Makɨtɨbɨ kɨ Pol ndangɨ adɨ
Galatɨ je
Ta kɨ dɔ makɨtɨbɨ tɨ kɨ Pol ndangɨ adɨ Galatɨ je
Ɓal ɓu mɨtə kəte no̰ kojɨ Jəju, dɨje kɨ ɓari-de Səltɨ Gol je awi bɨtɨ tḛḛi Aji tɨ kɨ du (ɓone ɓari-e Turki kɨ Aji tɨ), ɓa uwəi lo kɨsɨ ɨsi tɨ no̰o̰. NGa nɨngə dɨje madɨ kɨ gɨn kojɨ tɨ ləde ə ɓari-de Galatɨ je. Galatɨ je ɨsi dɔnangɨ tɨ kɨ e ɓasi kadɨ ɓe bo tɨ kɨ ɓone ɓari-e A̰kara.
Lokɨ Pol aw mba ləne kɨ ko̰ joo mba kɨlə mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ ə tḛḛ rɔde tɨ (Knjk 16.6), kɨ madɨ je adi mede Jəju Kɨrɨsɨ. MBa kɨ ko̰ mɨtə ka Pol aw tḛḛ rɔde tɨ ɓəy tɔ (Knjk 18.23).
Nḛ kare, go Pol tɨ, dɨje madɨ kɨ rangɨ awi tḛḛi rɔde tɨ, ndoi-de kadɨ əi kɨ əi Jɨpɨ je al, ə uni go Kɨrɨsɨ kɨn, majɨ kadɨ təli rɔde go ndu-kun tɨ lə Jɨpɨ je, kɨ bo ngay, majɨ kadɨ ɨjəi mɔtɨde. Nə Pol oo kadɨ e kɨn e nḛ ndo kɨ go rəbe tɨ al. Re e be ɓa, kɨ go ndɨl tɨ, a ra kadɨ Galatɨ je kɨ njé kun go Kɨrɨsɨ kɨn a təli ɓəə lə ndu-kun kɨ sɔbɨ dɔ Jɨpɨ je. E be ə, lokɨ Pol, dɔmajɨ ə a ɨsɨ Epəjɨ tɨ, ə oo kadɨ Galatɨ je ɨsɨ sangi kadɨ təli rɔde go nḛ ndo tɨ kɨ go rəbe tɨ al kɨn ɓa, to rɔe ngay adɨ ndangɨ makɨtɨbɨ kɨn adɨ-de.
NGa nɨngə, kadɨ tə Pol təl-n kɨ Galatɨ je, re səde dɔ rəbɨ tɨ kɨ rɔjetɨ, ɨlə jine dɔ nḛ je tɨ mɨtə kadɨ gəri:
Əl-de ta kɨ dɔ rɔne tɨ e wa, adɨ e kadɨ kɨ təl adɨ mene Jəju Kɨrɨsɨ nɨm; ndu kɨ njé kaw-naa je kɨ Jorijaləm adi-e təkɨ e go rəbe tɨ al kadɨ dəw ɨndə tɔgɨ dɔ njé kun go Kɨrɨsɨ tɨ kɨ əi Jɨpɨ je al kadɨ təli rɔde go ndu-kun tɨ lə Jɨpɨ je nɨm; ndu kasɨ-naa al ləde əi kɨ Pɨyər dɔ təl tɨ kɨ Pɨyər ge təl rɔne go ndu tɨ ləde kɨ adi kɨn nɨm. Pol əl Galatɨ je adɨ gəri təkɨ n-aw kɨ tɔgɨ mba kɨlə-n mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ, nɨngə a dɔ tɨ no̰o̰ əl-de təkɨ e Ɓaɓe Jəju Kɨrɨsɨ wa ə adɨ-ne tɔgɨ kɨn, adɨ n-e nje kaw kɨlə lə Jəju Kɨrɨsɨ tɔ (1-2).
A dɔ ndu Luwə tɨ me Kɨlə-mɨndɨ tɨ kɨ kɔke, əl-n-de təkɨ e kɨ rəbɨ təl rɔ go ndu-kun tɨ ɓa dəw a ɨngə-n kajɨ al, nə e kɨ go rəbɨ kadɨ-me Jəju Kɨrɨsɨ ə dəw a ɨngə-n kajɨ (3-4).
