11
Tukunu na Lasaros
Luk 10:38,39Mia bogo napano Yesu naio jo laka kia ga vo, mieiano na jikili tai binimei bokar kiano bilbilu tai, napano naio be Lasaros. Naina be Lasaros napano kuviviniene juo be Mere naio Marita, a nalo tolu nei tena komeli na telisu na Betani vaataro ka Yerusalemo. Jon 12:3A Mere nei bunu napano iorou, naio miyon bonotanunu ea Yesu, naio miolkon jaano nalo ka vijinio. Mia bogo napano kuviviniene juo nei amial ka kum̃anelo na m̃aro naio mie toru jibe na, amiila toru ka Yesu, aberinavo “Tubo, kiamo bilbilu m̃a na jau tiniemo eaio, naio mie laka.”
Ana bogo na iliano nei binimei bokar Yesu, naio maka rivano, mia naio ber ga, berinavo “Kiano mieiano na maka ve tena m̃ariano, mia mieiano na naio jibe Atua kiano m̃arabo tai ga, ka naio riverial kiano mermerano, a ka riverial kiano burum̃ara moroano na jian ban kiniou Atua Kenerinio.” Yesu naio ber iliano na, jibe na ka naio mijikia vite na mia naio rilaio.
Yesu tinien jii Marita toru laka bija kulueno na telisu a kum̃anelo nei, a naio mijog bova toru kalo, mia maka rimonloglog bogo na tenei vo. Jibe na, mia naio maka rivan vo, naio jo bere legiano juo ea vio nei ea marauei na Yortano tivelinio bano. Naio jo bere bogoti juo jibe na, bisi ana naio ber ka kumemi kiano naiagagoano nalo, naio berinavo “Kito m̃a, ravarkor ravan bere ea tanobuku na Yortano.”
Mia kumemi numitu tiniememi maio ka kia ga vo nanua tom na tortoru na kulo Ju nalo na ea tanobuku nei tiniel jer m̃elea Yesu, mila na numerou ka nuvan bereio. Naruei nubika den Yesu, nuberinavo “?Naverloglogiano, jum̃abe? Vonganei ga napano kito roju yako, kulo Ju nalo amila vio toru laka ka ajidom atubabinso kam̃aro, mia vonganei ana jau koberinavo mia kito ravan bereio.”
Ana Yesu naio ber ka kumemi naio berinavo “Kiaku verdop̃eiano ban kamiu naio jibe nei: Ea legiano, ea aura duelimo ba juo nene, burum̃ara inio mereralii vio, mila na toro mijikia miel bo, maka tom̃a rijorjoru taatei. 10 Mia toro napano mila von ka riel ea melijokouo bogiano, mia naio to rijorjoru, bior napano inio nene maka bunu mereralii kiano m̃arabo.”
11 Yesu naio ber iliano nei ban kumemi, berial ka naio mijikia riel rivu ga, maka jikia vite tai na bova eaio, vano-o vokar bogo na Atua berkar ruei ka mia ajikia auebinio. Naruei naio jusol bereio, berinavo “Kiado bilbilu neibano naio monmelio ruei. Vonganei, kito ravan ka novio bonio.”
12 Mia kumemi naiagagoano nalo maka nuvijikia lubar nioti na iliano nei, naruei nuberinavo “Tubo, ver naio monmelio ga, nina bo ga na, mia naio rijog rivu bereio ga.” 13 Nuber jibe na bior ka napano numitu nuberiam̃a Yesu naio ber ka Lasaros naio mijilimebi ga, mia Yesu naio ber Lasaros kiano m̃ariano.
14 Naruei Yesu berial meravo ban kumemi, naio berinavo “Lasaros naio m̃aro ruei, 15 bior bogo na naio mie, maka noto vijalo. Mia jibe na kiniou nemial mia rivu ga, p̃eli rivu lie van kamiu, bior kiano m̃ariano na mia rimei tibe ka kenemiu buluvio tai, ka kuvijikia kumonea kiniou ve riano. Mo, kito ravan eaio.”
