go zɨ́ owụ́ e kɨ́ síṛí owụ́ e
zɨ́ye íꞌbí mbófo éyị́ zɨ́ma ní wá’?”21:16 Keꞌbị ꞌbɨ Dawídi e 8:2
17 Zɨ́ Yésụ ólụ́ógụné gɨ sɨmɨ Yerụsaléma gɨ ore ndéré ꞌdúꞌduné sɨmɨ owụ́ gara bɨ Beteníya ní.
Yésụ oto tarané kacɨ́ ndóṛí
(Lúrú kpá Márɨko 11:12-14,20-24)
18 Akpa kɨ́ phịyị́ sɨmɨ bɨ Yésụ nɨ go ndáꞌbalúgu roné sɨmɨ Yerụsaléma ní, ꞌbú ufu kóo wo go mɨúfu. 19 Zɨ́a lúrúndíki ndóṛí dogboṛụ mɨsiꞌdi. Sɨmɨ bɨ olụ́ sị́ a ní, kémbị́ mɨáná a ndaá tɨ́ lá dụụ́ mbílía. Zɨ́a úku ledre zɨ́ kágá née kɨ́dí, “Tɨ́ bɨ áyí ndị́sị ꞌbɨ eyị́ ní, áná lolụ kú wá.” Geré zɨ́ ndóṛí née gágáne.
20 Sɨmɨ bɨ ꞌyị lódụ́ kacɨ́ga lurúnɨ́ ledre née kenée ní, zɨ́ tarayé ị́drị́ne mbá mɨị́drị́. Zɨ́ye úku ledre kɨ́dí, “Bɨ káa lárá ledre ꞌdi, kágá ba gagá ꞌdiya gɨ zɨ́ ꞌdi?”
21 Zɨ́ Yésụ úkulúgu ledre zɨ́ye kɨ́dí, “Máúku zɨ́se maꞌdíi, togụ́ ṇgúṇgusé ledre ꞌbɨ Lomo go ítísé kangú a wá, útúásásé méngị lá dụụ́ ledre bɨ máméngị zɨ́ ndóṛí née wá, ásé kpá útúásá úku ledre zɨ́ landa ba, ‘Ndéré mu, útú sɨmɨ mongụ́ iní bɨ ꞌdáa,’ zɨ́a tɨ́ méngị roné kenée. 22 Togụ́ ṇgúṇgu tɨ́ ledre ꞌbɨ Lomo go, éyị́ ga bɨ áyí íni ini zɨ́ Lomo gɨ royé ní, nɨ íꞌbí a zɨ́yị.”
Mɨngburoko ꞌyị ꞌbɨ Yụ́da e nduꞌyúnɨ́ Yésụ
(Lúrú kpá Márɨko 11:27-33, Lúka 20:1-8)
23 Zɨ́ Yésụ ndáꞌbalúgu roné do ligá ꞌDị́cị́ ꞌbɨ Lomo, sɨmɨ bɨ nɨ ndị́sị ꞌdódo ledre zɨ́ ꞌyị e ní, zɨ́ manda ga bɨ ꞌbɨ ꞌyị ꞌdáná éyị́ e kpá kɨ́ ngíti géyị mɨngburoko Yụ́da e ógụyé zɨ́a. Zɨ́ye ndúꞌyú wo kɨ́dí, “Ndíki rokoꞌbụ bɨ ndị́sị méngị éyị́ ga ba kɨ́e ba gɨ ꞌda? Ambí iꞌbí rokoꞌbụ máa née zɨ́yị ne?”
24 Yésụ ya zɨ́ye ní, ꞌdáꞌdá zɨ́ma kɨ́ úku ledre zɨ́se, “Mááyí aka kpá ndúꞌyú sée. Togụ́ úkulúgusé ledre go kacɨ́ a zɨ́ma, mááyí nda fú úku ꞌdódo ledre ꞌyị bɨ iꞌbí rokoꞌbụ zɨ́ma ndị́sị méngị éyị́ ga gére kɨ́e ní. 25 Rokoꞌbụ bɨ Yiwáni ndịsị íꞌbí babatị́za kɨ́e zɨ́ ꞌyị e ní ogụ gɨ zɨ́ Lomo gɨ komo ere togụ́ mbú gɨ zɨ́ ꞌyịmaꞌdí e?”
Zɨ́ye ódroyé dongaráye kɨ́dí, “Togụ́ ukuzé yaá ogụ gɨ komo ere yá, nɨ ndúꞌyú zée kɨ́dí, ‘Sara ṇguṇguzé nda ledre ené wá gɨ ro ꞌdi?’ 26 Tɨ́ lá togụ́ ukuzé yaá rokoꞌbụ née ogụ gɨ zɨ́ ꞌyịmaꞌdí e yá, tụ́ꞌdụ́ ꞌyị ga ba nɨyí zíngi eyé gɨ zɨ́a owonɨ́ Yiwáni bú kɨ́dí nɨ yị́ ené nébị.”
