27
Paalɛ ahǐdté âkɛ á Roma
Áde bémáá atíi bán sésɔ̂l á stíma âkɛ á aloŋ á Italia, bêmbɛ̌ Paalɛ ne bad bé mbwɔg bémpēe á mekáá wɛ́ɛ mod a mbáá a sə́nze awě béchə́géʼáá bán Juliɔsɛ. Juliɔsɛ akamlánnáá echoŋ é sə́nze éche béchə́géʼáá bán “Echoŋ é sə́nze é Kaisɛɛ.” Sênsɔ́l stíma á dyad á Adramitium. Ene stíma emmǎd aboŋsɛn âkɛ á nkin mé edíb é nkwɛ̌ á mbwɔ́g e Esia. Dɔ́ɔ sébwɔ́gké ekɛ. Sêdé akɛ sênwálé Aristakusɛ. Aristakusɛ abédɛ́ɛ mod a mbwɔ́g a Masɛdonia, awě ambíd á dyad á Tɛsalonika. Nɛ́ɛ bǐn éʼsáŋgé, sêmpɛ̌ á dyad á Sidɔn. Juliɔsɛ amboón Paalɛ nlém. Antɛdé aá ákɛ ányîn baáb, bébɛ mɔ́ kéchéé éche átógnɛ́né. Sênhidé hɛ̂, sêbwɔ́gé ekɛ. Boŋ ngáne édíí bán epub é ngíne échómméʼáá sé áʼsō-te, sêmbamé epub, sébwɛ̄ bɛnbɛn ne mbwɔ́g e Saiprus pɛd eche epub énkêmbáá ngíne. Saiprus abédɛ́ɛ mbwɔ́g echě mendíb mênləŋnédté. Hɛ́ɛ sétɛ́dté nkin á pɛd e mbwɔ́g e Silisia ne mbwɔ́g e Pamfilia boŋ sêsɛ́l á edíb é nkwɛ̌-te sépǎg á dyad á Mira á mbwɔ́g e Lisia. Áwed mod ambáá a sə́nze annyín stíma eche ebídé á Alɛsandria etimeʼ á Italia dɔ́ɔ áhédé sé áwēd-te. Bootya hɛ̂, stíma ekɛɛ́né sé mwǎləŋləŋ eʼpun híin bɔ́-ʼɛ éʼtómeʼ sêdɛ̂hɔ́b bán sêpag á dyad á Sinidus. Ngáne édíí bán epub échómméʼáá sé áʼsō-te, sênkênhɛnlé akɛ áʼsō ene pɛd. Né-ɔɔ́ sêmbamé sépōŋ á pɛd e mbəŋ wɛ́ɛ epub éebudeʼaá atóm. Sêntóm á Kep Salmɔn sépɛ̄ á mbwɔ́g e Krɛt echě mendíb mélə́ŋnédé. Sêmbamé nkəg mé edíb měn ne měn, sêdɛ̂hɔ́b bán sêpag á hǒm áde béchəgɛɛ́ bán Sef Habɔs. Ádɛ̂ hǒm déechabnedɛɛ́ dyad á Lasi áyə̄l.
Sêndyɛɛ́ áwed bwâmbwam kə́ə́ŋ ényínnéd nɛ́n bán nzé sêkií áʼsō né dyam dé mbéb áhɛle ábɛnléd sé, áyə̄le ene póndé mwɛ̌ mêmmǎd apɛ á asóg, Epun é ngande e abɛ dé mendɛ mé Alagsɛn dé mbéb chɔ́-ʼɛ emmad atóm. Né-ɔɔ́, Paalɛ ambɛ bɔ́ elébé aá, 10 “Amúɛ̄, nnyíne nɛ́n mɛɛ́ bootya hɛ́n bɔɔb éhɛle ébɛ̄ɛ̄n syánē ebébtéd âkɛɛn échɛ́n ekɛ áʼsō. Nted mɛ́bēb bwâmbwam, stíma ebéb, nló ḿ bad-tɛ ńhɛle ńtóm.” 11 Boŋ ane mod a mbáá a sə́nze andúbé dásɔ̄ chǒm éche mod ambáá a stíma ne mod awě awóó stíma bénhɔ̄bpē, enkêndúbɛ́ɛ́ chǒm eche Paalɛ ánhɔ̄bpē. 12 Ádê abwɔ́g á hǒm áde stíma émbɛ̄ɛ̄ áhed, dénkêmbáá hǒm áde mod áhɛle ádyɛ̄ɛ̄ á póndé echě ekukud étómɛɛ́. Né-ɔɔ́, bad ábe bêndəŋ nɛ́n bán békag áʼsō béwanɛn bépɛ á dyad á Fonis bɔ́ɔ bêmbuú áte. Fonis abédɛ́ɛ hǒm áde bébannɛɛ́ stíma á mbwɔ́g e Krɛt áde ánɔneʼ á akuu ne á mbəŋ. Áhed-taá béhɛ́léʼáá-sɛ bédyɛ̄ á póndé e ahéb á ngíne.
