2
Ajàŋə yìi mə Nwì à lɛ ntoo Azwì Nwî a sɨgə ŋkuu a nu Bɔɔ bɨ Kristo aà
1 Ǹjwî Pentekost ɨ̀ kùꞌù mə̂, ŋgǎŋmbii Kristo jya ɨ ghotə̀ waa ntswe tsiꞌì àdɨ̀gə̀ yî fùùrə̀. 2 Bô tswè mə̂, ŋ̀ghəə kɨ yə, àyoò tsu a juꞌù a nɨkàŋ ŋ̀koo tsǒ àfìsə̀ yî wè yìi mə a tsyà aa, ǹzi ŋkuu nlwensə nda ya mə bo lɛ ntswe ghu aa tsiꞌì ntsɨ̀m. 3 Bo yə̂ ǹjoo jǐ mɔꞌɔ ɨ zî m̀bə tsǒ ǹlwà mɔꞌɔ, ǹkɨrə tsǒ ɨ̀ləə; ɨ yâtə̀ waa ŋghɛɛ ntəəntə a nu bo yî mɔ̀ꞌɔ yɨ̂ mɔ̀ꞌɔ̀. 4 Àzwì Nwî a lɛ ŋkuu nluu a nu bo bɨtsɨ̀m; bo tɨgə nlɔgɨnə ŋka ghaa mɨghàà mɨ ɨtoo jǐ dàŋ, ǹyoŋə nɨ ajaŋ yìi mə Àzwi Nwî a lɛ ndɨ̀ꞌɨ̀ a mbo bo aà.
5 BaYuda bìi mə bɨ lɛ sɨ bɔꞌɔ nɨ̂ Nwi aa, bo lɛ nlò a ɨtoò tsɨ̀m fàa m̀bi ǹzi ǹtɨgə ntswe a Yerusalem. 6 Bo yùꞌù mə̂ ǹjì ayoo ya a ajaŋ yìi mə a lɛ sɨ jùꞌù aà, ǹnɔ̀ɔ̀ bə̂ bî ghàꞌà ghaꞌa zî ŋ̀ghotə, ànnu a tsyâ waa ǹloŋ mə ŋù ǹtsɨ̀m yìi mə à lɛ ntswe ghu aa à lɛ nyuꞌu ŋgǎŋmbii Kristo jya ɨ ghaà nɨ nɨ̀ghàà nɨ alaꞌà nyaa. 7 Ànnù a lɛ ntsyà waa, a kɨ̂ m̀burə mbə tsiꞌì ànnù yî yɛ̌yɛrə a mbo bo, bo tɨgə̀ m̀betə nɨ mə, “bə̀ buà bɨ tsɨ̀m mə bɨ ghàà laà aa bɨ sɨ̀ aa baGalilea bə aa ɛ? 8 A tɨgə̀ ǹtsya aa la ŋù ǹtsɨ̀m a tɨtɨ̀ɨ bìꞌinə̀ a yuꞌù nɨ̀ waa bo ghàà nɨ nɨ̀ghàà nɨ alaꞌà nyaa aa ɛ? 9 Bìꞌinə̀ lo aa a ɨtoo ɨtoò, a Partia, Media, ŋ̀kɨ lo a Elam; ǹlo a Mesopotamia, a Yudea, bo bɨ a Kapadosia; ǹlo a Pontus nɨ Asia; 10 a Frigia nɨ Pamfilia, a Egipto, ǹlo a ɨdɨgə jî mɔꞌɔ a Libya, a mbɛ̀ɛ Cyrene, bìꞌinə̀ bî mɔꞌɔ bɨ lô a Roma, 11 baYuda bo bɨ bìi mə bo kwensə annùnwi yaa ǹtɨgə bə baYuda; bìꞌinə̀ bî mɔꞌɔ bɨ lô a Kreta bo bɨ a Arabia, lâ bìꞌinə̀ yuꞌù bo ghaà nɨ mɨ̀ghàà mɨ ɨlaꞌa miꞌinə̀, ǹswoŋə nɨ̂ ɨ̀nnù jî wè jìi mə Nwì a fàꞌà aà.” 12 Ànnù lɛ ntsyà waa bɨ̂tsɨ̀m, ɨ̀tû jyaa ɨ buùrə̀, bo tɨgə̀ m̀betə nɨ̂ waa bo nɨ bo mə, “Ma yuù ànnù a bə àa mə akə?” 13 Lâ bə̀ bî mɔꞌɔ a tɨtɨ̀ɨ bo bɨ bâŋnə̀ ŋ̀ka ŋwyɛ nɨ̂ waa, ǹswoŋə nɨ mə, “Bo no aa mɨ̀lùꞌù mî fii siꞌi siꞌi, mɨ tɨgə̀ ŋ̀kɔꞌɔ nɨ atu bo.”