27 Nda née ní, zɨ́ye úkulúgu ledre zɨ́ Yésụ kɨ́dí, “Owozé ezé e wá.”
Zɨ́a úku ledre zɨ́ye kɨ́dí, “Bɨ kenée ní, máúku ꞌdódo amá ledre ꞌyị bɨ iꞌbí rokoꞌbụ zɨ́ma ndị́sị méngị éyị́ ga gére née kɨ́e ní wá.”
Muruwayi gɨ ro ngíti oꞌdo kɨ́ wotị́ne e gbre
28 Zɨ́ Yésụ úku ledre zɨ́ mɨngburoko ꞌyị ga gére née kɨ́dí, “Ili zɨ́se sómụ́ ledre sɨmɨ muruwayi ba bɨlámáne. Ngíti oꞌdo nɨ kóo bo kɨ́ wotị́ne e gbre. Kadra kị́éꞌdo zɨ́a úku ledre zɨ́ owụ́ndíká kɨ́dí, ‘Ndéré aka karaba méngị moko yáká.’
29 “Owụ́ndíká née ya zɨ́ ꞌbụné ní, ‘Mándéré amá a wá.’ Tɨ́ lá nda gɨ ꞌdáꞌba, zɨ́a óyólóꞌbó sómụ́ ledre ené zɨ́a ndéréne.
30 “Zɨ́ ꞌbụa ndéréne úku kpá kémbị́ ledre née zɨ́ ngíti wotị́ne. Zɨ́a úkulúgu ledre zɨ́a kɨ́dí, ‘Babá mááyí ndéré.’ Abú uku kenée, nderé ené wá.
31 “Gɨ dongará wotị́ga ga bɨ gbre née, ambí mengị ledre kacɨ́ kúrú ꞌbụyé ní ne?”
Zɨ́ye úkulúgu ledre zɨ́ Yésụ kɨ́dí, “Owụ́ndíká mengị ne.”
Zɨ́ Yésụ úku ledre zɨ́ye kɨ́dí, “Ídísé ówo a bɨlámáne, ꞌyị ꞌdóꞌdụ́ ụsórụ e kɨ́ kará ga bɨ ndịsịnɨ́ gámá kacɨ́ yaꞌdá e faa ní, togụ́ oyóloꞌbónɨ́ sómụ́ ledre eyé, nɨyí ógụụ́tụ eyé ye ꞌbe ꞌbɨ Lomo gɨ zɨ́se. 32 Gɨ zɨ́ kéyị née, Yiwáni ogụ kóo ꞌdódo mɨsiꞌdi méngị ledre ga bɨ Lomo ili yée ní zɨ́se, ṇgúṇgusé esé ledre ené wá, tɨ́ lá ꞌyị ꞌdóꞌdụ́ ụsórụ e kɨ́ kará ga bɨ ndịsịnɨ́ gámá kacɨ́ yaꞌdá e faa ní, ṇguṇgunɨ́ nda yị́ eyé ledre ené ye. Abú lúrúsé yée tɨ́ kɨ́ méngị ledre ga bɨ Lomo ili yée ní yá, ílisé esé óyólóꞌbó somụ́ ledre esé zɨ́se ṇgúṇgu ledre ené wá.
Muruwayi gɨ ro ꞌyị bɨ otonɨ́ wo lúrú bi kacɨ́ yáká ní
(Lúrú kpá Márɨko 12:1-12, Lúka 20:9-19)
33 “Úwúsé aka kpá ngíti muruwayi ba. Ngíti oꞌdo oꞌdo kóo yáká ené zɨ́a ꞌdị́yị́ kóṛó sɨmɨ a. Zɨ́a íciꞌdíkí gara gbaá roa. Zɨ́a íci gu káa do ndoko gɨ ro do ndị́sị lụ́rụ mɨáná kóṛó née sɨmɨ a. Zɨ́a yéme bi ndị́sị ꞌdága gɨ ro zɨ́ ꞌyị ꞌbáꞌbá yáká máa née ékị́ ndị́sịné doa ꞌbáꞌbá éyị́. Zɨ́a óto ꞌyị ꞌbɨ moko e ndị́sị méngị moko ore, yóó zɨ́a ndéréókpóne do bi gbála. 34 Sɨmɨ bɨ sịndị́ kadra ꞌbɨ kpɨ́ṛékpe mɨáná kóṛó ogụ ní, zɨ́ mị́ngị́ yáká kása ꞌyị kasa ené zɨ́ ꞌyị lúrú bi kacɨ́ yáká idí ụ́nzụ kóṛó máa ꞌbɨ ené gɨ ro do ógụ kɨ́e zɨ́ne.
