41
Kag Pagpahadag ni Jose sa Pananamgo ni Paraon
1 Naglipas kag ruhang tuig, ag si Paraon ay nagpananamgo ra. Sida kuno ay nagtitinrog sa habig it Suba it Nilo. 2 Sa ida pananamgo ay inggwa it gulping nagyuaw nak pitong mga mataba ag magandang baka nak nagtakas halin ruto sa suba, ag sinra kuno ay nagpanabsab ruto sa inggwa't mataas nak mga hilamunon. 3 Masunor ay inggwa ray kuno it gulping nagtakas halin sa suba nak pitong mga maniwang ag hilwakon it bituka nak mga baka. Nagtinrog kuno sinra sa tupar it mga naunang baka ruto sa habig it suba. 4 Ingkaon kuno it kinang mga maniwang ag hilwakon it bituka nak mga baka katong mga mataba ag magandang baka. Ag nakabati si Paraon.
5 Ag nagkatuyog ray sida ag nagpananamgo ray liwat. Inggwa kuno it usang puno it mais nak inggwa it pitong pusô ag kag bawat pasî it kali ay maragko ag matimgas. 6 Ag inggwa ray kuno it nagtubo nak pitong puno nak inggwa yang it tig-usang pusô ag kag pasî it kali ay maintik. Ag kali kuno ay nagpapangruyaw dahil sa mainit nak hangin halin sa disyerto sa subatan. 7 Kinang maragko ag matimgas nak pasî ay ingkaon kuno it katong mga maintik nak pasî. Nakabati si Paraon ag ida namalayan nak pananamgo yang yaki kato.
8 Ngani, pagkaaga, nalibog sida ag ida gingpatawag katong tanan nak mga manughula it pananamgo ag pati katong mga maayong tawo ruto sa Ehipto. Ing-uma sa inra ni Paraon kag ida pananamgo ugaling waya nak gador sa inra it nakapahadag it gustong bisayahon it ida pananamgo.
9 Ngasing, katong Punong Manugtahaw it inumon ni Paraon ay nagsiling sa ida, “Narumrumaney yaki nako nak ako ay nakasala. 10 Ako Halandong Paraon, it kag ikaw ay nahangit sa amo it katong Punong Panadero, ag kami ay imo gingpapriso sa prisuhan ruto sa bayay it pinuno it mga gwardya, 11 usang gab-i ay nagpananamgo kaming ruha. Kada pananamgo namo ay inggwa it gustong bisayahon. 12 Ruto ay inggwa kami it nakaibahan nak usang Hebreo nak dating suguon it tong pinuno it mga gwardya it palasyo. Amo ing-uma sa ida kag amo mga pananamgo ag ida gingpahadag sa amo kag mga gustong bisayahon it kato. 13 Kung ni-o kag ida gingsiling ay imaw kag natabo. Ako ay gingbalik nimo sa ako dating pwesto ag katong Panadero ay imo ingpapugutan.”
14 Pagkarungog it kali ni Paraon, ingpatawag nida si Jose ag rali-rali nak gingpabaoy sida sa prisuhan. Pagkatapos it panigar ni Jose ay nag-ilis ag nag-atubang sida kang Paraon.
15 Nagsiling si Paraon kang Jose, “Inggwa ako it pananamgo pero waya it nakakapahadag it gustong bisayahon it kali. Ako narunggan nak imo kuno natataw-an it kapahadagan kag mga pananamgo.”
16 Nagsabat si Jose kang Paraon, “Buko ako it nagtata-o it kapahadagan sa mga pananamgo kundi kag GINO-O.”
17 Ag gingsiling ni Paraon kang Jose, “Sa ako pananamgo ay nagtitinrog kuno ako sa habig it Suba it Nilo. 18 Inggwa kuno it gulping nagyuaw nak pitong mga mataba ag magandang baka nak nagtakas halin ruto sa suba, ag sinra kuno ay nagpanabsab ruto sa inggwa't mataas nak mga hilamunon. 19 Masunor ay inggwa ray kuno it pitong baka nak mga maniwang ag hilwakon it bituka nak gulping nagtakas halin sa suba. Waya pa nak gador ako it nakita nak tuyar it yain nak baka sa bug-os nak Ehipto. 20 Ingkaon kuno it kinang mga baka nak mga maniwang ag hilwakon kaling mga naunang pitong baka nak mga mataba. 21 Pero pagkakaon ninra ay pay waya gihapon sinra nahalata nak nakakaoney dahil hilwakon gihapon kag inra bituka nak tuyar sa dati. Ag ako ay nakabati.”
