Ⅰ Be lɛ ka a Juu nɩbɛ bɔɔrlo nɩkpɛ̃ɛ sʊʊr wʊ, “Sɩrɛ lɛ a anyãna ban 'yɛr bɩɩ?” Ⅱ Ka a Sɩteven haa 'yɛr, “Yɛɛr nɩ sãamɩne, yɩ chɛlɛ. A Nãaŋmɩn tɩɩr sʊɔ dɔ̃ɔ yi a sɩ sãa Abraham lɛ wʊn dɔ̃ɔ chɛnɛ be a Mesopotamiya wɛr pɔ sɛrɛ tɩ wa chen a Haran. Ⅲ A Nãaŋmɩn 'yɛr kʊ wʊ, ‘Yi a fʊ tẽe na fʊ bar a fʊ nɩbɛ tɩ na fʊ chen wɛr yuo pɔ ɩn na wiil fʊ.’ (A Pielfʊ Gãn 12:1)

Ⅳ “A wʊ yi a Chaldea wɛr pɔ na wʊ chen tɩ jãnɛ a Haran wɛr pɔ. A wʊ sãa na wa kpi baar lɛ a Nãaŋmɩn waan wʊ a kana yɩn ben kpɩɛrɛ. Ⅴ Nãaŋmɩn ba kʊ wʊ bon jaa a kana ɛ, waa kʊ wʊ jibile jaa gba ɛ, bɩɩ gbɛr nɛfʊ jie ɛ. Tɩchɛ Nãaŋmɩn tɩr nɛɛ kʊ wʊ ɩka 'lɔ nɩ a wʊ yɔn lɛ na so a jie, tɩ waa tara bie gba ɛ. Ⅵ Nɩtɔ̃ lɛ a Nãaŋmɩn 'yɛr kʊ a Abraham, ‘A fʊ yɔn na ɩ naa sãanba paal sãan pɔ, na ba ɩ gbãgbaar ka ba ge ba yuom kɔɔr anaar (400). Ⅶ Tɩchɛ Nãaŋmɩn 'yɛr naa, ɩka wʊn yaa naa a sãn a paal 'lɔ na maal ba a gbãgbaar. A anyã puor lɛ ban wa puor ma a jie nyãna.’ (A Pielfʊ Gãn 15:13, 14) Ⅷ Nãaŋmɩn tɩr nɛɛ kʊ a Abraham a yʊɔr ŋmaafʊ yele. Abraham na wa dɔɔ a Isaakɩ, wʊ ŋmaa wʊn a yʊɔr a ber aniin daar. Ka a Isaakɩ mɩ dɔɔ a Jekɔb, ka a Jekɔb mɩ dɔɔ a sɩ sãamɩne pie nɩ ayi.

Ⅸ “A sɩ sãamɩne banyãna na tara nɩ a ba yɛbile Josefʊ nɩ nyuur jũu, na ba nyɔɔ wʊ da kʊ a Ijipitɩ dẽme. Tɩchɛ ka a Nãaŋmɩn be a wʊ sɛ̃. Ⅹ Na wʊ faa wʊ yin a wʊ wõm a jaa pɔ. Wʊ kʊ naa a Josefʊ yɛ̃ na wʊ sʊ̃ʊ wʊ a wʊ nyɛ 'yɔ̃ɔfʊ a Faaro na ɩ a Ijipitɩ nãa niem, na wʊ maal wʊ ka wʊ ɩ a Ijipitɩ nɩ a nãa jie wʊ jaa nɩkpɛ̃ɛ.

Ⅺ “Ka a kɔ̃ lo Ijipitɩ nɩ a Kanaan wɛr wʊ jaa waan dɔɔyɛ, ka a sɩ sãamɩne ba nyɛrɛ bʊ̃diir ɛ. Ⅻ Jekɔb na wa wõ ɩka bʊ̃diir ben a be Ijipitɩ, wʊ tʊ̃n a sɩ sãamɩne ka ba chen. ⅩⅢ A gbɛɛ ayi sʊɔ ban chen lɛ a Josefʊ wiil a wʊ mãɛ kʊ ba, ka a Faaro mɩ pãa bɔ̃ɔ a Josefʊ yir nɩbɛ. ⅩⅣ A anyã puor lɛ a Josefʊ tʊ̃ bʊɔl a wʊ sãa Jekɔb nɩ a wʊ yir dẽme, a ba jaa ɩ nɩbɛ lɩjaata nɩ pie nɩ anũu (75). ⅩⅤ Jekɔb chen a be a Ijipitɩ nɩ a sɩ sãamɩne be lɛ ba jaa tɩ kpi. ⅩⅥ Ba tuo naa a ba ãgãma waan a Sekem wa ũu ba a yaa 'lɔ pɔ a Abraham na da a Hamor bibiir sɛ̃ a be a Sekem.

