5
Ya mani pinagpala
(Lucas 6:20-23)
1 Sên nakitan Jesus ya malakêy tawu, sinumukpa ya sa gisay bung-uy buy niknu baydu. Nagdani kanay mani tagasunul na 2 buy nag-umpisa yan nangaral. Sinabi na,
3 “Pinagpalay mani tawuy nayêpay nakêm, tagawan mibilang sila sa pag-arian na.
4 Pinagpalay mani tawuy sadyay lungkut, tagawan samungun silan Bapan Namalyari.
5 Pinagpalay mani tawuy nayêpay nakêm, tagawan mapagmana lay babun luta.
6 Pinagpalay mani tawuy nasabêk sa panyag katinêkan kaparisun gisay tawuy layangên buy napêl-ang, tagawan pakabsuyun silan Bapan Namalyari sa katinêkan.
7 Pinagpalay mani tawuy mapallunus, tagawan kalunusan sila êt Bapan Namalyari.
8 Pinagpalay mani tawuy malinis ya bêkê, tagawan makitan lay Bapan Namalyari.
9 Pinagpalay mani tawuy manawup mamikasundu, tagawan bêgên silan mani anak Bapan Namalyari.
10 Pinagpalay mani tawuy pampasakitin gawan sa panunul la sa kalabayan Bapan Namalyari, tagawan miawyun sila sa pag-arian na.
11 Pinagpala kaw nu pandustakên lakaw, pampasakitin buy pagsabyanan lakaw magmikakalasi ya nadawak ka panangkan gawan sa panunul yu kangku. 12 Ta para êt baysên na mangadanasan mani propeta awlagi. Kabay nu mangadanasan yuy abiin, magsaya kaw buy matula, tagawan maulagay gantimpala yu sa langit.”
Ya asin buy sulu
(Marcos 9:50; Lucas 14:34-35)
13 “Sikaw wa mani tagasunul ku, maiparisu kaw sa asin sa kaganawan tawu sa babun luta. Nuwa nu mitas ya lasan asin, asina miudung buy ayin nan nabang. Kabay isamwag la tay ati sa dan buy piturakturakan mani tawu.”
14 “Sikaw wa dêkêt sa mani tawu sa babun luta kaparisun gisay balayan sa babun gisay bung-uy ya asê maitagu.”
15 “Ayin tawuy mamagkêt sulu ya itagu na sa aypan pamisêmpanan, nun a idin nay sulu sa pêtêg pamyanan amên masawangan na kaganawan idi sa bali. 16 Para êt bayduy sêpat yun daygên. Pasawangên yuy dêkêt yu sa mani tawu amên makitan lay mangêd da pandaygên yu buy ulimênên lay Bapa yuy idi sa langit.”
Ya aral tungkul sa Kautusan
17 “Agana yu isipin na naku waku baydi amên daygên ayin pukat ta Kautusan na impasulat kan Moises buy insulat mani propeta. Naku waku baydi amên tuparên kuy mani ati. 18 Pansabin ku kamuyuy kaban dilag langit buy luta, agyan kay gisay gulis sa Kautusan, asê madyag ayin pukat anggan asê pun natupad da kaganawan. 19 Kabay nu sisabêt man na nallabag sa nangabêlêng nga baagin Kautusan buy mamituru sa kaatag amên mallabag êt, pan-ituwad yan pinakanayêpa sa kaganawan mani kaawyun sa pag-arian Bapan Namalyari. Nuwa nu sisabêt man na manunul sa Kautusan buy mamituru êt sa kaatag amên manunul êt, pan-ituwad yan matag-ay sa mani kaawyun sa pag-arian Bapan Namalyari. 20 Pansabin ku kamuyuy nu a yu igitan na panyag katinêkan mani manurun Kautusan buy mani Pariseo, a kaw miawyun sa pag-arian Bapan Namalyari.”
Ya aral tungkul sa tubag
21 Sinabi pun êt Jesus, “Nalêngê yuy sinabi sa mani pipuunpuunan tamu, ‘Agana ka mamatin tawu, tagawan nu sisabêt man na mamatin tawu, atulun ya.’*5:21 Exodo 20:13; Deuteronomio 5:17. 22 Nuwa amêsên, pansabin ku kamuyu ya nu sisabêt man na dilag tubag sa patêl na, atulun yan Bapan Namalyari. Buy nu sisabêt man na mandustak sa patêl na buy magsabin ‘Ayin kan pukat!’, iarap ya sa mani mangatwan Judioy mangatuynungan. Buy nu sisabêt man na magsabi sa patêl na, ‘Ayin kan tanda!’, milaku ya sa impernu. 23 Kabay nu mam-i ka sa pamiandugan kan Bapan Namalyari buy maganaka mun dilag suluk kamuy patêl mu, 24 lakwanan mu pun na andug mu sa arap pamiandugan, ta makikasundu ka pun kana. Pamakayari, mag-udung ka buy mag-andug kan Bapan Namalyari.”
25 “Nu dilag mamidalum kamu, tambêng kan makikasundu kana kaban a naka pun naidalum. Gawan nu asê, dat iarap naka sa mallitis buy pamakayari, igawang kan mallitis sa pulis amên isukul. 26 Pansabin ku kamuy a ka makaawas sa sukulan anggan a mu pun nabayaran na kaganawan pan-ipabayad la kamu.”
