8
Ri ixok aj-mac
Xbe c'a ri Jesús ri pa juyu' rubinan Olivos. Jac'a tok xsakar-pe chuca'n k'ij, xtzolij chic pa racho ri Dios, y chi jun tinamit xquimol-apu-qui' riq'uin, y rija' xtz'uye' richin yerutijoj. Jac'ari' tok ri achi'a' fariseos y ri achi'a' q'uiy queteman chirij ri ley quic'amon-pe jun ixok ri xilitaj chi najin riq'uin mac riq'uin jun achi, y xquipaba' pa nic'aj chuvech ri Jesús, y quire' xqui'ij che: Tijonel, ri jun ixok re' najin riq'uin mac riq'uin jun achi tok xilitaj. Roj keteman chi ri ley ri xuya' ri Dios che ri Moisés nu'ij chi ri ixoki' quire' yebano, nic'atzin chi yekac'ak che abaj richin yekacamisaj.* Dt. 22:22-24. Jac'a rat, ¿achique na'ij? xecha' che. Quiri' xqui'ij ri achi'a' ri' che ri Jesús, xaxe roma nicajo' chi nika pa quik'a', richin quiri' yetiquer niquisujuj. Jac'a ri Jesús xa xluque-ka pan ulef, nitz'iban riq'uin ruvi-ruk'a' pan ulef. Pero ri achi'a' ri' roma man yetane' ta ka chi niquic'utuj-apu che ri Jesús ri achique ni'an che ri ixok, romari' ri Jesús xpa'e' y xu'ij: Si c'o jun chive rix man jun mac rubanon,* Mt. 7:3-5; Ro. 2:1. jari' tic'ako ri na'ey abaj chirij ri ixok re', xcha' chique. Jac'ari' xluque' chic ka, y xtz'iban chic ka pan ulef. Jac'a ri yesujun chirij ri ixok, tok xquic'axaj ri xu'ij ri Jesús, xquina-ka pa cánima chi rije' xa ebanoy mac.* Ro. 2:22. Roma c'a ri', chi jujun chi jujun xe'el-e. Na'ey xebe ri más eri'j chic y c'ajari' xe'el-e ri más c'a ac'ola' na. Ruyon chic ri ixok xc'uje' can chuvech ri Jesús. 10 Xpa'e' c'a ri Jesús, y quire' xuc'utuj che ri ixok: ¿Achique xbanataj quiq'uin ri ec'amayon-pe avichin? ¿Man jun chic xcanaj can richin nrojo' yarucamisaj? xcha' ri Jesús. 11 Man jun chic, xcha' ri ixok. Jac'ari' xu'ij ri Jesús che: Nis-ta yin man nin-ij ta chi cacamises;* Lc. 9:56. catzolij c'a y man ta'an chic mac, xcha'.
Ja ri Jesús ri sakil richin quic'aslen ri vinak choch'ulef
12 Xch'o chic ri Jesús jun bey chiquivech ri vinak, y xu'ij: Ja yin ri Sakil* Jn. 1:9. richin quic'aslen ri vinak choch'ulef. Ri nitzekle'en vichin, man xtibin ta chic pa k'eku'n, xa xtril ri sakil richin ri c'aslen ri richin jumul, xcha'. 13 Jac'ari' tok ri achi'a' fariseos xqui'ij-apu che ri Jesús: Rat xa ayon chavech natzijoj-ka-avi', y romari' man kitzij ta ri natzijoj, xecha' che. 14 Jac'a ri Jesús quire' xu'ij chique: Masque yin nuyon nintzijoj-ka-vi', pero can kitzij vi ri nin-ij. Roma yin veteman ri achique lugar yin petenak-vi,* Jn. 7:29; 8:42; 13:3. y ri achique lugar xquitzolij-vi. Pero rix man iveteman ta achique lugar quipe-vi y man iveteman ta achique lugar xqui'e-vi. 15 Rix xa aj-roch'ulef no'oj* Jn. 7:24. nicusaj richin ninic'oj rij ri nuc'aslen. Jac'a yin man richin ta ninnic'oj rij quic'aslen ri vinak yinc'o. 16 Jac'a si yin ninnic'oj rij ruc'aslen jun, pa ruchojmil nin-en-vi, roma man nuyon ta yin yibano, xa c'o viq'uin ri Nata' ri takayon-pe vichin. 17 Chupan ri ley ri ibanon-ka ivichin rix che, chiri' nu'ij chi tok eca'i' junan niqui'ij,* Dt. 17:6; 19:15; 2 Co. 13:1; He. 10:28. nik'alajin chi kitzij ri niqui'ij. 18 Yin mismo yik'alajrisan ri (yin achique, ayincu'x) yin, y ja jun ri Nata' ri yin takayon-pe ri nik'alajrisan* 2 P. 1:17; 1 Jn. 5:10, 11. vichin, xcha' ri Jesús. 19 Romari' ri achi'a' fariseos xqui'ij che ri Jesús: ¿Achique lugar c'o-vi ri Atata' c'a? xecha'. Quire' c'a rutzolic quitzij xu'on ri Jesús: Rix man jun bey jelenak-apu ivánima riq'uin ri Nata', y nis-ta viq'uin yin. Xa ta jelenak-pe ivánima viq'uin yin, quiri' ta mismo ibanon riq'uin ri Nata',* Jn. 14:7; 16:3. xcha'. 20 Ja ch'abel re' xeru'ij ri Jesús tok yerutijoj ri vinak pa racho ri Dios ri achique lugar niyo'ox-vi can méra, y nis-ta jun xjel ruk'a' chirij, roma man jani tril hora* Jn. 7:30. chi ri Jesús (nitz'am, nichap).
