A béalohe tii te Paulo
nge céii lépwo
Korénit
Atabuhi ko a tii
Woo na e tii a tii ce?
Wo Paulo, pa apostolo. Ke e mu pelen wo Timoté.
E tii éniile?
Ha awieme a jo 55 me 57, he e mu Macédoine wo Paulo. (Omehi Apostolo 16.6―17.15.) E tii a tii ce ha a jo na céiu alecehe a bwo tii nen den a 1 Korénit.
E tii me dee?
Te a puco te ni acéihi ne Korénit. Omehi Atabuhi ko a tii 1 Korénit. E tii ni tii na paa te lépwo Korénit wo Paulo, kehe icehi ana te alo cehi na e mu ha a Tii Iitihi. A tii ce, 2 Korénit, ke a bépaahe ni tii ten delé.
É ko ade na e tii?
É ne ha a céiu tii na e tii ne telé ânebun (na pipatieden), ke e pééle lépwo Korénit wo Paulo. E cihe telé ko nina lé pwo na ta (2.3). Hiwon ni béén mu kolé na lé pininim (7.8−13). Kehe icehi ana pwo ni béé upwonimelé na lé pii pie, te tice mwomwon den me e pacihelé. Be lé hegi ni béé apipune agele na lé pii pie, te woélé cehi lépwo ju apostolo, ke lé pii me ta Paulo (pwahamii tii 10―11). E tii a tii ce wo Paulo, beme e pipwopain, ke me e habwii a pipwoééhe ten ne te lépwo acéihi ne Korénit (2.4; 6.11), me a pipwoééhe te Padué me delé (5.14−15). Nimen me e ne telé ace céiu benaamwon beme lé pininim, ânebuhe a bwo mwojuia ten mwo (13.10).
E tii mwo, beme e pwopune telé, beme lé pajuujuhi nina lé pii ânebun pie, me lé tai mwani me de lépwo acéihi ne Iérusaléma, be pwo a menele nelang (pwahamii tii 8).
Ade ace âne a tii ce?
Lé pii wo lépwona lé tauti Paulo pie, time uce pa ju apostolo, ke time uce e kon a Jenen Iitihi, mu ko ana pa apulie na e mu he ni picani, ke tice niihen. Kehe icehi ana e habwii wo Paulo pie, heme nye ju eabwé te Kériso, ke genye o bo mu he ni picani me ni téé pwohewii Kériso. Ke wâé heme nye hegi anaa, ke me genye cumang ne ha a piuca. Heme nye mu he ni picani jenaa, ke a bwopwonen me nye pipwopweekenye, beme e mu konye a wâé na te junihe ubwo wéden dieli mwo (4.17).
Heme tice niihenye, ke jan ne ko a junuu Padué me e penem konye, ke me e taatéékenye, beme nye pwohewii Iésu. Ke genye o habwii ne konye te ni apulie pwo bwohemwo a junuu Padué me a bwo ubwo na a wâé ten.
E habwii wo Paulo pie, wo lépwona lé tautieng, ke time uce lépwo ju eabwé te Kériso, be lépwo upwonimelé, ke muhi telé me lé picani me den.
E pii mwo pie, heme nye pwo ana ta, ke wâé heme nye pininim ke bitekenye, beme nye pitaatééhi nina nye pwo na time uce wâé. Heme wonaa, ke genye o bo piténede Padué, ke genye bo pipwoééhe ni apulie, ke o iitihi ke mwomwon ni mulihenye. Kehe icehi ana time uce wonaa a mulihe lépwona lé tauti Paulo.
É ne ha a tii ce, ke wo Paulo, ke e te junihe habwii a pwonimen ko lépwo Korénit. E te junihe pipwoééhelé, ke e te okéé ne kolé mwo ko ni ta na lé pii ne kon. Ke e te junihe okéé ne ko ni apulie na lé pwo me lé pitalupe.
A bwomune a tii 2 Korénit
Pipwobwocu me atabuhi ko a tii (1.1−11)
A bwo mu te Paulo me lépwo Korénit (1.12―7.16)
Mwomwon ni huô ten ne telé (1.12―2.17)
E pipatemehi a piapwo ko a mulip (3.1−18)
E pamwoiueng na a Pwooti Wâé, he e mu he ni picani mu ko Kériso (4.1―6.13)
A pihuô ten ne kolé (6.14―7.16)
A bépicani te lépwo acéihi ne Iérusaléma (8.1―9.15)
E pipwopain wo Paulo ne ko lépwona lé tautieng (10.1―13.10)
Paulo me lépwo apostolo agele (11.1−15)
E mu he ni picani mu ko Kériso (11.16−33)
Ana habwii te Paulo (12.1−10)
Gia Paulo ne ko lépwo Korénit (12.11−21)
Bénebwéne pwooti (13.1−10)
Bépinelé (13.11−13)
1
Pipwobwocu
1 Woéo*1.1 Woéo—Grek: Wogemu. Wo Paulo na e pwo a tii, kehe icehi ana e habwii pie te céiu pwonimelu me Timoté na e mu pelen. Paulo, na é pwotii, woéo pa apostolo te Iésu *Kériso, âcehi ni pihuô te Padué. [Be e pahedeéo ngen, beme é patemehi a pwooti ten.] É pwotii lé céiikewé, wogewé a puapulie ten, na geé mu ha a pwomwo ubwo Korénit, ke me de mwo ni apulie ten ne ha a province Akaï. Wogemu me Timoté, pa céiu acéihi béénye. [Ke e pwobwocu tewé mwo.]
