13
Ɓa hueekaa o Baanabaasi là a Soole á tonkaa
Ho Ãntiosi kèrètĩ́ɛwa kuure yi á ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà lè ɓa nì-kàránlowà hĩ́a wi yi. Ɓa lé o Baanabaasi là a Soole, là a Simiɔn na ɓa wee ve làa Nì-bírí, là a Sirɛɛna nìi Lisiyuusi, là a Manaɲɛɛ na páanía dɔ̃n là a bɛ́ɛ *Heroode.*O Heroode na ɓa wee bío bìo hen lé o Heroode Ãntipaasi na wi ho Kalilee ɲúhṹ yi. Wizonle ɓúi, ká ɓa wee ɓùaaní a Ɲúhṹso, á lù mí ɲiní, á le Dónbeenì Hácírí bía nɔn ɓa yi: «Mi lén o Baanabaasi là a Soole mí dòn à ɓa sá ho tonló na á ĩ von ɓa bìo yi.» Á bìo ɓa lù mí ɲiní à ɓa fìora vó, á ɓa bò mí níní ɓa wán à ɓa nɔn ho wɔ̃hṹ ɓa yi á ɓa wà.
Bìo ó o Baanabaasi là a Soole á le Dónbeenì Hácírí wã́a von kà síi, á ɓa wà van ho Selesii lóhó. Lé bĩ́n á ɓa zon ho won-beenì yi vannáa ho Siipere kɔ̃hṹ na wi mu ɲumu tĩ́ahṹ. Bìo ɓa vaá dɔ̃n ho Siipere kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Salamiina á ɓa wã́a wee bue le Dónbeenì bíonì ɓa *zúifùwa kàránló zĩní yi. Yìa kɛra bĩ́n làa ba á wee séení ɓa lé o Zãn Maaki. Ho kɔ̃hṹ ɓúenɓúen ɓa tò yi yòó ló, á vaá ɓó ho Pafoosi lóhó yi. Lé bĩ́n á ɓa fò mín là a zúifù nìi ɓúi na wee wé mu nín-símú na ɓa le Bara-Yeesu yi. O lá wee lá míten lòn ɲi-cúa fɛɛro. O hĩ́a wi ho kɔ̃hṹ mu ɲúhṹso na ɓa le Sɛɛziyuusi Poluusi cɔ̃́n. O nìi mu fù lée nùpue na hácírí wi. O wi ò o ɲí le Dónbeenì bíonì. Ó o von o Baanabaasi là a Soole le ɓa ɓuen mí cɔ̃́n. Ká a nín-símú ɓànso Elimaasi á yí wi à ho kɔ̃hṹ mu ɲúhṹso à tà a *Krista bìo ó o wi ò o hè ɓa. (Ɓa *Kɛrɛɛsisa wee ve o Bara-Yeesu mu làa Elimaasi.) Hón pã̀ahṹ so yi, ó o Soole na ɓa mún wee ve làa PooleBìo nɔn ó o Soole ɓa yèrèmáa wee ve là a Poole: Ɓa zúifùwa na bìo sã̀ ho Oroomu yi á yènnáa fù lé mu bìo ɲun ɲun. Ɓa zúifùmu yèni wee kɛń. Ká yìa bìo sã̀ ho Oroomu yi, à wón ɓa bĩní cé le ɓúi na yi. Ho Soole lé ɓa zúifùwa yèni. Ká ho Poole lé bìo ó o bìo sã̀ ho Oroomu yi. á le Dónbeenì Hácírí wã́a sú ó o fá mí yìo wo yi, 10 ò o bía: «Ũnɛ́n *Satãni za sabín-fũ̀aalo yɛ́n. Fo wee vĩ́iní ɓa nùpua. Mu bìo na se ɓúenɓúen fo wee firáa. O Ɲúhṹso sĩi bìo bṹn térénna, à ũnɛ́n wón wee báaráka làa bũ. Cén khí mu yi. 11 Àwa, wã́a loń mu. O Ɲúhṹso á à ɓóoní foǹ. Fo ò wé o muii, á à cãaka ká ũ máa mi le wii khoomu.» Mí lahó yi ó o Elimaasi yìo dɛ̀ɛnía coora, á wó mí tíbírí. Ó o wee hɛ́ɛ vĩ́ná, á wee cà yìa á à tè o níi yi ì lɛ́nnáa. 12 Bìo ho kɔ̃hṹ ɲúhṹso mɔn bìo wó, ó o tà dó mí sĩi o Krista yi. O Ɲúhṹso bìo na ó o wee ɲí á zon wo dà.
