14
Lé hane me lé taunu Iésu
Mataio 26.1−5; Luka 22.1−2; Ioane 11.45−53
1 Nehin alo ni tan, ke o cuwo lupwo tan ubwo te lépwo *Juif: a tan ko a *Pacika a céiu, ke a tan na lé eni a pwoloa na te tice nyaa ten.
Ke nime lépwo caa te lépwo *apwoâpwailo, me lépwo *dotéén ko patén, me lé taunu Iésu. Ke lé pihane ace bwopwonen beme lé pipwohuô ten, me lé imwieng neduwohi. 2 Ke lé pipii telé pie: «O time uce wâé heme nye imwieng ha a piwiinaado ubwo, ne he pwahamii ni apulie, be koli lé bo okéé.»
Tapulicéihi tabe ûde ne ko Iésu
Mataio 26.6−13; {Luka 7.36−50}; Ioane 12.1−8
3 14.3 Luka 7.37−38[É ha a benaamwon naa, ke] e mu Bétani wo Iésu, ha a mwa te Simon, pa katia. É he lé mwo ko wiinaado, ke e tuiebé ê céiu toomwo, imi a mwotabe péi na te junihe wâé, na oba ko tabe ûde na te junihe ubwo a cuhin*14.3 Tabe ûde na te junihe ubwo a cuhin—A niin pie nard.. Ke e taii ali mwotabe, ke e cepulicéihi ali tabe ûde ne pwo puni Iésu.
4 Ke me lé alieng wo lépwona lé mu lang, ke te nihe time uce wâé telé, ke lé pipii telé pie: «Éé! E te nihe pihoonihi a tabe ûde ne. 5 Be pwo million†14.5 Million—Grek: 300 mwani péi (deniers). A cuhi pa apulie ha a jo na céiu. ko a cuhin! Ke é ko ade na time e uce icuhi, ke me genye ne a mwani te nina tice delé?» Ke lé te nihe cihe ne ko êgi toomwo.
6 Ke e pii telé wo Iésu pie: «Geé neeng! É mu ko ade na geé ilieng? E pwo ana nihe wâé ne kong. 7 14.7 Deutéronome 15.11Be o tee élé pelewé wo lépwona te tice delé, ke heme nimewé, ke te jan me geé bo te pwopweehi ne kolé. Kehe woéo, ke time nye uce cuwo ko pimu ibu. 8 14.8 Ioane 19.40Ênaa, ke e pwo ana jan me pwo. Be é he e ne a tabe ûde ne ko a ééng, ke e caa mi pipwopweehi cawi a bwo ole tong he pwon. 9 Ke é pii tewé a juuju pie: É heme bo pipii beetihi a Pwooti Wâé ne he ni piduaan ati ne pwo a bwohemwo, ke lé bo tee piuti mwo a jepule ko ana e pwo ê toomwo ce, beme tee pipaniimieng.»
E icu Iésu wo Judas
Mataio 26.14−16; Luka 22.3−6
10 Wo Judas Iscariot, pa céiu béé lépwo 12 *apostolo, ke e â too ni caa te lépwo apwoâpwailo. Ke e pii telé pie: «É bo ne Iésu tewé.» 11 Ke te nihe piwâénimelé, ke lé pii ten pie: «Geme bo ne ce mwani tem hemepie go pwo.» Ke e pihane ace pwaaden me e icu Iésu telé.
A piwiinaado te Padaame
Mataio 26.17−35; Luka 22.7−34; Ioane 13.21−38
12 14.12 Exode 12.6E caa tuie a bécéiuhe tan ko ‘pieni pwoloa tice nyaa ten’, a tan na nye taunuhi a nahi muto me de a Pacika. Ke lé pii te Iésu wo lépwo acémun den pie: «Geme o â piwâam ko a wiinaado ko a Pacika. Kona é wé he celi nimem me genye piwiinaado nelang?»
13 Ke e ne ngen lupwo alo mu kolé, ke e pii telu pie: «Geu â ha a pwomwo ubwo, ke o pitapitikewé me pa apulie na e pé a mwotabe, ke geu âcéin. 14 Ke me e â taa ha a mwa, ke geu pii te pa eapwihin lang pie: “E tahimwohibé wo pa apipune teme pie: ‘E wé ace nemwa celi me geme‡14.14 Geme—Grek: Woéo (Iésu) me lépwo acémun dong. o pieni ibuhi ne hen a wiinaado ko a Pacika, me ni béé acémun dong?’ ”
15 «Ke e o habwii teu a céiu nemwa na e ko miiden, a nemwa ubwo na caa pipwopweehi. Ke geu piwâamihi a wiinaado tenye nelang.»
