13
Jesus trigu ewy tamuinze etâni wâgâ unâ nhegatuhobyry
(Mc 4.1-9; Lc 8.4-8)
1 Ilâ iguandyly umelâ Jesus âtâ odayba egasely. Paru Galiléia emelaji idâly. Târâ ekadyly, kurâ domodo enomedâze. 2 Toenzepa kurâ domodo eydâ awyly tânâmize kehoem. Awylygue pepi imeimbyry târâ ekâjiby odaxi idyly, târâ enday kurâ domodo tienomedâdoem. Kurâ domodo tâpagune lelâ paru emelay, Jesus xunâry idase. 3 Unâ ani nhegatuly, kurâ domodo tienomedâdoem. Aguely:
— Xirâ idataungâ. Tâlâ myani uguondo trigu tamuinze etâni typi ezay. 4 Nhamuinday, tâlâ myani ânwa oze ihugueim. Mârâ myani konopio modoram tadaguoze. 5 Tâlâ pylâ myani toenzepa tuhube atoram ihugueim, onro tâsanigueba atoram. Inepa kehoem myani târâ iazely wâne, tydâetâgueba olâ mârâ ago idyly. 6 Xixi myani nady tyaduânse, iwindy ago ondaxi nâtâba awylygue. 7 Tâlâ myani tyguyreimpe atoram ihugueim. Tyguyreim modo, trigu modo warâ âzekiba ago idyly myani. Tyguyreim olâ ago ini kuru, trigu takaze kehoem. Aituo kopâ ihugueyby nikuiba. Mârâ duay tawylygue trigu newiseba. 8 Tâlâ myani onro iwâkuru onwa ihugueim. Awylygue koendâ kehoem ago itaynly. Toenzepa myani mârâ nady modo ewitunu. Koendâ kehoem myani ekaunâdyly ewy modo wâgâ cem, sessenta, trinta alelâ kehoem — kely.
9 Warâ Jesus nhegatuly eyanmo.
— Xirâ unâ koendâ mâuntudyze mataymo, koendâne angahumo odaji ietaungâ — kely Jesus.
Âdaituo unâ tâgatuzeingue kulelâ tienomedâdyly Jesus aguehobyry
(Mc 4.10-12; Lc 8.9-10)
10 Aituo xina Jesus eynynonro modo kuru nhapâiguely:
— Âdaituoka mâenomedâday unâ mâengatuly, ago lelâ amyguepa mawyly? — xina kely.
11 Aituo Jesus in-hoguly:
— Saguhoem mykâinane Deus kaynonro nutuen-homba âdara idânârâ iwymâryem tâidyly. Urâlâ olâ xutuen-hoim âyanmo. Koendâ ise âyanmo auguely. Deus koendâ tiuntudyzebaom modo olâ unâ tâgatuzeingue lelâ kâenomedâdyly; ago lelâ auguepa. 12 Imâem ywâgâ mâuntudyze âmaemo watay, Deuslâ ise mâuntuhomoem aieni. Ânguy ywâgâ tiuntudyzeba watay olâ, âdiempa ywâgâ tiuntuyby enanânehonze, utuba ise warâ. 13 Awylygue, kurâ domodo kâenomedâday, unâ kâengatuly, tahule kâenomedâdomo nutuba itomoem. Agânhekyly tâensemolâ wâne, nutubamo olâ, nepyramo-ro waunlo ara kulelâ. Auguely tydasemolâ wâne, âdakeze auguely nutubamo olâ ise, nidapyra waunlo ara lelâmo. 14 Deus aguehobyry Isaías inweniby ara aidyly iwerâ:
“ ‘Idase wâne âmaemo,
âdakeze aguely awyly mâuntuba olâ ise âmaemo.
Ese wâne âmaemo,
âdy mâenkylymo awyly mâuntuba olâ ise âmaemo.