Pol tɔl ta ta ləne kɨ dəjɨ kɨ dəjɨ-de kadɨ njɨyəi kɨ me ndɨgɨ ləde gɨn tɔgɨ tɨ lə NDɨl Luwə, tadɔ e NDɨl Luwə ə ɨndə nḛ je kɨ sɨgɨ kɨ kadɨ dəw ra adɨ nəl Luwə (5-6).
Sɔbɨ kadɨ njé kaw-naa je kɨ ra, ə se nje kun go Kɨrɨsɨ kɨ ra, oo dɔ ndu kɨn, ə un ra-n kɨlə kɨ nga̰me kɨ kare, kadɨ tḛḛ gɨn ɓəə tɨ lə ndu-kun je pətɨ.
1
Kuwə ji-naa
Mi Pol kɨ nje kaw kɨlə lə Jəju Kɨrɨsɨ, kɨ nje kaw kɨlə lə Luwə kɨ Bawje kɨ adɨ Jəju Kɨrɨsɨ ḭ taa dan njé koy je tɨ ə m-ndangɨ makɨtɨbɨ kɨn. Kɨ rɔjetɨ, mi nje kaw kɨlə kɨ go ndɨgɨ tɨ lə dɨje al, taa kɨ takul dəw madɨ al tɔ. Je kɨ ngakom je pətɨ kɨ əi səm naa tɨ ne, j-uwə jisi səi njé kaw-naa je kɨ ɨsi dɔnangɨ Galasi tɨ Knjk 16.6. Jɨ dəjɨ kadɨ Bawje Luwə əi kɨ Ɓaɓe ləje Jəju Kɨrɨsɨ adi me-majɨ kɨ kɨsɨ-maje ləde e naa tɨ səsi. Jəju kɨ, e wa ɨlə rɔne kɔ gangɨ-n dɔje mba kadɨ Luwə ɨyə̰-n go majal je ləje kɔ, kadɨ tə taa-n-je gɨn tɔgɨ tɨ lə majal kɨ dɔnangɨ tɨ ne. Jəju Kɨrɨsɨ ra be mbata e go ndɨgɨ tɨ lə Bawje Luwə. Kadɨ j-ɨləi tɔjɨ dɔ Luwə tɨ kɨ dɔkagɨlo je kɨ dɔkagɨlo je. *Amen!
Poy Ta kɨ Majɨ e kare ba
E Luwə ə ɓar səsi kɨ takul Kɨrɨsɨ kɨ ra səsi majɨ, nga ban be ə, ɨtəli gɨdɨsi kalangɨ ba adi-e, ə ɨtəli rɔsi go poy ta tɨ kɨ rangɨ yo ə 2.3-5, 12-14? E nḛ kɨ ətɨ-m ɓəl ngay. A oi təkɨ Poy Ta kɨ Majɨ kɨ rangɨ to no̰o̰ ɓəy, nə Poy Ta kɨ Majɨ kɨ rangɨ goto. E dɨje par ə ɨsɨ yəti dɔsi kɨ nḛ ndo je ləde kɨ rangɨ, mba kadɨ n-yətii gɨn Poy Ta kɨ Majɨ lə Jəju Kɨrɨsɨ. Kɨn ə re dəw madɨ kɨ rangɨ, ə se e-n je wa, ə se malayka kɨ dɔra̰ tɨ, re ɨlə səsi mbḛ poy ta kɨ to ta dangɨ kɨ e kɨ j-ɨlə səsi mbḛe kɨn nɨngə, kadɨ dəwe kɨn Luwə man-e. Ta kɨn j-əl səsi ngata, nə m-təl m-re dɔ tɨ ngɔsɨne kadɨ m-əl səsi ɓəy: re dəw madɨ ɨlə səsi mbḛ poy ta kɨ to ta dangɨ kɨ e kɨ ɨngəi kɨn nɨngə, kadɨ dəwe kɨn Luwə man-e.
10 Nɨngə kɨ ngɔsɨne kɨn, m-ɨsɨ m-sangɨ kadɨ m-ɨngə majɨ rɔ Luwə tɨ ɓɨ m-ɨsɨ m-sangɨ kɨngə majɨ rɔ dɨje tɨ al. M-ɨsɨ m-sangɨ kadɨ m-nəl dɨje al. Re m-ɨsɨ m-sangɨ kadɨ m-nəl dɨje ɓəy nɨngə, m-a mi nje ra kɨlə ɓəə lə Kɨrɨsɨ al.