16 Ke lu â ha a pwomwo ubwo, ke lu te tai tooli pwohewii ana e pii telu wo Iésu. Ke lu piwâamihi a wiinaado ko Pacika.
Pwo pa bééwé na e bo pi-icuéo
17 É he babwén, ke lé tuie wo Iésu me lépwo 12 apostolo ten. 18 14.18 Psaume 41.10Ke lé tebwo, ke lé wiinaado.
Ke é he lé ko wiinaado, ke e pii telé wo Iésu pie: «É pii tewé a juuju pie: E bo pi-icuéo wo pa céiu bééwé, pana nye te piwiinaado ibu me weeng.»
19 Ke te piwahin jélé, ke lé muko pétaapwo tahimwoeng pie: «He time uce woéo?!»
20 Ke e pii telé pie: «Wo pa céiu bééwé, wogewé lépwo 12 apostolo, pana gemu tai pétaa ole ha a tam§14.20 Ne pele lépwo Juif, ke wo lépwo ju béén, ke lé te ju pétaa ole ha a tam na céiu ko ni ilé.. 21 É bo mele, woéo pa Nahi Apulie, pwohewii ana e caa pii beetihi ne ni tii iitihi. Kehe wo pa apulie na e pi-icuéo, ke o te junihe pwoééhen. Au, mwolihi! Be wo panaa, ke wieli me o te wâé ne kon hemepie time e uce ko âbeele!»
A pwoloa me a tabe megele
22 14.22−25 1 Korénit 11.23−25Ke é he lé ko piwiinaado ibu, ke e pé a pwoloa wo Iésu, ke e pipwo-olé te Padué. Ke e ebii, ke e pwopatihi ne ko lépwo acémun den, ke e pii telé pie: «Geé pé, be ani ke a ééng.»
23 Ke é alecehen, ke e pé a mwoûdu ko tabe megele. Ke e pwo-olé te Padué, ke e ne telé. Ke lé tai ûdu. 24 14.24 Exode 24.8; Jérémie 31.31−34; Zakari 9.11; 1 Korénit 10.16; Ébéru 9.20Ke e pii telé pie: «Ani ke a cewéhung na e o caa tée me de ati ni apulie. Be a pipwoâpwailo na e pacuwohi a *piapwo na e pwo wo Padué [pie e ne a péém ne ha awiemelé me weeng]. 25 Ke é pii tewé a juuju pie: O caa time é bo uce ûdu mwo ace tabe megele [ne éni pwo bwohemwo] dieli ha ace tan celi é bo ûdu ace tabe megele celi mwo coho, ne ha a *Mwametau te Padué.»
Go bo piwotétaa kong, go Pétéru
26 Ke lé nyebihi a psaume ko a tan ubwo naa. Ke é mulang, ke lé taa pwo a juwole ko ni Olivier.
27 Ke e pii wo Iésu te lépwo acémun den pie: «Geé o bo tai engen kojaéo. Be caa te tii ne he ni tii iitihi pie:
O bo taunu pa awéihi muto,
ke lé o pipiiden ne ni muto.
Zakari 13.7
28 14.28 Mataio 28.16; Maréko 16.7«Kehe icehi ana é hemepie é mulie cemwo mu ha amele, ke é bo ânebuhewé ne Galilé.»
29 Ke e pii ten wo Pétéru pie: «Wieli lé o engen kojako wo lépwoje, kehe time o uce woéo!»
30 Ke e hegi ne ten wo Iésu pie: «É pii tem a juuju pie: É ha a bwén jenaa, ânebuhe a bwo okelo ko to te a ja, ke wogo, ke o caa ocié go ko piwotétaa kong pie, time go uce temehiéo.»
31 14.31 Ioane 11.16Ke wo Pétéru, ke e te nene ko pii pie: «Ûhu! Te piwien hemepie genyu tai mele, kehe time é uce piwotétaa kom!»
Ke tai woélé ati, ke te céiu ana lé pii.