Ekukud étáné Paalɛ bɔ́ á edíb é nkwɛ̌-te
13 Mwǎ epub awě abídé á mbəŋ ambootéd atóm. Dɔ́ɔ ábê bad békámtɛ́né bán béhɛle békɛ̄ɛ̄n ḿmab ntíi áʼsō. Né-ɔɔ́, bénhūd ekii éche bébwɔgnɛɛ́ stíma, boŋ bébamméʼ nkin mé edíb ḿ mbwɔ́g e Krɛt. 14 Boŋ béepedɛɛ́ ké akɛ boŋ epub é ngíne éche béchəgɛɛ́ bán “Epub é pɛd e akuu” ébídɛ́n ekukud á Krɛt ébootéd atóm ne ngíne. 15 Échê epub éntīnēd stíma. Nzii enkêmbáá âkɛ áʼsō wɛ́ɛ epub ébídɛɛ́. Né-ɔɔ́, sênsóg yə̌l awaned áte akɛɛn stíma áʼsō, sétɛ̄dē nɛ́n bán epub chə́chə́ ékɛɛneʼ chɔ́ pɛd eche édə́ə́ chɔ́ akɛɛn. 16 Áde sépóó á pɛd e mbəŋ e mwǎ dyad awě adé á mendíb-te awě béchəgɛɛ́ bán Kauda, sênkǔd mwǎ etə́l wɛ́ɛ epub éebudeʼaá atóm. Áhed dɔ́ɔ séwánné kə́ə́ŋ boŋ sénabpé bɔ̌lɛ ábe sédóléʼáá ámbīd eʼdii, âbɛl boŋ béesanlé áte. Sêdé amǎd abɛl nɛ̂ chǒm émāā sé á yə̌l. 17 Bêndǒl bɔ̌lɛ, bésɔ́léd bɔ́ á stíma-tê, bébīd-tɛ nkɔɔd á stíma sêwéd bɔ́ atád. Bébááʼáá nɛ́n bán béhɛle bétómɛ́n nló, béhún á nsíí-te á nkin mé edíb á aloŋ á Libia, né-ɔɔ́, bênsudéd abad* Doŋge á kálag déʼsó áwóó, ekii éche ébwogke stíma á mendíb-te. ásē áde ábɛle boŋ stíma ékag mehélé, bétɛ̄dē bán epub chɔ́ ne chɔ́ ékɛɛn stíma. 18 Ekukud émbɛ̄ étōmnēʼ ngíne. Bǐn éʼsáŋgé-ʼaá boŋ bébootéd doŋge dé nted ahúd bébwēmēʼ á mendíb-te. 19 Nɛ́ɛ bǐn éʼsáŋgé ámpē, bébootéd doŋge á bwěm atéd ábe bébɛ́nléʼáá âdol stíma, bébwémé á edíb-te. Běn bênkǒŋ abɛl nɛ̂. 20 Eʼpun híin béntōm ésebán sênyíneʼ enyɛn kéʼɛ betintinɛ, epub-pɛ émbɛ̄ étōmeʼ ne ngíne esyəə́l. Kə́ə́ŋ ne á asóg, sênhúd yə̌l nlém bán sêmǎdné.