22 Nagpadayon si Paraon sa pagsiling, “Nakatuyugan ray ako ag nagpananamgo liwat nak inggwa kuno it usang puno it mais nak inggwa it pitong pusô ag kag bawat pasî it kali ay maragko ag matimgas. 23 Ag inggwa ray kuno it nagtubo nak pitong puno nak inggwa yang it tig-usang pusô nak kupos ag maintik kag pasî. Ag kali kuno ay nagpapangruyaw dahil sa mainit nak hangin halin sa disyerto sa subatan. 24 Kinang maragko ag matimgas nak pasî ay ingkaon kuno it katong mga maintik nak pasî. Pagkaaga ingpatawag nako kag mga manughula it pananamgo ag ingsiling sa inra pero waya it nakapahadag it gustong bisayahon it kali sa ako.”
25 Pagkatapos, nagsiling si Jose kang Paraon, “Kaling mga pananamgo nimo ay ausa yang it gustong bisayahon. Ako Halandong Paraon, ingpapahadag it Dios sa imo kung ni-o kag Ida ahimuon. 26 Ka gustong bisayahon it kaling pitong matabang baka ay pitong tuig, ag imaw ra kaling pitong maragko nak pusô. Usa yang kag gustong bisayahon it kaling ruhang pananamgo. 27 Katong masunor nak nagyuaw nak pitong maniwang ag hilwakon it bituka nak mga baka ay pitong tuig, ag imaw ra katong pitong pusô nak waya't mga unor ag nagpapangruyaw dahil sa mainit nak hangin. Kali ay pitong tuig nak tigkagutom.
28 “Ako Halandong Paraon, kumporme sa ako bisaya sa imo, gingpapakita it Dios sa imo kung ni-o kag Ida ahimuon. 29 Maabot kag pitong tuig nak talagang bugana sa bug-os nak bansa it Ehipto, 30-31 pero pagkatapos it kina ay magkakainggwa't masyarong tigkagutom sa sakop it pitong tuig kung riin kinang tanang kabuganaan ay malilimutan sa bug-os nak Ehipto. Waya't mabibilin pagrayan it kinang tigkagutom. 32 Ako Halandong Paraon, kinang pagpananamgo nimo liwat ay nagpapahadag nak kali ay ingpapamatuuran it Dios nak maabotey sa mayungot nak panahon.
33 “Kada, ako Halandong Paraon, sa ngasing pa yang ay piliey ikaw it usang mahipir ag maayam nak tawo ag ibutang sida bilang Pinunong Manugrumaya it bansa it Ehipto. 34 Papili-a ra sida, ako Halandong Paraon, it iba pang mga manugpasulit sa mga banwa ag ipabuhin kag ika-lima nak parti it mga panubas it Ehipto habang hina pa kag pitong tuig nak mabugana. 35 Ag para sa paabutong mabugana nak tuig katong ika-limang parti it inra tubas ay imo ipatipon ag ipahipir sa imo pangayan, ako Halandong Paraon, bilang pagkaon sa mga banwa sa paabuton nak tigkagutom. 36 Kinang uyas ay bilang pagtigana agor indi mawar-an kag bansa it pagkaon pag-abot it katong pitong tuig nak tigkagutom nak siguradong maabot sa bansa it Ehipto.”
Si Jose kag Naging Gobernador sa Ehipto
37 Nupay maado para kang Paraon kaling plano ni Jose ag imaw ra sa tanan nidang mga opisyales. 38 Kada nagsiling si Paraon sa ida mga opisyales, “Makakakita pa ara kita it tuyar nak tawo kung hariin asa ida kag Ispirito it Dios?”
39 Ag nagsiling ra si Paraon kang Jose, “Dahil sa imo ingpakita it Dios kaling tanan, wayaey it iba nak mas marako kag kaayaman ag maayo magpasulit tuyar sa imo. 40 Ikaw mismo kag marumaya sa ako palasyo ag kung ni-o kag imo isugo ay asunron it tanan nak sinakupan nako. Ako yang kag mas mataas sa imo dahil ako kag asa trono.” 41 Siling pa nida, “Ingtatalaga ka nako bilang gobernador sa bug-os nak bansa it Ehipto.”
