1 Nagpangutana kag Pinaka-mataas nak Saserdote kang Esteban, “Matuor baga katong tanan nak inra gingsiling?”

2 Nagsabat si Esteban:

“Mga Kahalihan nako nak mga Israelinhon ag mga Talahurong mga Pinuno, runggi ninro ako. Kag Dios nak Makagagahom ay nagpakita sa ato Katatay-tatayan nak si Abraham it katong hagto pa sida sa Mesopotamya, bag-o pa sida nag-istar sa banwa it Haran sa Padan-aram. 3 Nagsiling kag Dios sa ida:

4 “Kada, naghalin ngani si Abraham sa lugar it Caldeya sa Mesopotamya ag nagsaydo ruto sa Haran. Pagkamatay it ida Tatay, sida'y ingpasaydo it Dios rili kung hariin kita nag-iistar ngasing. 5 It kato waya pa sida nataw-e it Dios it panublion nak aber usang komkom yang nak raga, ugaling gingpromisa sa ida nak kaling duta ay mapapasa-ida ag sa ida mga inanak, aber inapromisa kali sa ida it kato ay waya pa sida it anak. 6 Ag tuyar kali kag siling it Dios sa ida,

8 “Ag gingta-o it Dios kang Abraham kag tanra it Ida kasugtanan nak imaw kag pagtuli. Kada ngani tong maging anak ni Abraham si Isaac, ingtuli kali nida pag-abot it pangwayong adlaw. Naging anak ni Isaac si Jacob, ag si Jacob ay imaw kag naging tatay it doseng Inghalinan it ato lahi.

9 “Usa sa inra ay si Jose, ugaling nahili kang Jose kag iba pa nidang mga hali nak ato ra mga Luluhon. Kada sida ay inra gingbaligya sa Ehipto bilang ulipon. Pero kag Dios ay ida kaibahan 10 ag Imaw it nagtabang sa ida sa tanang ida kahirapan. Gingpaburan sida it Dios nak mamut-an ni Paraon nak hari it Ehipto, ag ingtaw-an ra sida it kaayam, kada ingbutang sida ni Paraon bilang gobernador it ida tanang lugar ag sinakupan sa Ehipto.

11 “Tong huli, nagkainggwa it tigkagutom ag masyarong kahirapan sa bug-os nak lugar it Ehipto ag Canaan, kada kag ato mga Luluhon ay waya't nabay-an it pagkaon. 12 Pagkarungog ni Jacob nak inggwa pa it uyas sa Ehipto, gingsugo nida kag ato mga Luluhon nak magpagto, ag imaw kato kag inra primerong pagpagto ruto. 13 Sa pangruha ninrang pagpagto, nagpakilaya si Jose sa ida mga hali, ag nakilaya ra sinra ni Paraon.

14 “Gingpasapoy ni Jose kag ida tatay nak si Jacob ag tanang ida kahalihan, ag sinrang tanan ay sitentay singko (75). 15 Sinrang tanan, kaibahan si Jacob ay nagpagto sa Ehipto, ag ruto sida namatay, pati kag iba pa nato nak mga Luluhon. 16 Pero kag inra mga suká ay ingbalik dili sa Siquem, ag gingyubong sa yuyubngan nak ingbakay it mga inanak ni Abraham sa mga anak ni Hamor nak taga-Siquem, nak kag balor ay pilang bilog nak pilak.

17 “Tong mayungotey kag panahon it pagtupar it Dios sa Ida promisa kang Abraham nak ibalik sinra rili, nagpakaramo kag mga Israelinhon sa Ehipto. 18 Ag nagpadayon pa kag inra pagramo hastang sa maghari sa Ehipto kag Paraon nak waya nakakakilaya kang Jose. 19 Kag Paraon nak kali ay inggwa it pagkatuso sa ida pagtratar sa ato mga hali, ag gingmamandahan nida kag ato ginikanan nak ipilak kag inra mga bag-ong puslot nak mga anak agor mapangmatay kali pramas indiey sinra magramo pa.

20 “It kag panahong kato, ging-anak si Moises ag namut-an sida it Dios. Tatlong buyan sidang ging-alagaan anay sa bayay it ida tatay. 21 Masunor, sida ay ingbutang sa liwas kung hariin sida ay nakita it anak nak rayaga ni Paraon. Ag sida ay ing-ako ag ingparako it kaling rayaga nak pay ida sariling anak. 22 Gingtudluan sida it tanang kaayaman it mga Ehiptohanon, ag sida ay naging maayo sa ida pagbisaya, naging matigson ag maabtik.

