IV. BAMAXBIA JESUCRISTO BAISQUIA BANA (26-28)
26
Judíos unicamax Jesúsmi 'ësë́nan
(Mr 14.1-2; Lc 22.1-2; Jn 11.45-53)
'Uran bana ñuixuntancëxun ca Jesusan aín 'unánmicë unicama ësaquin cacëxa: —Camina 'unanin, rabë́ nëtë 'icëbë ca Pascua anun carnero 'ati nëtë 'iti 'icën. A nëtën ca unían binun uni itsin 'ë 'inánti 'icën. 'Ináncëxun ca i curúsocënu bamanun 'ë matásti 'icën. Usaquin ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa.
Usa 'ain ca judíos sacerdotenën cushicama 'imainun caniacëcë unicama, anua atun cushiira Caifás ax 'icë, a xubunu timë́acëxa. Anu timë́ax ca —'anuxun caranuna uisoxun Jesús unían 'unánunmaishi biti 'ai —quiax 'ësë́nancëxa. 'Ësë́nani ca quicancëxa:
—Unicamaxma anun rabanan nëëti tsuáquiruia, usa 'ain cananuna anun carnero 'ati nëtën bitima 'ain.
Betanianuxuan xanuxun Jesúsmi ro tutuca
(Mr 14.3-9; Jn 12.1-8)
Betania ëmanu cuanx ca Jesús Simonan xubunu 'iacëxa. Simón ax ca an aín nami chëquímicë 'insínñu 'aíshbia pëxcúcë uni 'iacëxa. Anua mesanu pi tsotan ca xanu achúshinën, anu sanuira 'inínti ro 'aruti ñu bëi uxun a ro cupíira cupí 'icëbi Jesusan maxcá a ron chabócëxa. Usoia isi ca Jesusan 'unánmicë unicamax a xanumi nishi canancëxa:
—¿Uisati cara ro ñancábi cëñuax? Anun ñuñuma uni 'aquinti ënë ro 'itsaira curíqui cupí maruti ca 'iaxa. 10 Usai canania cuaquin ca Jesusan cacëxa:
—¿Uisati caramina ënë xanu ami nishquin ñuin? Ësoquian 'ë 'acë ënëx ca asábiira 'icën. 11 Camabi nëtën camina ñuñuma uni isin. Usa 'aínbi camina mitsun xënibuquin 'ë istima 'ain. 12 Bamacë maínuxun usoquin unin 'ati tanquin ca ënë xanun 'ë ron 'axa. 13 Asérabi cana mitsu cain, uinuxun cara camabi menuxun 'ën unibunën 'ën bana, anúan uni Nucën Papa Diosnan 'iti, a ñuixunia, anuxun ca ënë xanúan ësoquin 'e 'acë ënëribi ñuixunti 'icën, camabi unían 'unánun.
Judasnëan Jesús uni 'inan
(Mr 14.10-11; Lc 22.3-6)
14 Usa 'ain ca Jesusan 'unánmicë uni achúshi, Judas Iscariote, ax anua judíos sacerdotenën cushicama 'icë anu cuancëxa. 15 Cuanxun ca cacëxa:
—¿'Ën Jesús mitsu 'inánun caramina uiti curíqui 'ë 'inánti 'ain? Cacëxun ca atun Judas treinta curíqui 'ináncëxa. 16 'Ináncëxun ca Judasnë, uisaxun carana ënë unicama Jesús bimiti 'ai quixun sináncëxa.
Jesúsbëtan aín 'unánmicë unicaman ashiquin piia
(Mr 14.12-25; Lc 22.7-23; Jn 13.21-30; 1 Co 11.23-26)
17 Anun chamiti ñucëñunma 'acë pán anun piti nëtëa 'ain ca aín 'unánmicë unicaman anu cuanxun Jesús ñucáquin cacëxa:
—¿Uinuxuinra nun Pascua nëtën a piti ñu mi mëníoxunti caramina cuëënin?
