11
Ta dɔ kadɨ-me tɨ lə kaje Isɨrayəl je
1 Tadɔ kadɨ-me Luwə, e kaw kɨ ɓadɨ al dɔ nḛ kɨndə me dɔ tɨ, taa e tḭḭ me katɨ dɔ nḛ kɨ rɔjetɨ kɨ dəw oo kɨ kəmne al tɔ. 2 E kɨ takul kadɨ-me ləde ə, ngatɔgɨ je kɨ kəte, me Luwə nəl-e dɔde tɨ.
3 Kɨ takul kadɨ-me ə, jɨ gər-n kadɨ dɔra̰ kɨ dɔnangɨ kɨ nḛ je kɨ me tɨ, Luwə rade kɨ ta kɨ tane tɨ. Be ə, Luwə ra nḛ je kɨ j-o-de, kɨ takul nḛ je kɨ j-o-de al. 4 Kɨ takul kadɨ-me ə, Abəl adɨ-n kadɨ-kare Luwə. Kadɨ kare lie majɨ ɨtə ya̰ Ka̰y. Kɨ takul kadɨ-me lə Abəl ə, Luwə ndɨgɨ-n kadɨ-kare je lie, ə ma najɨ lie kadɨ e dəw kɨ nje ra nḛ kɨ dana. Təkɨ rɔjetɨ Abəl oy wa, nə kɨ takul kadɨ-me lie, nḛ je kɨ ra ɨsɨ əli-je ta bɨtɨ ɓone✡Kɨlə ngɨrə nḛ je 4.3-10.
5 Kɨ takul kadɨ-me ə Luwə un-n Enokɨ kɨ rɔne tɨ kɨ kanjɨ kadɨ oy. Lo kadɨ dəw ɨnge goto, tadɔ Luwə un-e aw sie rɔne tɨ dɔra̰ tɨ nu. Makɨtɨbɨ lə Luwə ə nə: «Kəte ɓəy taa kadɨ Luwə un-e aw sie dɔra̰ tɨ, Enokɨ nəl Luwə✡Kɨlə ngɨrə nḛ je 5.24.» 6 Dəw kɨ a nəl Luwə kɨ kanjɨ kadɨ-me goto. Nɨngə dəw kɨ ɨsɨ re ɓasi kɨ rɔ Luwə tɨ, kadɨ gər mene tɨ majɨ təkɨ Luwə ɨsɨ no̰ təkɨ rɔjetɨ nɨm, taa ɨsɨ ɨgə go ji njé je kɨ ɨsɨ sangi-e nɨm tɔ.
7 Kɨ takul kadɨ-me lə Nuwe ə, Luwə ndɔr-n mbie dɔ nḛ je tɨ kɨ a rai nḛ, kɨ dɨje ooi kɨ kəmde al ɓəy. Nuwe mbatɨ ta kɔjɨ lə Luwə al, adɨ ra bato mba kadɨ ajɨ-n rɔne nɨm, ajɨ-n gɨn dɨje kɨ me kəy tɨ ləne nɨm. Kɨ go rəbɨ təl rɔ go ta tɨ lə Nuwe kɨn ə, ndɔl re-n dɔ dɨje tɨ kɨ dɔnangɨ tɨ. Nɨngə kɨ takul kadɨ-me lie ə, Luwə tɨde-n dəw tɨ kɨ nje ra nḛ kɨ dana✡Kɨlə ngɨrə nḛ je 6.13-22.