16 Mia kumemi naiagagoano nalo numitum̃a numerou ka nuvano, naruei Tomas m̃a na abio naio ka Tomas Savoro, naio ber ka kumemi, naio berinavo “Kamiu kuvitumolu, kito roviniu ravano, kiado Tubo naio jidom riva rim̃aro tibe na, bo ka kito roviniu ravano, ram̃aro vaarakurano kitoliko naio.”
17 Naruei kumemi nubiniu numiel nubano, nubano numiyotuba ea komeli telisu na Betani. Ana aberial ban Yesu ka amidu Lasaros taati monea buluvae bogoti ver barlaka ruei. 18 Mia komeli nei Betani naio jo vaataro ga ka komeli labo nei Yerusalemo, titai jibe ka kilometa tolu ga, 19 mila na kulo Ju nalo na Yerusalemo nalo telabo, bogo na amijog m̃ariano nei, tiniel miia Marita naljuo Mere toru, naruei abinimei ka ateg naio vijalo. 20 Mia Marita naio jo naliko, ana amiila toru binimei ban naio aber Yesu binimei joa m̃arabo ruei, naruei naio jumolu ban ka rivan jum̃ano naljuo naio. Mia kuluene neibano telisu Mere naio jo joomo ga ea yimo, a naio maka rivatavio. 21 Mo Marita, naio binimei mial Yesu, naio berkanio, berinavo “!Kanaku Tubo liki, ver jau komei ea vio nei ga, mia kum̃anememi riva kovio re na! 22 Mia kiniou nomonea ka be kurano ka napano naio m̃aro, mia venia na ver jau kovika den Atua, mia naio rijamo ka ga vanso.”
23 Ana Yesu berkanio, berinavo “Marita, mia kum̃anemo naio tumolu rimeul bereio na.”
24 Naruei Marita berdop̃eio berinavo “Ee, kiniou nemijikia nina, nemijikia ka mia rimeul bereio ea burum̃ara tumoluano bereio ea legiano na maaro.”
25 Ana Yesu berial iliano nei kanio, naio berinavo “Kiniou nebe m̃arabo na tumoluano bereio, kiniou nebe burupati na meuliano. Toro na rimonea kiniou, buriakurano naio monoka rim̃aro ea yetemeriba nei, mia naio rimeul bereio. 26 Toro napano rivokar meuliano nei, a viekouoiano ea kiniou toa naio, naio mia rivokar re m̃ariano bogo tai. ?Marita, jau komonea jibe na a?”
27 Ana naio berdop̃e, berinavo “Aiou, Tubo, nomonea. Kiniou nomoneaso, ka jau kobe Naverikariano, jau kobe Atua kenerinio, jau kobe naio nam̃a aber jikar beamu ruei ka mia rimei rilarur tomu nalo na yetemeriba nei.”
Yesu, jogumirano jibirbili
28 Telikiti na Marita ber jibe nei ka Yesu avona bisi, ana naio milivi joomo bereio, ban ka kuluene nei Mere, mijuvaluva banio, berinavo “Naverloglogiano nene, naio binimei ruei, naio joa m̃arabo yako, naio jidom rialso beamu vo.” 29 Mere mijogio, naruei jumolu vaarakurano, jidom ka rivatove ka rial Yesu, 30 nina rove ea m̃arabo napano Marita mial naio ruei eaio, bior ka napano naio maka rimei jouro ea komeli vo. 31 Mia kulo Ju nalo napano aju bija Mere joomo amial ka naio jumolu sop̃eli jibe na batavio, naruei be tinielo ka naio jidom riva teg bereio ea buluvae, naruei nalo bunu ajumolu ajakisorio.
32 Ana Mere naio miel binimei bokar vio na Yesu joaio. Ana bitikario, binimei vaataro kanio, buku naio mijoru ea jaano, jegi banio, berinavo “!Tubo, ver jau komei ea vio nei ga, mia kum̃aneku riva kovio re na!”
33 Mia naio jom̃a jegi jibe na, a kulo Ju dolu nalo napano m̃a ajakisorio, nalo bunu abinimei ajum̃a ajegi. Mia telikiti napano Yesu naio mial Mere nalo kialo burum̃ara jogvaiano nei, naio bunu mijog bova, mijog tenei jibe ka temi laka ea kiano iviso, 34 ana naio bika denlo, berinavo “?Kamiu kumidu naio mon be?”