O Baanabaasi là a Poole van ho Ãntiosi
13 O Poole lè mí ninzàwa á zon ho won-beenì ho Pafoosi yi á van ho Pãnfilii kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Pɛɛze. Bìo ɓa vaá dɔ̃n bĩ́n, ó o Zãn Maaki día ɓa, ò o bĩnía van ho Zeruzalɛɛmu. 14 Ɓarɛ́n bán dĩ̀n ho Pɛɛze yi à ɓa lá ho won-beenì, á vaa dɔ̃n ho Pizidii kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Ãntiosi. Ho *Sabaa zoǹ, á ɓa zon ho kàránló zĩi yi á zoó kará. 15 Bìo ɓa kàránna ho làndá vũahṹ lè le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà vũahṹ vó, á ho kàránló zĩi ɲúhṹso le ɓa bío bìo kà na ɓa yi: «Wàn zàwa, hen ká bíonì wi mi cɔ̃́n á mi le mi ì hĩ̀í lè ɓa nùpua sĩa se mi wã́a dà à bío.»
16 Ó o Poole lií hĩ́nɔn yòó dĩ̀n ò o dá mí níi le ɓa wé tɛ́tɛ́, ò o bía: «Minɛ́n *Isirayɛɛlesa, lè minɛ́n na wee kɔ̃̀nbi le Dónbeenì ɓúenɓúen, mi ɲí bìo á ĩ ì bío: 17 O Isirayɛɛle nìpomu na kà ɓàn Dónbeenì lé dén hueekaa wàn ɓùaawa. Le wó á mu nìpomu na kà ɲina ho *Ezipite yi pã̀ahṹ na ɓa wi mu nì-hãmu yi bĩ́n. Bṹn mɔ́n á le léra ɓa bĩ́n lè mí pànká. 18 Le ɓuan ɓa hã mana tá henì yi á yú lòn lúlúio ɓúará-ɲun síi. 19 Ho Kanan kɔ̃hṹ yi á hã sìíwà bìo hèɲun nùpua á le ɓó ɲúhṹ, á fó táwá nɔn mí nìpomu yi, à hã bìo sĩ̀ ɓa yi. 20 Mu ɓúenɓúen wó á míana yú hã lúlúio khĩá-náa làa ɓúará-ɲun làa pírú síi.
«Bṹn mɔ́n á le Dónbeenì hueekaa ɓa ɓúi wàn ɓùaawa tĩ́ahṹ á wó lè ɓa ɲúnása, à bán wé fáa ɓa tũ̀iáwà. Á mu wó làa bṹn fɛ́ɛɛ á ɓueé ɓó a ɲi-cúa fɛɛro Samuwɛɛle pã̀ahṹ yi. 21 Bṹn mɔ́n á ɓa fìora a bɛ́ɛ le Dónbeenì cɔ̃́n á le nɔn o Kiisi za Sayuule ɓa yi. Wón na wee lé o Bɛ̃nzamɛɛ zĩ-ɲúhṹ yi. Á wón kɛra ɓa ɲúhṹ wán á dɔ̃n hã lúlúio ɓúará-ɲun. 22 Bìo le hĩ́a pã́ a Sayuule día á le nɔn o *Daviide ɓa yi á wó lè ɓa bɛ́ɛ. Wón Daviide so á le bía bìo kà dã́ní yi: ‹Ĩ sĩi nùpue á ĩ wã́a yú, o lé o Zesee za DaviideMi loń Samuwɛɛle nín-yání vũahṹ 13.14 wón lé yìa á à wé bìo ɓúenɓúen na á ĩ ì bío le o wé á à tií ɲii.› 23 O Daviide mɔ̀nmàníi nì-kéní ɓúi lé o Yeesu. Lé wón le Dónbeenì wó là a Isirayɛɛle nìpomu kã̀nílo, làa bìo á le hĩ́a dóráa mí ɲii le mí ì wé làa bũ. 24 Sã́ni ò o Yeesu ɓuen, à bṹn ó o Zãn buera nɔn o Isirayɛɛle nìpomu ɓúenɓúen yi le ɓa yèrèmá mi yilera lè mi wárá à ɓa bátízé ɓa. 25 Pã̀ahṹ na ó o Zãn mukãnì véró wà ɓueé dã, ó o wee bío: ‹Mi wee leéka le ĩ lée wée? Yìa mi wee lòoní wi mí dòn le ĩnɛ́n. Ɛ̀ɛ ká mi màhã́ loń, ɓànso wi ĩ mɔ́n lùa. Hàrí o nakãa tɛnló á ĩ pá yí koráa.›