8 Kɨ takul kadɨ-me lə *Abɨrakam ə, lokɨ Luwə ɓar-e nɨngə, ndɨgɨ tae tɨ. Abɨrakam ndɨgɨ ta ɓar tɨ lə Luwə ə ḭ taa osɨ dɔ rəbɨ tɨ ə aw me ɓe tɨ kɨ gər nja kare al, kɨ un ndune kadɨ n-a n-ade nḛ nduwə tɨ. 9 Kɨ takul kadɨ-me ə, ḭ aw ɨsɨ-n tə ɓe dɔnangɨ tɨ kɨ Luwə un ndune kadɨ n-a n-ade. Abɨrakam aw ɨsɨ gɨn kəy kɨbɨ tɨ naa tɨ kɨ *Isakɨ əi kɨ *Jakobɨ. Əi je ka, əi njé kɨngə nḛ nduwə wa kɨ kare kɨ Luwə un-n ndune adɨ Abɨrakam kɨn tɔ✡8-9: Kɨlə ngɨrə nḛ je 12.1-5; 23.4; 35.12, 27. 10 Abɨrakam ngəm kadɨ n-ɨsɨ me ɓe bo tɨ kɨ ngɨre nga̰ majɨ, kɨ Luwə wa mər ta dɔ rəbɨ ra-e tɨ kəte ɓəy taa, ɨndə ɓe bo ka kɨn kɨ darɔne wa tɔ.
11 Kɨ takul kadɨ-me lə Sara kɨ e kujɨ dəne tɔ ə, dɔkagɨlo tɨ kɨ ɓɨgə yɨpɨ ə bəlme ka, Luwə ade tɔgɨ ade ojɨ ngon, tadɔ ɓadɨ al kadɨ Luwə a ra nḛ kɨ un-n mɨndɨne kadɨ na ra. 12 E be ə, kɨ takul dəw kɨ kare wa kɨ ɓɨgə yɨpɨ adɨ ndɔe nay ngay al dɔnangɨ tɨ wa kɨn ə, gɨn kojɨ kɨ ba̰yḭ-naa tə mee je kɨ dɔra̰ tɨ ə se yangɨra kɨ ta ba tɨ kɨ dum tɨdə kɔrde, tḛḛi tɨ.
13 Dɨje pətɨ kɨ adi mede Luwə ka kɨn oyi kɨ kanjɨ kadɨ ɨngəi nḛ majɨ je kɨ Luwə un-n ndune kadɨ n-a n-adɨ-de ka kɨn. Nə ke ə, ooi nḛ je kɨ ndɔ kɨ a rai nḛ nɨm, rai rɔnəl dɔ tɨ ngay nɨm tɔ. Nɨngə gəri majɨ kadɨ n-əi mba je kɨ njé njɨyə mba dɔnangɨ tɨ ne. 14 NJé ɓar rɔde mba je kɨ njé njiyə mba je dɔnangɨ tɨ kɨn, ɔji kɨ taga ay njay kadɨ ɨsɨ sangi ɓe kɨ sɔbɨ dɔde təkɨ rɔjetɨ. 15 Gɨri ta dɔ ɓe tɨ kɨ tḛḛi me tɨ kɨn al, tadɔ re gɨri dɔ tɨ ə, nḛ kɨ a ɔgɨ-de kadɨ təli awi me tɨ gogɨ goto. 16 Təkɨ rɔjetɨ, ɨsɨ sangi ɓe kɨ sɔbɨ dɔde kɨ majɨ ɨtə ɓe kɨ tḛḛi me tɨ, adɨ e ɓe kɨ dɔra̰ tɨ. E be ə, rɔ Luwə sɔl-e al kadɨ ɓari-e Luwə ləde, be ə, ɨndə dɔ ɓe bo madɨ dana kɨ mbata ləde.
17 Kɨ takul kadɨ-me lə Abɨrakam ə, Luwə ge kadɨ n-a n-oo nḛ kɨ Abɨrakam a ra, adɨ dəje kadɨ adɨ Isakɨ nḛ məsɨ tɨ. Be ə, Abɨrakam e ɓasi kadɨ adɨ ngonne kɨ kare ba wa kɨn. Nḛ je kɨn rai nḛ go kun tɨ kɨ Luwə un-n mɨndɨne ade-n kɨn✡Kɨlə ngɨrə nḛ je 22.1-14. 18 Təkɨ rɔjetɨ Luwə əl-e ə nə:
«E kɨ takul Isakɨ ə, a ɨngə-n gɨn kojɨ ləi kɨ m-un mɨndɨm madi✡Kɨlə ngɨrə nḛ je 21.12.»
19 Abɨrakam əl təkɨ Luwə asɨ nakɨ kadɨ a ndəl Isakɨ lo koy tɨ. E be ə, Luwə təl kɨ ngone ade, tə nḛ kɨ Isakɨ oy ə ndəl lo koy tɨ be.
