23
Y ri Pablo xerutzu' c'a ri achi'a' ri can pa comon vi yek'aton tzij, y xubij chique: Achi'a' ri ix nuvinak yin, can man jun c'a achique ta nuna' ri vánima, roma ri nuc'aslen chuvech ri Dios can choj c'a rubanon-pe,* Hch. 24:16; 2 Co. 1:12; 2 Ti. 1:3. xcha'.
Romari' ri Ananías ri nimalej sacerdote Hch. 24:1. xubij c'a chique ri ec'o-apo chunakaj ri Pablo, chi tiquiya' jun k'a' chiruchi'. 1 R. 22:24. Pero ri Pablo chanin xubij-apo chire ri Ananías: ¡Ri xtibanon c'a quere' chave rat ja ri Dios! ¡Rat jun achin ri xa ca'i' rupalej! Roma can at tz'uyul c'a pe chiri' richin nak'et tzij pa nuvi',§ Dt. 25:1. y chuka' nac'ovisaj pa nuvi' ronojel ri ley richin ri Moisés nabij, ¿pero achique c'a roma tok rat naben chi quich'ay, y ri ley* Jn. 7:51. richin ri Moisés man que ta ri' ri nubij? xcha' ri Pablo.
Y ri vinek quimolon-qui' chiri' xquibij c'a chire ri Pablo: ¿Achique roma tok itzel yach'on-apo chire la nimalej ru-sacerdote Jn. 18:22. ri Dios? xecha' chire.
Y ri Pablo xubij: Nuvinak Hch. 24:17. israelitas, yin man vetaman ta ri' vi ja rija' ri nimalej sacerdote, roma vi ta vetaman man ta xinbij§ Jud. 8 ri c'ari' ninbij-ka, roma chupan ri ruch'abel ri Dios nubij c'a: Man itzel cach'on chirij jun k'atoy-tzij richin ri atinamit,* Ex. 22:28. nicha', xcha' ri Pablo.
Y ri Pablo xoka' chuc'u'x chi chiquicojol ri achi'a' ri can pa comon yek'aton tzij, ec'o c'a achi'a' saduceos y ec'o c'a chuka' fariseos. Romari' rija' riq'uin ruchuk'a' xch'on-apo y xubij: Nuvinak israelitas, yin in fariseo, Fil. 3:5. y can que chuka' ri' ri nata'. Y vacami rix nik'et tzij pa nuvi', roma yin can cukul nuc'u'x chi ri caminaki' can xquec'astej-vi, Hch. 28:20. xcha' ri Pablo.
Y tok ri achi'a' fariseos y saduceos xcac'axaj ri xubij-ka ri Pablo, xquichop c'a niquich'ojila' chiquivech, y pa ca'i' xel-vi ri molojri'il ri'. Roma ri saduceos man niquinimaj ta chi ri caminaki' xquec'astej,§ Mt. 22:23; Mr. 12:18; Lc. 20:27. ni man niquinimaj ta chuka' chi ec'o ángeles y espíritus, pero ri achi'a' e fariseos can niquinimaj-vi ri'. Y janíla c'a pa quichi' niquiben. Y ri etamanela' chirij ri ley ri ec'o quiq'uin ri achi'a' fariseos xeyacatej c'a y xquibij: Re jun achin re' man jun itzel rubanon.* Pr. 16:7; Lc. 23:4. Y riq'uin juba' jun espíritu o jun ángel takon-pe roma ri Dios, ri biyon chire ri ch'abel ri yeruk'alajirisaj chikavech. Y vi queri', man c'a ruc'amon ta chi yojel ch'ojinela' chirij ri Dios, Hch. 5:39; 9:4, 5; 11:17; 22:7. xecha'.
10 Y pa ca'i' c'a xel-vi ri jun molojri'il ri'. Janíla c'a ri niquibila' chiquivech. Can xquichop c'a qui' riq'uin ch'abel. Romari' ri achin achi'el jun Coronel xeroyoj c'a ri soldados richin xbequelesaj-pe ri Pablo y tiquic'uaj-el c'a ri pa jay acuchi ec'o-vi ri soldados, roma xuch'ob chi ri vinek ri' niquivech' ri Pablo.
11 Y ri jun chic c'a ak'a' ri', ri Ajaf Jesucristo xuc'ut-ri' chuvech Hch. 27:23. ri Pablo, y xubij chire: Man c'a taxibij-avi',§ Hch. 18:9. xa tacukuba' ac'u'x,* Sal. 46:1; 109:31; Is. 41:10; 43:2; Jer. 15:19-21; Hch. 2:25. roma can achi'el ri nuk'alajirisaxic xaben vave' pa Jerusalem, can nic'atzin c'a chi queri' ne'abana' pa Roma, xcha' chire.
Ec'o achi'a' ri xe'ajovan xquicamisaj ta ri Pablo
12 Y pa ruca'n k'ij chire ri tich'on ri Ajaf Jesucristo riq'uin ri Pablo, ec'o c'a chique ri israelitas pan evel (pan eval) xquich'obola' achique ri xtiquiben chire ri Pablo. Y can xquibij chi man xqueva' ta ni man xque'uc'ya' ta, vi man xquetiquir ta xtiquicamisaj. Hch. 25:3. Y xquibij chuka' chi can ja ta c'a ri Dios ri xtiyo'on ruc'ayeval pa quivi', Mt. 26:74. vi xtiquik'ej ri quitzij.§ 1 S. 3:17; 20:12, 13; 1 R. 19:2; Is. 8:9, 10. 13 Y ri xebin chi pan evel (pan eval) niquiben queri', ec'o la'ek cavinek achi'a' israelitas. 14 Ri achi'a' ri' xe'apon quiq'uin ri principal-i' tak sacerdotes y ri rijita'k achi'a' ri c'o quik'ij, y xbequibij chique: Roj kach'obon chic c'a chi nikacamisaj ri Pablo, y can kabin chic chi man xkojva-xkojuc'ya' ta c'a jampe' xkojtiquir chirij, y vi xtikak'ej ri katzij, ja ta c'a ri Dios xtiyo'on-pe ruc'ayeval pa kavi'. 15 Y vacami nikajo' c'a chi rix y ri ch'aka' chic ri pa comon yixk'aton tzij ne'ibij ta chire ri achin achi'el jun Coronel, chi rix nivajo' chi nuc'uex-apo ri Pablo chivech ri chua'k roma c'o más nivajo' nic'utuj chire. Y roj xtikak'elebej ri pa bey, y xtikacamisaj ri Pablo, xecha'.
