14
Kag Plano it mga Punong Saserdote nak Pagrakop ag Pagmatay kang Hesus
(Mateo 26:1-5; Lukas 22:1-2; Juan 11:45-53)
1 Ruhang adlaw pa bag-o mag-abot kag Kapistahan it Pagkaluwas it mga lahi it Hudyo sa Ehipto*14:1a o “Pista it Pagligar,” nak sa bisayang Griyego ay “Paskwa.” (Basaha sa Exo. 12:1-13.) Kali ay usang adlaw yang nak imaw ra kag unang adlaw it Pista it Tinapay nak Waya't Pangpaalsa nak ingsiselibrar sa suyor it usang dominggo. (Basaha sa Exo. 12:21-27.) Basaha ra sa Glosaryo kag tungor sa “Pista it Pagkaluwas sa Ehipto.” ag kag Pista it Tinapay nak Waya't Pangpaalsa,†14:1b o “Pista it Tinapay nak Waya't Lebadora.” Kag inra pangpaalsa ay lebadora nak sa bisayang Inglis ay “yeast.” Sa suyor it usang dominggo waya sinra gikakaon it tinapay nak di lebadora dahil ingrurumrom ninra nak imaw kag inghuman it inra ginikanan tong adlaw nak maghalin sinra it rali-rali sa Ehipto. Waya ninra gikauna kali dahil para sa mga Hebreo kag lebadora ay simbulo it kayainan. (Basaha sa Exo. 12:14-20.) Basaha ra sa Glosaryo kag tungor sa “Pista it Tinapay nak Waya't Pangpaalsa.” kag mga Punong Saserdote ag mga Manunudlo it Kasuguan ay naghahanap it parayan agor inra maiparakop it patago si Hesus bag-o ipamatay. 2 Nagsiling sinra, “Indi kali nato gihumanon sa kasagsagan it Pista sabaling magkagulo kag mga tawo.”
Kag Pagbubo it Pabangyo kang Hesus
(Mateo 26:6-13; Juan 12:1-8)
3 Ngasing, myentras nagdadayon sina Hesus sa baryo it Betanya sa bayay nina Simon nak dati ay di kitong, usang beses habang nagkakaon sinra ruto, ay inggwa it usang kabading nagpayungot kang Hesus. Kaling kabade ay inggwa it rayang pabangyo sa usang susudlan nak human sa piling bato, nak kag tawag ay alabastro. Kaling pabangyo ay abang mahay dahil human sa purong nardo. Ida ingbuong kag liog it katong magandang susudlan ag ingbubo kaling pabangyo sa uyo ni Hesus.
4 Inggwa ruto it ibang mga tawo nak nahangit ag napasiling sa usa'g-usa, “Asing ida yang ing-uudakan kinang pabangyo? Kanugon! 5 Mababaligya pa tan-a kato sa balor nak subra pa sa sweldo it usang tawo sa suyor it usang tuig.‡14:5 Kali ay 300 denaryo sa inra kwarta. Maado pang ingbaligya yangey kato ag ingta-o kag binta sa mga pobre!” Ag ingbasoy ninra katong kabade.
6 Pero nagpatunga si Hesus ag nagsiling, “Pabad-e yang sida! Asing sida ay inro ingmamayain? Maado kaling ida inghuman sa Ako. 7 Kag mga pobre ay hina yang permi.§14:7 Basaha ra sa Deu. 15:11. Ag aber sauno gusto ninro sinrang buligan ay puyde. Pero Ako ay buko ninro perming kaibahan. 8 Ginghuman nida kag ida makakayanan. Habang waya pa ay inghanraey nida kag Ako yawas sa pagyubong. 9 Ag matuor kaling Ako ingsisiling sa inro. Aber hariin ibantala kag Maadong Balita sa bug-os nak kalibutan ay mauumir it sambit nak gador kag inghuman it kaling kabade bilang pagrumrom sa ida.”
Kag Pagtraidor ni Judas kang Hesus
(Mateo 26:14-16; Lukas 22:3-6)
10 Pagkatapos, si Judas Iscariote nak usa sa doseng disipulos ay nagpagto sa mga Punong Saserdote, agor magpresenta nak sida kag matraidor kang Hesus ag ita-o Sida sa inra. 11 Pagkarungog ninra it kali ay nasadyahan sinra, ag nagpromisa sinra nak ataw-an sida it kwarta. Kada tuna it kato, naghanapey si Judas it magandang tyempo nak maita-o si Hesus sa inra mga damot.