21 Sêmadé eʼpun híin ésebán mod ahɛle ké ndyééd adyɛ́. Hɛ̂ dɔ́ɔ Paalɛ átyéémé ámīn átîntê e bad bésyə̄ə̄l boŋ áhɔ̄bē aá, “A-baányaŋ, nyêmbɛ́ nyêwóglan mɛ áde ńhɔ́bé mɛɛ́ deéhidté á Krɛt. Nzé nyênwógɛ́n mɛ, né deékudɛɛ́ ḿmɛ́n metake ne enɛ́n mbɔ́lɔ́n echě dékúdé nɛ́n bɔɔb. 22 Bɔɔb-pɔɔ́, ncháa nyé nɛ́n mɛɛ́ nyéwêd nlém á abum, nló ḿ mod méetómmé, stíma chěmpɛn chɔ́ɔ̄ ěbēb. 23 Nhɔ́be nɛ̂ áyə̄le nɛ́n nkuu ḿme ńtómé nɛ́n ángɛl e Dyǒb áde áwóó mɛ áde ḿbɛnle-ʼáa empií mɛ, eláá mɛ aá, 24 ‘Á-Paal, weewógéʼ mbwɔ́g, etə́ŋgɛ́né atyéem áʼsō wɛ́ɛ Kaisɛɛ. Nlém ḿ bwâm ḿme Dyǒb áwóŋné-ʼaá wɛ, ḿbɛ́lé asoó aloŋgé á bad bésyə̄ə̄l ábe nyáābɔ̄ɔ nyêdé.’ 25 Né-ɔɔ́, a-baányaŋ, nyéwêd nlém á abum, áyə̄le nɛ́n ndúbpé mɛɛ́ mekan mésyə̄ə̄l mɛ́bɛnléd ngáne bélāŋgē mɛ. 26 Epub étə́ŋgɛ́né nɛ́ɛ étínté syánē á nkin.”
27 Ámbīd e eʼpun dyôm ne éʼniin nkuu, áde sédíi sédíí á edíb é nkwɛ̌ é Adria, dɔ́ɔ dyam melúde mé nkuu, bad ábe bédole stíma békámtɛ́né bán kapɔ́g syáābɔ̄ɔ sêkwogé abíd á nkin. 28 Hɛ́ɛ bétédé nkɔɔd ḿme bétádé chǒm eche édélé áyə̄l boŋ bébwēmē á edíb-te ânyín ngáne edíb épédé achab ásē. Dɔ́ɔ bédíbté bán eʼchɛ bé edíb ásē éʼdé móom mé méta méniin. Mwǎmpīn ḿ póndé ámbīd e nɛ̂, bémbwēm ámpē, bényín bán eʼchɛ bé edíb áse édé móom mé mɛ́ta méláán. 29 Béwógéʼáá mbwɔ́g nɛ́n bán stíma ěkɛ ebúl á meláa-tê, né-ɔɔ́, béntēd eʼkii ábe bébwɔgnadté stíma éʼniin, béhūnēd bɔ́ ámbīd boŋ bébootéd akáne nɛ́n bán bǐn éʼsáa mehélé. 30 Hɛ́ɛ bad ábe bédoleʼ stíma, bébóótédé nzii ahɛd âsob. Bênsudéd bɔ̌lɛ á mendíb-te, bébāmtān bán békag ekii eche bébwɔgnadté stíma asuded áʼsō éʼ stíma. 31 Dɔ́ɔ Paalɛ álâŋgɛɛ́ mod ambáá á sə́nze ne sə́nze éche élyə́gé ásē aá, “Nzé ábɛ́n bad ábe bédole stíma béesɛ̌ á stíma-tê hɛ́n, nyéelyə́gé nlém nɛ́n bán nyɛ́ɛ̄bɛ̄ á aloŋgé.” 32 Né-ɔɔ́, échê sə́nze énsɛ̄l ḿmê nkɔɔd ḿme ménchə̄ə̄ bɔ̌lɛ bétēdē bɔ́ éʼhóoʼ.