18 Cacëxun ca Jesusan cacëxa:
—Ëma 'uri cuantancëx bëbaquin camina 'ën mitsu a ñuiquin cacë uni a ësoquin cati 'ain: An nu 'unánmicë uni an ca ësaquin mi canun nu caxa, Anúan bamanun 'ë bicanti nëtë ca uaxa. Usa 'ain cana min xubunuxun pain 'ën 'unánmicë unicamabëtan Pascua nëtën piti ñu piti 'ain.
19 Usaquian cacëx cuanxun ca aín 'unánmicë unicaman an cacësabi oquin an ñuicë xubu mëraxun anuxun Jesúsbëtan piti ñucama mëníocëxa.
20 Mëníocë 'ain ca Jesúsbë aín 'unánmicë unicama mëcën rabë́ 'imainun rabë́ acamax bëbaquishcëbë pinux mesanu bucubuacëxa. 21 Bucubuxuan abëtan piia ca Jesusan cacëxa:
—Asérabi cana 'ën mitsu cain, micama achúshinën camina axa 'ëmi nishcë unicama 'ë 'inánuxun 'ain.
22 Ësaquian cacëxun oi masá nuituquin ca aín 'unánmicë unicama achúshi achúshinën Jesús ñucáquin cacëxa:
—¿'Ën carana uni mi 'inánti 'ain? ¿'Ë cat?
23 Quia ca Jesusan cacëxa:
—An 'ëbëtan manë xampami pán chabóxun picë, an ca 'ë uni 'inánti 'icën. 24 Asérabi Nucën Papa Diosan bana cuënëosabi oi cana uni 'inux anuax uá, 'ëx bamati 'ain. Usa 'aínbi ca an 'atimonuxun binun uni 'ë 'ináncë uni, ax 'uchañuira 'aish uisoquin cara 'ati 'icë usoquian Nucën Papa Diosan 'acë 'iti 'icën. Usai 'itima cupí ax unitima ca 'iacëxa.
25 Quia ca an a binun uni 'inánti Judas an Jesús ñucáquin cacëxa:
—¿'Ëx carana a 'ain?
Cacëxun ca Jesusan cacëxa:
—Ca usa 'icën, mixmi quicësa.
26 Usaquin cacëxuan aín 'unánmicë unicaman pimainun ca Jesusan pán biquin Nucën Papa Dios —asábi ca —catancëxun, pán tucapaxun 'inánquin atu cacëxa:
—Ënë ca pit. Mitsúnmi piti pán ënëx ca 'ë 'icën.
27 Cacëxun a páncama pian ca Jesusan uvas baca anu 'arucë xampa biquin, Nucën Papa Dios pain —asábi ca —catancëxun aín 'unánmicë unicama 'inánquin cacëxa:
—Camaxunbi camina ënë uvas baca 'ati 'ain. 28 'Ën imi 'apati 'ëx bamacë cupí ca 'aisamaira unix aín 'uchacama tërë́ncë 'aish Nucën Papa Diosnan 'iti 'icën. Ënëx ca a 'apati 'ëx bamati a 'icën. 29 'Ën cana mitsu cain, ësa uvas baca cana ënuxun 'atëcëniman. 'Ën Papan nëtë anua axa aín unicaman 'Apu 'icë, anuxun cuni cana mitsubëtan 'atëcënti 'ain.
—'Ën 'unáncëma ca —quiaxa Pedro a ñui quiti Jesusan ñuiá bana
(Mr 14.26-31; Lc 22.31-34; Jn 13.36-38)
30 Nucën Papa Dios rabi cantatancëx ca Jesúsbë aín 'unánmicë unicama Olivos cacë matánu cuancëxa. 31 Anu cuantancëxun ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa:
—Unin 'ë bicëbë camina mitsux racuëti abati tsuáquiti 'ain, Nucën Papa Diosan bana cuënëo ësai quicësabi oi: “An carnero bërúancë uni 'ën 'acëbë ca carnerocamax abati tsuáquiti 'icën”. 32 Usai 'itancëxmi mitsux cuainsama pain 'ain cana 'ëx pain baísquiquiani Galileanu cuaunti 'ain.