ⅩⅦ “A sɔ̃ɔ na wa gbʊr ka a Nãaŋmɩn na maal a lɛ wʊn tɩr a nɛɛ kʊ a Abraham, a sɩ nɩbɛ na be a Ijipitɩ dɔɔn paal. ⅩⅧ Ala lɛ ka a nãyuo wa di na wʊ kaara a Ijipitɩ na waa bɔ̃ɔ a Josefʊ yele ɛ. ⅩⅨ Wʊ maal naa a sɩ nɩbɛ putuyele na wʊ ge ba, na wʊ ma fɩr a pɔɔ pʊʊr ka bala wa dɔɔ bipɩlɛ ba lɔb ba 'yɔ̃ɔ a kʊ̃ɔ pɔ a ba kpi. (A Yifʊ Gãn 1:22)

ⅩⅩ “A sɔ̃ɔ nyãna lɛ ba dɔɔ a Mosesɩ, ka wʊ ɩ bivɩla a Nãaŋmɩn niem. A ba guol wʊ ŋmɛrsɩ ata be a wʊ sãa yir. ⅩⅪ Ban wa yin wʊ tɩ bar a yõo, Faaro bipɔɔ de wʊn guol ka wʊ ɩ a wʊ mãɛ bidaba. ⅩⅫ Ba jãn naa Mosesɩ a Ijipitɩ tẽe yɛ̃ a jaa, ka wʊ kpɛ̃mɛ a wʊ 'yɛr nɩ a wʊ tʊ̃mɔ̃ pɔ.

ⅩⅩⅢ “A lɛ a Mosesɩ na wa ta yuom lɩjaayi (40), wʊ tɩɛr naa a wʊ yɛɛr Isɩral nɩbɛ na wʊ ɩka wʊ chen tɩ piir ba kaa. ⅩⅩⅣ Wʊ tɩ nyɛn a ba ãsʊɔ a Ijipitɩ nɩrɛ ãsʊɔ na gere ka wʊ ŋmaa de na wʊ kʊ a Ijipitɩ nɩrɛ 'lɔ. ⅩⅩⅤ Mosesɩ tɩɛr lɛ ɩka a wʊ mãɛ nɩbɛ na bɔ̃ɔn naa ɩka 'lɔ lɛ a Nãaŋmɩn na de faan ba, tɩchɛ baa tɩɛrtɔ a lɛ ɛ. ⅩⅩⅥ A wɛr na wa chaar, wʊ tɩ nyɛn a Isɩral nɩbɛ ayi mɩ na jɛɛrɛ taa. Ka wʊ 'maal ba tɩ sʊrɔ ba, ‘Yɩn yɛɛr nara, bo lɛ so a yɩ jɛɛrɛ taa?’ ⅩⅩⅦ Tɩchɛ a 'lɔ sʊɔ na tʊ̃ɔ a wʊ tɔ sʊɔ daan a Mosesɩ bar tɩ sʊʊr wʊ, ‘An tʊ̃ fʊ ɩka fʊ wa kaara sɩ na fʊ tɔɔrɔ a sɩ 'yɛr? ⅩⅩⅧ Fʊ bʊɔrɔ naa ɩka fʊ mɩ kʊ ma nɩtãa lɛ fʊn kʊ a Ijipitɩ nɩrɛ a jãa wɛ?’ (A Yifʊ Gãn 2:14) ⅩⅩⅨ Mosesɩ na wõ a 'yɛr nyãna ka wʊ jo chen tɩ kpɩɛrɛ a Midiyan, be lɛ wʊ be na wʊ wa dɔɔ dabil ayi.

ⅩⅩⅩ “Yuom lɩjaayi (40) na wa po, malaka wa lɩɛb bũu lɩrɛ tɩbile pɔ, na wʊ dũu a Mosesɩ be a mɔgɔ̃ɔ pɔ na gbʊr a Sinai tɔ̃ɔ par. ⅩⅩⅪ Wʊn wa nyɛ a lɛ ka a nɛ'maa wʊ, a wʊ tɔɔ gbʊr ɩka wʊ kaa. Be lɛ wʊ wõ a Soro kɔkɔr na 'yɛr, ⅩⅩⅫ ‘'Maa lɛ ɩ a fʊ sãamɩne Nãaŋmɩn, Abraham, Isaakɩ nɩ a Jekɔb Nãaŋmɩn.’ Ka a dãbãɛ kpɛ a Mosesɩ waa lɛ 'lara na kaa ɛ. (A Yifʊ Gãn 3:6)

