12
Lekanu malunurenJesús' disipulula trigu ka' fila.
(Marcos 2.23-28; Lucas 6.1-5)
Saaduma lekanu malunu, ma malu, Jesús ya' disipululaba vijtya jundala pulla' jintsumi. Tsenñu ya' disipulula panda mutyatu, trigu dedyaika' ya' ñi fidundala. Tsenñu tsanguindetsu fariseola keenatu Jesúsnu tsandila: ¡Ñuba keekide, ñu' disipulula saaduma lekanu malunuya ken jutyuu kendetsuve! tila.
Tsenñu Jesús tsandimi: ¿Ñulla lengue' kerajdetuu ma bijee rei David yaba bulu nemulaba panda demutyatu, Diosa' yasha vi' Diosnu keewara pan tsumunu, muba finu jutyu ju', chachilla' mitya Diosnu kalen jimu rukulan fikenuu pannun ka' fimu deeñuba? Tsenmin, ¿ñulla Moisés' wandya leinu lengue' kerajdetuu, chachilla' mitya Diosnu kalen jimu rukula saaduma lekanu malunun aa eleshasha taawasha ke' bain ujcha latyu deeñuba? Tsaaren uwaindiyu naa aa eleshanuba pullaa enu main puve. Ñullaya Dios entsandinu palaanu aseetanguindetyuñuve: Tenbityamu chachee dejusa tenve; ne animaa tute' ju'ke' inu keewaanun dejutyusa tenve, * Oseas 6.6 ti' pillashu juntsanu. Ñulla uwain aseetangui'banguemutuya entsala ti urajtu juuba kindetyuñu' mitya, ujcha delave ti' pai'chu deeve. Matyu uwaindiyu Chachi Tiya' Nakayamuya, saaduma lekanu malutalan tyeenguenu tya'ba tsanguenuu juve, timi.
Tyaapa ejke ruku
(Marcos 3.1-6; Lucas 6.6-11)
Jesús junu malu' miitu, chachilla' waku wakudinu yashaa vimi. 10 Tsenñu junu ma ruku ma tyaapa yujka dedeelaa puñu, Jesúsnu naake' kuipa pun tsandyanchin entsandi pake'meela: ¿Saaduma lekanu malunuba dilulanu ura' mandirenuu juñanga? tila.
11 Tsenñu Jesús tsandimi: ¿Tsandenna ñuichi ma uveja, saaduma lekanu malunun tsaa tujuusha ma lupajtyaiñu, jaiba mangalaajin jutyu dejuu? 12 ¡Tsaju' chachee kayu uvejanuba pulla baleve! Tsa' mitya naa saaduma lekanu maluñu bain, chachilla' mitya uraa kenuushu juntsaa tsanguiñu urave, timi.
13 Tsejtu Jesús juntsa rukunu: Ñu' tyaapa usakide, tiñu, uskitu kama tyaapa naajuñuba juntsai ura' malami. 14 Tsenñu fariseo chachilla junu demalu' miitu, Jesúsnu tyee kitaa tu'kaakeechunga ti' paviikila.
Jesúsya Dioschi tiba kiikemu
15 Tsenñu fariseo chachilla tsandindetsuñuba Jesús mija' junu malu' miiñu, chachilla pure' surekila. Tsa deiñu, Jesús naaju dilulanuba millangue ura' mandire mandirekemi. 16 Tsejtu ya mu ju' tyee kiike' bain cha' kejtsapala tsaa kuinda kityudei ti' papatimi. 17 Tsaaren entsaa puimiya Diosa' mitya pamu ruku Isaías naatimuwaañuba tsaa puinaa tsaimi, entsandimuwaañu:
18  Enu entsanave inchi taawasha kemu ruku;
yanaa mi'ke' kayu;
yaa in estyanu chachive;
ya' mityan tsamantsa sundyamu juyu.
Iya yanu in Espíritu kuwanu tsuyu,
tsenmala nukaba inchi tyee urañuba juntsa mijakares nenu tsuve.
19  Vinbas nen jutyuve,
ne ui'sai neneinu bain jutyuve,
naa muba miñutala ya' palaa meren dejutyuve.