2 Wâé heme e mu kowé a *pipwoééhe tice ja kon, me a péém na e âbé mu pele Padué henye, me Padaame Iésu Kériso. Adéikewé!
E pamwoiukenye ne he ni picani
3 1.3 Roma 15.5Nye pipaunu Padué, Caa te Padaame henye Iésu Kériso. Be pa Caa tenye mwo na nihe eânimen denye, ke e te cuwo ko pwo nina wâé ne konye. Ke weeng Padué, na e mu te cuwo ko pwopweehi ni pwonimenye, ke e pamwoiukenye.
4-5 1.5 Psaume 34.20Be e wonaa tenye heme nye mu he ni picani mu ko Kériso. Ke hemepie te junihe ubwo ni picani tenye, ke o te junihe ubwo wéden a bwo pwopweehi ne ni pwonimenye ten ne ko Kériso. Ke wogenye mwo, ke o jan ne konye me nye uce pwopweehi ni pwonime ni béén na lé mu he ni picani.
6 É mu ko anaa, na hemepie é†1.6 É—Grek: Nous. Ati ha a tii ce, ke e pii wo Paulo pie, Geme (nous), beme e te cihe kon mwo. He pwo cemuhi, ke genye tii pie, Woéobeme junihe pwéélang. (E ne he ni note, ke geme tii pie: Grek: +Woéo…). He ni béé duaan, ke wieli e cihe kolu me Timoté, ke é he ni béé duaan, ke wieli e cihe kolé me lépwoce béén. mu he ni picani woéo, ke a bwopwonen me é pwopweehi ni pwonimewé, beme celuimikewé. Be e pamwoiuéo [wo Padué] beme é pamwoiukewé, heme geé mu he ni picani pwohewiiéo. 7 Ke é temehi pie, geé cumang [ne he ni céihi tewé]. Be é he geé mu he ni picani pwohewiiéo, ke e pwopweehi ni pwonimewé wo Padué pwohewiiéo.
Lé pwotahinaado ne ko Paulo ne Asia
8 1.8 Apostolo 19.23; 1 Korénit 15.32Wâé heme geé temehi, wogewé lépwo bééng, pie lé te nihe pwotahinaado ne kong ne ha a province Asia. Ke caa pwocoon ne kong me é picani ne ko ninaa, ke é caa pwo me é mele.
9 Pwohewiin heme tautiéo, ke pwocuhinaado tong die ha a mele. Ke heme wonaa, ke a bwopwonen, beme é nemwo picéihi ne kong, ke me é pipatupwoéo te Padué, na e pwo me lé mulie cemwo lépwo amele. 10 1.10 2 Timoté 4.18E caa te celuimiéo koja a mele, ke e o mwo te celuimiéo mwo he ni benaamwon ce. Ke é céihi me ubwo pie, e o mwo te celuimiéo mwo he ce tan celi mwo e he pwaaden. 11 Ke wogewé, ke geé picani tong, ne he ni pwopwoiitihi tewé, wogewé me lépwona hiwon jélé. Ke e téne wo Padué, [ke e celuimiéo] ke e adéiéo. Ke hiwon ni apulie na lé pwo-olé ten ko ninaa.
a bwo mu ten me lépwo korénit
(Pwahamii tii: 1―7)
Mwomwon ni huô tong ne tewé
12 [Wâé heme geé temehi pie] ati ni naado na é pwo ne éni pwo bwohemwo, ke é pwo ne ha a juuju, ke é mu ha a ju pwonimung‡1.12 Wieli lé tauti Paulo wo lépwo béén ne Korénit pie, time uce a juuju ali e pii pie, me e bo okelo ko â caniêlé. Ke e tii beme e pipwopain.. Ke te piwien mwo ne ko ni penem dong ne kowé [be te tice ta hen]. Ke e pajuujuéo na a *pwocihe na e âbé mu ha a pwonimung, me é pii ninaa. Be é âcehi a pipwoééhe tice ja kon de Padué, kehe time uce é ne ha a bwo temehinaado te lépwo apulie.
13-14 1.14 2 Korénit 5.12; Filipi 2.16Be, me é mu pwotii lé céiikewé [ke te tice celi é pineduwohi kowé]. Be nina geé pine, ke te ni juuju. É mu ko anaa, [na o time uce tanim gewé kong] ha ace tan celi e o bo mwojuia mwo hen wo Padaame henye Iésu. Ke geé o pipwodéén kong, pwohewii a pipwodéén dong kowé. Geé caa te temehi anaa, kehe nimung me geé temehi ehi.