Ànnù yìi mə Peta à lɛ nswoŋə a mbo àkùrə̀ bə̂ bya aa
14 Bə̀ byâ kà mə̂ aa ŋghaa laà, Peta a təə a ǹdəŋ bo bɨ̀ ǹgǎǹntoo jǐ mɔꞌɔ jya nɨ̀ghûm ǹtsò mɔꞌɔ, ŋ̀ŋɛntə njì yì a ndəŋ ŋ̀ghaa a mbo bo nswoŋ mə, “Bù baYuda bo bɨ̀ bù bə̀ bɨ̀tsɨ̀m bìi mə nɨ tswe a Yerusalem, naŋsə nyuꞌutə nɨ̀ tâ mà tɔꞌɔtə annu yìi mə a tswe ghu aa a mbo bù. 15 Kaa bə̀ buà kaa bo sɨ aa mɨ̀lùꞌù baanə̀, a ajàŋ yìi mə nɨ waꞌatə aà, ǹloŋ mə à nɨ aa tsiꞌì bɨ̀nòò bi nɨbùꞌu tsɨtsɔ̀ŋə̀. 16 Tâ nɨ̀ yuꞌu ànnù yìi mə ŋ̀gàŋtoò Nwì Yoel à lɛ nswoŋ nloŋ annù ma yû aà,
17 ‘Nwì à swoŋ mə, à ka yǐ bə a noò ǹjɨ̀m
tâ mə̀ swiꞌi Àzwi ya a nu bə̀ bɨ̀tsɨ̀m.
Bɔɔ buu bi mbâŋnə̀ bo bɨ̀ bì bâŋgyɛ̀ tâ bo ka nswoŋ nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə mə̀ ka yǐ kɨ nɨŋə nɨ a ntɨɨ bo aà,
tâ ǹjə̀ə̀ təə təə tâ ɨ̀ ka nlɛ nɨ̂ bɔɔ ŋgwaꞌa buu,
tâ ǹjə̀ə̀ tâ ɨ̀ ka nlɛ nɨ̂ bɨ̂lɨ̀ɨ̂ buu
18 Ɨ̀ɨ̀ŋə, wa mə̀ ka yǐ swìꞌi Àzwǐ ya a nu ɨ̀bùꞌû ja ji mbâŋnə̀ bo bɨ̀ jì bâŋgyɛ̀ a nɨ̂ ǹjwi ma jyâ, tâ bo ka nswoŋə nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə mə̀ nɨ̀ŋə a ntɨɨ bo aà.
19 Mə̀ ka yǐ ghɨ̀rə ɨnnǔ tsyǎmbô a aburə a ndəŋə,
ɨ ghɨ̀rə ɨlènsə̀ fàa atu nsyɛ̂, a jiꞌì nɨ̀kàŋ;
nɨ̀ ka yǐ yə aləə bo bɨ̀ mɔꞌɔ nɨ̂ m̀bàꞌà fɨ̀lɨ̂.
20 Nɨ̀nòò à ka yǐ bəŋ ɨ tɨgə fii tsǒ ɨ̀tugə tâ sàŋə̀ tâ à bəŋ ntɨgə mbaŋə tsǒ àləə̀,
m̀bɔŋ tâ ǹjwî M̀màꞌàmbî, làꞌa njwî yì ŋ̀wè ya mə ka yǐ tsyǎ njwî tsɨ̀m aa, mbɔŋ tâ ɨ̀ zi.