16 Pero ronojel re' xac'axex roma jun ala' ral ri rana' ri Pablo. Romari' ri ala' ri' xbe y xoc-apo chupan ri jay acuchi ec'o-vi ri soldados, roma chiri' c'o-vi ri Pablo, y xberubij chire ri Pablo ronojel ri rac'axan-el.* Job 5:13; Pr. 21:30. 17 Y tok ri Pablo xrac'axaj ri', xroyoj c'a jun Capitán, y xubij chire: Tac'uaj juba' re ala' re' c'a chuvech ri achin achi'el jun Coronel, roma c'o jun nrajo' nubij chire, xcha' chire.
18 Ri Capitán xuc'uaj na vi el ri ala' c'a chuvech ri achin achi'el jun Coronel, y xberubij chire: Ri Pablo ri c'o pa cárcel xiroyoj, y xuc'utuj utzil chuve richin tinc'ama-pe re ala' re' chavech, roma c'o nrajo' nubij chave, xcha'.
19 Y ri achin achi'el jun Coronel xuc'uaj c'a el, xuyukej-el juc'an chic, y c'ari' xuc'utuj chire: ¿Achique c'a ri navajo' nabij chuve? xcha' chire.
20 Y ri ala' xubij c'a chire: Juley chique ri nuvinak israelitas Hch. 20:3. xquiya' c'a chiquivech chi xtoquic'utuj utzil Hch. 25:3. chave, chi chua'k tac'uaj ri Pablo chiquivech ri achi'a' ri pa comon yek'aton tzij, roma xtoquibij chave chi c'o más ri nicajo' niquic'utuj chire ri Pablo. 21 Pero rat man tanimaj ri', roma ec'o e más e cavinek achi'a' ri xquek'eleben§ Sal. 10:9. richin ri Pablo ri pa bey, y ri achi'a' ri' can quibin c'a chi man xqueva-xque'uc'ya' ta, c'a jampe' xquetiquir xtiquicamisaj,* Sal. 37:12, 32; Pr. 1:16; 4:16; Is. 59:7. y chi ja ta ri Dios ri xtiyo'on ruc'ayeval pa quivi', vi xtiquik'ej quitzij. Hch. 23:12. Y vacami xaxe chic c'a coyoben ri achique xtabij-el rat, xcha' ri ala'.
22 Y ri achin achi'el jun Coronel xubij chire ri ala' chi titzolin, y man tutzijoj chi xberubij yan can chire rija'.
Tok ri Pablo xuc'uex pa Cesarea chuvech ri k'atoy-tzij rubini'an Félix
23 Y can jac'ari' tok rija' xeroyoj e ca'i' Capitanes, y xubij chique chi a las nueve chupan ri ak'a' ri', nrajo' c'a chi quichojmirisan chic qui' e setenta soldados ri yebe chirij quiej y caji' ciento soldados ri yebe chicaken. Nic'aj c'a chique rije' ri que'uc'uan chuka' el lanzas. Richin yebe c'a pa Cesarea. Hch. 8:40. 24 Y chuka' tibana' cutzil jun ca'i' ruquiej ri Pablo, richin yeruch'ocolbej, roma yin ninvajo' chi rix nic'uaj-el ri Pablo c'a chuvech ri k'atoy-tzij§ Mt. 27:2; Hch. 23:26, 33, 34. rubini'an Félix. Y ninvajo' c'a chi man jun tuc'ulvachij-el pa bey.
25 Y xutz'ibaj c'a el jun vuj richin niquijech pa ruk'a' ri k'atoy-tzij, y chupan ri vuj ri' rubin c'a el: 26 Yin Claudio Lisias nintek c'a el rutzil-avech* Hch. 15:23. rat nimalej kak'atoy-tzij Félix. 27 Jac'a ri jun achin ri uc'uan-apo chavech, chapon c'a coma ri israelitas y jubama xquicamisaj. Y ja yin y ri soldados Hch. 23:10. ri xojapon chucolic pa quik'a' Hch. 24:7. ri vinek, roma xinnabej chi rija' jun achin romano.§ Hch. 22:25-29. 28 Chanin c'a xinc'uaj chiquivech ri achi'a' ri can pa comon yek'aton tzij chiquicojol ri israelitas, roma xinvajo' xinvetamaj achique mac ri e rubanalon* Hch. 22:30. y romari' niquisujuj. 29 Y xintz'et c'a chi niquisujuj Mr. 15:3. roma man nuben ta ri nubij ri qui-ley Hch. 18:15; 24:5, 6. rije'. Pero man roma ta ri' ruc'amon ta chi nitz'apex pa cárcel o nicamisex ta.§ Sal. 27:12; Hch. 25:25; 26:31. 30 Y vacami xintek-el re achin re' aviq'uin, roma xobix chuve chi ri vinek israelitas quik'eleben re achin re', richin niquicamisaj. Y xinbij chuka' chique ri vinek ri e chapayon ch'a'oj chirij ri Pablo, chi quebe c'a aviq'uin rat* Hch. 24:8. richin nequibij achique ri e rubanalon. Ri nurayibel yin chi utz ta avech. Queri' c'a nubij ri vuj ri'.
31 Y ri soldados can xquiben-vi c'a ri xbix chique. Xquic'uaj-el ri Pablo c'a pa jun tinamit rubini'an Antípatris ri ak'a' ri'. 32 Pa ruca'n k'ij xquichop chic el bey. Y xaxe ri setenta soldados ri e benek chirij quiej, xaxe chic ri' ri xebe riq'uin ri Pablo, y ri caji' ciento soldados xetzolix can. 33 Y tok xe'apon pa Cesarea Hch. 8:40. ri e uc'uayon-el richin ri Pablo, xbequijacha' c'a ri vuj pa ruk'a' ri Félix ri k'atoy-tzij, y xquijech chuka' apo ri Pablo chire. 34 Y tok rutz'eton chic c'a ri nubij ri vuj, ri k'atoy-tzij ri' xuc'utuj c'a chire ri Pablo chi achique ruvach'ulef petenek-vi. Tok rac'axan chic c'a can chi pa Cilicia Hch. 6:9; 21:39. petenek-vi, 35 xubij c'a chire: Tok xque'oka' ri e sujunela'§ Hch. 24:1. chavij, xtinvac'axaj c'a chuka' ri ch'abel ri xque'abij richin nato-avi',* Hch. 25:16. xcha' ri k'atoy-tzij.
Y xubij c'a chuka' ri k'atoy-tzij ri' chi tuc'uex ri Pablo c'a ri pa palacio Mt. 27:27. richin ri Herodes, y tichajix coma soldados.