Kag Paghanra nina Hesus sa Sagradong Paninghapon
(Mateo 26:17-25; Lukas 22:7-23; Juan 13:21-30)
12 It katong unang adlaw it Pista it Tinapay nak Waya't Pangpaalsa, kung sauno inra ing-ihaw kag inughalar nak karnero bilang pagrumrom sa pagkaluwas sa Ehipto,*14:12 o “Pista it Pagligar,” nak sa bisayang Griyego ay “Paskwa.” (Basaha sa Exo. 12:1-13 ag Deu. 16:5-6.) Kali ay usang adlaw yang nak imaw ra kag unang adlaw it Pista it Tinapay nak Waya't Pangpaalsa nak ingsiselibrar sa suyor it usang dominggo. (Basaha sa Exo. 12:21-27.) nagpangutana kag Ida mga disipulos kang Hesus, “Hariin kag Imo gusto nak ihanra namo kag paninghapon para sa Pista it Pagkaluwas sa Ehipto?”
13 Gingsugo ni Hesus kag ruha sa Ida mga disipulos ag ingtugon it tuyar kali, “Pagto kamo sa syudad ag hagto ay inggwa kamo it masasapoy nak usang kayake nak nagpapas-an it gining. Sunor kamo sa ida, 14 ag sa bayay nak ida asuyuran ay masiling kamo sa tag-iya, ‘Ingpapapangutana it amo Maestro kung hariin kuno kag ginghanrang kwarto para sa pagkaon Nida sa paninghapon kaibahan kag Ida mga disipulos sa ngasing nak Pista?’ 15 Ag itudlo nida sa inro kag usang rakong kwarto sa ibabaw nak listoy. Hagto kamo mahikot it ato akaunon.”
16 Nagpanawey katong ruhang disipulos papagto sa syudad kung hariin nakita ngani ninra kag tanan kumporme sa ingsiling ni Hesus. Ag hagto sinra gihikot it paninghapon para sa Pista it Pagrumrom sa Pagkaluwas sa Ehipto.
17 Pagkagab-i, nagpagto ruto si Hesus kaibahan kag Ida doseng disipulos. 18 Ag habang sinra ay nagkakaon, nagsiling si Hesus sa inra, “Matuor kaling Ako ingsisiling sa inro. Usa sa inro nak kaibahan Nako rili nak nagkakaon sa lamesa ay matraidor sa Ako.”†14:18 Sal. 41:9.
19 Ag sinrang tanan ay nalisor, ag usa-usa sinra nak mansigpangutana kang Hesus, “Ako baga kato? Di baga buko?”
20 Siling ni Hesus, “Kag matraidor sa Ako ay usa sa inrong dose nak nagrurungan sa Ako sa pagsawsaw it tinapay sa mayukong. 21 Ako nak dati pa ay ingtatawagey nak Anak it Tawo, ay mataliwan kumporme sa nakasuyat sa Sagradong Kasuyatan. Pero kahahadlok kag matatabo sa tawong matraidor sa Ako! Maado pang wayaey sida natawo.”
Kag Sagradong Paninghapon
(Mateo 26:26-30; Lukas 22:14-20; 1 Corinto 11:23-26)
22 Habang nagkakaon pa sinra, nagbaoy si Hesus it tinapay, ag pagkatapos it pasalamat sa Dios, Ida kali ingbika-biká ag ingpasa sa Ida mga disipulos ag nagsiling, “Baoy kamo. Kali kag Ako yawas.”
23 Masunor, ingbaoy ra Nida kag kupa it inumon nak ubas, ag pagkatapos it pasalamat sa Dios ay Ida ra kali ingpasa sa inra. Ag sinra ay mansig-inom ruto.
24 Ag nagsiling Sida sa inra, “Kali kag Ako rugo nak imaw it pamatuor sa kasugtanan it Dios sa tawo, ag kali ay mabubuhos para sa maramong tawo.”‡14:24 Basaha ra sa Exo. 24:8; Isa. 53:12; Jer. 31:31 ag Zac. 9:11. 25 Nagbisaya pa si Hesus, “Matuor kaling Ako ingsisiling sa inro. Indiey nak gador Ako mag-inom liwat it kaling klase it inumon nak ubas hastang waya pa Ako nakainom it bag-ong klase it inumon ruto sa gingharian it Dios.”
26 Pagkatapos it kaling bisaya ni Hesus, nagkanta sinra it usang kantang pagdayaw sa Dios, ag nagpagto sa Baguntor it mga Olibo.