Ri Jesús nu'ij chic jun bey chi nitzolij ri achique lugar petenak-vi
21 Jac'ari' xu'ij chic jun bey chique: Yin yitzolij ri achique lugar yin petenak-vi. Rix xquinicanoj, pero xa iyon (xquixcom, xquixquen) ka chupan ri imac. Ri lugar ri yi'e-vi yin, rix man yixtiquer ta yixbe,* Jn. 7:34. xcha' ri Jesús. 22 Romari' ri achi'a' israelitas c'o quik'ij quire' niquibila' chiquivech: ¿Xtucamisaj cami ri' ruyon ri Jesús? Roma nu'ij chi roj man nkutiquer ta nku'e ri achique lugar ni'e-vi rija', yecha' chiquivech. 23 Jac'a ri Jesús xu'ij chique: Rix, rix richin ri vave', jac'a yin, yin richin chicaj. Rix, rix richin ri roch'ulef, jac'a yin, man yin richin ta ri roch'ulef.* Jn. 17:16. 24 Romari' xin-ij chive chi iyon (yixcom, yixquen) ka chupan ri imac. Roma si man ninimaj ta (yin achique, ayincu'x) yin, can (xquixcom xquixquen) na vi chupan ri imac, xcha'. 25 Jac'ari' tok rije' xquic'utuj chic che ri Jesús: ¿(Achique, aratcu'x) c'a rat c'a? Y ri Jesús xu'ij chique: Xe tok xich'o iviq'uin pa na'ey, ja yan ri' xin-ij chive (yin achique, ayincu'x) yin. 26 Yin q'uiy yitiquer nin-ij chivij, y q'uiy yitiquer nincusaj chivij richin ninya' castigo pan ivi'. Pero ri takayon-pe vichin, ronojel ri nu'ij can kitzij vi; y yin ja ri vac'axan-pe riq'uin rija' ri nintzijoj* Jn. 3:32. vave' choch'ulef, xcha' ri Jesús. 27 Pero rije' man (xk'ax, xno') ta chiquivech chi ri Jesús ja ri aj-chicaj Tata'aj ri nutzijoj chique. 28 Jari' tok ri Jesús xu'ij chic chique: Ri k'ij tok xquinijotoba' chicaj* Jn. 3:14; 12:32. yin ri xitak-pe richin xinalex chi'icojol, c'ajari' xtivetemaj ri (yin achique, ayincu'x) yin. Y xtivetemaj chi ronojel ri nin-en, man nuyon ta yin nintz'uc-ka,* Jn. 5:19, 30. xa ja achel ruc'utun-pe ri Nata' chinuvech, quiri' mismo ruchojmil nin-en yich'o. 29 Roma ri takayon-pe vichin, jumul c'o viq'uin y man yin ruyo'on ta can nuyon ri Nata'.* Jn. 14:10; 16:32. Roma yin jumul nin-en ri nika chuvech rija',* Jn. 4:34; 6:38. xcha' ri Jesús. 30 Riq'uin ri quiri' xu'ij ri Jesús, eq'uiy xeniman richin.* Jn. 7:31; 10:42; 11:45.
Ja ri kitzij ri yecolo ri vinak
31 Jac'ari' tok ri Jesús xu'ij chique ri achi'a' israelitas ri xeniman richin: Si rix cof yixc'uje' chupan ri nuch'abel, xquixoc kitzij tzekle'ey vichin, 32 (chuka', ka) xtivetemaj achique ri kitzij, y ri kitzij xquixrucol.* Ro. 6:18, 22; 8:2; Stg. 1:25; 2:12. 33 Jac'a rije' xqui'ij che: Roj, roj riy-rumam can ri Abraham,* Mt. 3:9. y man jun bey rojc'o chuxe' quitzij vinak. ¿Achique roma na'ij chike chi xkucolotaj?
34 Pero ri Jesús xu'ij chique: Kitzij-kitzij nin-ij chive chi conojel ri c'a yebano na mac, chuxe' rutzij ri mac ec'o-vi.* 2 P. 2:19. 35 Y jun lok'on samajinel ri c'o chuxe' rutzij rajaf-jay, man jumul ta xtic'uje' chiracho rajaf ri jay. Ja ralc'ua'l rajaf ri jay, jari' ri xtic'uje' jumul chiracho ri tata'aj. 36 Romari' si ja ri Ruc'ajol ri Dios ri xticolo ivichin, can kitzij chi xquixcolotaj. 37 Yin veteman chi rix, rix riy-rumam can ri Abraham, pero xa nicanola' achique ta ni'en richin yinicamisaj,* Jn. 7:19. roma man iyo'on ta lugar chi ocunak ri nuch'abel pan ivánima. 38 Yin ja ri nutz'eton riq'uin ri Nata' ri nink'alajrisaj. Quiri' mismo rix, ja ri achel nivac'axaj-apu riq'uin ri jun ri ocunak itata' ri yixtajin riq'uin.
Ri Jesús nu'ij chique ri israelitas chi ja ri itzel ocunak quitata'