42 Pagkatapos, inghukas ni Paraon katong ida singsing nak pangtimbre bilang hari ag ida ingsuksok sa kidamot ni Jose. Ida ra ingtaw-an ag ingpasuksok si Jose it mga mamahayong baro ag buyawan nak kulintas. 43 Ingpasakay ra sida sa pangruhang karwahe ni Paraon habang kag mga manugbandilyo it palasyo ay nauuna ag nagbabandilyo, “Magta-o kamo it pagrespeto sa Gobernador!” Tuna it kato, si Josey kag naging gobernador ni Paraon sa bug-os nak Ehipto.
44 Ag nagsiling pa si Paraon kang Jose, “Ako kag Paraon ag kali kag ako kasuguan. Kung inggwa't tawo nak indi magpamuhon sa imo ay indi makahimo it aber ni-o o makakapanaw it libre sa suyor it bansa't Ehipto.” 45 Ingpangayanan ra si Jose ni Paraon nak Zapenat-panea ag ingpaasawa sa ida si Asenat nak anak ni Potipera nak saserdote sa banwa it On, nak tong huli ay naging Heliopolis. Ag bilang gobernador naglibot sida sa bug-os nak bansa it Ehipto.
46 Treynta anyosey si Jose it katong nagtuna sida nak magserbe kang Paraon nak hari it Ehipto. Naghalin anay sida sa palasyo ag naglibot sa bug-os nak bansa it Ehipto. 47 Sa suyor it pitong tuig nak mabugana ay nag-ado kag pamunga it mga pananom. 48 Ingpatipon ni Jose kinang ika-limang parti it uyas sa suyor it pitong tuig nak nagkainggwa't buganang ani sa bansa it Ehipto. Ingpahipir ra nida sa bawat banwa kaling mga uyas halin sa mga bukir nak nakapalibot rahang lugar. 49 Nakapahipir si Jose it karurakong uyas nak halos mapanunubray sa inra tanang usunan. Tong huli ay wayaey ninra gipapasulita kato dahil sa subrang rakoey.
50 Bag-o nag-abot kag mga tuig it tigkagutom ay nagkainggwa si Jose it ruhang anak nak kayake kang Asenat, nak anak ni Potipera, nak saserdote sa banwa it On. 51 Ingpangayanan nida kag ida panganay nak Manase,*41:51 Sa bisayang Hebreo kag gustong bisayahon it pangayan nak “Manase” ay “Ingbuligan ako Nida nak makalimot.” dahil napasiling sida, “Ingbuligan ako it Dios nak malimtan nako kag tanang kahirapan nak ako narayanan, ag kag tanan ruto sa panimayay it ako tatay.” 52 Ag kag ida ingpangayan sa ida pangruhang anak ay Epraim,†41:52 Sa bisayang Hebreo kag gustong bisayahon it pangayan nak “Epraim” ay “mabinungahon” o “mainuswagon.” dahil napasiling sida, “Ingtugutan it Dios nak mag-uswag kag ako kabuhi rili sa lugar it maramong subida.”
53 Natapos kinang pitong tuig it kabuganaan sa Ehipto, 54 ag nagtunaey kag pitong tuig it tigkagutom kumporme sa ingsiling ni Jose. Inggwa it kagutuman sa ibang mga bansa sa palibot pero sa Ehipto ay inggwa it hinipir nak pagkaon. 55 Ag it kag nagtunaey kag tigkagutom sa Ehipto, kag mga tawo ay nagpanghinagar kang Paraon it makakaon. Kag sabat sa inra ni Paraon ay, “Pagto kamo kang Jose ag kung ni-o kag ida isugo sa inro ay tumana.”
56 It katong laganapey kag kagutuman sa bug-os nak Ehipto ay ingpaabrihan ni Jose kag tanan nak mga usunan it uyas, ag ingpabaligya sa mga Ehiptohanon dahil subrang tigkagutomey sa inra. 57 Ag nagpinagto ra kang Jose kag mga tawo halin sa ibang mga bansa sa palibot agor magbakay it pagkaon dahil abang masyaro ra kag tigkagutom sa inra.