Kag mga Paunang Bisaya ni Hesus Tungor sa Pagbalibar ni Pedro
(Mateo 26:31-35; Lukas 22:31-34; Juan 13:36-38)
27 Habang sinra ay nagpapanaw, nagsiling si Hesus sa Ida mga disipulos, “Ako ay abadaan ag apabad-an ninrong tanan. Kali kag katuparan it nakasuyat sa Sagradong Kasuyatan nak nagsisiling,
“ ‘Amatyon Nako kag manug-alaga,
ag kag mga karnero ay mapangyasihas.’§14:27 Zac. 13:7.
28 “Pero pag banhawon Ako it Dios, mauna Ako sa inro ruto sa Galileya.”
29 Ag nagsiling si Pedro sa Ida, “Aber badaan Ka it tanan, ako ay indi magbada sa Imo.”
30 Gingsabat sida ni Hesus, “Matuor kaling Ako ingsisiling sa imo. Isag sa gab-i, bag-o magbayo kag manok it pangruhang beses, ay tatlong besesey nimo Akong ibalibar.”
31 Pero nagmatugas nak gador si Pedro sa pagsiling, “Aber ako ay mamatay nak kaibhanan Nimo, inding gador Ka nako gibalibar.” Ag imaw ra kag siling ninrang tanan.
Kag Pagpangamuyo ni Hesus sa Getsemane
(Mateo 26:36-46; Lukas 22:39-46)
32 Pagkatapos, nagpagto sina Hesus sa usang lugar nak ingtatawag nak Getsemane*14:32 Kag gustong bisayahon it “Getsemane” ay “pusaan” dahil inggwa rili it gilingan para sa olibo, agor mapuga kag duga nak lana it kali. ag nagsiling Sida sa Ida mga disipulos, “Dili yang anay kamo. Mapangamuyo Ako rutu-o.”
33 Ag Ida ingnunot sina Pedro, Santiago ag Juan, ag namasran ninra nak si Hesus ay nasusub-an nak gador ag pay nahihirapan kag Ida buot. 34 Ag nagsiling Sida sa inra, “Pay Ako'y mamamatay sa Ako rakong kalisor. Hali yang anay kamo ag maging listo ag magbantay kaibahan Nako.”
35 Medyo nagpayado-yado si Hesus sa inra ag ruto Sida ay nagyuhor it pasubsob, ag nagpangamuyo nak kung puyde ay indi yangey mag-abot sa Ida kag oras it pagpahirap. 36 Ag siling pa Nida, “Abba, Tatay, ayam Nako nak waya Ka't indi puyding himuon, kada kung puyde tan-a ay bay-a sa Ako kaling hirap nak Ako arayanan. Pero sa gihapon ay buko kag Ako kabubut-on it masusunor kundi kag Imo.”
37 Pagkatapos it Ida pangamuyo, nagbalik Sida ag naabutan Nidang nagkakatuyog kinang tatlong disipulos. Kada napasiling Sida kang Pedro, “Simon, indi baga kamo makatiis nak bati kanunot Nako miskin usang oras yang? 38 Maging mapagbantay kamo ag magpangamuyo agor indi kamo maraog it panulay. Matuor nak hanra kag ispirito pero kag yawas ay mayuda.”
39 Nagpayado-yado ray liwat si Hesus ag pareho gihapon kag Ida pagpangamuyo. 40 Pagkatapos, nagbalik ray Sida sa Ida mga disipulos ag naabutan Nida nak katuyog gihapon sinra, dahil waya ninra nakayani kag tungka. Ag indi ninra maayaman kung ni-o kag inra isabat sa Ida.
41 Sa Ida pangtatlong pagbalik sa inra ay nagsiling Sida, “Katuyog pa gihapon kamo? Ag sige pa kag inro paunug-unog? Tamaey kina! Orasey nak atraiduron Ako nak dati pa ay ingtatawagey nak Anak it Tawo, ag ita-o sa damot it mga makasal-anan. 42 Kitay! Tinrogey kamo! Haley kag matraidor sa Ako.”
KAG PAGTIIS IT MARAMONG HIRAP NI HESUS AG IDA KAMATAYON
Kag Pagrakop kang Hesus sa Getsemane
(Mateo 26:47-56; Lukas 22:47-53; Juan 18:3-11)
43 Ag sa nak raan myentras nagbibisaya pa yang si Hesus, nag-abot si Judas nak usa sa Ida doseng disipulos. Karamo kag ida kanunot nak di rayang talibong ag mga pamakoy. Ingparaya sinra it mga Punong Saserdote, mga Manunudlo it Kasuguan ag iba pang mga pinuno it mga Hudyo.