20  Ñañi juuñuu dedyaivilla' tsuraañuu chachillanu kayu
dedyaivilikeñungue' tsuunu jutyuve;
tsenmin ñillu manbenundiyandu ñivijcha jayun e'laakentsumu juuñuu chachillanu bain tsaa manberekiñuu ken jutyuve,
chachiitala nukaba veta' veta' ura' iinuu tene kikara' pullaindyuya.
21  Tsenmala nuka chulla bain yachi tene ura' inu pensangue',
yanun keradinu detsuve, Isaías 42.1-4 ti' pillave.
Jesúsnu, dyabulu uñeetsanguikaantsuve, tila.
(Marcos 3.20-30; Lucas 11.14-23; 12.10)
22 Ma ruku dyabulu puu ju', katatyumin, papatyumin jumunu Jesús' junga tajila. Tsenñu Jesús ura' mandiretu pamu tire', naa katanchi bain katamu tiremi. 23 Tsanguiñu chachilla mika keenbashindu, ¿Entsa rukaa rei Davidnu sera' jamu Na ju', engu jainu juushu juntsañanga? tiitila.
24 Tsandindetsuñu, fariseo chachilla demeenatu tsandila: Entsa rukunu dyabulu uñi Beelzebú tsanguikaañaa dyabulu me-e'laalaakive, tiitila.
25 Tsenñu Jesús fariseola ti pensaa kendetsuñuba mi' mitya entsandimi: Ma reichi uuden juu chumu chachiitalaren kundaa juja'tee ne chudenashu juntsaa, millainu detsuve; tsenmala ma pebulu juju' bain, naa ma yaa chundala juju' bain, kundaa juu ne chudenamiya, entsa chachilla tiba deela' dechutyu' tsanan dejutyuve. 26 Tsa' mitya naa Satanásnu laapu' pañu bain, yaatalaren majuka'laantsushu juntsaa, ya maalin ne devela' jiintsu' mitya, ¿naa ketaa ya' chachillanu uudenguen chu' jintsunuu junu jun? 27 Ñullaya inu Beelzebúya dyabulu majuka'laakaantsuve, tiidetive. Tsaaba juñuya, ¿ñullanu bendaa nemulanuya maa dyabulu majuka'laanuu tiremutun? Entsaañu' mityaa naa ñulla tujla deeñuba yalaren entsangue keewaandetsuve. 28 Tsaaren iya Diosa' Espírituchee dyabulu majuka'laamushu juntsaa, Diosnu rei juu tananu malu yumaa jave ti' keewara jutaa tsaanu tsuve.
29 ¿Naa ketaa dee ruku' chunu yanu main vi' yachi tiba taanguenuu jun, juntsa rukunu ajke' tele' tsuutyumujchiba? Tele' tsuutaa tiba taanguenuu juve.
30 Mun iba bulu jutyushu juntsaya inu kundaa juve, tsenmin mun iba bulu Diosa' mitya te'kakeñuu kityushu juntsaa, ne seetyatyu kiñunguentsuve.
31 Tsa' mityandiyu Diosya munuba naa yala' ujcha' mitya bain, naa kentsure' pañu' mitya bain ujcha demanbitsaanu tsuve; tsaaren mun Espíritu Santonun kentsure' pashu juntsaa, Dios juntsan mityaya ujcha manbitsalen jutyuve. 32 Tsenmin mun Chachi Tiya' Nakayamunu firu' pati' bain, juntsa ujcha' mityaya Dioschi manbitsalanuu juve; tsaaren mun Espíritu Santonu firu' pati' bain, juntsa ujcha' mityaya Dioschi manbitsalanuu jutyuve, naa entsa tusha chunu uwanu bain, naa bene jainu juushu juntsa tinbunu bain.
33 Ura chiya puka bain ura imuve; tsaaren chi urajtushu juntsaa puka bain urajtu imuve, tsaju' naaju chinu bain ya' pukanu keekitun ne mijakeyaimuve. Tsa' mitya inu bain cheeba juñu kere' mijan tsaidei. 34 ¡Ñulla, piñi juuñuu chachilla! ¿Ñullaren urajtu chachi deeba, naa titaa uraa panu deeyu tenguen? Matyu ñulla' tenbukasha tyuwanamu pensaa fi'pakisha lamu palaa juve. 35 Ura' chachiya tiba uraa tene pamuve, yanu ura' pensaa puñu' mitya. Tsenmala firu' chachiya tiba urajtu juu tene pamuve, yanu firu' pensaa puñu' mitya. 36 Tsaaren uwaindiyu kavitu dekenu malunuya mu bain pensangui'mujchi naati na'baasa pan chumu deju'ba juntsan mitya tsa tsai kavitu inu detsuve. 37 Matyu ñu' pañu palaa' mityan kavitu i' kuipa viina' bain, naa kuipa vin jutyuu ju' bain tsainu tsuve, timi.