20 Kɨ takul kadɨ-me ə, Isakɨ tɔrɨ-n ndune dɔ Jakobɨ tɨ əi kɨ Esuwa ɔjɨ dɔ ji kɨsɨde kɨ lo ti tɨ. 21 Kɨ takul kadɨ-me ə, Jakobɨ, lokɨ e ɓasi kadɨ oy, tɔr ndune dɔ ngan je tɨ lə Jɨsəpɨ kare kare pətɨ. Ɨndə tɔgɨne dɔ kagɨ tɔsɨ tɨ ləne, ɔsɨ-n məkəsɨne nangɨ no̰ Luwə tɨ. 22 Kɨ takul kadɨ-me ə, lokɨ Jɨsəpɨ e ɓasi kadɨ oy, əl ta dɔ tḛḛ tɨ kɨ ngan *Isɨrayəl je a tḛḛi dɔnangɨ Ejɨpɨ tɨ kɔ. Nɨngə adɨ ngan Isɨrayəl je ndu je kɨ ɔjɨ dɔ sɨngə nɨnne✡Kɨlə ngɨrə nḛ je 50.24-25; Tḛḛ kɨ taga 13.19.
23 Kɨ takul kadɨ-me lə nje kojɨ *Mojɨ je ə, ɓɔyɔi-e-n nay mɨtə go ndɔ koje tɨ. NJe koje je ooi kadɨ ngon ka kɨn kurə ngay. Be ə, ɓəli mbatɨ ra go ndu-kun tɨ lə ngar al. 24 Kɨ takul kadɨ-me lə Mojɨ ə, lokɨ tɔgɨ gangɨ nga nɨngə, mbatɨ kadɨ dɨje gəri-e tə ngon kojɨ Parawo̰ kɨ dəne. 25 Mojɨ oo majɨ ngay ta kəmne tɨ kadɨ n-ɨngə ko̰ naa tɨ kɨ dɨje lə Luwə, ɨtə kadɨ n-ɨsɨ me-majɨ tɨ dan majal kɨ ra tɨ, mbata ngon dɔkagɨlo kɨ ndə̰y be. 26 Mojɨ oo kadɨ dɨje kɨdi-e tə Kɨrɨsɨ be, e nḛ kɨ ndae to tɨ ngay ɨtə nḛ majɨ je kɨ Ejɨpɨ tɨ, tadɔ ur kəmne dɔ nḛ kɨgə go ji je tɨ kɨ a ɨngə me ndɔ je tɨ kɨ a re. 27 Kɨ takul kadɨ-me ə, Mojɨ ɔtɨ-n me ɓe tɨ kɨ Ejɨpɨ tɨ kɔ, kɨ kanjɨ kadɨ ɓəl wongɨ lə ngar. Nɨngə kəme e kəte dɔ rəbɨ tɨ ləne tə nḛ kɨ oo Luwə kɨ dum koo kɨ kəm kɨn, kɨ kəmne be. 28 Kɨ takul kadɨ-me Luwə ə, Mojɨ ɨndə-n ndɔ kɨ a ɓari-e nə Pakɨ, ə adɨ Isɨrayəl je sɨkəi məsɨ ta kəy je tɨ ləde, mba kadɨ malayka kɨ nje tujɨ ngan dər je kɨ Ejɨpɨ tɨ, tujɨ ngan dər je lə Isɨrayəl je al.
29 Kɨ takul kadɨ-me lə Isɨrayəl je ə, gangi ba kasɨ tə dɔnangɨ kɨ tutɨ kurɨm be. Ɓa, lokɨ dɨje kɨ Ejɨpɨ tɨ nai kadɨ n-ɨrai tə Isɨrayəl je be nɨngə, man ba ka kɨn, tɨbɨ dɔde pɨnɨm. 30 Kɨ takul kadɨ-me lə Isɨrayəl je ə, lokɨ njɨyəi gugi dɔ ndogɨ bɔr kɨ dɔ ɓe bo Jəriko tɨ ndɔ sɨri nɨngə, ndogɨ bɔr ka kɨn budɨ nangɨ mur mur. 31 Kɨ takul kadɨ-me ə, Rakabɨ kɨ e kaya dəne ɨngə yo təkɨ njé kɔsɨ ta Luwə ɨngəi kɨn, al, tadɔ uwə njé kɨndə manjɨ ɓe je kɨ rɔne tɨ maje.