Ana nalo aberinavo “Tubo, jau komei rava raialio.”
35 Mia Yesu mijogio jibe na, mila jogumirano jibirbili.
36 Mia nalo amial ka naio jegi jibe na, tealo aberinavo “!Ierinio, naio tinien jii tanea kiano bilbilu nei, naruei naio tinien miiaio mia tinienmiiaio!” 37 Mia tealo dolu nalo, aju abivika denlo, aberinavo “Toro na naruei nanua beamu naio mila na merebono mirano binimei bo bereio. P̃eli verenio naio sidom, naio mijikia rila ka napano kiano bilbilu naio maka rijikia rivakovio ga p̃eli?”
Yesu naio biobon Lasaros jumolu den m̃ariano
38 Mia Yesu naio miel ban bija burum̃ara jogvaiano nei, naliko Mere nalo aba amiyotuba ea buluvae napano Lasaros taati mon eaio. Bulukuveru nei naio be buluvae tai, napano amidu burum̃ara puruveru tai joko buluku tavo nene. 39 Ana Yesu naio berinavo atubonlar puruveru na toru nei.
Mia Marita naio mijog Yesu ber atubonlar puruveru, mia naio jidom riverbureio, ber kanio, berinavo “Tubo, maka rivu ka rala tibe na, bior naio m̃aro bogoti ver barlaka ruei, mia bonoti rivova laka na.”
40 Ana Yesu berdop̃e banio, berinavo “?Ee, jau maka koto tiniemo rimaio vo ka kiaku iliano nei napano neber ka jau ruei? Kiniou neber ka ver jau komonea ga, mia keial moroano na Atua kiano naio rim̃au.” 41 Ana ajidel ka ga, ajubonlar burum̃ara puruveru nei, bisi ana na Yesu naio jirarag bavin mave, naio bolkouo, berinavo “Teta, kiniou neber siva toru banso ka napano jau kajaaro ka m̃a komijog kanaku valeiano nei. 42 Kiniou nemijikia ka venia napano ver kiniou nesidom nevika denso, mia jau kojogio ga. A vite nei mia kiniou nevika denso vonganei, nebika ea tomu nalo nei ajumol aju miralo, ka nalo bunu ajikia ajogio. Naruei ver aial ka napano mia jau koverdop̃e rivan kiniou tibe ka na nobikanio, mia rijikia riijailo ka amonea ka be riano ka napano jau naruei komiila kiniou nebinimei ea yetemeriba nei.”
43 Mia telikiti napano Yesu bolkouo bisi jibe na, ana naio bio jikili jibe na ba ban naio berinavo “Lasaros, jau kotumolu komei tavio.”
44 Naruei amiilo ka napano toro na m̃aro nei naio jumolu miel binimei tavio, bija kulum̃arauo napano abiviko ka naio, napano m̃a ajum̃a ajarakii lele gorogoro ea jum̃ano a jaano a parinio kia ga vo. Naruei Yesu naio ber kalo berinavo “Mo, kamiu kuvijubar bulag kulum̃arauo nalo nei denio, ka mia mijikia riel rivu bereio.” Ana nalo amilaio, naruei Lasaros naio meul bo naio jo naliko bereio.
Komeli na toru naio birokar ka monoka auebin Yesu rim̃aro
Mataiu 26:1-5; Mak 14:1-2; Luka 22:1-2
45 Mia kulo Ju nalo telabo napano ajakisor Mere abinimei ea bulukuti puruveru nei, telikiti napano amial ka napano Yesu naio mila Lasaros meul bereio jibe na, amonea batitig naio bo. 46 Mia nalo tealo maka amoneaio, aban bereio, aba amial Varisis nalo, aberial kalo ka venia napano Yesu milaio. 47 Ana telikiti na amijogio, maka lele asaaro kanio, naruei nalo bija tomu na tortoru na kulo lu nalo, abio nalo dolu na burum̃ara komeli na kulo Ju abinimei vio takurano. Naruei telikiti napano abinimei vio takurano bisi, aberial kalo aberinavo “?Mia kito rala venia ka toro nei naruei? Naio jom̃a mim̃auka burutomoluo na tortoru telabo janea vio ea kiado tomu nalo miralo. 48 Ver kito roverbure re naio, mia naio rila tibe na rivano-o mia ve re tai napano mia rimonea naio, mia naio rivuru nonovlo atakisor naio ga. A ver nalo na mira na vio Romo aial tete na naio jom̃a mila von ka rila naio rimei rive navurim̃araboiano na toru tai tibe na, mia ala siniabu ka kito kulo Ju roviniu. Mia amei ala mira ka kito-o mia auelar kiado taara kito roviniu vija kiado Atua kunuano lu.”