Junihe nimung me é â caniêkewé
15 Ânebun, ke é niimihi pie, geé te temehi ehi [a pwonimung]. Ke anaa kuti ali é niimihi ânebun pie me é [okelo ko] âdé caniêkewé, beme e okelo ko adéikewé wo Padué mu kong. 16 1.16 1 Korénit 16.5−6Be a céiu, ke a bwo engen dong nge ha a province Macédoine. Ke a céiu mwo, ke a bwo mwojuia tong mwo ne *Judé. Ke é niimihi pie, wieli geé bo picani tong ko a bwo mwojuia tong ne mwo lang.
17 Weengaa a bwo niimihinaado tong ânebun. [He é mu ko ade na time é uce mwojuia ne mwo pelewé?] Wieli geé ko niimihi pie, time é uce piniimihi ehi? Wieli é pwohewii lépwona lé pii pie «éa» heme ko «ûhu»? 18 Ûhu! Time é uce wonaa, be e te pajuujuéo wo Padué. Be hemepie e te cumang, ke woéo mwo, ke é o te cumang. Ke é hemepie é pii tewé pie «éa», ke te «éa»§1.18 Grek: Wo Padué, ke e te mu ha a bwo mu ten, beme a pwooti +tong ne tewé ke me time uce «éa» me «ûhu».!
19 1.19 Apostolo 18.5Geé téne: Wo Kériso Iésu na geme patemehieng dewé, wogeme me Silas me Timoté, ke te weeng kuti pa *Naî Padué [na e juuju. Be weeng, ke pa pwooti mu pele Padué] na e pii tenye pie: «Éa!» Kehe time uce «Meniing…»*1.19 Meniing… Grek: «Éa» me «ûhu».. 20 1.20 Pii Beetihi 3.14Be e pii pie «éa», beme nye hegi ati ni *adéihi te Padué li e caa mi pii. Ke te é mu ko Kériso na nye tai pwoun de Padué, ke genye tai pii ati pie: «Éa! Amen!»
21 Ke te wo Padué na e pwo me nye cumang ne he Kériso. Be weeng na e pipégalikenye†1.21 Pipégalikenye—Grek: Oint. Omehi note ko Luka 4.18. [me nye apulie ten]. 22 1.22 2 Korénit 5.5; Éféso 1.13−14Ke e caa ne tenye a *Jenen Iitihi he ni pwonimenye, beme a inen [pie wogenye, ke ni apulie ten]. Weengaa a bécéiuhe adéihi na e ne tenye.
A watihen na time é uce âdé
23 É te juuju‡1.23 É te juuju—Grek: [É piapwo] ne ko a mulihung., ke e pajuujuéo mwo wo Padué, heme é pii tewé pie: Weengi a watihen na time é uce mwojuia ne mwo pelewé ne Korénit. Be é hemepie é âdé, ke wieli [é o pii ce pwooti celi nihe] téé ne kowé. Kehe time uce nimung me é wonaa. 24 1.24 1 Pétéru 5.3Be time uce nimung me é pihuô wédenikewé. Be geé caa te cumang ne he ni céihi tewé, ke nimung me nye pipenem ibu, beme nye tai pipwodéén.
*1:1 1.1 Woéo—Grek: Wogemu. Wo Paulo na e pwo a tii, kehe icehi ana e habwii pie te céiu pwonimelu me Timoté na e mu pelen.
1:3 1.3 Roma 15.5
1:4-5 1.5 Psaume 34.20
†1:6 1.6 É—Grek: Nous. Ati ha a tii ce, ke e pii wo Paulo pie, Geme (nous), beme e te cihe kon mwo. He pwo cemuhi, ke genye tii pie, Woéobeme junihe pwéélang. (E ne he ni note, ke geme tii pie: Grek: +Woéo…). He ni béé duaan, ke wieli e cihe kolu me Timoté, ke é he ni béé duaan, ke wieli e cihe kolé me lépwoce béén.
1:8 1.8 Apostolo 19.23; 1 Korénit 15.32
1:10 1.10 2 Timoté 4.18
‡1:12 1.12 Wieli lé tauti Paulo wo lépwo béén ne Korénit pie, time uce a juuju ali e pii pie, me e bo okelo ko â caniêlé. Ke e tii beme e pipwopain.
1:13-14 1.14 2 Korénit 5.12; Filipi 2.16
1:16 1.16 1 Korénit 16.5−6
§1:18 1.18 Grek: Wo Padué, ke e te mu ha a bwo mu ten, beme a pwooti +tong ne tewé ke me time uce «éa» me «ûhu».
1:19 1.19 Apostolo 18.5
*1:19 1.19 Meniing… Grek: «Éa» me «ûhu».
1:20 1.20 Pii Beetihi 3.14
†1:21 1.21 Pipégalikenye—Grek: Oint. Omehi note ko Luka 4.18.
1:22 1.22 2 Korénit 5.5; Éféso 1.13−14
‡1:23 1.23 É te juuju—Grek: [É piapwo] ne ko a mulihung.
1:24 1.24 1 Pétéru 5.3