21 Maa noò, ŋù ǹtsɨ̀m yìi mə ka yǐ twoŋ ɨkum Mmàꞌambi aa, à ka yǐ yweenə.’
22 “BaIsrael, yuꞌutə̂ nɨ̀ ànnù yìi mə mə̀ ka swoŋ aa. Nɨ̀ zi mə Nwì à lɛ ndɨ̀ꞌɨ̀ mə Yesu mu Nazareth à nɨ ŋù yìi mə yu tsɔꞌɔ aa nɨ ɨ̀nnù jî wè bo bɨ̀ ɨ̀nnǔ tsyǎmbô bo bɨ a bɔ̀ꞌɔ ɨ̀lènsə̀ jìi mə Nwì yumbɔŋ à lɛ ŋghìrə̀ mə tâ yu Yesu tâ à ghɨrə a tɨtɨ̀ɨ bù aà. 23 Nwì à lɛ naŋsə nləə ŋ̀kɨ nzi mə bɨ ka yǐ fa Yesu ma ghû a mbo bù. Bɨ fà mə̂, nɨ ghɨ̀rə mə tâ bə̀ bî bɨ tâ bɨ̀ kweentə yi a ati bàŋnə̀ bàŋnə̀, ǹzwitə yi ghu. 24 Lâ Nwì a yweensə̀ yi a nɨ̀wo, ŋ̀kɛtə mɨ̂ŋkɨ̀rə̀ mɨ ŋgɨꞌɨ̀ nɨ̀wo yìi mə à lɛ yə aa, ǹloŋ mə kaa nɨ̀wo nɨ lɛ ŋwaꞌà nɨ̂ àdàꞌà a ntswa yu nləə a nɨsyɛ̀ tswê bə̂. 25 Ǹloŋ mə David à lɛ nswoŋ nloŋ ŋgaà yì mə,
‘Mə̀ lɛ sɨ yə nɨ̂ M̀màꞌàmbi a tswe a mbìi mə a ŋgɔ̀ŋ bɨ̀nòò bɨ̀tsɨ̀m; tsǒ mə à tswe a mbɛ̀ɛ̀ àbo mə yî màꞌà aa, kaa m̀bə ǹtɨɨ̀ gha ɨ waꞌà ka ntsɨgɨnə bə̂.
26 Ma mùu ajàŋ, ǹtɨɨ̀ gha ɨ tswe nɨ̀ nɨ̀dorə̀, mə̀ tɨgə̀ ŋ̀ghaa nɨ nɨ̀dorə;
tâ ǹjyǎnû yà tâ ɨ̀ tswe ntɨgə nyuꞌutə nɨ̂ ŋ̀kàꞌa yìi mə Nwî à lɛ ŋkàꞌà aà,
27 Ǹloŋ mə kaa ò ka yǐ waꞌǎ ntɨɨ̀ gha màꞌàtə̀ tâ ɨ̀ tswe a alaꞌa bɨ̀ku bɨ bə̂ àa bə̂
kaa mbə ò waꞌà kɨ̀ m̀maꞌatə ŋgàŋàfàꞌâ ghò yìi mə à fâ ɨ̀bɨ̀ɨnû yi a mbo wò aa, tâ à bwɛ bə̂.
28 Ò dɨ̀ꞌɨ̀ mə̂ mânjì yìi mə mbə mə̀ tsyâ ghu ntswe ntɨ̀ɨ̀ aa a mbo mə̀;
ò kà ghɨ̀rə tâ ǹtɨɨ̀ gha tâ ɨ̀ luu nɨ nɨ̀dorə a noò yìi mə mə̀ tswe a nsi miꞌi wò aà.’