39 Quire' rutzolic rutzij ri Jesús xqui'en: Ri katata' roj ja ri Abraham, xecha'. Jac'a ri Jesús xu'ij chique: Xa ta kitzij chi rix riy-rumam can ri Abraham, can ta ja achel xerubanala' rija' ri ye'ibanala'. 40 Pero ri Abraham man jun bey xu'on ri achel nibanala' rix vacami. Roma rix xa nicanola' achique ta ni'en richin yinicamisaj, tok yin ja ri kitzij ri vac'axan-pe riq'uin ri Dios ri nintzijoj chive. 41 Rix ja ri achel nu'on ri jun ri ocunak itata' ri yixtajin riq'uin, xcha' ri Jesús chique. Y rije' xqui'ij che: Roj man roma ta xu'on mac ri kate' che'elek'el tok xojalex. Roj xaxe jun Katata', y ri' ja ri Dios, xecha'. 42 Jac'a ri Jesús xu'ij chique ri vinak ri': Xa ta ja ri Dios ri Itata', can ta yinijo'; roma yin riq'uin rija' yin elenak-vi-pe* Jn. 16:28. richin xinuka chi'icojol. Ja ri Dios takayon-pe vichin y man nuyon ta yin xinojin-pe chi xipe choch'ulef. 43 ¿Achique roma man (nik'ax, nino') ta chivech ri nin-ij? Quiri' nibanataj iviq'uin, roma rix man nijo' ta nivac'axaj ri nin-ij. 44 Rix, rix ralc'ua'l ri itzel, y roma ja rija' ocunak itata', ja ri nika chuvech rija' ri nijo' ni'en. Ri itzel can camisanel vi xe tok xec'uje' vinak pa ruvi' ri roch'ulef, y man xc'uje' ta chupan ri kitzij, roma man jun kitzij riq'uin. Ja ri tz'ucun tak tzij ri nu'ij, jari' nic'utu ri achique rija', roma rija' can tz'ucuy vi tzij, y rajaf ronojel tz'ucun tak tzij. 45 Jac'a yin roma nin-ij ri kitzij, rix man yininimaj ta. 46 ¿C'o cami jun chive nitiquer niyo'on chosakil chi yin kitzij c'o mac nubanon? Si ja ri kitzij yitajin chubixic chive, ¿achique roma rix man yininimaj ta? 47 Roma jun ri kitzij runiman ri Dios, nuyec pa ránima ri ruch'abel ri Dios ri nrac'axaj. Jac'a rix man quiri' ta ni'en, roma man rix richin ta ri Dios, xcha' ri Jesús.
Ri Jesucristo can c'o-vi tok man jani talex ri Abraham
48 Quire' c'a rutzolic rutzij ri Jesús xqui'en ri achi'a' israelitas c'o quik'ij: Can kitzij vi ri ka'in chavij chi rat, xa rat aj-Samaria y xa c'o la'k itzel espíritu aviq'uin, xecha' che. 49 Jac'a ri Jesús xu'ij chique: Yin manak itzel espíritu viq'uin. Pa ruq'uexel chi quiri', yin ninya' ruk'ij ri Nata', jac'a rix xa nijo' yiniya' chi q'uix. 50 Pero yin man nuyon ta nincanoj-ka nuk'ij. C'o Jun nrojo' chi yin niyo'ox nuk'ij, y ja Rija' ri xti'in achique ni'in ri kitzij, si ja yin o ja rix. 51 Kitzij-kitzij ri nin-ij chive: Xa achique na jun niniman ri nuch'abel, ri vinak ri' man xtutz'et ta ruvech ri camic ri richin jumul,* Jn. 5:24; 11:26. xcha' ri Jesús. 52 Quire' c'a xqui'ij ri achi'a' israelitas c'o quik'ij che: Vacami keteman chi kitzij c'o itzel espíritu aviq'uin; roma na'ij chi ri xqueniman ri ach'abel, man xtiquitz'et ta ruvech ri camic. Tatz'eta' c'a ri katata' Abraham y ri profetas ojer can, conojel (xecom, xequen). 53 ¿Más cami c'o ak'ij rat que chuvech ri katata' Abraham? Rija' (xcom, xquen), y quiri' mismo ri profetas. ¿Achique ta c'a más abanon rat chiquivech rije'? xecha' che. 54 Ri Jesús xu'ij: Si nuyon yin ninya-ka nuk'ij, man jun nic'atzin-vi. Pero ri niyo'on nuk'ij yin, ja ri Nata' ri ni'ij rix chi i-Dios. 55 Y rix man iveteman ta runo'oj,* Jn. 7:28. jac'a yin veteman runo'oj. Y si nin-ij chi man veteman ta runo'oj, yinoc jun tz'ucuy-tzij achel rix, pero yin kitzij veteman runo'oj, y ninnimaj ri ruch'abel. 56 Ri Abraham ri ojer itata' xquicot ránima tok (xk'ax, xno') chuvech chi xtutz'et can ri k'ij tok yin xquic'uje' chuvech re roch'ulef, y can xutz'et na vi y romari' xquicot ránima, xcha' ri Jesús. 57 Jari' tok ri achi'a' israelitas c'o quik'ij xqui'ij che: Rat c'a man jani nic'aj ciento ajuna', ¿y na'ij chi atz'eton ruvech ri kamama' Abraham? xecha'. 58 Ri Jesús xu'ij chique: Kitzij-kitzij nin-ij chive, chi na'ey chi xalex ri Abraham, yin yinc'o chic,* Ex. 3:14; Col. 1:17; He. 1:10-12. xcha'. 59 Tok xquic'axaj quiri', xquisiq'uila' abaj richin niquic'ak chirij. Pero ri Jesús xrevaj-ri' chiquivech, y c'ajari' xel-pe pa racho ri Dios. Chiquicojol ri vinak xk'ax-vi-pe richin xbe.