15 Auguely mâindadyseba, yeinwândyseba warâ âmaemo.
Mâpaunzebyramo itybyem, âzenuahuymbyem, âjiwantahuybyem waunlo ara lelâ âmaemo,
inomedâdomo mâuntuba mawylymogue.
Ywâgâ mâuntudyze lelâlâ âmaemo watay, auguely tydase,
tâinwânse warâ tâise âmaemo.
Tâpaunzeze tâise âmaemo, âjiwantahudânry ara, âzenuahudânry ara warâ.
Inakanhe amitomobyry tygakeze tâise urâ,
ynynonroem mitomoem’ nygue Deus”
kely myakâwândy Isaías inwenily — kely Jesus.
16 Jesus xinaram agueondyly:
— Tutuze olâ âmaemo, awylygue omarumo. Mâenkylymo tutuze lelâ âmaemo. Mâindatyby tâinwânse lelâ âmaemo warâ. 17 Saguho Deus eynynâ aguewâni modo, kurâdo Deus eynynonro modo warâ toenzepa mâenkylymo tiendyse tâisemo myakâwândy, nhetomoem anipyra olâ myakâwândy. Mâindakylymo tindadyse tâisemo myakâwândy, nidapyramo olâ myakâwândy. Xirâ mawânrâ mâuntudyzemo kuru wato — kely.
Jesus âdakeze nady wâgâ adâkely awyly aguehobyry
(Mc 4.13-20; Lc 8.11-15)
18 Aituo Jesus aguely:
— Ydataungâ wao. Inomedâzemo nady ewy wâgâ auguehobyry ise âyanmo koendâ kâengatuly. 19 Mârâ nady ewy ânwa oze tamuinze etâdyby tadaguoze. Aituo âdy niazepa myani târâ samuin-hobyrydâ. Tâlâ lâpylâ arâ Deus itaumbyry idataynrim modo. Tydasemo wâne. Inepa olâ Satanás idânârâ indatybymo nhangahumo odayba nhetyly. Aituo pylâ Deus neinwâmpyra awylymo-ro warâ.
20-21 — Mârâ nady ewy onro tuhubeom onwa ihuguewâdyby inepa kehoem iazely. Iwindy modo ago ondaxi nâtâba awylygue olâ, inepa iladaynly, iguewâdyly warâ. Tâlâ lâpylâ arâ Deus itaumbyry idataynrim modo. Tindatyby modo tâinwânsemo wâne tuomare kehoem. Tâzenagazeoduo olâ inepa kehoem Deus neinwâmpyra idylymo.
22 — Mârâ nady ewy tyguyreim duaxi ihuguewâdyby; ago tâise wâne, newiseba olâ, tuahuze mârâ tyguyreim awylygue. Tâlâ lâpylâ arâ Deus itaumbyry idataynrim modo, Deus tâinwânse wâne. Xirâ onro anaym adienkyly modo wâgâ kulâ olâ âseguâdâdylymo. Toenzepa âdype tâidyly kulâ, toenzepa tydinherugadyly kulâ warâ olâ ize atomo. Awylygue Deus nhenanânehonlymo. Deus itaumbyry nidapyra, iwâgâ nâpaunzebyra warâ idylymo. Deus wâgâ ânguy agâ aguepa idylymo.
23 — Mârâ nady ewy onro iwâkuru onwa ihuguewâdyby olâ koendâ iazely, ago idyly warâ. Toenzepa ewisely. Tâlâ myani ewy wâgâ cem lelâ ewily xuduim, sessenta lelâ ewily xuduim, trinta lelâ ewily xuduim warâ. Tâlâ lâpylâ arâ Deus itaumbyry idataynrim modo tindakylymo lelâ nheinwânkylymo. Deus lelâ nheinwânkylymo. Ize ato lelâ anhekylymo. Iwâgâ aguelymo toenzepa kurâ domodo nheinwântoem warâ — kely Jesus.
