37
SI JOSE AG IDA MGA MAGUYÁNG
1 It kato ay nag-istar sina Jacob, nak ingtatawag rang Israel, mayungot sa banwa it Hebron sa Canaan nak imaw kag dating ingtineran it ida tatay nak si Isaac. 2 Imaw kali kag istorya tungor sa pamilya ni Jacob.
It katong kag ida anak nak si Jose ay disi-syete anyosey, sida ay nagbabantay it mga karnero ag mga kambing it ida tatay. Kaibahan nida kag ida mga maguyáng nak anak nina Bilha ag Zilpa nak ibang mga asawa it ida tatay. Ayam nida kag mayain nak inghihimo it ida mga maguyáng ag sida ay nag-uuma sa inra tatay.
3 Si Jose kag pinaka-palanggang anak ni Israel sa tanang ida mga anak, dahil sida ay naging anak ni Israel sa ida kaguyangon. Ngani, gingpatahian nida si Jose it maganda ag mahabang baro nak mahaba ra it butkon. 4 It katong nakita it ida mga maguyáng nak sa inrang magmanghor si Jose kag ingpapaka-palabi it inra tatay, nahangit sinra sa ida ag permi sidang ingbibisayahan ninra it mayain.
5 Usang gab-i, nagpananamgo si Jose ag tong gingsiling nida kaling ida pananamgo sa ida mga maguyáng, lalong nagpakarako kag inra kahangit sa ida. 6 Siling ni Jose sa inra, “Panimati-i ninro kaling ako isiling tungor sa ako ingpananamgo. 7 Habang hagto kuno kita sa bukir nak nagbubugkos it ato mga inanihan nak trigo, katong ako kuno binugkos ay nagtinrog ag nakita ra nako nak gingpalibutan kuno kali it inro mga binugkos nak trigo ag sinra ay masigsuong sa ako binugkos.”
8 Siling sa ida it ida mga maguyáng, “Ni-o, ikaw kag mahari sa amo?” Lalo nak nagpakarako kag inra kahangit sa ida dahil sa ida pananamgo ag sa ida ingbisaya.
9 Nagpananamgo ray liwat sida ag kali ay ingsiling ray nida sa ida mga maguyáng. Siling nida, “Panimati-i ray ninro kaling ako isiling sa inro. Ako ay nagpananamgo ray, kag adlaw kuno, pati kag buyan ag onseng bituon ay nagsusuong sa ako.”
10 Pero it katong ida kali ingsiling sa ida tatay ag sa ida mga maguyáng, sida ay ingsaway it ida tatay sa pagsiling, “Ni-o kaling imo pananamgo? Asi, masinuong baga kami it imo nanay ag mga maguyáng sa imo atubangan?” 11 Ag nahili sa ida katong ida mga maguyáng pero katong ingbisaya ni Jose sa ida tatay ay natanom sa ida isip.
Kag Pagbaligya it mga Maguyáng ni Jose sa Ida ag Pagraya sa Ehipto
12 Usang adlaw, katong mga maguyáng ni Jose ay nagpagto sa bukir it Siquem agor mag-agsam it inra mga karnero ag kambing. 13 Ag nagsiling si Israel kang Jose, “Maley anay nak apapagtuon ka nako ruto sa imo mga maguyáng nak nag-aagsam sa Siquem.”
Nagsabat si Jose, “Oho, Tay.”
14 Ag nagsiling ray kag ida tatay, “Pagtoy. Muyati ruto kung maado kag kamutangan it imo mga maguyáng, pati ra katong ato mga kahadupan, ag pagbalik nimo rili ay uma-e ako.” Kada halin sa patag it Hebron sida'y nagbaktas papagto sa Siquem.
15 Pag-abot nida sa Siquem ay wayaey ruto kag ida mga maguyáng. Pero inggwa't usang tawo nak nakakita kang Jose nak nagpapanglingat-lingat ag kali ay nagpangutana sa ida, “Asi, si-o kag imo ginghahanap?”
16 Nagsabat ni Jose, “Ka ako mga maguyáng. Ayam baga nimo kung hariin sinra giagsam it amo mga karnero ag kambing?”
17 Nagsiling katong tawo, “Naghaliney sinra rili ag narunggan nako katong inra ingsiling nak sinra kuno ay mapagto sa Dotan.” Nagyanat ngasing si Jose sa ida mga maguyáng ag sinra ay ida nakita ruto sa lugar it Dotan.