*23:1 Hch. 24:16; 2 Co. 1:12; 2 Ti. 1:3.

23:2 Hch. 24:1.

23:2 1 R. 22:24.

§23:3 Dt. 25:1.

*23:3 Jn. 7:51.

23:4 Jn. 18:22.

23:5 Hch. 24:17.

§23:5 Jud. 8

*23:5 Ex. 22:28.

23:6 Fil. 3:5.

23:6 Hch. 28:20.

§23:8 Mt. 22:23; Mr. 12:18; Lc. 20:27.

*23:9 Pr. 16:7; Lc. 23:4.

23:9 Hch. 5:39; 9:4, 5; 11:17; 22:7.

23:11 Hch. 27:23.

§23:11 Hch. 18:9.

*23:11 Sal. 46:1; 109:31; Is. 41:10; 43:2; Jer. 15:19-21; Hch. 2:25.

23:12 Hch. 25:3.

23:12 Mt. 26:74.

§23:12 1 S. 3:17; 20:12, 13; 1 R. 19:2; Is. 8:9, 10.

*23:16 Job 5:13; Pr. 21:30.

23:20 Hch. 20:3.

23:20 Hch. 25:3.

§23:21 Sal. 10:9.

*23:21 Sal. 37:12, 32; Pr. 1:16; 4:16; Is. 59:7.

23:21 Hch. 23:12.

23:23 Hch. 8:40.

§23:24 Mt. 27:2; Hch. 23:26, 33, 34.

*23:26 Hch. 15:23.

23:27 Hch. 23:10.

23:27 Hch. 24:7.

§23:27 Hch. 22:25-29.

*23:28 Hch. 22:30.

23:29 Mr. 15:3.

23:29 Hch. 18:15; 24:5, 6.

§23:29 Sal. 27:12; Hch. 25:25; 26:31.

*23:30 Hch. 24:8.

23:33 Hch. 8:40.

23:34 Hch. 6:9; 21:39.

§23:35 Hch. 24:1.

*23:35 Hch. 25:16.

23:35 Mt. 27:27.