21
Kag mga Kasuguan Tungor sa mga Ulipon
1 Imaw kali kag ibang mga kasuguan nak gingsiling it GINO-O kang Moises para sa mga Israelinhon:
2 “Kung kag usang tawo ay mabakay it ulipon nak halin sa inro lahing Hebreo, kali ay maserbisyo sa ida sa sakop it an-om nak tuig. Pero pag-abot it pangpitong tuig, makakahaliney sida aber indiey igtubson. 3 Kung sida ay ingbakay nak waya't asawa, mahalin sidang waya't asawa ra. Kung sida ay ingbakay nak di asaway, mahalin sidang kaibahan kag ida asawa. 4 Kung sa ida pagkaulipon, sida ay gingtaw-an it asawa it ida amo ag sinra ay nagkainggwa't mga anak, kag ida asawa ag mga anak ay para sa ida amo. Sida yang nak usa kag makakahalin.
5 “Ugaling kung wayaey sida't gustong maghalin dahil palangga nida kag ida amo, ida asawa ag ida mga anak, 6 dapat nak ray-on sida it ida amo sa mga husgado. Masunor, inunot sida sa pwertahan o sa hamba it ida bayay ag atusukon it ida amo kag ida talinga. Kada sida ay maserbisyo sa ida amo habang sida ay buhi.
7 “Kung kag anak nak kabade ay ingbaligya it ida tatay bilang ulipon, indiey kali makahalin tuyar sa mga ulipon nak kayake. 8 Pero kung sida ay ging-asawa it ida amo ag wayaey nasasadyahe kag ida amo sa ida, dapat kali ay ipatubos sa ida pamilya. Dahil waya't karapatan kag ida amo nak ibaligya sida sa ibang lahi, kumo kag amo mismo kag nagtalikor sa ida. 9 Kung kag kabade ay ingbakay bilang asawa para sa anak it amo, dapat ay ita-o sa ida kag pribilehiyo bilang usang matuor nak anak.
10 “Kung kaling anak nak kayake ay mag-asawa ray it iba, kaling ida unang asawa ay indi dapat pabad-an sa pagkaon, pagyamit ag iba pang mga bagay nak karapatan it usang asawa. 11 Kung kaling tatlong obligasyon ay indi nida gituparon, kag kabade ay puyding maghalin nak indiey dapat pangtubuson.”
Kag mga Kasuguan Tungor sa Pagpangmatay ag Pagpanghapros
12 “Sin-o man kag magpanghapros ag magpangmatay sa ida isigkatawo ay dapat nak mamatay ra. 13 Ugaling, kung waya nida gihungra o waya giplanuha kaling pagpangmatay, pero gingtugutan it Dios nak kali ay matabo, kaling nakamatay ay puyding magrayagan ag ruto magtago anay sa lugar nak itudlo sa inro it Dios bilang rayaganan it mga nakakasala.*21:13 Tong huli ingtudlo it Dios sa mga Israelinhon kag tatlong banwa nak puyde ninrang maging istaran pramas waya it mauno sa inra pag inggwa it natabo nak waya ninra gipaplanuha. (Basaha sa Bil. 35:6,11-15; Deu. 4:41-43 ag Jos. 20:7-9.) 14 Pero kung kag pagmatay ay inghungor, aber sa altar pa sida magrayagan ay arakpon gihapon sida ag amatyon.
15 “Sin-o man kag maglaban sa ida tatay o nanay parayan sa ida kusog ay dapat mamatay.
16 “Sin-o man kag magbaoy it pilit sa ida isigkatawo ay dapat sidang rakpon ag matyon, aber ingbaligyaey nida kato o hina pa sa ida.
17 “Sin-o man kag magsumpa sa ida tatay o nanay ay dapat mamatay.
18-19 “Sin-o man kag magpangsuntok o maggamit it bato sa inra pag-away ay indi dapat parusahan kung kag ingsuntok o inggamitan it bato ay waya namatay kundi naulian. Dapat nak ipakita nak sida ay naulian parayan sa pagliwas nida it bayay nak nakabakulo. Ugaling kung marugay sida nak naghigra, sida ay dapat nak riparahon it katong nakasuntok o nakabunggo, ag abadaran pa kag atraso sa panahon nak waya kali nakatrabaho.