Ya aral tungkul sa pamikikanayun
27 “Nalêngê yuy sinabi sabitun nuna, ‘Agana ka makikanayun.’†5:27 Deuteronomio 5:18. 28 Nuwa amêsên, pansabin ku kamuyuy kay êlêwên mu pun na gisay babayi ya dilag gan nadawak ka pangisip, nangasalanan kaynan pamikikanayun. 29 Kabay nu wanan mata muy magin sangkan pangasalanan mu, lus-ukun mu buy isamwag! Mas mangêd pun na matasan kan gisay mata kaysa buuy lawini mu, nuwa isamwag ka sa impernu. 30 Buy nu wanan gamêt muy magin sangkan pangasalanan mu, putusun mu buy isamwag. Mangêd pun na matasan kan gisay gamêt kaysa buuy lawini mu nuwa isamwag ka sa impernu.”
Ya aral tungkul sa pamisyay
(Mateo 19:9; Marcos 10:11-12; Lucas 16:18)
31 “Idi êt sa kasulatan, ‘Nu labay gisay liyakin isyay ya asawa na, sêpat biyan nayan kasulatan pamisyay.’‡5:31 Deuteronomio 24:1. 32 Nuwa amêsên, pansabin ku kamuyuy nu sisabêt man na liyaki ya misyay asawa na, liban ta nu nakikanayun na babayi, siyay nay namitustus sa babayi amên makikanayun nu mag-asawa yan kaatag. Buy nu sisabêt man na nakapag-asawa sa babayi ya in-isyay liyaki, nangasalanan yan pamikikanayun.”
Ya aral tungkul sa panumpa
33 “Nalêngê yu êt ta sinabi sabitun nuna sa mani pipuunpuunan tamu, ‘Agana kaw manumpan ayin kapêtêgan, nun a tuparên yuy pangaku yu sa lagyun Panginuun.’§5:33 Levitico 19:12; Mani Bilang 30:2; Deuteronomio 23:21. 34 Nuwa amêsên, pansabin ku kamuyuy nu mangaku kaw, agana kaw manumpa. Agana yu sabin sa pangaku yuy ‘Makit takun langit’, tagawan idi bayduy trunun Bapan Namalyari, 35 o kayay ‘Makit takun luta’, tagawan ati ya tutudakan bitis na. Buy agana kaw êt magsabin, ‘Makit takun balayan Jerusalem,’ tagawan ati ya balayan Dakilan Ari. 36 Buy agana kaw êt magsabin ‘Agyan mati yaku’, tagawan agyan kay gisay sabut yu, a yu agyun paputin o pauyangên. 37 Sabin yu tanay ‘Awu’ nu awu buy ‘Asê’ nu asê, tagawan nu manumpa kaw pun, ubat ta abiin kan Satanas.”
Ya aral tungkul sa pangablas
(Lucas 6:29-30)
38 “Nalêngê yuy sinabi sabitun nuna, ‘Nu binulag kan kaparisu mu, bulagên muya êt. Nu mêgmên kaparisu muy bêbêy mu, mêgmên muya êt.’ 39 Nuwa amêsên, pansabin ku kamuyuy nu dilag manyag nadawak kamuyu, agana kaw mangablas. Nu dilag mandalpin pingi mu, ipadalpi mu êt ta kapaka. 40 Nu sisabêt man na mamidalum kamu amên kêwên na yaming mu, idin mu êt ta up-up mu. 41 Nu ipilit ipabakay sundalus kamuy gêgtan na un gisay kilumetru, bakayên muy abiin un luway kilumetru. 42 Nu dilag manyawad kamu, biyan muya. Buy nu dilag mangandam kamu, paandamên muya.”
Ya aral tungkul sa pangidu
(Lucas 6:27-28; 6:32-36)
43 “Nalêngê yuy sinabi sabitun nuna, ‘Kaidwan muy kaluguran mu buy kasulukan muy kapati mu.’ 44 Nuwa amêsên, pansabin ku kamuyuy ‘Kaidwan yuy mani kapati yu buy manalangin kaw para sa mani mamasakit kamuyu.’ 45 Nu daygên yuy abiin, mapagpapêtgan na anak kaw Bapan Namalyari ya idi sa langit. Tagawan alwan kay sa mangangêd da tawu miputak ka mamut, nun a agyan êt sa mani nangadawak. Buy alwan kay mani tawuy matinêk ka pambiyan nan uran, nun a agyan na mani alwan matinêk. 46 Nu kay ya mani mangidu kamuyuy pan-idun yu, ayin kaw matanggap pa gantimpalay ubat kan Bapan Namalyari. Ta abiin êt ta pandaygên mani maningil buwis ya makasalanan. 47 Buy nu kay mani patêl yuy pangkumustên yu, ayin kaw pamikaatag sa kaatag mani tawu. Ta abiin êt ta pandaygên mani tawuy asê mangilala kan Bapan Namalyari. 48 Kabay kaylangan magin ganap kaw kaparisun Bapa yu ya idi sa langit.”