33 Usaía quia ca Pedronën cacëxa:
—Raírinëxa mi ëbiani axa mimi nishcë unicamami racuëti abácëbëbi cana 'ëxëshi mi ëbiani abátima 'ain.
34 Quia ca Jesusan cacëxa:
—Asérabi cana mi cain, mix camina usai quin, 'ixunbi camina ënë ñantan 'atapa banatisama 'ain, min isamina 'ë 'unáncëma 'ain quixun rabë́ 'imainun achúshi oquin uni paránti 'ain.
35 Cacëxun ca Pedronën Jesús cacëxa:
—'Ëx mibë bamanuxunbi cana, 'ën cana mi 'unáncëma 'ai quixun uni parántima 'ain.
Ësaquian caia ca raírinënribi cacëxa.
Jesúsa Getsemaní naënuax aín Papabë bana
(Mr 14.32-42; Lc 22.39-46)
36 Olivos cacë matánu cuanbaiti Getsemaní cacë me mëníocë, anu bëbaquin ca Jesusan aín 'unánmicë unicama cacëxa:
—'Ëx 'uriax Nucën Papa Diosbë banamainun ca ënu tsóxun 'ë cain.
37 Usaquin cabiani Pedro 'imainun Zebedeonën bëchicë rabë́, Jacobocëñun Juan, acama buani cuaníbi ca Jesús —uisai carana 'iti 'ai —quixun sinani masá nuituacëxa. 38 Usai 'iquin ca acama cacëxa:
—Cana 'aisamaira masá nuitutin. Micamax ca ënu tiquit. 'Aíshbi camina 'ëmi sinani 'uxtima 'ain.
39 Cabiani 'urira cuani memi bëúmpucuti racábuquin ca aín Papa Dios cacëxa:
—Papan, mix cuëëncëbëtan cana 'ën bërí paë tantima 'ain. Usa 'aínbi cana 'ëx cuëëncësa oi 'itima 'ain, mix cuëëncësa oíshi cana 'iti 'ain.
40 Usaquin catancëx cuanquin aín 'unánmicë unicama 'uxcë mëraquin ca bësúnquin Pedro cacëxa:
—¿Uisacatsi caramina 'ëmi sinanima bënëtishi 'uxan? 41 Mitsux 'ëx cuëëncësoi 'iisa taníbi camina asérabi usai 'iman. Usa 'ain camina 'uchati rabanan 'uxti tëai Nucën Papa Diosbë banati 'ain.
42 Usaquin cabiani cuantëcënxun ca Jesusan Nucën Papa Diosbë banatëcënquin ësaquin catëcëancëxa:
—'Ën Papa Dios, mixmi 'ën bërí paë tantima cuëëncëbëma cana mix cuëëncësabi oi 'iti 'ain.
43 Cabëtsini uquinbi ca Pedro, Juan, Jacobo, acamaxa 'uxcënan tënántëcëncëx 'uxcë mëratëcëancëxa. 44 'Uxcënan tënáncëxa 'uxcë isquin ëbiani cuantëcënxun ca Jesusan usaribiquin aín Papa Dios catëcëancëxa. 45 Catëcëanx amiribishi utëcënxun ca Pedro, Juan, Santiago, acama cacëxa:
—Asá ca. Bërí camina tantianan 'uxti 'ain. Anúan uni 'uchañucaman binun uni itsin 'ë 'inánti nëtë ca uaxa. 46 Cuanun ca nirucuatsin. An 'ë unin binun 'inánti uni ca aia.
Jesús bican
(Mr 14.43-52; Lc 22.47-53; Jn 18.2-11)
47 Jesusan cacëbëbi ca aín 'unánmicë uni achúshi, Judas, ax uacëxa. Abë ca 'itsa uni, manë xëtocë bëanan imaxu tëacë bëi uacëxa. Axa ucëcama ax ca judíos sacerdotenën cushicamabëtan caniacëcë unicamanribi Jesús binun quixun xucë 'iacëxa. 48 Usa 'ain ca buánquin Judasnën abë 'icë unicama cacëxa:
—'Ën bëtsucucaia isquin camina 'unánti 'ain, ax ca Jesús 'icë quixun. 'Unánquin camina a biti 'ain.
