13
Bouba noseꞌna bihaꞌa foyagu tili hilina
Mk 4:1-9; Lk 8:4-8
Ana yupahi Yesu ana nohi heꞌmiloto nagami hefuhu beletoga buto metoga minoloto boanaꞌi kaga enelepilubeꞌmu huꞌehina. Ya nohigo babu boanaꞌi ete leꞌmo bego hiꞌahana yabe. Ya hago ai boti monelugu tito minago asaga boanaꞌi enali hefuhu beletoga keheto ho tilete mineꞌahana.
To Yesu babu bame ka ma luto lu epiꞌehina: Bo mone minoꞌehina ai foyaꞌagu noseꞌna legeyaꞌa tili hilubeꞌmu buꞌehina yabe. Ai ana noseꞌna legeyaꞌa tili humo nobigo lugaꞌa kapogu limo koko huꞌehigo namamagi ete fite neꞌahana yabe. To lugaꞌa noseꞌna legeyaꞌa meꞌi nesiꞌasi niꞌito efahubago huꞌehinagu limo koko huꞌehina yabe. Ya hina noseꞌna legeyaꞌamagi meleꞌisi belete tiꞌahana yabe, to henaꞌmugope meꞌi keta huto meniꞌigo yabe. Ya higo analo yege lo malago ana noseꞌna yegeuba lo hosopa noibe, henaꞌmugope lufusaꞌa meꞌi emaꞌalo melimiꞌohuto yabe. To noseꞌna legeyaꞌa lugaꞌa ufehe naga yafamagihi folagahaꞌanigu limo iloto tilata nehabe. Ya nehana enali ufehe yafamagi yamuꞌi gite ifi telata nehabe. To lugaꞌa noseꞌna legeyaꞌa enali meꞌi foba huto nogoya hina melugu limo ilata nehabe. Ya hite tilete, enali legeyaꞌa bati hite helata nehabe. Lugaꞌamagi babu lite yafa ho figi gite legeya helata nehabe, lugaꞌa nesi bati hite helata nehabe, to lugaꞌamagi loefi monefi hite helata nehabe. Ya luto lu epiloto Yesu luꞌehina: Lenali lenekesa niꞌinogomo keheli bati hite kehelilo.
Yesu bame ka nolinamofihi hapaꞌa
Mk 4:10-12; Lk 8:9-10
10 To Yesuhi koko pananaꞌa Yesutoga ete ma lite loka heꞌahana: Henabe luto kai boanaꞌmagihi bame kaguti kaga lu noepine? 11 Ya nelago Yesu lu epiꞌehina: Nani Huꞌmamofihi Kapoꞌamofihi suguna ka yamofihi hapaꞌa lu hokolo hu lepoloꞌohuna to lenali yaꞌma kagaya keheliꞌahabe. Akuꞌi enaliꞌi yaꞌma kamofihi meenelepise nohugo mekeheliꞌahana. 12 Bo moneuba anaꞌina liꞌehilinaya Huꞌmau moneꞌa hiti molo eminogo li babu luto lilata hilinaꞌmu yabe. To bo moneuba anaꞌina yanuga meliꞌehilina koyapaꞌi liꞌehilinana minigilinaꞌmu yabe. 13 Bame ka nolunamofihi hapaꞌaya yaꞌma hilata nehana kaꞌmu luto nolube. Enali enubuꞌanituꞌi gili gili nehanaya anaꞌina manaꞌa bu go fiya ite bu gelata menehabe. To enekesaꞌanituꞌi kaga kehelilata nehanaya enali keheli fiya ite enekesa yigi bati hilata menehabe. 14 Ma boanatoꞌi lu huto huto bo Aisaiyau kaga mone luꞌehinauba noseꞌna legeyaꞌa li huto nohibe. Ai ma luto luꞌehina yabe:
Lenali kaga kehelilanaya
ana kaga hapaꞌa keheli fe melilanaꞌmu yabe.