*8:5 Dt. 22:22-24.

*8:7 Mt. 7:3-5; Ro. 2:1.

*8:9 Ro. 2:22.

*8:11 Lc. 9:56.

*8:12 Jn. 1:9.

*8:14 Jn. 7:29; 8:42; 13:3.

*8:15 Jn. 7:24.

*8:17 Dt. 17:6; 19:15; 2 Co. 13:1; He. 10:28.

*8:18 2 P. 1:17; 1 Jn. 5:10, 11.

*8:19 Jn. 14:7; 16:3.

*8:20 Jn. 7:30.

*8:21 Jn. 7:34.

*8:23 Jn. 17:16.

*8:26 Jn. 3:32.

*8:28 Jn. 3:14; 12:32.

*8:28 Jn. 5:19, 30.

*8:29 Jn. 14:10; 16:32.

*8:29 Jn. 4:34; 6:38.

*8:30 Jn. 7:31; 10:42; 11:45.

*8:32 Ro. 6:18, 22; 8:2; Stg. 1:25; 2:12.

*8:33 Mt. 3:9.

*8:34 2 P. 2:19.

*8:37 Jn. 7:19.

*8:42 Jn. 16:28.

*8:51 Jn. 5:24; 11:26.

*8:55 Jn. 7:28.

*8:58 Ex. 3:14; Col. 1:17; He. 1:10-12.