E pwoiitihi ne Getsémané wo Iésu
Mataio 26.36−40; Luka 22.39−46
32 14.32 Ioane 18.1Ke é mulang, ke lé â ha a céiu duaan [na cemi acuwo hen] na pii kon pie Getsémané. Ke e pii te lépwo acémun den wo Iésu pie: «Geé tebwo éni, be é mwo â pwoiitihi.»
33 Ke e pé Pétéru, me Cang, me Ioane. Ke tabuhi pinekepé ten, ke mwotieng. 34 14.34 Ioane 12.27Ke e pii telé pie: «Te junihe téé ke piwahin a pwonimung*14.34 Ne mwo he pwo grek ni pwooti ce: Ke é caa pwo me é mele.. Kehe geé tee mu éni, ke geé ûmiê! [Geé nemwo pule!]»
35 Ke e te ju piâdé kojalé, ke e tidihi jilin, ke e ilehi koja Padué me e pétaabwon kojaeng ni picani ko a benaamwon naa, hemepie te jan. 36 14.36 Maréko 10.38; Ioane 6.38Ke e pii pie: «Abba†14.36 Abba—A bwopiinen pie Caa tong he pwo araméen, a pwocihe ko Iésu., Caa! Jan ne kom ati ni naado. Go pé kojaéo ni picani me ni téé ce‡14.36 Ni picani me ni téé ce—Grek: A mwoûdu ce.! Kehe icehi ana go nemwo pwo ana nimung kon, kehe ana nimem kon.»
Lé pule wo lépwo acémun den
37 Ke e mwojuia mwobé céii lépwo acémun den na cié jélé, ke e alihi pie lé teko pule. Ke e pii te Pétéru pie: «Simon, woté, go tee ko pule? Time uce jan me go ûmiê he na te ju céiu inetéale? 38 Geé te ûmiê, ke geé pwoiitihi, beme o te pwo niihewé hemepie tacebwénikewé. Be nimewé me geé pwo ana wâé, kehe icehi ana tice niihewé.»
39 Ke e engemwo kojalé wo Iésu, ke e â pwoiitihi, ke e te pii mwo ana e caa te pii. 40 Ke me e mwojuia mwobé céii lépwo acémun den, ke e toolé mwo he lé teko pule. Be caa te junihe emaan jélé, ke lé tee ko pipucing. Ke time lé uce temehi ace bwo hegi nen ne ten.
41 Caa a béociéhe a bwo engen den kojalé, ke e mwojuia mwo. Ke e pii telé pie: «Kona geé mwo teko mwaale, ke pule mwo? Caa nebwén! Caa weengi a benaamwon! Be o caa neéo, woéo pa Nahi Apulie, ne te lépwona lé pwo nina ta. 42 Geé cuwoda! Me nye engen! Be caa e lang wo pana e icuéo!»
Lé imwi Iésu
Mataio 26.47−56; Luka 22.47−53; Ioane 18.3−12
43 É he e mwo ko pii anaa wo Iésu, ke e te ju tehenebé kuti wo Judas, pali céiu béé lépwoli 12 apostolo ten. Ke lé âbé céin ne ni apulie na hiwon jélé, imi ni teua me ni ba-acuwo. Be lé nelé ngen wo lépwo caa te lépwo apwoâpwailo, me lépwo dotéén ko patén me lépwo apihuô. 44 Ke wo Judas, pana e pi-icu Iésu, ke e caa patemehi telé ana me e pwo: «Wo pa apulie na é o mwomwaaueng, ke te weeng kuti. Geé imwieng, ke geé pééeng ngen, ke geé wéieng ehi.»
45 Ke he lé tehenebé, ke e te âde Iésu kuti, ke e pii ten pie: «Bwocu tem, go pa apipune!» Ke e mwomwaaueng. 46 Ke lé te imwi Iésu kuti. 47 Kehe icehi ana wo pa apulie na e mu pele Iésu, ke e te pwome céi kuti a teua ten mu ha a mwon, ke e te tahi kuti ole pwo a puni pa apenem de pa *daame he lépwo apwoâpwailo. Kehe icehi ana e te ju tahagéi a jéénen.
Kona woéo pace ataunuhi apulie?