Diosyaa tsanguekaantsuvetyainuu ke' keewaaka, tila.
(Marcos 8.11-12; Lucas 11.29-32)
38 Tsenñu mantsala Moisés' wandya lei mashturula bain, naa fariseo chachilla bain Jesúsnu tsandila: Mashturu, lalanu uwain ñunu Diosyaa tsanguekaantsuve tyainuu jumu ke' keewaaka, tila.
39 Tsenñu Jesús tsandimi: ¡Firu' chachilla, Diosnu keenguindandaa chachilla! ¿Diosyaa tsanguekaantsuve tyainuu jumu ke' keewara main ke' keewaaka tikeechunga? Ne jungajte tsaa ke' keewaranu jutyuve, Diosa' mitya pamu ruku Jonás naa-imuwaañuba yanu ke' keewararen mikave. 40 Matyu Jonás naa-inga aa alla ajkasha pen malu, pen kepe pumuwaasu, Chachi Tiya' Nakayamu bain tu tainsha pen malu, pen kepe punu tsuve. Jonás 1.17 41 Nínive' chullaya kavitu dekenu malunu mangujpa' challa chumu chachillanu kavitu ke' kuipa punu detsuve, matyu yalaya Jonás ti kuindaa kiiñuba meelaren veta' pensa demangue' Diosnu meenguemuwa de' mitya. Tsenmin challa enu main pumiya Jonásnu kayu pulla balee puve. 42 Tsenmin naa Sursha chumu reina milla bain kavitu dekenu malunu mangujpa' challa chumu chachillanu kavitu ke' kuipa punu tsuve, yaa tsamantsa baasha chumuren ja', rei Salomón' tsamantsa aseetaju' keewara kuinda meenu jamuwa' mitya. Tsaaren challa enu pumiya Salomón' chunu tinbunu i'nu jumu kayu aawa puve.
Bu'chulla chachinumalu' miitun mavimu
(Lucas 11.24-26)
43 Dioschi urajtu kuraa tiremu bu'chulla ma rukunu malu' miitu ejke tenatala lekanu mi'kes nenduren, katatyu' nuka leka chun tsandyamin 44 pensanguetu: “In mala' maanu yanuren miinu tsuyu”, tyamuve. Tsa-i' ya' malu' miiñu chachi' junga mijinmala muba dechutyu, nara mangasha ya juuñuu ju', de-uuna mangatajimuve. 45 Tsejtu malu' miji' mandishpai bu'chulla kayu yanu pulla firu' jumulanu tene manga' maja', juntsa rukunu tsaa millai devinmalaya, kaspele naajuwa ju'ba juntsanu pullai firu' tiyanu tsuve. Matyu juntsaaya i' puinu tsuve challa chumu firu' chachillanu bain, timi.
Jesúschi ura ya' bulula
(Marcos 3.31-35; Lucas 8.19-21)
46 Jesús tsandi' chachillanu kayu pantsuren, ya' ama bain, ya' naatalala bain jila, yaba kuinda kenu tyatu. Tsejtun juushaa vityu' avindala uidediñu, 47 main Jesúsnu tsandimi: Ñu' ama bain, ñu' naatalala bain ñuba kuinda kenu tyatu avindala de-uinave, timi. 48 Tsenñu yanu tsandi' wainmu rukunu Jesús tsandimi: ¿Maa in aman? tsenmin ¿naajulaa in naatalala dejun? timi. 49 Tsanditu tyaapa usake', ya' disipululanu keewaatu tsandimi: Entsalaa in ama deeve, entsalaa in naatalala deeve. 50 Matyu naajulaa selusha chumu in Apa naakesa tyañuba tsanguen dechu'ba juntsalaa in naatalala deeve, tsenmin in ama deeve, timi.

*12:7 Oseas 6.6

12:21 Isaías 42.1-4

12:40 Jonás 1.17