49 Usaquian unicama cacësabi oquin ca anua Jesús 'icë anu bëbaquin Judas Iscariotenën ax pain anu cuanquin ¿ënu caina 'ain? —caquin Jesús bëtsucucacëxa. 50 Bëtsucucacëxun ca Jesusan cacëxa:
—¿Mix 'ën 'unáncë uni 'aíshbi caramina uisacatsi 'ë bari uan?
Caia ca abë ucë unicaman Jesús biacëxa. 51 Bicëbëtan ca aín uni achúshinën aín manë xëtocë aín xacánua biquin, judíos sacerdotecaman cushia an ñu mëëxuncë uni mëëquin aín pabí amocüa pabíscacëxa. 52 Pabíscaiabi ca Jesusan cacëxa:
—Min manë xëtocë a ca aín xacánu 'arutëcën. Axa manë xëtocën 'acanancë unicama ax ca anúnribi 'acë 'iti 'icën. 53 ¿Caramina 'unaniman, 'ën cana 'ën Papa aín ángelcama 'ë 'aquinun xunun ñucáquin cati 'ain? 'Ën ñucácëxun ca aín ángelcama uitishi cara 'ë 'aquinun bëríbi xuti 'icën. 54 An aín ángelcama 'ë 'ië́minun xucëbë cana bamatima 'ain. Usa 'aínbi cana 'ëx aín bana quiásabi oi 'iisa tancë cupí an aín ángelcama xunun caiman.
55 Usaquin catancëxun ca Jesusan axa anu ucë unicama cacëxa:
—¿Manë xëtocë 'imainun imaxu tëacë tuíanx caramina mëcamacë uni 'acësoquin 'ë binux ucan? Camabi nëtën 'ën mitsu nëbë́tsi tsóxun, anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubunuxun bana ñuiabi camina uisa 'ixunbi ësoquin 'ë bicancëma 'ain. 56 Anuxun 'ë bixunmabimi mitsun bërí 'ë bicë ënëx ca asérabia an Nucën Papa Dios quicë bana uni ñuixuncë unin cuënëo bana quicësabi oi 'ia.
Usoquian atu caia cuabiani ca aín 'unánmicë unicamax Jesús ëbiani abácëxa.
Judíos unin 'apucamanua Jesús buáncan
(Mr 14.53-65; Lc 22.54-55, 63-71; Jn 18.12-14, 19-24)
57 Usoquin bitancëxun Jesús buánxun ca a unicaman judíos sacerdotenën cushicaman 'apu, Caifás cacë, anua an Moisésnën cuënëo bana 'unáncë unicamabë caniacëcë unicama timë́cë, anu buáncëxa. 58 Jesúsa buántamainun ca 'uránxun nuibiantancëx Pedro a xubu rapasu me mëníocënu bërúax suntárucamabë tsoócëxa, uisa cara oia quixun iscatsi quiax.
59 Usa 'ain ca judíos sacerdotenën cushicamabë caniacëcë unicama 'imainun camabi judíos unibunën 'apucama anu timë́xun, uix caraisa asérabia usai 'iánmabi, cëmëi atúan 'anun Jesúsmi manánti 'icë quixun cuaisa tancëxa. 60 Cuaisa tancëbëa 'itsa unix cëmëi Jesúsmi manáncëxbi ca 'atima bana anúan 'acánun quixun Jesús 'uchoti 'aíma 'iacëxa. Usaía manáncëbë anu cuanquin ca cëmë uni rabëtan 'apucama cacëxa: 61 —Ënë unix ca quiaxa: 'Ën cana anuxun Nucën Papa Dios rabiti xubu rurupatancëxun rabë́ 'imainun achúshi nëtë́inshi amiribishi nitsínruquin 'atëcënti 'ain.