Jesus joiu wâgâ unâ nhegatuhobyry
24 Ilâpygueduo, Jesus âkelo unâ nhegatuondyly tienomedâdomoem. Aguely:
— Unâ segatuji wao, âdara Deus kaynonro kywymâryem lelâlâ idyly awyly wâgâ mâuntuhomoem. Tâlâ myani uguondo typi ezay trigu ewy tamuinze etâni. 25 Nhamuimbygueduo myani, kopae xykylymo ume, iduery ipi ezaji idâly. Trigu ewy samuin-hobyrydâ myani joiu*Trigu ipery ara iazeim joiu keho. Newiseba kulâ, nuduwâpyra âdaunlo joiu, âdaunlo trigu warâ awyly xutuhoem. keho ewy nhamuinly. Samuinrimbyryem myani idâly. 26 Aituo myani trigu ewy, joiu ewy warâ samuimby iazewâdyly, ago itaynly, âzekiba kehoem ewisewâdyly warâ. Aituo myani sodo agâ tâwanuneim modo mârâ joiu, trigu-empa awyly nhedylymo. 27 Aituo myani âpa ezary sodoram idâlymo. Aguelymo eyam: “Trigu ewy kulelâma keankâ mamuinly târâ âpa ezay; toenzepa olâ joiu, trigu duakâ. Ânguyka keankâ joiu ewy mârâ ezaxi samuinrim?” kelymo.
28 — Aituo âpa ezary sodo in-hoguly: “Uduery keanra keankâ samuinrim” kely.
— Eagâ tâwamuneim modo aguelymo: “Joiu xina nhonkedyzeka âmâ iweâ lelâlâ?” kelymo.
29 — Warâ olâ âpa ezary sodo aguely eyanmo: “Alâ nidâ. Joiu monhokelymo-ro watay, trigu nhonkeze lâpylâ mataunaze. 30 Tâwâlâ trigu, joiu alelâ âzekiba ago nidâ. ‘Ekaunâdo odaji ituo joiu ise waunroem kuru monhokelymo, mâintugâjilymo, iaduhoem, peto onwanji manmelymo warâ. Ilâpygueduo ise trigu mâenkaunâdylymo. Kâenkanâdo odaxi mâenkanâdylymo-ro warâ’ keze urâ ekaunâni modoram” kely myani sodo — kely Jesus.
Jesus mostarda ewy wâgâ aguehobyry
(Mc 4.30-32; Lc 13.18-19)
31 Jesus âkelo unâ nhegatuondyly eyanmo tienomedâdomoem. Aguely:
— Unâ segatuji wao âdara Deus kaynonro kywymâryem lelâlâ idyly awyly mâuntuhomoem. Tutuzelâ âmaemo, idânârâ nady ewy modo takaze kehoem mostarda ewy imeimbyryem awyly. 32 Tâtâduo olâ tyazeze, eagonro modo etâdaymby modo takaze kehoem ago tâise, imâsedo modoem kehoem tywatazeze warâ. Awylygue tawâguneim modo iwatary wâgâ tâty anhetoem nhuduly — kely Jesus.
{“Myara lâpylâ saguhoem kuru aguipa kurâdo kulâ Deus tywymâryem awyly einwânni modo. Ilâpygueduo olâ agui idylymo” keze Jesus aguely.}
Jesus fermentu wâgâ aguehobyry
(Lc 13.20-21)
33 Jesus âkelo unâ nhegatuondyly, tienomedâdomoem. Aguely:
— Xirâ unâ lâpylâ segatuji wao, âdara Deus kaynonro kywymâryem lelâlâ idyly awyly mâuntuhomoem. Pekodo pão aieni imâem trigu nhedyly; fermentu olâ âdiempa kulâ nhedyly. Mârâ fermentu pão ioliho âdiempaombyry olâ trigu tuolize imâem kehoem — kely Jesus.
Jesus unâgue lelâ tienomedâdaymo aguehobyry
(Mc 4.33-34)
34 Unâem lelâ ani Jesus kurâ domodo nhenomedâdyly. 35 Warâ myakâwândy Deus itaumbyry egatuimbyry Asafe inwenily:
“Unâ ise kâengatuly,
eagâmo augueday.