35 “Zɨ́ ꞌyị ꞌbɨ moko ga bɨ yáká íri née ꞌdíꞌbi ꞌyị ga bɨ mị́ngị́ yáká kasa yée née. Zɨ́ye ócó ngíti a bɨsinyíne, zɨ́ye úfu ngíti a geré mɨúfu, zɨ́ye óngbo otayé kɨ́ tutú. 36 Zɨ́a kpá kása ngíti géyị ꞌyị ꞌbɨ moko ené e rómo gɨ do yée ga bɨ ꞌdáꞌdá ní, zɨ́ye yáká íri. Zɨ́ye méngị yée kpá bɨsinyíne káa zɨ́ yée ga bɨ ꞌdáꞌdá ní.
37 “Odụ a, zɨ́a nda kása cụ́ owụ́ ꞌbɨ ené zɨ́ye yáká íri. Zɨ́a úku ledre kɨ́dí, ‘Nɨyí óto úndru wotị́ne.’
38 “Tɨ́ lá sɨmɨ bɨ lurúndikinɨ́ owụ́ née ní, zɨ́ye yéme ledre kɨ́dí, ‘Nɨ ídíne karanée mị́ngị́ yáká ba. Ógụsé mu zɨ́ze úfu wo ꞌdáꞌba zɨ́ze ꞌdíꞌbi yáká ba káa do ꞌbɨ ezé.’ 39 Gɨ ore zɨ́ye ꞌdíꞌbi wo, do lála óyó wo gɨ yáká gɨ ore ꞌdáꞌba, zɨ́ye úfu wo.
40 “Bɨ kenée ní, sɨmɨ bɨ mị́ngị́ yáká née nɨ ndáꞌbaógụ ní, nɨ méngị kɨ́ ꞌyị ꞌbɨ moko ga gére née ꞌdi?”
41 Zɨ́ye úkulúgu ledre zɨ́ Yésụ kɨ́dí, “Nɨ úfu ꞌyị ꞌbɨ moko ga gére née mbá ꞌdáꞌba, zɨ́a ꞌdíꞌbiógụ mɨkánda ꞌyị ꞌbɨ moko e gɨ ro zɨ́ne kpá ndíki éyị́ gɨ yáká ené née.”
42 Yésụ ya zɨ́ye ní, “Ówosé bú kɨ́dí mɨéké kúrú Lomo uku kɨ́dí,
“ ‘Tutú bɨ ꞌyị óꞌbó ꞌdị́cị́ e asinɨ́ gɨ roa ní,
ogụ nda yị́ ené go tutú bɨ kɨ́ ledrené owóowó ní wá.
Ngére mengị ledre née ne zɨ́a ídíne kenée.
Née ledre bɨ owó komozé mɨówó ní.’21:42 Keꞌbị ꞌbɨ Dawídi e 118:22,23
43 “Máúku zɨ́se maꞌdíi, bɨlámá bi bɨ ꞌbe ꞌbɨ Lomo ꞌdáa ní, Lomo nɨ ꞌdíꞌbióyó a gɨ zɨ́se, zɨ́a íꞌbí a zɨ́ ꞌyị ga bɨ nɨyí méngị moko ené do bɨlámá mɨsiꞌdiné ní. 44 ꞌYị bɨ nɨ lése utú do tutú née ní, nɨ ꞌdéwe geré mɨꞌdéwe. ꞌYị máa wo bɨ tutú née nɨ útú doa ní, nɨ kányá geré mɨkányá.”
45 Sɨmɨ bɨ manda ga bɨ ꞌbɨ ꞌyị ꞌdáná éyị́ e kɨ́ Farụsáyo e uwúnɨ́ ledre ga bɨ Yésụ ndịsị úku yée sɨmɨ muruwayi kenée ní, zɨ́ye ówo a kɨ́dí, ndịsị úku ledre née gɨ royé. 46 Zɨ́ye ndị́sịyé gámásóꞌdo mɨsiꞌdi gɨ ro ꞌdíꞌbi wo, tɨ́ lá bi ꞌdíꞌbi wo ndaá, ngịrị tụ́ꞌdụ́ ꞌyị e mengị yée mɨméngị gɨ zɨ́a ambá ꞌyị e ṇguṇgunɨ́ yị́ eyé mbá ledrea kɨ́dí nɨ nébị.