29 “Bɔɔ bɨ maà, m̀bə mə̀ tse ghàà a mbo bù tsiꞌì nɨ̀ nsi nɨ̀ nsi nloŋə tâtsə̂ yiꞌinə̀, David. À lɛ ŋkwo bɨ kɨ̂ ǹtwiŋə yi, nɨ̀syɛ̂ ni nɨ kɨ̂ ǹtswe faà ǹzi nyweꞌe siì. 30 David à lɛ mbə ŋ̀gàŋntoò Nwì ŋ̀kɨ nzi mə Nwì à lɛɛ̀ ŋ̀kaꞌa a mbo yu mə yu Nwî yu ka yǐ tswesə mu David yî mɔ̀ꞌɔ ghu aləŋə nɨfɔ̀. 31 David à lɛ nyə annù yìi mə Nwì à lɛ ntswe nɨ̂ ŋghɨ̀rə aa, m̀bɔŋ tâ à fɛꞌɛ mbòòntə̀, ǹtɨgə ŋghaa nloŋ a ajàŋ yìi mə Kristo, Àyɔꞌɔ̀ Nwi wa, à ka yǐ yweenə nɨ nɨ̀wo, tâ Nwì tâ à waꞌà yi maꞌàtə̀ tâ à tswe a alaꞌa bɨ̀ku bɨ bə̂, kaa waꞌà kɨ̀ mbii mə tâ ǹjyǎnû yì ɨ̀ bwɛ aa bə̂. 32 Nwì a ywèènsə̀ mə̂ Yesu ma ghû nɨ nɨ̀wo. Bìꞌì bɨ tsɨ̀m bìꞌì yə̂ yi nɨ miꞌì miꞌi a ajàŋ yìi mə à lɛ nyweenə nɨ nɨ̀wo aà. 33 Tsɨ̂tsɔ̀ŋ, Nwì à kɔ̀ꞌɔ̀sə yi a ǹdəŋ, a adɨgə nɨfɔ, ǹtswesə yi a mbɛ̀ɛ̀ nɨ̀kwɛɛ yu Taà yì nî màꞌà, m̀fa Àzwì Nwî yìi mə à lɛ ŋkàꞌà mə yu ka yǐ fa aa ghu mbô. Àyoo ya mə nɨ̀ yə ŋ̀kɨ yuꞌu a koò aa, à bə aa Àzwì Nwî ma yâ mə Kristo à swìꞌi a nu bìꞌì. 34 Ǹloŋ mə David yumbɔŋ kaa à lɛ ŋwaꞌà a aburə kɔꞌɔ ŋghɛ̀ɛ̀, yumbɔŋ à lɛ mbàŋnə̀ ǹswoŋ mə,
‘M̀màꞌàmbi à swòŋə a mbo M̀màꞌàmbî ghà:
Tswe a mbɛ̀ɛ̀ nɨ̀kwɛɛ mə̀ nî màꞌà,
35 ǹyweꞌe a noò yìi mə mə̀ ka ghɨ̀rə tâ ŋ̀gàŋkɨ̂bàâ jo tâ ɨ̀ bəŋ ntɨgə mbə tsǒ àkəꞌə ntɛtɛ mɨ̀kòrə̂ mô.’
36 “Ma mùu ajàŋ, a bɔŋ mə tâ baIsrael bɨtsɨ̀m tâ bɨ naŋsə nzi mə Nwì à lə̀ə̀ mə̂ Yesu ma ghû mə nɨ̀ lɛ ŋkwèèntə̀ a ati bàŋnə̀ bàŋnə̀ aa nɨ̂ M̀màꞌàmbi bo bɨ̀ Àyɔꞌɔ̀ Nwì.”
37 Bə̀ bya bo yùꞌù mə̂ laà, ànnù ya a sô ǹtɨɨ̀ waa, ɨ luu nɨ̂ àjəŋnə̀, bo tɨgə̀ m̀betə Peta bo bɨ̀ ŋ̀gǎŋntoo jǐ mɔꞌɔ jya mə, “Bɔɔ bɨ maà biꞌi, m̀bə bìꞌì tɨgə̀ ŋghɨrə aa mə akə ɛ?”
38 Peta a kwiꞌi a mbo bo mə, “Nɨ̀ bəŋkə mɨ̂ntɨɨ̀ muu, ŋ̀kwɛrə ŋkì bu bɨtsɨ̀m nɨ̂ ɨ̀kǔm Yesu Kristo, tâ Nwì à liꞌinə ɨbɨ̂ ghuu, ŋ̀kɨ ntəŋə ghuu nɨ̂ Àzwì Nwî. 39 Ma yu ànnù à nɨ̂ ànnù yìi mə Nwì à lɛ ŋkàꞌà a mbo bù bo bɨ̀ a mbo bɔɔ̀ buu, a mbo bə̀ bɨ̀tsɨ̀m bìi mə bɨ tswe a sàꞌa aghaꞌà, bo bɨ̀ a mbo ŋù ǹtsɨ̀m yìi mə Taà yìꞌì Nwîŋgɔ̀ŋ a twǒŋ mə à zi a mbɛ̀ɛ yu aà.”
