12
Maka'amat na mian Farisi
12:1-3
(Mat. 10:26-27)
Na loloon mian moruut tamban isian mian men kopee-pee'ian a saratna. Pintanga' a mian moruut, Yesus nuntumbeimo nimisiso' murit-Na. Tae-Na, “Maka'amat na ragina mian Farisi. Men panduung-Ku mase wawauna i raaya'a men minti palo-paloos.* Mat. 16:6; Mrk. 8:15 Sianta upa mawuni men sian kampiile'an, ka' sianta upa men popowunion men sian ka'inti'ian. Mbali' iya'a, upa men ngaanonmuu na kapintungan bo kamporongoran na karuaran, ka' men seasoikononmuu na tilingana mian na tambin bo lelekonon na mian biai'.”
Alaata'ala a men kolayaon
12:4-7
(Mat. 10:28-31)
“Bela'-Ku! Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' alia i kuu layaonkon raaya'a men mampapatei waka kasee sian sida mangawawau men labi iya'a. Kasee siso'konon-Ku na ko'omuu ime a men tio kolayaonmuu. Alaata'ala a men kolayaon! Gause moko daa i Ia mampapatei, mbaka' Ia uga' kuasaan bo mintibarkon i kuu na lalomna naraka! Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' Iamo a men tio kolayaonmuu.
Lima' sapu' pereet kalu balukkonon, angga'na tongko' rua' doi' men titiu'na tuu'. Mau mune' koiya'a sianta sa'angu'po a men kolimbo'ionna Alaata'ala. Wuukpo na takala'muu nisaa'mo giigii'. Mbali' iya'a, aliamomo' layaon, gause i kuu a umangga'na tia sapu' pereet men biai'!”
Mompotuutuu' i Kristus na mian biai'
12:8-12
(Mat. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
“Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' mian men mompotuutuu' na mian biai' se' i ia pololo'-Ku, ia uga' bo potuutuu'onna Anak Manusia na malaa'ikatna Alaata'ala. Kasee i ime a men mangaan na mian se' i ia taasi' mian-Ku, mian iya'a uga' bantilkononna Anak Manusia na malaa'ikatna Alaata'ala se' i ia taasi' mian-Na. 10 Sanda' mian men mangaan upa-upa men mintimban Anak Manusia dauga' sida ampunion. Kasee kalu i ia mingiroki Alus Molinas, ia sian sida ampunion.* Mat. 12:32; Mrk. 3:29
11 Kalu i kuu wawaon na tanaasna laigan bakitumpuan kabai na pamarenta ka' mian moola' sambana, alia i kuu babatakon too koi upa bo pansalangi wakamuu kabai upa a men tio bo ngaanonmuu.* Mat. 10:19-20; Mrk. 13:11; Luk. 21:14-15 12 Gause upa men tio ngaanonmuu iya'a bo siso'kononna Alus Molinas na tempona.”
Timbaani' mian kupangon see bobo'
12:13-21
13 Sa'angu' mian men isian na mian biai' iya'a nangaan ni Yesus taena, “Guru! Bantilkon na utusku kada' i kai poo'obos budelmai.”
14 Ia simbati i Yesus tae-Na, “Utus, ime mbali' a men nanganakat i Yaku' bo pungukumi kabai bo pongobos budelmuu rua' kuu?”
15 Taeni Yesus soosoodo na giigii' mian men isian indo'o, “Pore-pore ka' maka'amat, alia i kuu mingkira'kon kupang biai'. Gause tutuo'na mian taasi' kupang a bo pinginti'i, mau mune' kupangna biai' tuu'.”
16 Kasi i Yesus nuntundunkon na ko'ona i raaya'a timbaani' men koi kani'imari: “Isian sa'angu' mian kupangon. Ia isian tano'na men biai' tuu' a ule'na.
17 Mian kupangon iya'a norobumo na noana taena, ‘Upa a men tio limangonku, gause i yaku' sianta tampat bo panganaa'anku ule'na tano'ku?’ 18 Kasi taena, ‘Koi kani'imarimo a men bo wawauonku. Alangku runtunionkumo kasi yaku' mangawawau men balaki' kada' bo panganaa'anku giigii' gandumku ka' upangku men sambana. 19 Noko daa koiya'a yaku' bo morobu na noangku: Yaku' nontombonoimo upa-upa biai' men sianta kabus pataka toropii taun. Koini'i yaku' mintimalemo, kumaan, ba'inum ka' munsuri beles!’