Lenali lenubutu gili gili hilanaya
ananamofihi manaꞌa bu go fiya ite
bu megalanaꞌmu yabe.
15 Ma bonaꞌmagihi komopaꞌani hekini loto
niꞌibe,
ya huꞌehigo
enekesaꞌaniuba kaga kehelilinaꞌmu
koseleꞌi ahoꞌehibe.
To enali enekesaꞌani negi no su hoꞌehibe.
Ya huꞌehigo
enubuꞌaniuba anaꞌina bu megalinaꞌmu yabe,
to enekesaꞌaniuba
kaga mekehelilinaꞌmu yabe,
to latahaꞌaniguti kaga manaꞌa
keheli fe melilanaꞌmu yabe.
To enali nanitoga leleꞌmo bati hilibe lite
i behe hite enogo
nani eneleꞌmo bati hilunaꞌmu yabe, luto
Huꞌmau luꞌehina yabe.
16 Ya huꞌehinaya lenali lenegelo bilo. Lenubutiniuba anaꞌina bu galibe. Lenekesatiniuba kaga kehelilibe. 17 Nani maꞌnaka luto lu nolepube. Koyapaꞌi babu lu huto huto bonaꞌi hiti to komopaꞌanigu bati hina bonaꞌmagi yaꞌma yatai lenali bu neganana bu galune lite hiꞌahanaya enali bu megeꞌahana yabe. To lenali yatai nekehelina kaga kehelilune lite hiꞌahanaya mekeheliꞌahana yabe.
Yesu noseꞌna bihaꞌa hekolosemofihi bame kaꞌa lu yege hoꞌehina
Mk 4:13-20; Lk 8:11-15
18 Bo moneuba noseꞌna legeyaꞌa foyaꞌagu tili nohinamofihi bame ka hapaꞌa lenali kehelilete ana bame kaloti manaꞌa lilo. 19 Asaga bonaꞌi enali hetofa kaga kehelilete enali enekesa yigi bati menehana Satau hololu luto enalitoga nehetiloto enalilugu Huꞌma hetofa kaga nohekalana komopaꞌaniguti li heꞌmilata nohibe. Yaꞌmamofihiya ai noseꞌna legeyaꞌa kapogu limo koko nohinamofihi hapaꞌa yabe. 20 To noseꞌna legeyaꞌa lugaꞌa efahubago hinagu limo ilata nohibe, ya nohina suhiya bo moneuba kaga keheliloto ai meleꞌisi lito gelo bilata nohibe. 21 Ya huꞌehina ai lufusaꞌa meꞌi komopaꞌalo mebuꞌehibe. Ya huꞌehigo ai nesi kanasi minoto hosopa ilata nohibe. Alihi bonaꞌi lugaꞌamagi Huꞌmamofihi kagaꞌa lu sibina hiluneꞌmu hilete enali ana bomofihi ketana li kofi etete foipana suhi babu lite li huto hi etalanaꞌmu yabe. Ya hinogo ana bomofihi hetofa kaga kehelito minoseꞌnaꞌa meleꞌisi heꞌmi etolata nohibe. 22 To noseꞌna legeyaꞌa ufehe yamuꞌubago hinagu limo ito notinamoya ma huto niꞌibe. Bo moneuba mono ka kehelilago ma melugu faga efaha feꞌnohuba loe lae hu etoto keta besigo ai ana bomofinuguti maꞌnaka legeyaꞌa huto hulata menohibe. 23 To noseꞌna legeyaꞌa meꞌi bati huto gilibaꞌa hiti meꞌi ninagu limo ilata nohinamoya ma huto niꞌibe. Bo moneuba mono ka keheliloto ekesa yigi bati huꞌehina supo huto ai noseꞌnaꞌa samahi tito li huto hulata nohinaꞌa niꞌigo to bo moneuba babu lito li huto hulata nohinaꞌa niꞌigo to bo moneuba nesiꞌasi lito li huto hulata niꞌina yabe.