44 Bag-o pa sinra nakaabot ruto ay nataoy sa inra it traidor nak si Judas kag sinyas. Siling Nida sa inra, “Kag ako aharuan ay imaw nato it ingpali. Rakpa ninro, ag ray-on nak raan, ag bantayan it maado.”
45 Pag-abot ninra, nagdiretso si Judas kang Hesus ag nagsiling, “Maestro!” ag hinaruan nida kali. 46 Ag si Hesus ay pinigong ag rinakop it mga kanunot ni Judas.
47 Pero usa sa mga tawong rahagto kag naghugot it ida talibong ag inglabo kag suguon it Pinaka-mataas nak Saserdote, ag natagpas matuor kag talinga it kali.
48 Ag nagsiling si Hesus sa karamuan, “Ako baga ay tulisan? Asing ingraya pa ninro kag mga talibong ag pamakoy para rakpon Ako? 49 Adlaw-adlaw hagto yang Ako nagtutudlo sa Templo ag waya ninro Ako girakpa ruto. Pero natabo kaling tanan agor matupar kag ingsiling sa Sagradong Kasuyatan.” 50 Ag nagpangliklikan kag mga disipulos ag binadaan Sida.
51 Ag usang binata kag nagsunor gihapon kang Hesus. Sida ay nakaalimungmong yang. Arakpon ra tan-a Sida, 52 pero sida ay nagrayagan. Ag nahawiran ninra kag ida alimungmong, kada sida ay naubahan.
Kag Pagbistigar kang Hesus it Konseho it mga Hudyo
(Mateo 26:59-66; Lukas 22:54-55,63-71)
53 Ingraya si Hesus it mga nagrakop sa Ida sa palasyo it Pinaka-mataas nak Saserdote. Kag mga Punong Saserdote, mga Manunudlo it Kasuguan ag mga pinuno it mga Hudyo ay nagtiniponey ruto. 54 Nagsunor si Pedro kana Hesus, ugaling sa mayado-yado sida hastang makasuyor sida sa plasa sa tunga it palasyo it Pinaka-mataas nak Saserdote. Ag hagto sida giingkor kanunot kag mga gwardya nak nagpapainit sa tupar it pugon nak di uling.
55 Ngasing, kag mga Punong Saserdote ag kag ibang mga Konsehal ay naghahanap it dahilan agor maiakusar kang Hesus para ipamatay Sida. Pero waya sinra it nakita, 56 dahil aber maramo kag nagtitestigo it buko matuor laban kang Hesus, ay indi gihapon magpareho kag inra mga gingsisiling.
57 Ag inggwa it ibang mga nag-atubang ag nagtestigo it sala laban sa Ida nak nagsiling, 58 “Narunggan namo kag Ida ingsiling nak agub-on kuno Nida kaling ato Templo nak inghuman it amo mga damot, ag sa suyor kuno it tatlong adlaw ay Ida ray apatinrugon kag Templo nak buko human it tawo.” 59 Pero, waya gihapon gipapareho kag inra mga ingtitestigo.
60 Nagtinrog kag Pinaka-mataas nak Saserdote sa tunga it tanan ag nagpangutana kang Hesus, “Waya baga Ikaw it masasabat raha sa inra ing-aakusar sa Imo?” 61 Pero naghipos yang gihapon si Hesus ag waya Sida gisabat.†14:61 Basaha ra sa Isa. 53:7.
Kada, gingpangutana ray Sida liwat it Pinaka-mataas nak Saserdote, “Ikaw baga kag ingpromisang Kristo nak Anak it Dalayawon nak Dios?”
62 Ag nagsiling si Hesus, “Oho, Ako ngani. Ag Ako nak dati pa ay ingtatawagey nak Anak it Tawo, ay makikita ninro nak nakaingkor sa bandang tu-o it Dios nak Makagagahom. Ag sa Ako pagbalik, makikita ra ninro Ako nak nagpipilhig sa mga rampog.”
63 Pagkarungog it kali it Pinaka-mataas nak Saserdote, inggisi nida kag ida baro sa ida kahangit ag napasiling, “Bukoey nato kinahangyan kag iba pang testigo. 64 Narungganey ra ninro kag Ida pagpasipala sa Dios! Ni-o kag inro masisiling?”‡14:64 Basaha sa Lev. 24:16.