Adaguday tutuzenrybyry wâgâ augueday”
kely myakâwândy.
Aituo Jesus unâ kurâ domodo tienomedâdoem nhegatuduo, Deus itaumbyry egatuimbyry aguehobyry ara kehoem aidyly.
Jesus âdakeze joiu wâgâ adâkely awyly aguehobyry
36 Agueypyem Jesus kurâ domodo nhodokely. Xina agâ âtânra idâly. Saintybyem iopaji xina idâly, sapâigueze:
— Kurâ domodo agâ kydatay, joiu trigu duano wâgâ amygueaki. Âdyka enra awârâ unâgue mâenomedâdyzemo mato? — xina kely.
37 Aituo xinaram aguely:
— Urâ Uguondo Kaynâpa Âetyby trigu ewy tamuinze etâni emyenro urâ. 38 Trigu ewy, joiu ewy alelâ âpa ezay etâdyby ara mawânkâ kurâ domodo tarâ onro anaym awyly, ynynonro modo, ynynâbaom modo alelâ. Ynynonro modo, Deusgue tywymâgueim, trigu ewy aramo. Satanás eynynonro modo pylâ joiu emyenro-ro warâ. 39-40 Âpa ezary sodo iduery emyenro mawânkâ Satanás. Nady ekaunâdyly umeno ara lâpylâ ise xypyry etay aidyly. Tâwaneim modo joiu iaduhoem peto onwanji nhamehomo, ara lâpylâ ise xypyry etay anju domodo, Deus eynynâbaom modo eydâpa nhamelymo. 41 Pymâem kuru wituo, iemary modo igonose urâ târâ kaynâpa, kurâdo inakanhe aityby modo, idânârâ kurâdo inakanhe kulâ aitoem aienibyry modo warâ idâtyguyze. Mâkâ modo duaypa ynynonro modo iese iemary modo. 42 Peto nhântânry onwanji ise inakai modo nhamelymo. Târâ ise eogunrunumo, tyery nhagulymo warâ tâpyneândylymogue. 43 Awârâ ume ise ânguy Deus eynynonro kuru awyly edyly. Xixi wâne eunu duaypa idyly myara ise Deus eynynonro modo, tynakaiguneim modo duaypa idylymo. Pabai Deus pymâem atodâ ise ejikumo. Xirâ koendâ mâuntudyze mataymo, koendâ idataungâ — kely Jesus.
Jesus tâwâenseim soentyby wâgâ aguehobyry
44 Aituo Jesus aguely:
— Unâ segatuji wao âdara Deus kaynonro kywymâryem lelâlâ idyly awyly mâuntuhomoem. Tâlâ myani uguondo âpa ezay tâtagueim esagueim. Tiensagueday myani tâwâenseim epyâdyby nhoenkely. Toenzepa kehoem mârâ tientuo, iomazely. Âpa ezary sodo keba olâ myani mâkâ. Aituo mârâ tâwâenseim tiempyâgueyby, nhepyâdondyly. Ilâpygueduo, idâly. Idânârâ tâlâ tato modo vende nhedyly. Ebyry tienmakeybygue, mârâ tâwâenseim tiempyâdobyry onro nhanâdyly — kely Jesus.
Jesus pérola wâgâ unâ nhegatuhobyry
45 Jesus aguely:
— Unâ segatuji wao, âdara Deus kaynonro kywymâryem lelâlâ idyly awyly mâuntuhomoem. Tâlâ myani uguondo pérola vende ieni, sanâni warâ. 46 “Xirâ pérola toenzepa tâwâenseim, tâwâenseim lelâlâ, sanâkâ” kehonly myani. Aituo idânârâ tâlâ tato modo vende nhedyly. Ebyry tienmakeybygue mârâ pérola tâwâenseim lelâlâ nhanâdyly — kely Jesus.