ⅩⅩⅩⅢ “Ka a sɩ Soro pãa 'yɛr kʊ wʊ, ‘Yaa a fʊ nafɔɔr bar, a jie fʊn ara ɩ naa jichɛchɛ. ⅩⅩⅩⅣ N nyɛ naa a n nɩbɛ be a Ijipitɩ pɔ ban gere, n wõ naa ba hʊ̃ʊnfʊ naa suu ɩka n wa faa ba. Wa, ka n tʊ̃ fʊ a be a Ijipitɩ.’ (A Yifʊ Gãn 3:5-10)

ⅩⅩⅩⅤ “A Mosesɩ nyãna nɩ wʊ ju ban tɔr bar tɩ sʊʊr wʊ, ‘An lɛ 'yɔ̃ɔ fʊ ɩka fʊ kaara sɩ na fʊ tɔɔrɔ a sɩ 'yɛr?’ 'Lɔ lɛ a Nãaŋmɩn mãɛ tʊ̃ a sɔ̃ɔ 'lɔ a malaka na wa dũu wʊ 'lɩrɛ a bũu a tɩbile pɔ, ɩka wʊ tɩ ɩ a ba nɩkpɛ̃ɛ nɩ a ba fafaara. ⅩⅩⅩⅥ 'Lɔ lɛ tɩ de ba nie na wʊ tʊ̃ tʊ̃ yɔɔ be a Ijipitɩ tẽe pɔ, nɩ a Man Jɩɛ par nɩ a mɔgɔ̃ɔ pɔ ban be a yuom lɩjaayi (40). ⅩⅩⅩⅦ A Mosesɩ nyãna nɩ wʊ ju lɛ 'yɛr kʊ a Isɩral nɩbɛ ɩka, ‘Nãaŋmɩn na tʊ̃ naa a 'yɛ'yɛrɛ ãsʊɔ a maa kaar ka wʊ yi a yɩ mãɛ nɩbɛ pɔ.’ ⅩⅩⅩⅧ Wʊ dɔ̃ɔ pʊɔ a nɩyɔɔ bala pɔ be a mɔgɔ̃ɔ pɔ, 'matãan a sɩ sãakpãmɩne ka a malaka 'yɛr 'yɛr kʊ wʊ be a Sinai Tɔ̃ɔ par na ɩ nyɛvʊr 'yɛr ka wʊ 'yɛr kʊ sɩ.

ⅩⅩⅩⅨ “Tɩchɛ a sɩ sãakpãmɩne tɔr wʊ naa, na baa tu a wʊ nɛɛ ɛ. Ba tɔr wʊn bar ka a ba tɩɛr lɩɛb chen be a Ijipitɩ. ⅩⅬ Ba 'yɛr kʊ a Aaron, ‘Maal ŋmɩmɛ kʊ sɩ ka a ma de sɩ nie, a Mosesɩ 'lɔ̃nɔ̃ na yin sɩ a Ijipitɩ saa bɔ̃ɔ bo nɩ tara wʊ ɛ.’ (A Yifʊ Gãn 32:1) ⅩⅬⅠ A ba mɛ bʊtɩɩ a daar 'lɔ̃nɔ̃ ka wʊ nyɛtãan nele, na ba waan bomo wa lon bɔɔr a jie na ba dãɛn 'yɔ̃ɔn a ba nũu bʊ̃maalaa nyãna. ⅩⅬⅡ Tɩchɛ ka a Nãaŋmɩn lɩɛb puor 'yɔ̃ɔ ba, na wʊ bar ba ka ba puoro a saaju bomo. Ka anyãna tɩ tuor a lɛ a Nãaŋmɩn 'yɛ'yɛrɛ ãsʊɔ na dɔ̃ɔ sɛb, wʊ sʊʊr naa, ‘A yɩn Isɩral nɩbɛ, yɩn be a mɔgɔ̃ɔ pɔ a yuom lɩjaayi (40) na yɩ dɔ̃ɔ waan a bɔɔrlo bomo maa lɛ yɩ wa kʊ bɩɩ? ⅩⅬⅢ Kai, tɩ a bʊtɩbɛ ala yɩn kaara lɛ a Molokɩ nɩ ŋmɛrbir ŋmɩn Arefan, a tɩbɛ anyãna lɛ yɩ dɔ̃ɔ maal puoro. A lɛ jũu, ɩn vɛ̃ naa ka ba nyɔɔr yɩ chiin a Babilon puor ka yɩ tɩ kpɩɛrɛ a be.’ (Amosɩ 5:25-27)