Ag inghusgaran ninrang tanan si Hesus it kamatayon. 65 Ag ingruy-an Sida it iba bag-o ingtabunan kag Ida uda ag Sida ay ingsuntok ag ingtampudong habang nagsisiling sa Ida, “Hala baga, pitlu-a kung si-o kag nagtampudong sa Imo?” Pagkatapos, gingta-o Sida sa mga gwardya ag inra ra Sida pinanampudong.
Kag Pagbalibar ni Pedro kang Hesus
(Mateo 26:69-75; Lukas 22:54-62; Juan 18:15-18,25-27)
66 Myentras ginghihimo ninra kali kang Hesus ay asa ubos pa gihapon it plasa si Pedro. Inggwa't nagpagto nak usang kabulig nak kabade it Pinaka-mataas nak Saserdote. 67 Pagkakita nida kang Pedro nak nagpapainit ruto ay ingmuyatan nida kali it maado ag nagsiling,
“Buko baga ikaw ay usa sa mga kaibahan ni Hesus nak taga-Nazaret?”
68 Pero nagbalibar si Pedro, “Ilam, waya nako naaayami o naintyendihe kung ni-o kinang imo gingbibisaya.” Sa nak raan, naglikaw sida papagto sa rayanan pasuyor it palasyo. Imaw kato nak nagbayo kag manok.
69 Nakita ray sida it katong kabulig ag nagsiling ray kali sa mga tawo ruto nak, “Kaling tawo ay usa sa inra.”
70 Pero nagbalibar liwat si Pedro.
Marugay-rugay ray ingsilinggan sida it mga tawo ruto, “Talagang usa ka sa inra, taga-Galileya ikaw e.”
71 Nagsabat si Pedro, “Sumpa man, mamatay man ako, talagang buko nako kilaya kinang tawo nak inro ingsisiling!”
72 Ag imaw ngani nak nagbayo kag manok it pangruhang beses. Ag narumruman ni Pedro kag pagbisaya sa ida ni Hesus nak, “Bag-o magbayo kag manok it pangruhang beses ay tatlong besesey nimo Akong ibalibar.” Ag waya nida napigahe kag ida sarili ag pumakatibaw sida.
*14:1 14:1a o “Pista it Pagligar,” nak sa bisayang Griyego ay “Paskwa.” (Basaha sa Exo. 12:1-13.) Kali ay usang adlaw yang nak imaw ra kag unang adlaw it Pista it Tinapay nak Waya't Pangpaalsa nak ingsiselibrar sa suyor it usang dominggo. (Basaha sa Exo. 12:21-27.) Basaha ra sa Glosaryo kag tungor sa “Pista it Pagkaluwas sa Ehipto.”
†14:1 14:1b o “Pista it Tinapay nak Waya't Lebadora.” Kag inra pangpaalsa ay lebadora nak sa bisayang Inglis ay “yeast.” Sa suyor it usang dominggo waya sinra gikakaon it tinapay nak di lebadora dahil ingrurumrom ninra nak imaw kag inghuman it inra ginikanan tong adlaw nak maghalin sinra it rali-rali sa Ehipto. Waya ninra gikauna kali dahil para sa mga Hebreo kag lebadora ay simbulo it kayainan. (Basaha sa Exo. 12:14-20.) Basaha ra sa Glosaryo kag tungor sa “Pista it Tinapay nak Waya't Pangpaalsa.”
‡14:5 14:5 Kali ay 300 denaryo sa inra kwarta.
§14:7 14:7 Basaha ra sa Deu. 15:11.
*14:12 14:12 o “Pista it Pagligar,” nak sa bisayang Griyego ay “Paskwa.” (Basaha sa Exo. 12:1-13 ag Deu. 16:5-6.) Kali ay usang adlaw yang nak imaw ra kag unang adlaw it Pista it Tinapay nak Waya't Pangpaalsa nak ingsiselibrar sa suyor it usang dominggo. (Basaha sa Exo. 12:21-27.)
†14:18 14:18 Sal. 41:9.
‡14:24 14:24 Basaha ra sa Exo. 24:8; Isa. 53:12; Jer. 31:31 ag Zac. 9:11.
§14:27 14:27 Zac. 13:7.
*14:32 14:32 Kag gustong bisayahon it “Getsemane” ay “pusaan” dahil inggwa rili it gilingan para sa olibo, agor mapuga kag duga nak lana it kali.
†14:61 14:61 Basaha ra sa Isa. 53:7.
‡14:64 14:64 Basaha sa Lev. 24:16.