48 Ke e pii ten wo Iésu pie: «Woté? Geé âbé pééo ko teua, me beba-acuwo, pwohewiin heme woéo pace ataunuhi apulie?! 49 14.49 Luka 19.47, 21.37; Ioane 18.20Ati he ni tan, ke é te mu hadeniiwé, he é teko pacémuni ni apulie ne ha a *mwaiitihi, kehe icehi ana time geé uce imwiéo! Kehe wâé me wonaa, be é jenaa, ke o caa pacuwohi ni naado na caa te tii ne he ni tii iitihi.»
50 Ke ati ni acémun den, ke lé neeng, ke lé cela.
E cela he te tice mwaanu kon @ wo pa ewa aiu
51 Kehe icehi ana pwo pa ewa aiu§14.51 Pa ewa aiu—Wieli wo Maréko celi e tii a tii ce. na e piâcéin. E tawiieng ko a ciite. Ke me lé pwo me lé imwieng wo lépwo béé apulie, 52 ke lé te ju pé cehi a ciite ten, ke e cela, he te tice mwaanu kon.
A mwohuô te lépwo Juif
Mataio 26.57−68; Luka 22.54−71; Ioane 18.19−24
53 Lé pé Iésu nge céii pa daame he lépwo apwoâpwailo. Be lé pitapitilé nelang wo lépwo caa te lépwo apwoâpwailo, me lépwo apihuô, me lépwo dotéén ko patén. 54 Ke e pi-ilipuwolé ngen wo Pétéru, ke e â taa pele pa daame he lépwo apwoâpwailo. Ke e tebwo pwo napwomwo ne pele ni apenem, ni awéa, ke e pwocadéu.
55 Wo lépwo caa te lépwo apwoâpwailo, me ati a *mwohuô te lépwo Juif, ke lé hane ce apulie beme lé pipé ne ko Iésu, be nimelé me lé pwocuhinaado ten me e mele. Kehe icehi ana time lé uce tooli. 56 Be hiwon nina lé pipé ne kon, kehe icehi ana time lé uce piténelé.
57 Ke nebwén, ke lé cuwoda ne ni béén mu kolé, ke lé pii pie: 58 14.58 Ioane 2.19−21«Geme te téne he e pii pie: “É o paniihi a mwaiitihi te Padué ce, na lé bahi wo lépwo apulie. Ke é he na cié ni tan, ke é o bo pacuuli mwo ace céiu mwaiitihi na time uce bahi ko ni i apulie.”»
59 Kehe icehi ana wo lépwona lé pipé ne kon, ke time lé uce piténelé mwo.
A bwo hegi nen de Iésu
60 Nebwén, ke e cuwoda ânebuhe ati lépwo apihuô wo pa daame he lépwo apwoâpwailo. Ke e tahimwo Iésu pie: «Kona te tice béhegi nen dem? He time go uce téne nina lé ko pipé ne kom?»
61 Kehe icehi ana time e uce hegi wo Iésu. Ke e tahimwoeng mwo wo pali daame pie: «Kona woté? Te a juuju pie wogo, ke pa *Mesia, pa *Naî Padué, wo Padué na nye paciitieng?»
62 14.62 Psaume 110.1; Daniel 7.13Ke e hegi ne ten wo Iésu pie: «Éa, te woéo kuti. Ke geé bo aliéo, woéo pa Nahi Apulie, heme é tebwo *pwo a jui Padué na te junihe pwojunuun [beme é pihuôhi ati ni naado]. Ke geé bo aliéo heme é âbé he ni nii, mu he miiden.»
63 Ke me e téne anaa wo pa daame he lépwo apwoâpwailo, ke e te nihe okéé, ke e pitie ni epwénen*14.63 Pitie ni epwénen—A ine a bwo emegéi nan, ai a pwo-okéé kon., ke e pii te ni béé atautinaado pie: «Caa jan! Necu ce béé bwo pipé ne kon [be e caa teko pipé ne kon mwo]! 64 14.64 Lévitique 24.16; Ioane 19.7Be geé caa téneeng, he e pwo me piwielu me Padué! Ke he ade aceli geé niimihi ne kon?»
Ke lé tai hegi ne ten ati pie: «Wâé heme e mele!»
65 Ke lé cumi ne kon wo lépwo béén, ke lé tawii a pwahamiin, ke lé nuô i kon, ke lé pii ten pie: «He woo na e ahiko? Go cuwoteeke pihane, hemepie wogo pace péroféta [celi go temehi ati ce naado!]»