23 “Tong si Moises ay kwarenta (40) anyosey, nabatyagan nida nak gusto nidang pasyaran kag ida mga kahalihang mga Israelinhon. 24 Ruto ay nakita nida kag usang Israelinhon nak ingpipintasan it usang Ehiptohanon ag ida ging-apinan katong Israelinhon, ag ingmatay bilang pagbayos. 25 Kabi nida ay naintyendihan it ida mga kahalihang mga Israelinhon nak gingtataw-an sinra it Dios it kaluwasan parayan sa ida. Pero waya yaki ninra naintyendihe.

26 “Pagkaaga, nagpagto ray sida sa inra ag inggwa sida it nakita nak ruhang Israelinhon nak nag-aaway ag sinra ay ida ingsaway ag apabugnuhon tan-a. Siling nida, ‘Mga amigo, kamo ay maghali. Asing kamo ay nag-aaway?’

27 “Pero sida ay ingtuyor it katong tawo nak inggwa it sala ruto sa ida kasimanwa. Siling it kali, ‘Sin-o kag nagbutang sa imo para maging pinuno namo ag maging manughusgar sa amo? 28 Amatyon baga ako nimo, tuyar sa imo ginghuman it tahapon ruto sa Ehiptohanon?’ 29 Pagkarungog ni Moises sa sabat it kaling Israelinhon, sida ay nagtakas ag nag-istar ruto sa lugar it Midian. Ruto sida nagkaasawa ag nagkainggwa't ruhang anak nak kayake.

30 “Pagkalipas it kwarentang tuig, nagpakita kang Moises kag usang anghel ruto sa usang nagrarayab-rayab nak mababang kahoy, sa disyerto mayungot sa Baguntor it Sinay. 31 Pagkakita dili ni Moises, sida ay natingaya, kada ida kali gingpayungutan agor muyatan it maado. Habang nagpapayungot sida, narunggan nida kag boses it Gino-o nak nagsiling, 32 ‘Ako kag Dios nak ingdadayaw it imo mga ginikanan, Dios ni Abraham, Dios ni Isaac ag Dios ni Jacob.’*7:32 Exo. 3:6. Nagpanguyog si Moises sa kahadlok, kada ida tinakyuban kag ida uda it ida damot.

33 “Gingsiling sa ida it Gino-o, ‘Hukasa kag imo sandalyas, dahil kaling lugar nak imo gingtitinrugan ay balaan. 34 Nakitang gador Nako kag pag-ihig sa Ako banwa ruto sa Ehipto, ag narunggan Nako kag inra pag-aguyo, kada nagpali Ako agor sinra'y luwason. Kada ngasing maley, asuguon ka Nako nak magbalik sa Ehipto.’ ”

35 Nagpadayon si Esteban sa ida pagbisaya, “Kaling Moises nak inra gingsikway tong sinra'y nagsiling nak, ‘Sin-o kag nagbutang sa imo para maging pinuno ag manughusgar namo?’ ay imaw it ingsugo it Dios nak maging pinuno ag manugtubos parayan sa anghel nak nagpakita sa ida rutong mababang puno't kahoy.

36 “Sida kag nagpamuno sa inra halin sa pagkaulipon sa Ehipto, pagkatapos nak maghuman sida it mga katitingayang milagro ag tanra ruto sa Ehipto, sa Mapuyang Ragat, ag hasta ruto sa disyerto, sa suyor it kwarentang (40) tuig.

37 “Ay imaw gihapon kaling Moises nak nagsisiling sa ato mga hali nak Israelinhon, ‘Kag Dios kag mataas sa usang propeta para sa inro halin sa inro lahi, tuyar sa Ida pagtaas sa ako.’ 38 Ag imaw gihapon sida kag kaibhanan ninra it katong nagtitipon sinra sa pagdayaw sa Dios ruto sa mayangkag nak kabukiran, it katong nagbisaya kag anghel sa ida ag sa ato mga ginikanan sa Baguntor it Sinay. Imaw ra kato kag oras tong ida ingbaton kag mga bisaya halin sa Dios nak nagtata-o it kabuhi, agor sida ray kag mata-o sa ato.