26 «Wàn zàwa, minɛ́n na lé o *Abarahaamu mɔ̀nmànía làa bìa mi tĩ́ahṹ na wee kɔ̃̀nbi le Dónbeenì, lé warɛ́n á ho fenló bíonì na kà á buera nɔn yi. 27 Ho Zeruzalɛɛmusa lè mí ɲúnása á yí zũna a Yeesu bìo ɓàn ɲúhṹ á mún yí zũna ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà bíoní na wee kàrán ho *Sabaa wizooní lè mí dà-kéní kéní yi kúará. O Yeesu mu á ɓa síinía ɲúhṹ á tiíraráa ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà bíoní ɲii. 28 Bìo ɓa à dĩ̀n wán á à ɓúeráa wo á ɓa yí yú, á ɓa le o *Pilaate bío le ɓa ɓúe o. 29 Bìo á bìo ɓúenɓúen na le Dónbeenì bíonì vũahṹ bía a Yeesu dã́ní yi á ɓa wó á mu ɲii tun á ɓa liinía wo ho *kùrùwá wán á lií nùuna. 30 Ká le Dónbeenì màhã́ vèenía wo. 31 Hã wizooní cɛ̀rɛ̀ɛ yi ó o Yeesu zéenía míten làa bìa na hĩ́a lɛ̀ɛnía wo ho Kalilee yi fúaa ho Zeruzalɛɛmu. Lé bán wã́a wó a sɛɛ́ràsa á wee bío o bìo à na a Isirayɛɛle nìpomu yi.
32 «Warɛ́n lé bìa wee bue le Dónbeenì bín-tente à na mia: Le Dónbeenì ɲii na le dó nɔn wàn ɓùaawa yi 33 á bìo ɲii sú. Le vèenía o Yeesu á tiíraráa mu ɲii bìo kà wán á nɔn warɛ́n na lé ɓa mɔ̀nmànía yi, làa bìo mu túararáa hã Lení vũahṹ lení bìo ɲun níi yi: ‹Fo lé ĩ Za. Ho zuia ɲii wán á ĩ lé mìn Maá›.§Mi loń Lení vũahṹ (Psaumes) 2.7 34 Le Dónbeenì hĩ́a bía mu le mí ì vèení a ó o máa bĩní máa hí. Bìo kà lé bìo le hĩ́a bía: ‹Ĩ ì dúɓua mia lè hã dúɓuaa na láayi wi. Hĩ̀a á ĩ dó ĩ ɲii nɔn o Daviide yi le ĩ na›.*Mi loń Ezayii vũahṹ 55.3 35 Lé bṹn nɔn ó o pá wíokaa bía mu le Dónbeenì bíonì vũahṹ lahó ɓúi yi: ‹Fo máa día á yìa bìo sã̀ foǹ máa soo le búure yi›.Mi loń Lení vũahṹ (Psaumes) 16.10 36 O Daviide pã̀ahṹ, ó o hĩ́a tà sá ho tonló na le Dónbeenì le o sá. Bṹn mɔ́n ó o húrun á ɓa nùuna a ɓàn ɓùaawa nìsã́ní ó o soora. 37 Ká yìa le Dónbeenì vèenía wón yí soora.
38-39 «Wàn zàwa, mi ko mi zũń mu le lé o Yeesu bìo yi á mu bè-kora sɛ́ndíaró bìo á bueraráa nɔn mia. Orɛ́n lé yìa á nùpue lée nùpue dó mí sĩi yi, ó o ò fen mí bè-kora ɓúenɓúen yi, bìo ó o *Mɔyiize làndá lá yí dà máa fení mia yi. 40 Á mi cén pa miten bìo, à bìo ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà bía à yí yí mia, mu bía kà síi: 41 ‹Minɛ́n khònlowà, mi loń. Mi bìo á à vĩ̀níka mia. Mi ì hí á à lé bĩ́n. Bìo mi yìo wi lua, á ĩ ì wé yéréké bìo ɓúi na ɓa bía bìo nɔn mia, á mi máa dé mi sĩa mu yi.›Mi loń Habakuuki vũahṹ 1.5»