62 Usaía quicëbë niruquin ca judíos sacerdotenën cushicaman 'apu an Jesús cacëxa:
—¿Mi ñuia quicancëbëtanbi caramina nu uisaquinbi caiman? ¿Uisai qui cara ësai mi ñui quicanin?
63 Quixuan cacëxbi ca Jesús quiáma 'icën. Quiamoquin ca judíos sacerdotenën cushicaman 'apun amiribishi catëcëancëxa:
—Nucën Papa Dios axa bamatimoi tsócë, an cuamainun ca nu ñuixun, ¿mix caramina asérabi aín Bëchicë, Cristo, axa utinu nun caíncë, a 'ain?
64 Cacëxun ca Jesusan cacëxa:
—Minmi 'ë cacë, usa cana 'ëx 'ain. Mitsun camina, uni 'inux anuax uá, 'ë Nucën Papa Dios, cushiira, abë 'Apu 'aish aín mëqueu tsócë isanan 'ëx naí cuin mëucüax utëcënia isnuxun 'ain.
65 Usai quia cuati xuamairai nishquin aín chupabi tucaquin ca judíos sacerdotenën cushicaman 'apun abë 'icë unicama cacëxa:
—Nucën Papa Diosmi ca 'atimati banaxa. Mitsun camina Nucën Papa Dios ñuia, 'atimati banaia cuacan. 66 ¿Uisa caramina sináncanin?
Cacëxun ca camaxunbi cacëxa:
—Nucën Papa Diosmi ca 'atimati banaxa. Usa 'ain ca bamati 'icën. Axbi ca 'atimati banaxa.
67 Usai quiquian a 'urama 'icë uni raírinën bëtushucamainun ca raírinënribi Jesús mëëacëxa. Usoia ca raírinënribishi bëtáshcacëxa. 68 Bëtáshcaquin ca cacëxa:
—Cristo cana 'ai quiax camina quin. Usa 'ixun ca uin cara mi mëëaxa quixun nu cat.
—'Ën cana a uni 'unáncëma 'ai —quixuan Pedronën ca
(Mr 14.66-72; Lc 22.56-62; Jn 18.15-18, 25-27)
69 Usaquian Jesús 'amainun ca Pedro xubu tanáin me mëníocë anu 'iacëxa. Anu 'icë ca xanu an 'apu ñu mëëxuncë ax Pedronu cuanquin: Mixribi camina Jesús, Galileanu 'icë uni, abë 'ion quixun cacëxa. 70 Cacëxun ca Pedronën anu 'icëcaman cuanun cacëxa:
—Mixmi a ñui quicë uni a cana 'ën 'unaniman.
71 Usaquin cabianía ëman cuancëbëtan ca xanu itsi, anribia 'apu ñu mëëxuncë, an a 'urama 'icë unicama cacëxa:
—Ënë unix ca Jesús, Nazaretnu 'icë uni, abë 'iaxa.
72 Cacëxun ca Pedronën amiribishi catëcëancëxa:
—'Ën cana a uni 'unaniman. Nucën Papa Diosan ca 'unania, 'ën mi cacë ënëx ca asérabi 'icën.
73 Usaquian cacëa panácëma 'aínshi ca anu 'icë uni raírinën anu cuanquin Pedro cacëxa:
—Mix camina Galileanu 'icë unix banacësari banain. Usa 'aish camina mix Jesúsbë nicë uni a 'ain.
74 Cacëxun ca Pedronën munuma banaquin cacëxa:
—'Ëx cëmëia ca Nucën Papa Diosan 'ë 'atimoti 'icën. An cuamainun cana mitsu cain, 'ën cana a uni 'unaniman.
Usaía quicëbëshi ca 'atapa banacëxa. 75 Banacëbëtan ca Pedronën ësaquian Jesusan cooncë bana sináncëxa: 'Atapa banatisama 'ain camina min isamina 'ë 'unáncëma 'ai quixun rabë́ 'imainun achúshi oquin uni paránti 'ain. Usoquian Jesusan cooncë bana sinani ca Pedro ëman chiquiti masá nuituirai bëunan mëscuti iancëxa.