Kifiꞌnamagihi bame kaꞌani
24 Yesu bame ka mone fatoꞌi ma luto lu epiꞌehina: Bo moneuba noseꞌna legeyaꞌa batiꞌa foyaꞌagu tili nohinaꞌa huto Huꞌmamofihi kapoꞌaya niꞌibe. 25 Ya huꞌehina mone sininugu asaga boanaꞌi enubuꞌi ke su heꞌahago bo moneuba kifina legeyaꞌa lito oto ana fatehaꞌa bomofihi foyaꞌa folagahaꞌagu tili huloto bu fa nohibe. 26 To alihi ana noseꞌna foyaꞌagu nina noseꞌna aꞌnose huto niꞌigo buto bu gana ana foipa kifina hiti notigo bu goꞌehina yabe. 27 To ana foyamofihi afoꞌafihi liliꞌnalo boꞌamagi be gelete bite ma lite lu emiꞌahana: Sipi bo, kai noseꞌna legeyaꞌa manaꞌi hekoloꞌahapi luto lutamoba hena huꞌahanogo foipa kifina foyakagu noligibe? 28 Ya lago ai lu epiꞌehina: Enali fatehaꞌnimagi hiꞌahabe luꞌehina. Ya ligo enali liꞌahana, bite ana foipa kifiꞌna su ti heꞌmilo luto nokehelipi henabe luto nokeheline? 29 Ya lite loka hago ai foya afoꞌafu luꞌehina: Oꞌe. Lenali foipa kifiꞌna bite li su ti heꞌmilanaga noseꞌna hite li su tilanaꞌmu yagi mebilo. 30 Kifiꞌna hiti noseꞌna hiti anagu heꞌminogo sibi sibi hite tilenogo alihi noseꞌna li nupa hiluta yupahi li gehe lilune. To nani ma luto lu lepilunaꞌmu yabe. Liliꞌnalo panaꞌni, lenali foipa kifiꞌna li nupa hite sa gilo. Lali logogu galutaꞌmu yabe. To noseꞌnaꞌaya li nupa hite nohaꞌniluga malalo luto lu lepilunaꞌmu yabe.
Yatu noseꞌna legeyaꞌamofihi bame kaꞌa
Mk 4:30-32; Lk 13:18-19
31 Yesu fato bame ka mone ma luto lu epiꞌehina: Kokulumamofihi kapoꞌaya noseꞌna legeyaꞌamofihi suhi luto niꞌibe. To ana noseꞌna legeyaꞌa masiteti yabe lite lilata nehabe. Ana noseꞌna legeyaꞌa bo moneuba lito foyaꞌagu nokafabe. 32 Masiteti legeyaꞌaya lugaꞌa noseꞌna legeyaꞌamagihi suhi luto sipina ma niꞌibe, ai lagasoꞌnasi niꞌibe. To ai ana noseꞌna hofa toto tiloto alihi tilotoꞌa asaga fato fatoꞌmofihi nina noseꞌnaya enebe noligibe. Ai yafa lolo hulago namamagi ete ana yafamofihi yahaꞌalo nohaꞌani ete gilata nehabe. Yaꞌma kokulumamofihi kapoꞌa ana suhi huto hilibe.
Yisiti yabe nelananamofihi bame kaꞌa
Lk 13:20-21
33 Yesu fato bame ka mone lu epiꞌehina: Kokulumamofihi kapoꞌaya yisiti yabe nelananamofihi suhi luto niꞌibe. Aꞌi moneuba lito falaꞌua magulu sipiꞌagu li tili hu mololoto li meyalo emalo huto li sibi sibi hulata nohibe. Ya nohigo alihaꞌa ana falaꞌuaꞌi yeye bito hofa tolata nohibe. Yaꞌma kokulumamofihi kapoꞌa ana suhi huto huto hilibe.