ⅩⅬⅣ “A sɩ sãakpãmɩne dɔ̃ɔ maal gãma yir be a mɔgɔ̃ɔ pɔ ka a ɩ dãasɩɛ, ba maal wʊ naa nɩtãa lɛ a Nãaŋmɩn na man wiil a Mosesɩ ka wʊ nyɛ. ⅩⅬⅤ A gãma yir nyã lɛ a sɩ sãakpãmɩne tara ka a Josua de ba a nie ka ba waan, a ba wa faa a wɛr nyã pɔ a nɩyor na dɔ̃ɔ kpɩɛrɛ ka a Nãaŋmɩn dii ba bar. A gãn yir nyã ben be lɛ̃ɛɛ tɩ tãn a Nãa David sɔ̃ɔ. ⅩⅬⅥ Nãaŋmɩn maal vɩla kʊ wʊ ka wʊ ɩka wʊn mɛn yir kʊ a Jekɔb Nãaŋmɩn. ⅩⅬⅦ Tɩchɛ Solomon lɛ wa mɛ a yir kʊ a Nãaŋmɩn.

ⅩⅬⅧ “Fʊ̃ʊ kaa, a Nãaŋmɩn nyã na ɩ a saaju sʊɔ, ba kpɩɛrɛ a yie anyã nɩbɛ na mɛ ɛ. Nɩtãa lɛ a Nãaŋmɩn 'yɛ'yɛrɛ ãsʊɔ na dɔ̃ɔ 'yɛr, ⅩⅬⅨ ‘Saaju lɛ ɩ a maa nakɔɔ, ka a tẽe ɩ a n gbɛɛ dɔɔlfʊ jie. Ka a sɩ Soro sʊʊr, yir bo tɔ lɛ yɩn mɛ kʊ ma? Bɩɩ nyɩnɛ lɛ na ɩ a n pɛ̃nfʊ jie? Ⅼ A ba ɩ a maa nũu lɛ maal anyãna a jaa ɛ?’ (Isaiya 66:1-2)

ⅬⅠ “Yɩn nyãkpãɛn dẽme na ɩ nɩbɛ na ba wõnõ 'yɛr ɛ, yɩ kaara a yɩ sãamɩne kaar. Yɩ maa sɔɔ kʊ a Nãaŋmɩn Sɩɛ sɔr ɛ. ⅬⅡ Nãaŋmɩn 'yɛ'yɛrɛ jaa ba be be ka a yɩ sãamɩne ba ge wʊ ɛ. Ba gba kʊ naa bala na de nie mʊɔl 'yɛr a Torfʊ Sʊɔ 'lɔ waa 'yɛr. A pʊ̃pãanyã, yɩn gba lɛ gar 'yɔ̃ɔ wʊ na yɩ kʊ wʊ. ⅬⅢ Yɩn lɛ de a Nãaŋmɩn nɛɛ wʊn kʊ a malaka a wʊ wa kʊ yɩ ka yɩ de tʊ̃nɔ̃ nɩ, tɩchɛ a yɩ tɔr bar.”

ⅬⅣ A 'yɛr nyãna ban wa wõ, ka ba suur ir a ba kpar kparaa jur 'yɔ̃ɔnɔ̃ wʊ. ⅬⅤ Tɩchɛ a Sɩteven a Nãaŋmɩn Sɩɛ na sɛɛ a wʊ dʊl kaa saaju na wʊ nyɛ a Nãaŋmɩn tɩɩr, ka a Yesu ara a Nãaŋmɩn nũsʊ̃ɔ jie. ⅬⅥ Ka wʊ 'yɛr, “Yɩ nyɛ ka, n nyɛ naa saaju na yuo ka a Nɩsaal Bie ara a Nãaŋmɩn nũsʊ̃ɔ jie.” ⅬⅦ A anyãna ban wõ ba pɔɔn a tobo tɩ ŋme chɛlma na ba tɩ mɩl wʊ, ⅬⅧ na ba tɔɔ wʊ yin a tẽe chɛ̃chɛ̃ɛ tɩ piel lɔɔrɔ wʊ nɩ kʊsɩbɛ. Ka a bala na di dãasɩɛ yaar a ba fuusɩ bin pɔlbile kɔ̃ɔ ban bʊɔlɔ Sɔɔl sɛ̃. ⅬⅨ Ban lɔɔrɔ wʊ a lɛ nɛ na kʊ ka wʊ sʊɔr Yesu, “N Soro Yesu de a n sãɛ.” ⅬⅩ Wʊ lon gbur dumo tɩ pãa ŋme chɛlma 'yɛr, “N Soro taa ɩrɛ wa yaara ba sãn ɛ.” A anyãna lɛ wʊ 'yɛr baar tɩ ŋmaa vʊʊr.