42 Bìo ó o bía bṹn vó, ó orɛ́n là a Baanabaasi ló ɓa *zúifùwa kàránló zĩi yi. Á bìa wi bĩ́n fìora ɓa le ɓa bĩní ɓuen ho *Sabaa wizonle na sã̀ yi, à wíoka ɓuee bío mu bìo dà-kéní mu dã́ní yi. 43 Ho kúeemínwánló mɔ́ndɛ́n á ɓa zúifùwa cɛ̀rɛ̀ɛ, lè ɓa nì-vio na yèrèmáa zon ɓa yi, á tà bò a Poole là a Baanabaasi yi. Á bán wee bío làa ba ká ɓa à hení ɓa sĩa à ɓa ca tĩn le Dónbeenì sãamu yi.
44 Ho Sabaa na sã̀ zoǹ, lée cĩ́inú ká, ká ho lóhó nùpua ɓúenɓúen á lá à lé è vé, á ɓueé ɲí a Ɲúhṹso bíonì. 45 Bìo ɓa zúifùwa mɔn ɓa zã̀amáa, á le yandee sú ɓa, á ɓa wee kán o Poole ká ɓa à là a. 46 Ó o Poole là a Baanabaasi wã́a wee bío bìo kà làa ba ká ɓa poní sɛ́ra: «Le Dónbeenì bíonì á lá ko à le bue na minɛ́n yi vé. Ká bìo mi pã́ le, á wee leéka le mi yí ko lè le mukãnì binbirì na máa vé, à wa wã́a a yèrèmá à va bìa yínɔń ɓa zúifùwa cɔ̃́n. 47 Bìo kà lé bìo le Dónbeenì bía nɔn wɛn: ‹Ĩ bàrá fo á wó lè hã kãna ɓúenɓúen nìpomu khoomu, bèra a na à ũ bue ho fenló bìo ho dĩ́míɲá kùaráa ɓúenɓúen yi.›» 48 Bìo á bìa yínɔń ɓa zúifùwa ɲá hɔ̃́n bíoní so, á ɓa wee zã̀maka ká ɓa à khòoní a Ɲúhṹso bíonì. Bìa ɓúenɓúen na bìo sã̀ le mukãnì binbirì na máa vé yi, á tà nɔn míten.
49 O Ɲúhṹso bíonì wee bɛn fè ho kɔ̃hṹ ɓúenɓúen nìpomu. 50 Ká ɓa zúifùwa màhã́ hĩ́nɔn sũ̀na ɓa hã́awa na níní se na wee kɔ̃̀nbi le Dónbeenì, lè ho lóhó ya-díwá, á wó le ɲii dà-kéní làa ba, à ɓa wee beé o Poole là a Baanabaasi lò, á ɲɔn ɓa léra mín kɔ̃hṹ yi. 51 Á ɓa báawa nùwã ɲun mu púaara mí zení khṹnkhũnì á kúaa ɓa wán,§Mi loń Matiye vũahṹ 10.14 à ɓa wà van ho Ikoniyuumu lóhó. 52 Ɓa nì-kenínia á sĩa wan làa sòobɛ́ɛ, á sú lè le Dónbeenì Hácírí.

*13:1 O Heroode na ɓa wee bío bìo hen lé o Heroode Ãntipaasi na wi ho Kalilee ɲúhṹ yi.

13:9 Bìo nɔn ó o Soole ɓa yèrèmáa wee ve là a Poole: Ɓa zúifùwa na bìo sã̀ ho Oroomu yi á yènnáa fù lé mu bìo ɲun ɲun. Ɓa zúifùmu yèni wee kɛń. Ká yìa bìo sã̀ ho Oroomu yi, à wón ɓa bĩní cé le ɓúi na yi. Ho Soole lé ɓa zúifùwa yèni. Ká ho Poole lé bìo ó o bìo sã̀ ho Oroomu yi.

13:22 Mi loń Samuwɛɛle nín-yání vũahṹ 13.14

§13:33 Mi loń Lení vũahṹ (Psaumes) 2.7

*13:34 Mi loń Ezayii vũahṹ 55.3

13:35 Mi loń Lení vũahṹ (Psaumes) 16.10

13:41 Mi loń Habakuuki vũahṹ 1.5

§13:51 Mi loń Matiye vũahṹ 10.14