Yesu kaga bame kagutigo luꞌehina
Mk 4:33-34
34 Yesu asaga kaga boanaꞌi lu epi kagaya bame kagutigo lu epiꞌehina yabe. Ai kaga mone lu hokolo huto lu meepiꞌehina yabe. Ai bame kagutigo lu epiba epiba huꞌehina yabe. 35 Ai lu huto huto bo moneuba ma luto kaga luꞌehinamofihi mana kaꞌa huto hilibeꞌmu yabe:
Nani kaga lu noepitoꞌnimo bame kagutigo
lilunaꞌmu yabe,
Kaga koyapaꞌi meꞌmo li huto huto
moloꞌehina
yana kanaguti fala kito minomo tito oto
yatai kanaꞌalo hiti nina
nani lu lepilunaꞌmu yabe.
Foipa kifiꞌnamofihi bame ka hapaꞌa Yesu lu yege hoꞌehina
36 Yesu asaga boanaꞌi heꞌmi epololoto nonuga tiꞌehina. Ya higo koko pananaꞌa aitoga elete ma liꞌahana: Foipa kifiꞌna foyagu noliginamofihi hapaꞌa lu limibo. 37 To Yesu kaꞌanilo luꞌehina: Bo ai hetofa noseꞌna legeyaꞌa foyagu tili hulata nohinaya Kokulumaguti limiꞌehina Bo nohibe. 38 To foyamoya asaga ma meꞌi yabe. To bati noseꞌnaya kokuluma kapolo boanaꞌi yabe. To foipa kifiꞌnaya enali Satahi boanaꞌa yabe. 39 Ai fatehuba foipa kifiꞌna legeyaꞌa tili nohina bomoya Satau yabe. To noseꞌna li nupa huse kanaꞌaya ma meꞌi su halina kanaꞌa suhi huto yabe. 40 To enali foipa kifiꞌna li nupa hite logogu negana ana suhi ma melugu li huto hilanaꞌmu yabe. 41 Ai Kokulumaguti limiꞌehina Bouba ageloꞌa enoho lifigo limite enali asagaꞌnauba bonaꞌmagihi hetofa hapaꞌani li sibina nehilanana hiti to asaga bonaꞌi foipa faipa suhi lite neminalana Huꞌmamofihi kapoꞌaloti kaba hiꞌehite eneleꞌmo heꞌmilanaꞌmu yabe. 42 Ya hilete enali loba loba huto nina logogu eneleꞌmo heꞌminogo bilete enagabu kumu behe behe baha baha ite sipi yibi hilete enabaga yogoꞌa henibe gofa hibe hilanaꞌmu yabe. 43 Yaꞌmana yupahi Huꞌmamofitoga komopaꞌani melete minalana bonaꞌi enalitoga yege legi huto Afoꞌanifihi hepaꞌaloti fi besa lo epalalinaꞌmu yabe. To lenali bomagita lenekesa niꞌinogomo keheli bati hite kehelilo.
Bouba efaha gu kumu melugu sa nohinamofihi bame kaꞌa
44 Efaha guꞌi mone foyagu fala kite meleꞌahana suhi luto Huꞌmamofihi kokuluma kapoꞌaya niꞌibe. Bomouba bu goloto akuꞌi ifi notabe. Ya huloto ai sipi gelo bito buto asaga feꞌnohaꞌa epigo mina filago ai ana efatoti ana foya buto mina filata nohibe.
Fayahaꞌa fato fatoꞌmofihi nina pesesuꞌi minaꞌamofihi bame kaꞌa
45 Bo moneuba pesesuꞌi hetofa hatofaꞌa mina filube luto sa sa hulata nohinaꞌa huto Huꞌmamofihi kapoꞌa niꞌibe. 46 Ai pesesuꞌi hetofa mina filoto ai buto asaga feꞌnohaꞌa fato bonaꞌi noepito efaha nolibe. Ya huto ai efahi liloto i behe huto buto hetofa pesesuꞌi bu goꞌehina lilata nohibe.