33 Áde bǐn éʼkwógé asáa, Paalɛ ancháŋ bɔ́ moosyəə́l aá bédyɛ̂ mwǎ ndyééd. Anláá bɔ́ aá, “Nyêkédyɛ̌ bɔɔb, dyôm dé eʼpun ne éʼniin, ene póndé esyəə́l-lɛ nyéēdyēdɛ̄ɛ̄ chǒmchǒm. 34 Ncháa-ɔɔ́ nyé nɛ́n mɛɛ́ nyédyɛ̂ ndyééd. Moonyoŋ atə́ŋgɛ́né ndyééd adyɛ́ âbɛ́ ámīn. Ké mbum e esid pɔ́g éebɔ́ɔ́ʼɛ́.” 35 Áde Paalɛ ámáá ahɔ́b nɛ́n, antéd ewɛle áʼsō wɛ́ɛ bɔ́ moosyəə́l, aságnɛ́n Dyǒb, ásāl áte boŋ ábootéd adyɛ́. 36 Nɛ́n dénwēd bɔ́ nlém á abum, bɔ́ mod-tɛ́ɛ́ adyɛ́-ʼɛ mwǎ ndyééd. 37 Mesoŋgé mé bad bésyə̄ə̄l ábe sêbédé á stíma-tê, ḿbédé mbwɔ́kɛl ébɛ móom saámbé ne ntóób. Doŋge á kálag déʼsó áwóó mbwɔ́kɛl ébɛ móom saámbé ne ntóób, doŋge-ʼɛ móom saámbé ne ntóób doŋge-ʼɛ áwóó mbwɔ́kɛl ébɛ móom saámbé ne ńtáan. 38 Áde moosyəə́l ámáá akód, bênsyɔ̌g ngun éche ébédé á stíma-tê á edíb-te âbɛl boŋ stíma éhɛ́le áte.
Stíma epáŋgé áte
39 Áde bǐn éʼkɛ́nlé, bad ábe bédoleʼ stíma bénkênchemmé nkəg mé edíb wɛ́ɛ bébédé. Boŋ bénnyīn nkin wɛ́ɛ stíma éhɛle etyéem. Dɔ́ɔ bétíídé nɛ́n bán nzé stíma ehɛle ápɛ̄ áhed, né bɛ́bɛ̌l ákɛ ásoŋ yə̌l áhed. 40 Bénsɛ̄l nkɔɔd ḿme ménchə̄ə̄ eʼkii ábe bébwɔgnɛɛ́ stíma, béhúnéd bɔ́ á mendíb-te, béhūnē-ʼɛ besáŋkalaa bé eʼpɛd bé mebámbé ábe éʼhyɔ̂mte stíma. Hɛ́ɛ bépódté abad áte á pɛ́d eʼsó e stíma âbɛl boŋ epub étînte stíma áʼsō. Hɛ́ɛ sébóótédé akɛ á nkin. 41 Boŋ áde sékagké nɛ̂, dɔ́ɔ stíma ébɔ́mé yə̌l á akúd dé nsíí á mendíb sé. Atyə́g áde pɛd eʼsó e stíma étyə́gé-ʼaá nɛ̂, stíma enkênhɛnlé akɛ ámpē, boŋ pɛd e mbíd embootéd apâŋted áte áyə̄le mendíb méhuɛ́néʼáá ngíne mébɔmé yə̌l áhed. 42 Sə́nze êmbɛl ntíi bán bɛ́wūū bad bé mbwɔg bésyə̄ə̄l, âbɛl nɛ́n bɔ́ modmod béenyaléʼ á nkin se bésob. 43 Boŋ mod a mbáá a sə́nze ahɛdéʼáá aá mɔ́soŋ Paalɛ aloŋgé, né-ɔɔ́, anláá sə́nze aá éebɛlé nɛ̂. Antǐm aláá moosyəə́l aá bad ábe béhɛle anyal bɔ́bɔ́ bésébe behéb á edíb-te bényal békag á nkin. 44 Aá ábe bɔ́-ʼɛ bélyə́gé ásē, béchə̂ŋned eʼpɛd éʼ stíma béhíde bɔ́ ámbīd. Né-ʼaá, sébɛ́lé boŋ sé moosyəə́l sépɛ̄ á nkin ésebán dyamdyam ábɛle sé modmod.

*27:17 Doŋge á kálag déʼsó áwóó, ekii éche ébwogke stíma á mendíb-te.

27:37 Doŋge á kálag déʼsó áwóó mbwɔ́kɛl ébɛ móom saámbé ne ntóób, doŋge-ʼɛ móom saámbé ne ntóób doŋge-ʼɛ áwóó mbwɔ́kɛl ébɛ móom saámbé ne ńtáan.