49 Ajum̃a aber jibe na, mia kialo navurim̃araboiano na toru nei Kaivas, napano ka yuka nei naio bokar sio na Parinio Toro Lu, naio ber kalo, berinavo “?Tomnei, bior venia ana kube vovu jibe na, ka napano maka bunu kuvijikia ka mia kito rala venia ka toro na? 50 ?Venia naio bo ka kamiu? Bo ka napano toro na ve takurano rila kito roviniu rava kovio, p̃eli na bo ka naio ga ve takurano rim̃aro ka rilarur meuliano na kiado taara roviniu?” 51 Mia ea bogo napano naio ber iliano nei, beriam̃a jom̃a berial kiano jidomiano ga. Atua mila naio bokar im̃auano na Parinio Toro Lu ka bogo na, mia Atua kiaga vo naio midu iliano nei joa kiano jidomiano ka naio riverial ilirianiano tai, ka ver Yesu naio monoka rim̃aro ka rilarur tomu nalo kialo meuliano aviniu. 52 Naio maka rijikia, mia naio jo berial ka iorou kanio, telikiti napano mia Yesu naio rim̃aro, mia naio maka rim̃aro rivior taara na kulo Ju nei ga, mia kiano m̃ariano nei naio kario Atua kenerinio dolu nalo napano aju janea buruvenuo dolu bunu, ka mia rivuru birovironlo aviniu amei ave m̃aratavo ve takurano.
53 Mia ea bogo na, Kaivas naio berial iliano nei, naio buru tomu na tortoru na kulo Ju nalo kialo jidomiano nonovio naruei, ka Yesu monoka rim̃aro ga. A jikar ea bogo na, ajum̃a aberii dam̃ariga, ka mia ajikia ala tum̃abe. 54 Mia kialo jidomiano nei mila na Yesu maka bunu rijikia rieliel iviso ka tomu nalo na tanobuku nalo nei na Yutea, ana naio buru bulag kumemi nubano numitua komeli na telisu tai, siano Ivraem, napano naio jo yako ea tanobuku napano vaataro ka vio teauo.
Vaataro ka bogo na Jokoluolu na Sidomkariano na Ioruriano na maaro na Yesu kiano
55 Naruei be vaataro ka bogo na jokoluolu na kulo Ju nalo kialo, napano be Jokoluolu na Sidomkariano na Ioruriano. Ana kulo Ju nalo napano ajua tanobuku dolu ninio, ajum̃a ajuvan kialo vio nalo abavin Yerusalemo, ajidom avan ea Atua kunuano Lu, amila sida na meravoiano nalo ka mia ajikia ameravo ea Atua mirano beamu vo, karina jokoluolu naio tikario. 56 Telikiti napano tomu nalo nei ajum̃a abavin ea Yimo Lu, ajum̃a amila von ka ajirag Yesu-o mia maka alealio. Ana ajum̃a abivika denlo, aberinavo “?Ee, kamiu kuber venia? ?Mia ver naio riyotuba ea jokoluolu nei, p̃eli na naio rimei re?” 57 Naruei parinio kulo lu nalo bija Varisis nalo, nalo bunu ajum̃a ajidom ka p̃eli mia Yesu rilavon ka riyotuba ea bogo nei. Naruei nalo aberial jikili ka ver aial Yesu to kovio na, monoka ala iliano rimei ealo ka amijikia amei avokakar naio sikili.

11:1 Luk 10:38,39

11:2 Jon 12:3