Faya gutalafamofihi bame kaꞌa
47 Ana huto kokuluma kapoya faya gutalafa melelete fayaꞌi fato fatoꞌmofihi tite bai netanaꞌa huto niꞌibe. 48 Fayaꞌi tite bai telago fayaꞌna nehana bomagi li kefefa hite kehetoga libiti nemalabe. Ya hilete enali meto minelete fayaꞌi batiꞌmofihaꞌa lapelugu li nemalabe. To bati mehina fayaꞌi menoseꞌmofihi niꞌigomo enali heꞌmilago bilata nehabe. 49 Ma meꞌi su halina yupahi yaꞌmana suhi hilinaꞌmu yabe. Bati bonaꞌmagi folagahaꞌanigu bonaꞌi foipaꞌa nehilana agelomagi ete eneleꞌmo heꞌmilanaꞌmu yabe. 50 Ya hite sipi logo loba loba logogu eneleꞌmo malalanaꞌmu yabe. Ya hinogo ana sipi logogu sipi yibi bena nehite enabaga yogoꞌa henibe kolibe hilanaꞌmu yabe.
Bomofihi yatai feꞌnohaꞌa hiti koyapa feꞌnohaꞌa hiti niꞌibe
51 To Yesu enoloka hoꞌehina: Lenali asaga kaga lu nolepunamofihi hapaꞌa akeheli hokolo hite nekehelifihe? Ya ligo enali lu emiꞌahana: Oꞌyo. 52 Ya lago Yesu lu epiꞌehina: Ya huꞌehigo asaga keya kaga enelepise bonaꞌi enali kokulumamofihi kapoꞌalo kagaꞌmu enelepise lite akeheli su heꞌahabe. Enali sipi nohi moneꞌmofihi afoꞌa legi hite nehabe. Ai situa nohaꞌagu tiloto yuhufana hiti tafana hiti li munu munu huto lito fegutoga limilata nohina suhi lite nehabe.
Yesuhi Nasalete bonaꞌmagi enemegesa hu emiꞌahana
Mk 6:1-6; Lk 4:16-30
53 Yesu asaga bame ka lu epi su holoto ana hepaꞌi heꞌmiloto bufa huꞌehina. 54 To ai hepaꞌaga i behe huto buloto asaga boanaꞌmagihi Huꞌmamofihi mono kaꞌa enali mono nohaꞌanigu lu epiꞌehina yabe. Ya nohigo enali topa helete ma lite liꞌahana: Yaꞌma bouba kaga keheli bati huseꞌnaꞌa hiti to topa hoseꞌna li huto huseꞌnamofihi ka hapaꞌaba hiyaꞌagati liꞌehibe? 55 Yafa lolo huse bomofihi panaꞌamo nohifi fato bobe? Maliau itoꞌafu nohifi fato panaꞌmofihi itoꞌafube? To Yemesiu, Yosefeu, Simoniu, to Yutasiu ai gonaꞌamo nehafi fato bomofihi enogonaꞌani nehabe? 56 To ai etaliꞌagiba magu lali hiti neminanamo niꞌifi hena hibe? Yaꞌma keheliya iseꞌnaꞌa asagaꞌi ai hiyagati liꞌehibe? 57 Ya lite lilete enali siko nehite ipakafa helete enemegesa hu emiꞌahana. Ya hago Yesu ma luto lu epiꞌehina: Lu yege hose bomofihi giꞌa asaga hepatoga mino baga iꞌehibe. Ya huꞌehina aiꞌa noho hepaꞌagu giꞌa meniꞌibe. 58 To yaꞌmu mana hepalugu Yesu sipi liliꞌna babu luto li hu enubulo memoloꞌehina yabe. Henaꞌmugope enali Yesu li huto hinanaꞌmufi to kaga lu epinalo enali keheli meemise mineꞌahana yabe.