39 “Pero waya gihapon sida gisunra it ato mga ginikanan. Sida ay inra gingsikway, ag sa inra mga tagipusuon ay gusto ninra nak magbalik sa Ehipto.

40 “Kada siling ninra kang Aaron, ‘Himu-e kami it mga dios nak imaw kag mapanguna sa amo, dahil waya nato nasaduri kung naunoy katong Moises nak nagpanguna sa ato paliwas sa Ehipto.’ 41 Kada naghuman matuor sinra it ribultong baka, ag nagpadaga para ruto, ag sinra ay nagkinasadya dahil rutong ribulto nak ginghuman it inra mga damot.

42 “Dahil ruto, ingtalikuran sinra it Dios ag pinabad-an nak magdayaw sa mga bituon sa langit, kada ngani ingsuyat sa libro it mga propeta:

44 Nagpadayon si Esteban sa ida pagbisaya, “Kag ato mga ginikanan ay naghuman ra it tolda nak nagpapamatuor sa presensya it Dios sa tunga ninra ruto sa disyerto. Kato ay kumporme sa gingsugo it Dios ag plano nak gingpakita sa ida. 45 Kato ay gingraya it ato mga ginikanan sa pagpanguna ni Josue, tong inra nasakop kag mga nasyon nak dating ruto, nak ingpapirdi sa inra it Dios. Katong tolda ay hagto sa inra hastang sa panahon ni Haring David. 46 Si David ay namut-an it Dios, ag sida kag nagpamuhon sa Dios nak mapatugrok it magandang istaran para sa Dios nak Dios ra it inra Lolo Jacob. 47 Pero buko si David kag nagpatugrok it kina kundi kag ida anak nak si Solomon.

48 “Ugaling kag Pinaka-mataas nak Dios ay waya giiistar sa mga bayay nak ginghuman it tawo. Siling ngani it propeta:

49 “ ‘Kag langit kag Ako trono,

51 Nagpadayon pa si Esteban sa pagsiling, “Kamong mga tawo nak mga matugas it uyo, waya pa gihapon nabag-o kag inro tagipusuon, waya ra kamo it gustong magrungog it kamatuuran, ag permi ninrong ginglalabanan kag Ispirito Santo! Kung ni-o kag inghuman it inro ginikanan imaw ra kag inro ginghihimo! 52 Inggwa baga it aber usang propeta nak waya gipahirapi it inro ginikanan? Gingmatay pa ngani ninra kag mga nagpauna it siling tungor sa pag-abot Nida nak Matarong. Ag ngasing inroy Sida natraidor ag ingpamatay! 53 Ingbaton ninro kag Kasuguan nak ingta-o it Dios parayan sa mga anghel, pero waya kamo gisunor.”

54 Pagkarungog it mga Konsehal dili, abang kahangit ninra, ag nagpapagot kag inra mga ngisi kang Esteban. 55 Pero si Esteban nak puno it gahom it Ispirito Santo, ay nagtanga sa langit. Ag nakita nida kag kahimayaan it Dios ag si Hesus nak nagtitinrog sa tu-o it Dios. 56 Ag nagsiling si Esteban, “Muyati, nakikita nako nak abrido kag kalangitan ag Si Hesus nak dati pa ay ingtatawagey nak Anak it Tawo, ay nagtitinrog sa tu-o it Dios.”

57 Pero nag-inukaw sinra ag gingtabunan kag inra mga talinga agor indi marunggan kag ida ingsisiling, ag sida ay inra ingraguso. 58 Ingtabog ninra si Esteban paliwas it syudad ag ruto ninra ingbunggo hastang mamatay. Ag kag mga testigo sa pagmatay§7:58 Pag inggwa sa inra it nahusgaran it kamatayon, kali ay inra ingtutuman parayan sa pagbunggo it marakong bato hastang mamatay katong inghusgaran. Sa inra paghimo it kali kinahangyan nak inggwa it pilang mga matinrog nak testigo ag sinra kag unang mabunggo. ay ing-uba kag inra pangliwas nak baro ag ingbilin sa atubangan it usang binata nak kag ngayan ay Saulo.

59 Ag habang ingbubunggo ninra si Esteban, sida ay nagpapangamuyo:

“Ginoong Hesus, batuna kag ako ispirito.” 60 Ag nagyuhor sida bag-o nag-ukaw it makusog, “Gino-o, aya ra sinra gipanabta riling sala nak inra inghihimo.” Pagkasiling nida it kali nabugtuan sida it ginhawa.