32 Nɨngə ta kɨ kadɨ m-əl nay ngay ɓəy, nə dɔkagɨlo asɨ-m al kadɨ m-əl kɨdɨ ta je kɨ ɔjɨ dɔ Jədɨyo̰ je, kɨ Barakɨ je, kɨ Jəpɨte je, kɨ *Dabɨdɨ je, kɨ Samɨyəl je, kɨ njé kəl ta kɨ ta Luwə tɨ je. 33 Kɨ takul kadɨ kɨ dɨje kɨn adi mede Luwə ə, təti rɔ gɨn dɨje kɨ rangɨ je, gangi ta kɨ dana je, ɨngəi nḛ je kɨ Luwə un-n mɨndɨne adɨ-de je, taa adi ɓɔl je təli da je kɨ tɔgɨde goto tɨ nɨm tɔ. 34 Tɔli por je kɨ ko̰de ətɨ ɓəl adɨ oyi bəm bəm nɨm, tḛḛi ta koy tɨ lə kɨyə kasɨgar kɨ dɨje gei tɔlii-de nɨm tɔ. Taa me tɔgɨ goto tɨ je ləde kɨ ngay, ɨngəi tɔgɨ kɨ al dɔ majɨ. Dɔkagɨlo rɔ je tɨ, təli go̰ rɔ je kɨ ətɨ ɓəl, adɨ ɨndəi ngɔdɨ nja njé rɔ je tɨ kɨ mba. 35 Kɨ takul kadɨ kɨ dəne je madɨ adi mede Luwə kɨn ə, ɨngəi dɨje je ləde kɨ oyi ə ndəli.
Nɨngə njé kɨ na̰ je mbati kɨyə̰ tae, adɨ dɨje adɨ-de ko̰ bɨtɨ tḛḛ-n koy dɔde tɨ. Rai be mba kadɨ ɨngəi tḛḛ lo koy tɨ kɨ dɔbəy tɨ kɨ majɨ ɨtə e kɨ taji-naa tɨ ne kɨn. 36 NJé kɨ madɨ je təli nḛ kogɨ je, tɨndəi-de kɨ ndəy je. Tɔi njé kɨ nungɨ kɨ kulə gɨndɨ, ə ɓuki-de kəy dangay tɨ. 37 Tɨləi-de kɨ gajɨ mbal je tɔli-de je, tɨjəi-de kɨ si gangi-de dana joo je, tɔli-de kɨ kɨyə kasɨgar je. NJé kɨ na̰ je ɨləi lo ta gəngɨ gəngɨ, nɨngə kɨbɨ kɔde je e ngɨrə bɨyə̰ je ə se ngɨrə batɨ je. Nḛ je pətɨ nal-de. Adi-de ko̰ ngay nɨm, taa rai-de majal kɨ ətɨ ɓəl nɨm tɔ. 38 Dɨje ka kɨn əi dɨje kɨ majɨ ngay, nə ke ə dɨje kɨ dɔnangɨ tɨ ne ooi-de tə dɨje kɨ ndade goto be. Adɨ toi tə dɨje kɨ rɔ tuwə-de ɓe ləde be adɨ njɨyəi kɨ dɨlə lo je, kɨ dɔ mbal je, awi kɨ bole mbal tɨ je, kɨ bole ɓe tɨ je.
39 Əi je pətɨ Luwə ma najɨ ləde majɨ kɨ takul kadɨ-me ləde, nə ke ə, ɨngəi nḛ je kɨ Luwə un-n mɨndɨne adɨ-de kɨn al ɓəy. 40 Təkɨ rɔjetɨ, Luwə ɨndə dɔ nḛ madɨ kɨ majɨ tɔi dana kɨ mbata ləje. E be ə, lo kadɨ Luwə təl-de kɨ kasɨ-naa bərəre tɨ kɨ kanjɨ je kəte goto.