Poy Ta kɨ Majɨ kɨ ḭ rɔ Kɨrɨsɨ tɨ
11 M-əl səsi madɨ ɨgəri ngakom je, təkɨ Poy Ta kɨ Majɨ kɨ m-ɨlə səsi mbḛe kɨn e ta lə dəw al. 12 Nɨngə e Jəju Kɨrɨsɨ ə tḛḛ kɨ dɔe adɨ-m m-ɨgər, ɓɨ e dəw madɨ ɓa adɨ-m al, taa e dəw madɨ ɓa ndo-m al tɔ.
13 M-gər kadɨ oi poy kɨlə ram je kɨ m-ra dɔkagɨlo tɨ kɨ kəte mi-n me kujɨ ra nḛ tɨ lə Luwə, kɨ *Jɨpɨ je ɨsɨ rai kɨn ɓətɨ. M-ɨndə kəm njé kaw-naa je ndoo kɨndə kɨ al dɔ majɨ, taa m-sangɨ kadɨ m-tujɨ-de kɔ tɔ. 14 Me kujɨ ra Luwə tɨ, kɨ Jɨpɨ je ɨsɨ rai, m-ra ya̰m madɨ ətɨ ɓəl, ɨtə ya̰ madɨm Jɨpɨ je kɨ ɓal kojɨ-de e naa tɨ səm. M-ra m-ɨtə-de tadɔ m-tɨngə bɨl mbata nḛ jibəl ɓe lə kam je 13-14: Knjk 8.3; 22.3-5; 26.9-11. 15 Nə Luwə kɨ ɔr-m ɨndə-m ta dangɨ lokɨ mi-n me kom tɨ ɓəy, ɓar-m kɨ go me-majɨ tɨ lie. 16 Nɨngə, lokɨ Luwə oo majɨ, ə tḛḛ kɨ dɔ NGonne adɨ-m, mba kadɨ m-ɨlə mbḛe gɨn dɨje kɨ əi Jɨpɨ je al, m-aw m-taa ta kɔjɨ rɔ dəw madɨ tɨ al 15-16: Knjk 9.3-6; 22.6-10; 26.13-18, 17 taa, m-aw Jorijaləm tɨ m-ɨngə njé je kɨ əi njé kaw kɨlə je kɨ kəte no̰m tɨ al nɨm tɔ. Kalangɨ ba, m-ḭ taa m-aw dɔnangɨ Arabi tɨ, taa m-təl m-re Damasɨ tɨ. 18 Ɓal mɨtə go tɨ ɓəy taa, m-aw Jorijaləm tɨ kadɨ m-gər Pɨyər, m-ɨsɨ rɔe tɨ ndɔ dɔgɨ gɨde e mi Knjk 9.26-30. 19 Nɨngə lo kɨn tɨ, m-o nje kaw kɨlə madɨ kɨ rangɨ al. Dəw kɨ m-o-e e Jakɨ 2.9; Knjk 15.13 kɨ ngoko̰ Ɓaɓe. 20 Kɨ no̰ Luwə tɨ, ta kɨ m-ndangɨ m-adɨ səsi kɨn e ta kɨ rɔjetɨ ɓɨ m-əl ta ngom al. 21 Go tɨ m-ɔtɨ m-aw dɔnangɨ Sɨri tɨ kɨ dɔnangɨ Sɨlɨsi tɨ. 22 Nə dɔkagɨloe tɨ kɨn, njé kaw-naa je lə Kɨrɨsɨ kɨ dɔnangɨ Jude tɨ ooi darɔm kɨ kəmde al. 23 Poy ta ləm par ə ooi kɨ ndu mbḛ əi nə: «Dəw kɨ kəte ɨsɨ ɨndə kəmje ndo ka, ɓasɨne kɨn e wa nga ə a ɨlə mbḛ Poy Ta kɨ Majɨ kɨ kadɨ dɨje adi mede Kɨrɨsɨ, kɨ ndɔ kɨ ndɨgɨ kadɨ n-tujɨ kɔ ka.» 24 Lo kɨn tɨ, ɨləi tɔjɨ dɔ Luwə tɨ mbata ləm.

1:2 Knjk 16.6

1:6 2.3-5, 12-14

1:14 13-14: Knjk 8.3; 22.3-5; 26.9-11

1:16 15-16: Knjk 9.3-6; 22.6-10; 26.13-18

1:18 Knjk 9.26-30

1:19 2.9; Knjk 15.13