18 Habang mayado pa sida ay naantawey sida it ida mga maguyáng. Ag habang sida ay nagpapayungot ay inra ingplanuhan nak amatyon sida. 19 Nagbisaya sinra sa usa'g-usa, “Haley kaling perming pananamgo! 20 Maley, amatyon nato sida, ag pagkatapos ay ato ihuyog sa usang bal-ong. Ag ato isiling nak sida ay ingsiba it usang ilahas nak hadop. Ag ato amuyatan kung matutupar matuor katong ida mga pananamgo.”
21 Pero tong marunggan kali ni Ruben nak pinaka-panganay ninra, sida ay nagbisaya, “Indi nato sida gimatyon.” Imaw kali kag ida gingsiling pramas mapigahan kag ida mga manghor.
22 Siling pa ni Ruben sa inra, “Badaey sida gimatya! Ihuyog yangey nato sida sa usang bal-ong nak uga rili sa kabukiran.” Kali kag gingsiling ni Ruben agor sa huli ay malilibre nida si Jose sa inra plano nak pagmatay agor makabalik sida sa inra tatay.
23 Pag-abot ni Jose ruto sa ida mga maguyáng ay inra ingpigong ag inra ing-uba katong ida maganda ag mahabang baro. 24 Pagkatapos ay ingraya sida sa usang bal-ong nak waya't tubi ag inra inghuyog.
25 Pagkatapos, sinra ay nag-ingkor ag nagkaoney. Sa pag-antaw ninra sa mayado ay nakita ninra kag paabutong grupo it mga Ismaelinhon nak sunor-sunor nak nakasakay sa inra mga kamelyo halin sa lugar it Gilead. Kag karga it inra mga kamelyo ay mga himuong buyong, mga panamda, pabangyo ag mga insenso nak aray-on sa bansa it Ehipto. 26 Pagkakita sa inra ni Juda, nagbisaya kali sa ida mga hali. Siling ni Juda, “Ni-o kag ato mapapakamos kung ato amatyon kaling ato manghor ag itago kag ida yawas? 27 Maado pa siguro ay ibaligya yangey nato sida sa mga Ismaelinhon agor buko sa ato damot sida mamamatay, dahil ato ra sida manghor ag ato ra sida karugo.” Ag nagsugot katong ida mga hali.
28 Pagrayan it kinang mga negosyante nak mga Ismaelinhon halin sa lahi ni Midian, ay inra ingpagtuan si Jose rutong bal-ong kung hariin ninra inghuyog sida ag inra ingbatak. Masunor ay inra ingbaligya si Jose sa mga Ismaelinhon sa balor nak beynteng (20) bilog nak pilak. Ag sida ay ingrayay papagto sa Ehipto.
29 Pagkatapos nak natabo kali, kumo si Ruben ay waya ruto, sa ida pagbalik, sida ay nagsil-ip rutong bal-ong pero wayaey ruto si Jose. Sa nak raan inggisi nida kag ida baro bilang pagpakita it ida pagkalibog, 30 ag nagbalik sa ida mga manghor. Siling nida, “Wayaey ruto si Jose! Mauno yangey ako?”
31 Naghinuon ngasing sinra ag ingbaoy ninra katong ing-uba ninra nak baro kang Jose ag nag-ihaw sinra it usang kambing, bag-o gingpahiran katong baro ni Jose it rugo. 32 Ag inra gingraya katong baro nak di rugo ag ingpakita sa inra tatay. Siling ninra, “Nakita namo kali! Muyati baga kung imaw kali kag baro it imo anak o buko.”
33 Nakilaya ni Jacob katong baro ag sida'y napasiling, “Sa ako anak kali! Sida ay nasiba it ilahas nak hadop! Siguradong ginggumok it kato kag yawas ni Jose.”
34 Sa kalisor ni Jacob, kumporme sa inra sulunranon sa pagpangalisor sa inra minatay, ay ida inggisi kag ida baro ag nag-apli sida it kustal. Ing-abot it maramong adlaw kag ida pagpangalisor. 35 Inglibang sida it tanan nidang kaanakan, pero ingbaliwaya nida kali. Kag siling nida, “Bad-ey ninro ako iglibanga! Mapangalisor ako hastang bawion it Dios kag ako kabuhi ag magkita ray kami it ako anak.” Ag padayon kag ida pagtibaw.
36 Habang nagpapangalisor si Jacob sa Canaan, si Jose ay nakaabotey ruto sa Ehipto ag sida ay ingbaligya ray it mga Ismaelinhon kang Potipar nak imaw kag pinaka-pinuno it mga gwardya sa palasyo it Hari it Ehipto.