40 Peta à lɛ ntɨgə mbu nswoŋ ɨnnù jî ghàꞌàtə̀ a mbo bo a ajàŋ yìi mə bo lɛ nyuꞌu ŋ̀kɨ nyə aa, ǹdɨꞌɨtə nɨ̂ waa nswoŋə nɨ mə, “Tsuꞌu nɨ̀ àtû yuu a mbo nɨ̀wàà nɨ bə̂ buà bìi mə à nɨ bə̀ bî bɨ aà.” 41 Bə̀ bî ghàꞌàtə̀ bɨ lɛ nyuꞌu ànnù yìi mə Peta à lɛ swoŋ aa, m̀bii, ŋ̀kwɛrə ŋkì. Bə̀ bìi mə bɨ lɛ ŋkwɛrə ŋkì maa njwi aa bɨ lɛ mbə ntsùꞌù ji tarə̂, ǹdùù waa ma bû ɨ tɨgə̀ ŋ̀kuꞌusə ŋghotə̂ bɔɔ bɨ Kristo byâ. 42 Ǹlɔgɨnə maa njwi bo lɛ nnɨŋ atû yaa nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə ŋgǎŋntoo jya ɨ lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ aa, ǹnaŋsə nyəgə, m̀boonsə wa bo ntswê ŋ̀ghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù jyaa nɨ̂ àbo yì mɔꞌɔ a mûm ŋ̀ghòtə, m̀batə nɨ̂ abaa ŋkurə bo bɨtsɨ̀m, ŋ̀kɨɨ ntsaꞌatə nɨ̂ Nwî bo bɨtsɨ̀mə̀.
Àjàŋ yìi mə bɔɔ bɨ̂ Kristo lɛ sɨ tswe aà
43 Ngǎŋntoò Kristo jya bo lɛ sɨ ghɨ̀rə ɨ̀nnǔtsyâmbô bo bɨ̀ ɨ̀nnù jî yɛ̌yɛrə, ma yû a ghɨrə̀ mə tâ nɨ̀bɔꞌɔ nɨ̀ tswa bə̂ bɨ̀tsɨ̀mə̀. 44 Bə̀ bɨ̀tsɨ̀m bìi mə bɨ lɛ nnɨ̀ŋ ntɨɨ̀ waa a nu Yesu aa, bɨ lɛ mbòònsə̀ waa, ŋ̀ghotə nɨ̂ waa ntswe nɨ̂ àdɨgə yî fùùrə̀, m̀boonsə nɨ̂ ǹjoò jyaa, àyoò yaa a bə yi mɔꞌɔtə̂. 45 Bo lɛ sɨ fèntə nɨ̂ ɨ̀dɨgə nsyɛ̂ jyaa bo bɨ̀ ǹjoo jìi mə bo lɛ ntswe nɨ ju aa, ǹzi mfakə nɨ̂ ŋ̀kabə yìi mə bo fentə njoò jyaa jya ghu aa, a mbo bə̀ bìi mə bɨ lɛ sɨ boŋ nɨ̂ njoo aà. 46 Bo bɨtsɨ̀m lɛ sɨ ghɛ̀ɛ̀ nɨ ndâmàꞌanwì tsiꞌì ǹjwî tsɨ̀m, m̀batə nɨ̂ àbaa a mɨlaꞌa bo, ǹyatə nɨ̂ mɨ̀jɨ̂ myaa ǹjɨ ndorɨtə nɨ̂ ǹtɨɨ̀ waa tsɨ̀m; 47 ŋ̀ghaꞌasə nɨ̂ Nwî, bə̀ bɨ̀ tsɨ̀m bɨ kɔŋə̀ nɨ̂ waa. M̀màꞌàmbi a lɛ sɨ yweensə nɨ̂ bə̀, ŋ̀kuꞌusə nɨ̂ ǹdùù waa ghu tsiꞌì ǹjwî tsɨ̀m.