20 Kasee Alaata'ala norobu na ko'ona tae-Na, ‘Wee i koo mian bobo'! Malom kani'i uga' noaam bo ule'ionna Tumpu. Kasi ime a men bo pontombonoi giigii' kupang men koo tambunmo bo ko'oom iya'a?’
21 Koiya'a a kosidaanna na sanda' mian men mampari-pari bi kupangon bona waka-wakana, kasee sian mampari-pari kupangon men daa koi pingkira'na Alaata'ala.”
Pisiso' kada' alia babata
12:22-31
(Mat. 6:25-34)
22 Kasi i Yesus norobu na murit-Na tae-Na, “Mbali' iya'a, bantilkonon-Ku na ko'omuu se' alia i kuu babatakon tutuo'muu, na upa men bo kaanon ka' inumonmuu. Alia babatakon wakamuu na upa men bo pakeanmuu. 23 Gause tutuo'muu a umangga'na tia kakaan, ka' wakamuu a umangga'na tia pakean.
24 Piile' a sapu' paapaa'! Raaya'a sianta mangasok, sianta mamadak, uga' sianta wokung kabai alang. Kasee Alaata'ala mamakaan raaya'a! Kuu a umangga'na tuu' tia sapu' iya'a!
25 Isian mbali' i kuu men gause babata, ninsidakon umurmuu nokanturangan mau mune' tongko' titiu'? 26 Kalu tongko' upa men morio' iya'a sianmo pokoonmuu wawauon, nongko'upa mbali' i kuu se' babatakon upa-upa sambana?
27 Piile' uga' a bunga! Ia sian balimang, ka' sian mangawawau pakean, kasee pore a tutuo'na. Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i Tomundo' Salomopo men kupangon tuu' sian nopake men koi koporena bunga iya'a!* 1Raj. 10:4-7; 2Taw. 9:3-6 28 Rakut na ale' tumuo' koini'i kasee liila kabus tunuon. Mau mune' koiya'a, Alaata'ala namakei rakut iya'a men tamban pore tuu'. Upa mune' i kuu! Kasee i kuu sian laan parasaya!
29 Mbaka' alia babatakon ka' susakon upa men bo kaanonmuu ka' inumonmuu. 30 Giigii' iya'a sarakonna lipu' na tano' balaki' kani'i men sian minginti'i Alaata'ala. Kasee Tamamuu na surugaa inti-inti'i se' i kuu mamaraluukon giigii' iya'a. 31 Kasee sarak kutung a batomundo'an-Na, mbaka' giigii' men paraluukononmuu iya'a uga' bo rookonon-Na.”
Kupang na surugaa
12:32-34
(Mat. 6:19-21)
32 “Kuu men tongko' titiu' kuu, alia layaon! Gause Tamamuu na surugaa mingkira' minsidakon i kuu mian na batomundo'an-Na. 33 Balukkon a upa-upamuu ka' rookon a doi'na na mian talalais. Wawau bo ko'omuu a dompet men sianta kobaraba'ian, ya'amo kupang men ninaa' na surugaa. Kupang iya'a sianta kabus gause mian mamangan sian momoko mangala ka' apat sian momoko mambaraba'i. 34 Gause aana a kupangmuu mbaka' ino'o uga' a kokabusanna a noamuu!”
Tutulungi tio sinampang batoropot
12:35-40
35 “Kuu tio sinampang batoropot mopake ka' boloakmuu sinampang kumait,* Mat. 25:1-13 36 koikoimo tia tutulungi men pintanga' mempeperai tanaasna mule'kon ra'amari na ramean posuo'an. Kalu tanaas iya'a mule'kon ka' mentenggor soopan, raaya'a bo donga-dongan mengeleaki soopan. 37 Barakaatan a tutulungi men nitakai notoropotmo na tempo tanaasna nomule'kon. Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' tanaas iya'a bo batoropot ka' momosuu' tutulungina iya'a umoruang, kasi i ia mantaropi i raaya'a. 38 Barakaatan a tutulungi iya'a kalu tanaasna nantakai i raaya'a notoropotmo, mau mune' i ia taka na tanga'na rondom kabai se' karani'mo ilio!
39 Imamat ini'imari! Kalu tombono laigan inti-inti'i se' jaam pipii a kotakaanna mian mamangan, ia bo badaga kada' mian mamangan sian minsoop na laiganna.* Mat. 24:43-44 40 Mbali' iya'a, kuu uga' tio batoropot, gause Anak Manusia bo taka na tempo men sian sasaakionmuu.”
Tutulungi men malolo' tia men sian malolo'
12:41-48
(Mat. 24:45-51)
41 Ia pikirawar i Petrus taena, “Tumpu, too patukna timbaani' iya'a bo ko'omai kabai se' bona giigii' mian?”