{“Koendonro kuru Deusgue kywymâgu, idânârâ tâlâ kydato takaze kehoem” keze Jesus aguely.}
Jesus âedâ kanra sawâto wâgâ nhenomedâdobyry
47 Jesus aguely:
— Unâ segatuji wao, âdara Deus kaynonro kywymâryem lelâlâ idyly awyly, mâuntuhomoem. Tâlâ myani uguondo modo ewy âedâgue kanra sawâni. Agui kehoem myani âedâ oday kanra inwynly, tâseim, tâsenry alelâ. 48 Âedâ kanrague xumyduo myani paru emelaji nhuxidylymo. Sagunu wâgâ ekadybyem, kanra iduakelymo. Cestu modo odaxi tâseim nhedylymo. Tâsenry nhamelymo lelâ warâ. 49 Arâ lâpylâ ise xypyry ume kurâ domodo âjiduakeoly. Anju domodo âese; kurâ domodo iduakeze. Kurâ inakai modo etyzemo Deus eynynonro modo duaypa. 50 Deus eynynâbaom modo tâdâsenagazedo peto nhântânry onwanxi adameozemo. Târâ ise eogunrumo, tyery nhagulymo warâ, tâsenagazedylymogue — kely Jesus.
Iwelo konomedâdo, saguhobyry konomedâdo warâ
51 Jesusram xina adapâigueoly:
— Idânârâ auguehobyry tutuze wâne âmaemo? — kely.
Aituo xina in-hoguly:
— Tutuze — xina kely.
52 Aituo Jesus aguely:
— Koendâ lelâlâ Moisés inweniby wâgâ enomedâni modo yeinwândylymo watay. Tâwâlâ Moisés inweniby wâgâ, âdara Deus kaynonro kywymâryem idyly awyly wâgâ alelâ nhenomedâdylymo, uguondo wâne koendonro modo tienkanâdyby saguhobyry, iwelo alelâ nhoenkely myara — kely Jesus.
Nazaré donro modo Jesus neinwâmpyra atomobyry
(Mc 6.1-6; Lc 4.16-30)
53 Unâ tiengatubygueduo ani Jesus târâpa âxiguely. 54 Xidadâ Nazaréram odopâdyly, tânamadobyryanlâ. Târâ tâdâtâdyguyhodâ kurâ domodo nhenomedâdyly. Aguely idanipyry modo toenzepa âsewânilymo nhenomedâdo wâgâ. Aituo âjigue aguelymo:
— Toenzepa awâkâ enomegu; kiuntuba olâ kurâ ânguy enomedânibyry awyly. Adyesenry modo adyese lelâlâ; kiuntuba olâ kurâ âdara awârâ anhedyly awyly. 55 Segue âdydo imeom xygani Maria agâ imery kulâ mawânkâ; Tiago, José, Simão, Judas warâ iwaigoru kulâ awâkâ. 56 Eaundudo tarâ kuduaylâ inanry kyjidadârydâlâ. Kiuntuba olâ kurâ âdykâ awâkâ awârâ nhutuhobyry awyly — kelymo.
57 Jesus iamugâry enipyry tawylymogue, Deus Ingonotyby mâkâ awyly neinwâmpyra awylymo. Aguely tindadyseba awylymo warâ. Warâ olâ Jesus eyanmo aguely:
— Unâ egatuim tâty anaym, unâ nhegatuduo ipemugudoram nâzeinwân-honwâbyra. Ety odano modoram, ety anano modoram warâ tâinwântuneba, âkelo kulâ einwânni — kely Jesus.
58 Neinwâmpyra tawylymogue tonlo modo Jesusram nâtâba awylymo. Aituo myani âdiempa kulâ adyesenry modo târâ anhedyly.
*13:25 Trigu ipery ara iazeim joiu keho. Newiseba kulâ, nuduwâpyra âdaunlo joiu, âdaunlo trigu warâ awyly xutuhoem.