Ke lé pééeng ne ni apenem, ke lé taii punin.
E piwotétaa ko Iésu wo Pétéru
Mataio 26.69−75; Luka 22.56−65; Ioane 18.16−27
66 Mepwo wo Pétéru, ke e te mu jeoté pwomwo.
Ke e tehenebé ê céiu apenem de pa daame he lépwo apwoâpwailo. 67 Ke e ali Pétéru he e ko pwocadéu. Ke e te ju omeeng ehi, ke e pii ten pie: «Éé! Wogo ke pa céiu béé Iésu mu Nazaret!»
68 Ke e hegi ne ten wo Pétéru pie: «Ûhu! Time é uce temehieng, ke time é uce temehi aceli nimem me go pii.»
Ke e â pwo napwomwo. {Ke e to ali ja.} 69 Kehe wo êje, ke e te omeeng mwo, ke e pii mwo te ni apulie na lé mu lang pie: «Uhuu! Weeng ke pa céiu béé lépwo *acémun de Iésu!»
70 Ke e pii mwo wo Pétéru pie: «Ûhu! Time é uce temehieng!»
Ke é alecehen, ke lépwona lé mu lang, ke lé pii ten mwo pie: «Uhuu! A juuju pie wogo pa céiu acémun den! Be wogo mwo, ke pa âbé mu Galilé†14.70 Ni béé tii iitihi he pwo grek, ke e hen ni pwooti ce: Geme téne ne ha a maa a pwocihe tem.!»
71 Ke e pii mwoiuhi wo Pétéru pie: «Éé! Geé téne! Time é uce temehi panaa! Wâé heme e pwocuhinaado tong wo Padué, hemepie é gele!»
72 Ke é he e mwo ko pii anaa, ke e okelo ko to na ali ja. Ke e bwo niimihi ali e caa pii ten wo Iésu pie: «Ânebuhe a bwo okelo ko to te a ja, ke go caa ocié ko piwotétaa kong pie, time go uce temehiéo.»
Ke e é wo Pétéru.
14:3 14.3 Luka 7.37−38
*14:3 14.3 Tabe ûde na te junihe ubwo a cuhin—A niin pie nard.
†14:5 14.5 Million—Grek: 300 mwani péi (deniers). A cuhi pa apulie ha a jo na céiu.
14:7 14.7 Deutéronome 15.11
14:8 14.8 Ioane 19.40
14:12 14.12 Exode 12.6
‡14:14 14.14 Geme—Grek: Woéo (Iésu) me lépwo acémun dong.
14:18 14.18 Psaume 41.10
§14:20 14.20 Ne pele lépwo Juif, ke wo lépwo ju béén, ke lé te ju pétaa ole ha a tam na céiu ko ni ilé.
14:22 14.22−25 1 Korénit 11.23−25
14:24 14.24 Exode 24.8; Jérémie 31.31−34; Zakari 9.11; 1 Korénit 10.16; Ébéru 9.20
14:28 14.28 Mataio 28.16; Maréko 16.7
14:31 14.31 Ioane 11.16
14:32 14.32 Ioane 18.1
14:34 14.34 Ioane 12.27
*14:34 14.34 Ne mwo he pwo grek ni pwooti ce: Ke é caa pwo me é mele.
14:36 14.36 Maréko 10.38; Ioane 6.38
†14:36 14.36 Abba—A bwopiinen pie Caa tong he pwo araméen, a pwocihe ko Iésu.
‡14:36 14.36 Ni picani me ni téé ce—Grek: A mwoûdu ce.
14:49 14.49 Luka 19.47, 21.37; Ioane 18.20
§14:51 14.51 Pa ewa aiu—Wieli wo Maréko celi e tii a tii ce.
14:58 14.58 Ioane 2.19−21
14:62 14.62 Psaume 110.1; Daniel 7.13
*14:63 14.63 Pitie ni epwénen—A ine a bwo emegéi nan, ai a pwo-okéé kon.
14:64 14.64 Lévitique 24.16; Ioane 19.7
†14:70 14.70 Ni béé tii iitihi he pwo grek, ke e hen ni pwooti ce: Geme téne ne ha a maa a pwocihe tem.