42 Ia simbati Tumpu tae-Na, “Kalu isian tutulungi men malolo' ka' motu'a a noana, iamo a men nakatonna tanaasna bo pantanaasi tutulungi sambana ka' mantarai i raaya'a kumaan na tempona. 43 Barakaatan a tutulungi iya'a kalu tanaasna mule'kon ka' mantakai i ia pintanga' mingilimang palimangonna! 44 Imamat a men taeng-Ku', ka' uga' bantilkonon-Ku na ko'omuu se' tanaas iya'a bo mamarasayakon giigii' kupangna na tutulungi iya'a.
45 Kasee kalu tutulungi iya'a ba'idek, ia bo morobu na noana taena, ‘Tanaasku dauga' manau' ka' mule'kon.’ Mbaka' ia nampapolosimo tutulungi moro'one tia wiwine ka' nokumaan ka' ba'inum pataka nolio'. 46 Mbaka' tanaasna bo mule'kon na ilio men sian sasaakion tutulungi iya'a, ka' jaam men sian inti'ion. Ka' tutulungi iya'a bo papolosionna ka' sidakonon koikoimo tia mian men sian malolo' na Alaata'ala.
47 Tutulungi men minginti'i pingkira'na tanaasna kasee sian batoropot ka' sian mangawawau pingkira'na tanaasna iya'a bo pukulon piribiai'. 48 Kasee tutulungi men sian minginti'i pingkira'na tanaasna ka' komburi'na nangawawau upa men sala' pataka i ia tio papolosion, ia bo papolosion men sian laan dodoa. Kasee mian men nitaraimo biai', uga' biai' a men pa'ase'on na ko'ona. Ka' mian men nitarai kaparasaya'an biai', sabole uga' biai' a men pa'ase'on na ko'ona.”
Tataka ni Yesus na dunia mantakakon mian sida poosinsala'
12:49-53
(Mat. 10:34-36)
49 “Yaku' taka bo mantakakon apu na tano' balaki' kani'i. Ooskonon-Ku tuu' apuna noko leapmo! 50 Dauga' isian repaan dodoa men tio salanion-Ku. Ka' noang-Ku siasa tuu' kalu repaan iya'a sianpo salanion-Ku.* Mrk. 10:38 51 Pansaruimuu se' tatakang-Ku mantakakon pooka'amatan na tano' balaki'? Sian, taasi' pooka'amatan, kasee mantakakon mian sida poosinsala'. 52 Muntumbei koini'i, suo' men isian lima' mian sianmo pokakana'. Totolu' mintimbangi rurua' kabai rurua' mintimbangi totolu'. 53 Tama sian mangka'amat anakna moro'one, ka' anak moro'one sian mangka'amat tamana. Sina sian mangka'amat anakna men wiwine, ka' anak wiwine sian mangka'amat sinana. Monian wiwine sian mangka'amat boroki'na anak, koiya'a uga' boroki'na anak sian mangka'amat monianna men wiwine.”* Mi. 7:6
Minginti'i upa men ia limang Alaata'ala
12:54-56
(Mat. 16:2-3)
54 Yesus norobu soosoodo na mian biai' tae-Na, “Kalu i kuu mimiile' antong paraas sopokan, kuu liuliu mangaan, ‘Bo usan.’ Ka' tuutuu' usan. 55 Kalu i kuu munsuri mombuul taka paraas selatan, kuu mangaan, ‘Bo pengkar.’ Ka' tuutuu' pengkar. 56 Wee i kuu men minti pande-pande! Kuu minginti'i mimiile' oosan na langit ka' na katano'an pataka i kuu minginti'i upa men bo sida. Nongko'upa mbali' i kuu se' sian minginti'i mimiile' upa men ia limang Alaata'ala na tempo koini'i?”
Pooka'amat tia mian men maso'kon i kuu
12:57-59
(Mat. 5:25-26)
57 “Nongko'upa mbali' se' sian inti'ionmuu a upa men daa kana'? 58 Kalu isian mian mongowoot i kuu na mian men bo pungukumi, pari-pari ka' pooka'amat tii ia tempo i kuu dauga' potorae' na salan. Kalu sian, mbaka' i kuu wootonnamo mian iya'a na pungukumi, ka' pungukumi iya'a bo mongorookon i kuu na pulisi, ka' pulisi bo monsoopkon i kuu na tarungkuan. 59 Bantilkonon-Ku na ko'omuu se' i kuu sian umuar na tarungkuan kalu giigii' samayamuu sianpo bontor.”

*12:1 Mat. 16:6; Mrk. 8:15

*12:10 Mat. 12:32; Mrk. 3:29

*12:11 Mat. 10:19-20; Mrk. 13:11; Luk. 21:14-15

*12:27 1Raj. 10:4-7; 2Taw. 9:3-6

*12:35 Mat. 25:1-13

*12:39 Mat. 24:43-44

*12:50 Mrk. 10:38

*12:53 Mi. 7:6