20 “Kung ingbakoy it amo kag ida ulipong kayake o kabade, ag kali ay namatay sa nak raan, ay dapat nak parusahan sida. 21 Ugaling kung kag ulipon ay waya namatay, kundi pagkalipas it usa o ruhang adlaw sida ay naulian, kaling amo ay indi giparusahan dahil ida propriyedad katong ulipon.
22 “Kung nag-away kag ruhang kayake ag sinra ay nakabangga it sabak, ag kaling sabak ay naagasan pero waya namatay, dapat nak katong kayake nak nakabangga sa ida ay apabadaron kumporme sa ahagaron sa ida it asawa it katong kabade, ag kumporme sa piyansa it husgado. 23 Pero kung namatay sida, dapat nak parusahan katong nakabangga sa ida. Kag kabadaran ay kabuhi sa kabuhi, 24 mata sa mata, ngisi sa ngisi, damot sa damot, siki sa siki,†21:24 Basaha ra sa Lev. 24:20; Deu. 19:21 ag Mat. 5:38. 25 paso sa paso, ugar sa ugar, ag yabhag sa yabhag.
26 “Kung inghapros it amo kag ida ulipon nak kayake o kabade ag kali ay nabulag, kaling ulipon ay dapat yangey nak pabad-an nak makahalin bilang kabadaran sa ida mata. 27 Imaw ra kung kag ida ulipon ay nabingawan, dapat yangey nak ida kali pabad-an nak makahalin bilang kabadaran sa ida ngisi.
Kag mga Kasuguan Tungor sa Salabtanon it Tag-iya
28 “Kung kag baka ay nagpanungki it tawo nak kayake o kabade, ag kaling tawo ay namatay, dapat kag baka ay abungguon hastang mamatay, ag kag ida karne ay indi puyding kaunon. Pero kag tag-iya ay wayaey it salabtanon.
29 “Ugaling kung kaling baka ay dating nagpapanungkiey, ag aber kag tag-iya ay naabisuhaney, pero waya gihapon sa ida buot nak ikulong, ag kali ay nakamatay ray it kayake o kabade, kag tag-iya ay dapat nak mamatay ra pagkatapos it matay sa baka. 30 Ugaling kung sida ay apabadaron yangey para rutong kabuhi, puyde nidang tubuson kag ida kabuhi kumporme sa halagang asukton sa ida, ag indiey sida gimatyon. 31 Imaw ra kag ahimuon bilang basihan para sa tag-iya, kung anak nak kayake o kabade kag ingsungki it ida alagang baka ag namatay. 32 Kung ulipon nak kayake o kabade kag ingsungki it baka ag namatay, kag tag-iya it baka ay dapat nak magbadar rutong amo it ulipon it treyntang bilog nak pilak, ag kag baka ay dapat nak bungguon hastang mamatay.
33-34 “Kung inggwa't tawong nagbaoy it takyob sa buho o bal-ong, o nagkutkot it buho o bal-ong ag waya kali nida gitabuni, tapos inggwa't nahuyog ruto nak baka o asno, kag nahuyog nak hadop ay dapat nak badaran it tag-iya it bal-ong. Ag katong nahuyog nak hadop ay iday.
35 “Kung kag baka ay nakapanungki it baka it ibang tawo ag kali ay namatay, dapat nak ibaligya ninra kag buhing baka ag inra apartihon kag binta. Ag maparti ra sinra sa karne it katong bakang namatay.
36 “Ugaling kung kaling baka ay dating nagpapanungkiey, ag waya gihapon gikulunga it tag-iya, sida ay dapat nak magbadar it baka sa tag-iya it namatayan. Ag kaling namatay nak hadop ay iday.”
*21:13 21:13 Tong huli ingtudlo it Dios sa mga Israelinhon kag tatlong banwa nak puyde ninrang maging istaran pramas waya it mauno sa inra pag inggwa it natabo nak waya ninra gipaplanuha. (Basaha sa Bil. 35:6,11-15; Deu. 4:41-43 ag Jos. 20:7-9.)
†21:24 21:24 Basaha ra sa Lev. 24:20; Deu. 19:21 ag Mat. 5:38.